Τη στιγμή που η Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) προσπαθεί να αποτρέψει πιθανά φαινόμενα ντόμινο μετά το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος, δύο ακροδεξιές «ζαριές» σε Αυστρία και Ουγγαρία γεμίζουν το «οπλοστάσιο» των εθνικολαϊκιστικών κομμάτων της Ευρώπης.
Στην Αυστρία, η Ακροδεξιά πέτυχε τη δικαστική ακύρωση του αποτελέσματος των προεδρικών εκλογών του περασμένου Μαΐου, στις οποίες ο ανεξάρτητος Αλεξάντερ φαν ντερ Μπέλεν με την υποστήριξη των Πρασίνων κέρδισε με μόλις 31.000 ψήφους διαφορά τον Νόρμπερτ Χόφερ, υποψήφιο του εθνικιστικού Κόμματος της Ελευθερίας (FPÖ). Και στην Ουγγαρία, η κυβέρνηση του Βίκτορ Ορμπαν «κλείδωσε» την ημερομηνία του αμφιλεγόμενου δημοψηφίσματος για το Προσφυγικό που είχε προαναγγείλει εδώ και καιρό. Τόσο η επανάληψη των αυστριακών εκλογών όσο και το ουγγρικό δημοψήφισμα θα διεξαχθούν στις 2 Οκτωβρίου.
Το αυστριακό Συνταγματικό Δικαστήριο ακύρωσε το αποτέλεσμα των εκλογών της 22ας Μαΐου έπειτα από καταγγελία του FPÖ για παρατυπίες σε 94 από τις 117 εκλογικές περιφέρειες της χώρας. Στη διάρκεια των ερευνών διαπιστώθηκε ότι σε ορισμένα εκλογικά κέντρα η καταμέτρηση των επιστολικών ψήφων ξεκίνησε νωρίτερα από το προβλεπόμενο ή ότι έγινε χωρίς την παρουσία εξουσιοδοτημένων παρατηρητών. Παρότι το δικαστήριο τόνισε πως δεν υπάρχουν ενδείξεις για νοθεία, οι παρατυπίες αφορούν συνολικά 77.926 ψήφους, οι οποίες θα μπορούσαν να έχουν αλλάξει το αποτέλεσμα των εκλογών. Για το FPÖ, η πρωτοφανής απόφαση του δικαστηρίου αποτελεί ηθική νίκη.
Θα κάνουν ενστάσεις ώσπου να βγει ο Χόφερ!
«Η ερμηνεία του Συντάγματος από το δικαστήριο, με την οποία σίγουρα δεν συμφωνούν όλοι οι νομικοί, σημαίνει ότι οποιαδήποτε παρατυπία στην εκλογική διαδικασία συνιστά την επανάληψη των εκλογών υποχρεωτική. Δεν είναι απαραίτητο να αποδειχθεί κάποια εκτενής νοθεία. Από τη στιγμή που λάθη στη διαδικασία πάντα γίνονται, ορισμένα στελέχη του FPÖ φέρονται να έχουν δηλώσει ότι θα προσβάλουν όλες τις επαναλήψεις των εκλογών ώσπου να εκλεγεί ο Χόφερ» είπε στο «Βήμα» ο Πέτερ Γκέρλιχ, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Ινστιτούτο για την Κυβέρνηση του Πανεπιστημίου της Βιέννης. Αν ο Χόφερ καταφέρει να εκλεγεί, θα είναι ο πρώτος ακροδεξιός αρχηγός κράτους-μέλους της ΕΕ.
Ο ίδιος έχει δηλώσει υπέρ της διενέργειας δημοψηφίσματος για την παραμονή ή μη της Αυστρίας στην ΕΕ. «Το FPÖ επιθυμεί δημοψήφισμα αλλά μόνο αν η ΕΕ γίνει περισσότερο συγκεντρωτική ή αν η Τουρκία γίνει μέλος. Τίποτε από τα δύο δεν είναι άμεσο. Ο Χόφερ ήδη προσπαθεί να μετριάσει τους τόνους, καθώς γνωρίζει ότι η πλειοψηφία των Αυστριακών θέλει να παραμείνει η χώρα στην ΕΕ και ότι οι συζητήσεις για τη Βρετανία ενοχλούν τους ψηφοφόρους. Το βασικό στοιχείο της ρητορικής του FPÖ είναι η αντίδραση προς τις ελίτ και προς τη μετανάστευση» εξήγησε μιλώντας στο «Βήμα» ο Μάρκους Βάγκνερ, καθηγητής στο Τμήμα Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Βιέννης.
«Αυτές οι προεδρικές εκλογές χαρακτηρίστηκαν από βαθιά πόλωση. Αυτό συνέβη επειδή το FPÖ ξυπνά δυνατά συναισθήματα σε πολλούς Αυστριακούς, είτε θετικά είτε αρνητικά. Επιπλέον, το γεγονός ότι ο αντίπαλος υποψήφιος δεν προήλθε από ένα μεγάλο κόμμα αλλά από τους Πράσινους μεγέθυνε την πόλωση, η οποία πιθανώς θα οξυνθεί. Οι διαιρέσεις έγιναν πιο εμφανείς τον τελευταίο χρόνο εξαιτίας της προσφυγικής κρίσης» καταλήγει ο καθηγητής Βάγκνερ.
Φραντς Φάλεντ
«Συνδέουν την ΕΕ με την απώλεια εθνικής ταυτότητας, την εγκληματικότητα και την ανεργία»
«Ο ευρωσκεπτικισμός στην Αυστρία είναι μεγαλύτερος σε σχέση με άλλα κράτη-μέλη, παρότι η χώρα έχει επωφεληθεί από την ευρωπαϊκή ενσωμάτωση» εκτιμά μιλώντας στο «Βήμα» ο Φραντς Φάλεντ, επιστημονικός συνεργάτης στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου του Σάλτσμπουργκ στην Αυστρία.
«Συνδέουν την ΕΕ με την απώλεια εθνικής ταυτότητας, την εγκληματικότητα και την ανεργία»
«Ο ευρωσκεπτικισμός στην Αυστρία είναι μεγαλύτερος σε σχέση με άλλα κράτη-μέλη, παρότι η χώρα έχει επωφεληθεί από την ευρωπαϊκή ενσωμάτωση» εκτιμά μιλώντας στο «Βήμα» ο Φραντς Φάλεντ, επιστημονικός συνεργάτης στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου του Σάλτσμπουργκ στην Αυστρία.
Τι σημαίνει η ακύρωση του αποτελέσματος των προεδρικών εκλογών στην Αυστρία;
«Πάνω από όλα σημαίνει ότι το δεξιό λαϊκιστικό Κόμμα της Ελευθερίας (FPÖ) και ο υποψήφιός του Νόρμπερτ Χόφερ θα έχουν μια δεύτερη ευκαιρία για να κερδίσουν την προεδρία. Μια επιτυχία του FPÖ θα είχε κυρίως μεγάλη συμβολική αξία, καθώς θα σηματοδοτούσε την πρόσβαση του κόμματος στα μεσαία κοινωνικά στρώματα. Επιπλέον ένας πρόεδρος από το FPÖ –όπως εξάλλου έχει δηλώσει επανειλημμένα ο Χόφερ στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας –θα παρέμβαινε στην κυβερνητική πολιτική περισσότερο από τους προηγούμενους προέδρους. Οι περισσότεροι αυστριακοί ψηφοφόροι δεν είναι ευχαριστημένοι με τη σημερινή κυβέρνηση συνασπισμού μεταξύ Σοσιαλδημοκρατών και Λαϊκού Κόμματος και επιθυμούν έναν ισχυρό πρόεδρο, όπως ήδη γνωρίζουμε από τις δημοσκοπήσεις».
Πόσο ισχυρός είναι ο ευρωσκεπτικισμός στην Αυστρία;
«Σε σύγκριση με άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ, η Αυστρία παραδοσιακά χαρακτηρίζεται από μεγαλύτερο βαθμό ευρωσκεπτικισμού. Παρά το γεγονός ότι οικονομικά η χώρα έχει εμφανώς ωφεληθεί από την ευρωπαϊκή ενσωμάτωση –πιο πολύ από τα περισσότερα κράτη-μέλη -, οι Αυστριακοί έχουν συνδέσει την ΕΕ με την απώλεια της εθνικής τους ταυτότητας, την αύξηση της εγκληματικότητας και της ανεργίας. Αυτό εν μέρει οφείλεται στο γεγονός ότι η μεγαλύτερη σε κυκλοφορία ταμπλόιντ εφημερίδα της χώρας, η «Kronen Zeitung», αλλά και το FPÖ παρουσιάζουν την ΕΕ με σχεδόν αποκλειστικά αρνητικό τρόπο. Επιπλέον ακόμη και τα κυβερνώντα κόμματα συχνά επιρρίπτουν ευθύνες στην ΕΕ και την παρουσιάζουν υπεύθυνη για τις μη δημοφιλείς εθνικές αποφάσεις τους».
ΟΥΓΓΑΡΙΑ
Πονηρή διατύπωση, προσωπικές φιλοδοξίες
«Επιθυμείτε η Ευρωπαϊκή Ενωση να μπορεί να δίνει εντολή για την υποχρεωτική εγκατάσταση μη ούγγρων πολιτών στην Ουγγαρία χωρίς τη συγκατάθεση της Βουλής;». Σε αυτό το ερώτημα θα κληθούν να απαντήσουν οι ούγγροι ψηφοφόροι στο δημοψήφισμα της 2ας Οκτωβρίου που ανακοινώθηκε από τη δεξιά κυβέρνηση της χώρας. Αναλυτές υποστηρίζουν ότι ο πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπαν ενίσχυσε τη θέση του μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στη Βρετανία, όπου το Μεταναστευτικό έπαιξε κεντρικό ρόλο. Η ουγγρική κυβέρνηση καταψήφισε την απόφαση της ΕΕ για τη μετεγκατάσταση 160.000 προσφύγων με ποσοστώσεις στα κράτη-μέλη της Ενωσης και μαζί με τη Σλοβακία έχει κινηθεί νομικά εναντίον της.
Πονηρή διατύπωση, προσωπικές φιλοδοξίες
«Επιθυμείτε η Ευρωπαϊκή Ενωση να μπορεί να δίνει εντολή για την υποχρεωτική εγκατάσταση μη ούγγρων πολιτών στην Ουγγαρία χωρίς τη συγκατάθεση της Βουλής;». Σε αυτό το ερώτημα θα κληθούν να απαντήσουν οι ούγγροι ψηφοφόροι στο δημοψήφισμα της 2ας Οκτωβρίου που ανακοινώθηκε από τη δεξιά κυβέρνηση της χώρας. Αναλυτές υποστηρίζουν ότι ο πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπαν ενίσχυσε τη θέση του μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στη Βρετανία, όπου το Μεταναστευτικό έπαιξε κεντρικό ρόλο. Η ουγγρική κυβέρνηση καταψήφισε την απόφαση της ΕΕ για τη μετεγκατάσταση 160.000 προσφύγων με ποσοστώσεις στα κράτη-μέλη της Ενωσης και μαζί με τη Σλοβακία έχει κινηθεί νομικά εναντίον της.
Ο Ορμπαν υποστηρίζει ότι τα σχέδια της ΕΕ (των οποίων η εφαρμογή κινείται με αργούς ρυθμούς, αφού ως τα μέσα Ιουνίου μόλις 2.280 άνθρωποι έφυγαν από την Ελλάδα και την Ιταλία για άλλες ευρωπαϊκές χώρες –όχι στην Ουγγαρία) «καταστρατηγούν την εθνική κυριαρχία της Ουγγαρίας» και ότι η χώρα «κινδυνεύει από τη διείσδυση τρομοκρατών».
Ειδικοί υπογραμμίζουν ότι το πραγματικό πρόβλημα δεν είναι οι ελάχιστοι –μόλις 1.294 –πρόσφυγες που αναλογούν στην Ουγγαρία. Ο Ορμπαν επιζητεί με το δημοψήφισμα να μεγιστοποιήσει τη δημοτικότητά του στο εσωτερικό της χώρας και με αυτό το «δημοκρατικό» διαπραγματευτικό χαρτί να βρεθεί ενώπιον των υπολοίπων ευρωπαίων ηγετών. Ωστόσο, όπως σχολιάζουν ορισμένοι αναλυτές, πόσο «δημοκρατικό» είναι ένα δημοψήφισμα διατυπωμένο με τέτοιον τρόπο που ουσιαστικά παράγει μόνο μία απάντηση; Οσοι ψηφίσουν «Ναι», δεν θα έχουν άραγε συμφωνήσει στο ότι η ΕΕ «μπορεί να κάνει ό,τι θέλει» στην Ουγγαρία χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της κυβέρνησης;
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ