Βαγγέλης Πρατικάκης

Πενήντα χρόνια ζωής συμπληρώνει φέτος ο διαγωνισμός «Φωτογράφος Άγριας Ζωής» του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου, ένας από τους σημαντικότερους διαγωνισμούς φωτογραφίας στον κόσμο.

Οι περίφημοι μονομάχοι της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ήταν χορτοφάγοι και έπιναν ένα ρόφημα με στάχτη μετά την προπόνηση, αποκαλύπτουν αναλύσεις σε οστά που βρέθηκαν στην αρχαία Έφεσο.

Ο Πιότρ Νασκρέκι, εντομολόγος του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, περπατούσε ένα βράδυ στη ζούγκλα της Γουιάνας όταν άκουσε ένα θρόισμα στα φύλλα, σαν από μικρό θηλαστικό. Όταν άναψε το φακό, αντίκρισε ένα μαλλιαρό τέρας.

Κάθε φορά που ανοίγετε το ψυγείο, ένα είδος «μετρητή θερμίδων» αξιολογεί ασυνείδητα τις επιλογές σας με βάση το πόσο παχυντικές είναι, υποδεικνύουν τα πειράματα ψυχολόγων στον Καναδά. «Διαπιστώσαμε ότι ο εγκέφαλος παρακολουθεί το πραγματικό θερμιδικό περιεχόμενο των τροφίμων» λένε οι ερευνητές.

Ένα μεγάλο μέρος του διαστημικού στόλου της NASA, καθώς και δύο ρομπότ που εξερευνούν την επιφάνεια του Άρη, παρακολουθούν έναν κομήτη που έγινε υπερθέαμα στον ουρανό του κόκκινου πλανήτη, πλησιάζοντας δέκα φορές πιο κοντά από οποιοδήποτε πέρασμα κομήτη έχει καταγραφεί ποτέ στη Γη.

Ένα «ανεξήγητο σήμα» που καταγράφηκε από διαστημικό παρατηρητήριο ακτίνων Χ δεν αποκλείεται να αντιστοιχεί στην πρώτη άμεση ένδειξη της μυστηριώδους σκοτεινής ενέργειας -ενός υλικού άγνωστης σύστασης που γεμίζει το Σύμπαν χωρίς να το βλέπουμε.

Τα παντελόνια του μέλλοντος δεν αποκλείεται να ενσωματώνουν θύρα για τη φόρτιση του κινητού. Ερευνητές στις ΗΠΑ παρουσίασαν τη λεπτότερη γεννήτρια του κόσμου, αποτελούμενη από φύλλα ενός εξωτικού υλικού με πάχος ενός μόλις ατόμου, η οποία παράγει ρεύμα όταν λυγίζει ή τεντώνεται.

Το νεότερο από τα διαστημικά παρατηρητήρια της NASA που παρακολουθούν τον Ήλιο μεταδίδει πρωτόγνωρες εικόνες από την περιοχή που βρίσκεται κάτω από την ηλιακή ατμόσφαιρα. Βοηθά να λυθεί ένα από τα μεγάλα μυστήρια της αστροφυσικής: γιατί η ατμόσφαιρα του άστρου μας είναι θερμότερη από την επιφάνειά του.

Η επιφάνεια του Ερμή, του πλησιέστερου στον Ήλιο πλανήτη, είναι αρκετά ζεστή για να λιώσει μολύβι. Κι όμως, στους πόλους αυτού του καυτού κόσμου υπάρχουν περιοχές βυθισμένες στο αιώνιο σκοτάδι, περιοχές που έκρυβαν έναν άσπρο θησαυρό: πάγο νερού, που φαίνεται μάλιστα να περιέχει οργανικές ουσίες. Οι πρώτες ενδείξεις για τον πάγο του Ερμή ήρθαν από επίγεια διαπλανητικά ραντάρ που σάρωσαν τον πλανήτη πριν από περίπου 20 χρόνια. Μέχρι σήμερα, όμως, όλες οι ενδείξεις ήταν έμμεσες. Τώρα, οι υπεύθυνοι της αποστολής Messenger της NASA, της πρώτης που τίθεται σε τροχιά γύρω από τον μικρό Ερμή, παρουσιάζουν τις πρώτες πραγματικές φωτογραφίες του πάγου -εικόνες στο φάσμα του ορατού φωτός.

Είναι ένας προκλητικός ισχυρισμός, έρχεται όμως από αξιόπιστη πηγή: Η Lockheed Martin, ο μεγαλύτερος προμηθευτής του αμερικανικού στρατού, υποστηρίζει ότι έχει έτοιμα τα σχέδια για έναν αντιδραστήρα που θα λειτουργεί με τις θερμοπυρηνικές αντιδράσεις που τροφοδοτούν τον Ήλιο.

Είναι ένα φαινόμενο που περιέργως κανείς δεν είχε ενδιαφερθεί να μελετήσει μέχρι σήμερα. Τα κύματα που σκάνε στις ακτές απελευθερώνουν ενέργεια που θερμαίνει τα ρηχά νερά, αποκαλύπτει νέα μελέτη. Όταν μάλιστα ο ουρανός είναι συννεφιασμένος, τα κύματα θερμαίνουν τις ακτές περισσότερο από ό,τι η ηλιακή ακτινοβολία.

Το κινητό τηλέφωνό σας θα μπορούσε να γίνει μέρος του μεγαλύτερου τηλεσκοπίου στον κόσμο. Οι υπεύθυνοι ερευνητικού προγράμματος στις ΗΠΑ δημιούργησαν ένα app που μετατρέπει την κάμερα του κινητού σε ανιχνευτή κοσμικών ακτίνων -σωματιδίων μυστηριώδους προέλευσης που εισέρχονται στην ατμόσφαιρα με ασύλληπτη ταχύτητα, και με ενέργεια που θα έκανε τον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων να ντρέπεται.

Εντάξει, τα περισσότερα τα γνωρίζαμε. Το τσιγάρο, το αλκοόλ και η ηλιοθεραπεία αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου. Όμως ο νέος κώδικας 12 σημείων που παρουσίασε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας περιλαμβάνει και λιγότερο προφανείς συστάσεις.

Το ερώτημα δεν είναι εάν αλλά πότε: Μια ωραία πρωία, η ανθρωπότητα θα ξυπνήσει για να διαπιστώσει ότι όλες οι πυξίδες δείχνουν προς το νότο αντί προς το βορρά. Και αυτή η αντιστροφή των μαγνητικών πόλων μπορεί να συμβεί γρήγορα, σε διάστημα μικρότερο από 100 χρόνια -σχεδόν ακαριαία στην κλίμακα του γεωλογικού χρόνου. Αυτό ακριβώς συνέβη την τελευταία φορά που το μαγνητικό πεδίο της Γης αναποδογύρισε πριν από 786.000 χρόνια, αναφέρουν ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ.

Ένα από τα αρχαιότερα δομικά υλικά θα μπορούσε να ξεκινήσει νέα καριέρα στην κατασκευή των ουρανοξυστών του μέλλοντος: Νέες μορφές επεξεργασμένου ξύλου αντικαθιστούν το ατσάλι και το μπετόν σε ολοένα και ψηλότερα κτήρια.

Η πλήρης γενετική αλληλουχία της οικιακής μύγας, η οποία προσδιορίστηκε από διεθνή ερευνητική κοινοπραξία, αναμένεται να αποκαλύψει πώς το ενοχλητικό έντομο απέκτησε ανοσία στις δεκάδες ασθένειες που μπορεί να μεταφέρει, αλλά και το πώς μπορεί να αντέχει τις τοξίνες στο σιχαμερό περιβάλλον που αγαπά.

Αυτό το ουράνιο σώμα μοιάζει με λεπτεπίλεπτη πεταλούδα. Απέχει όμως πολύ από το να χαρακτηριστεί γαλήνιο. Τα φτερά της πεταλούδας είναι στην πραγματικότητα υπέρθερμα σύννεφα αερίου που εκτίναξε στο Διάστημα ένα μεγάλο άστρο στα τελικά στάδια της ζωής του.

Αρκεί κανείς να κοιτάξει από το παράθυρο του αεροπλάνου, ή ακόμα και από το Διάστημα, για να διαπιστώσει ότι ο άνθρωπος αλλάζει το πρόσωπο του πλανήτη -ακόμα και τα ιζήματα του εδάφους. Οι αλλαγές είναι τόσο έντονες ώστε όλο και περισσότεροι επιστήμονες κάνουν λόγο για την αρχή μιας νέας γεωλογικής εποχής: του Ανθρωπόκαινου.

Μια ονομασία που τιμά τις προσπάθειες αναγνώρισης του γκέι γάμου διάλεξαν ερευνητές στην Ταϊβάν για ένα νέο είδος ερμαφρόδιτου σαλιγκαριού.

Με ευκαιρία την Ημέρα Κολόμβου που γιορτάζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες τη Δευτέρα 12 Οκτωβρίου, ας θυμηθούμε μια ιστορία στην οποία ο πολυμήχανος εξερευνητής βασίζεται στην Αστρονομία για να σώσει το πλήρωμά του από τους οργισμένους ιθαγενείς.