Βαγγέλης Πρατικάκης

Η μάζα είναι ισοδύναμη της ενέργειας, προέβλεψε ο Αϊνστάιν. Βάσει αυτής της θεωρίας, οι θεωρητικοί φυσικοί πρότειναν αργότερα την ιδέα της μετατροπής του φωτός σε ύλη. Ογδόντα χρόνια μετά, ερευνητές στη Βρετανία και τη Γερμανία υποστηρίζουν ότι επινόησαν μια πειραματική διάταξη που θα αποδείξει για πρώτη φορά τη θεωρία.

Για τις φάλαινες και τα δελφίνια, όλα έχουν την ίδια γεύση: γενετική μελέτη αποκαλύπτει ότι τα κητώδη θηλαστικά έχουν χάσει τα περισσότερα από τα γονίδια της γεύσης και έχουν γευστικούς υποδοχείς μόνο για το αλμυρό.

Πριν από 300 χρόνια, η βρετανική κυβέρνηση πραγματοποίησε διαγωνισμό για ένα από τα σημαντικότερα τεχνικά προβλήματα της εποχής, τον προσδιορισμό του γεωγραφικού μήκους στα πλοία. Τρεις αιώνες μετά, ο διαγωνισμός αναβιώνει, αυτή τη φορά για ένα επιστημονικό πρόβλημα που θα ψηφίσει το κοινό.

Χρυσαφί τσούχτρες που εμφανίστηκαν κατά χιλιάδες έξω από τη Βενετία αποδεικνύεται πως είναι είδος άγνωστο στην επιστήμη και πιθανότατα έφτασε στη Μεσόγειο ως λαθρεπιβάτης. Κανείς δεν ξέρει ακόμα αν έχει επώδυνο «τσίμπημα», φαίνεται όμως πως είναι εξαδέλφη της δηλητηριώδους και διαβόητης «μοβ τσούχτρας».

Το δέρμα του καρχαρία είναι τραχύ στην υφή και είχε χρησιμοποιηθεί παλαιότερα ως γυαλόχαρτο. Στο νερό, όμως, η θαυματουργή αυτή επιφάνεια χαρίζει στο ψάρι τέλεια υδροδυναμική συμπεριφορά. Πείραμα με τεχνητό δέρμα καρχαρία, κατασκευασμένο με εκτυπωτή τριών διαστάσεων, δείχνει τώρα πόσο βελτιώνονται οι επιδόσεις στο κολύμπι.

Η μεγαλύτερη έκρηξη υποθαλάσσιου ηφαιστείου που έχει καταγραφεί ποτέ ίσως θα έμενε άγνωστη για πάντα αν μια παρατηρητική επιβάτης αεροπλάνου δεν είχε τύχει να δει τα ίχνη της στον ωκεανό. Οι ερευνητές υπολογίζουν τώρα ότι η έκρηξη πρέπει να ήταν δύο φορές ισχυρότερη από την έκρηξη του ηφαιστείου της Αγίας Ελένης το 1980 και απελευθέρωσε έως και δύο κυβικά χιλιόμετρα ηφαιστειακού υλικού.

Ένα υποβρύχιο νεκροταφείο μεγάλων ψαριών βιντεοσκοπήθηκε από ρομποτικά υποβρύχια της πετρελαϊκής βιομηχανίας έξω από την Ανγκόλα -είναι μια σπάνια ευκαιρία για τη μελέτη των πλούσιων οικοσυστημάτων που αναπτύσσονται στα βυθισμένα κουφάρια, μια σημαντική πηγή τροφής στο βυθό.

Δορυφόρος της NASA που κρατά τα μάτια μόνιμα στραμμένα στον Ήλιο κατέγραψε μια ασυνήθιστη, γιγάντια «τρύπα» στα εξώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας του άστρου. Η τετράγωνη «στεμματική τρύπα» αντιστοιχεί σε μια μεγάλη περιοχή του Ήλιου από την οποία πηγάζει ένα ρεύμα σωματιδίων εξαιρετικά υψηλής ταχύτητας.

Οι αντιοξειδωτικές βιταμίνες ήταν κάποτε η μεγάλη ελπίδα της γηριατρικής. Κι όμως, αρκετές μεγάλες μελέτες τα τελευταία χρόνια έχουν δείξει ότι τα αντιοξειδωτικά μπορεί ακόμα και να βλάπτουν. Καναδική μελέτη που δημοσιεύεται στην κορυφαία επιθεώρηση «Cell» δείχνει τώρα να εξηγεί το γιατί.

Ο ευρωπαϊκός κοκκινολαίμης, ένα από τα πτηνά που προσανατολίζονται με βάση το γήινο μαγνητικό πεδίο, επηρεάζεται από τα ραδιοφωνικά σήματα AM και τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία συσκευών, αποκαλύπτει πείραμα που διήρκεσε επτά χρόνια.

Νέο κεφάλαιο ξημερώνει για την Εξέλιξη στη Γη: ο πρώτος οργανισμός στον πλανήτη που χρησιμοποιεί περισσότερα από τέσσερα γράμματα στο DNA του ζει και βασιλεύει σε αμερικανικό εργαστήριο. Στο μέλλον, εκτιμούν οι δημιουργοί του καινοφανούς οργανισμού, ημι-συνθετικά μικρόβια θα μπορούσαν να παράγουν φάρμακα και άλλα προϊόντα, χρησιμοποιώντας μάλιστα πρώτες ύλες που δεν απαντώνται στη φύση.

Όλοι οι γνωστοί πλανήτες που κινούνται γύρω από μεμονωμένα άστρα περιστρέφονται σαν ζαλισμένοι στο animation που δημιούργησε ένας διδακτορικός φοιτητής στη Βρετανία.

Πρώτα γελάς, μετά φοβάσαι: το απολίθωμα ενός ξάδελφου του Tyrannosaurus rex, ένα πλάσμα «κάπως κωμικό» αλλά και «θανάσιμο», δείχνει ότι η προϊστορική Ασία φιλοξενούσε μια άγνωστη ως σήμερα κατηγορία δεινοσαύρων. Το ταιριαστό παρατσούκλι του είναι Pinocchio rex, δηλαδή «Πινόκιο ο βασιλιάς».

Γιγάντιοι όγκοι πάγου που παραμένουν παγιδευμένοι στην ξηρά της Ανατολικής Ανταρκτικής θα κατρακυλούσαν στον ωκεανό σε περίπτωση που λιώσει ένα μικρό φράγμα πάγου στην ακτή, προειδοποιεί νέα μελέτη. Οι συνέπειες αυτού του μη αναστρέψιμου φαινομένου θα ήταν δραματικές, καθώς η στάθμη της θάλασσας θα ανέβαινε κατά δύο με τρία μέτρα και θα πλημμύριζε παράκτιες πόλεις.

Οι ωκεανοί της Γης μοιάζουν να ζωντανεύουν σε δύο animation της NASA που προσομοιώνουν τα ρεύματα των ωκεανών και την ανανέωση των υδάτων της Μεσογείου. Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα ωκεάνια ρεύματα λειτουργούν ως κυλιόμενος ιμάντας που μεταφέρει θερμότητα από τους τροπικούς μέχρι τους πόλους και διαμορφώνει το κλίμα του πλανήτη.

Ο Κρεγκ Βέντερ, ο άνθρωπος που διάβασε πρώτος το ανθρώπινο γονιδίωμα την περασμένη δεκαετία, συνεργάζεται τώρα με αμερικανική εταιρεία για τη δημιουργία «εξανθρωπισμένων» χοίρων που μπορούν να δώσουν πνεύμονες και άλλα όργανα για μεταμόσχευση.

Βακτήρια που ζουν σε ακραία περιβάλλοντα μπορούν να επιζήσουν ως λαθρεπιβάτες σε διαστημικά σκάφη και να αποικίσουν έτσι τον Άρη, δείχνουν πειράματα που εξέθεσαν μικρόβια για μήνες στο εξωτερικό του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού.

Ζωντανή ροή βίντεο στο Διαδίκτυο προσφέρουν πλέον τέσσερις κάμερες που εγκαταστάθηκαν στο εξωτερικό του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS) και βρίσκονται μόνιμα στραμμένες στη Γη.

Ένα νέο όργανο που λειτουργεί σε τηλεσκόπιο της Καλιφόρνια επέτρεψε στους αστρονόμους να συλλάβουν τις πρώτες εικόνες του λεγόμενου διαγαλαξιακού μέσου, αχανών νημάτων αερίου που εκτείνονται ανάμεσα στους γαλαξίες και περιέχουν το μεγαλύτερο μέρος της κανονικής ύλης στο Σύμπαν.

Τα τελευταία χρόνια γίνεται πολύς λόγος για την απειλή που αντιμετωπίζουν πολλές παράκτιες πόλεις από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Στην πραγματικότητα όμως η υποχώρηση του εδάφους λόγω κατάχρησης των υπόγειων υδάτων είναι μεγαλύτερο πρόβλημα, προειδοποιούν ευρωπαίοι ερευνητές.