Στο μικρό πλεόνασμα ενέργειας της Ελλάδας και στον κίνδυνο εξάλειψής του ενόψει και της απόσυρσης λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ αναφέρεται μελέτη του ευρωπαϊκού διαχειριστή ENTSO-E.
Η εγκατεστημένη ισχύς της Ελλάδας ανέρχεται σε 17.000 MW αλλά αν εξαιρεθεί η ισχύς από τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας που δεν είναι πάντοτε διαθέσιμες, το σύστημα στηρίζεται σε περίπου 11.000 –12.000 MW από τη συμβατική ηλεκτροπαραγωγή, δηλαδή από τη ΔΕΗ και τους ιδιώτες ανεξάρτητους ηλεκτροπαραγωγούς με τις μονάδες φυσικού αερίου (Elpedison, Motor Oil, Μυτιληναίος, ΓΕΚ –Τερνα). Με τη ζήτηση να κυμαίνεται κοντά στα 10.000 MW, το πλεόνασμα είναι οριακό.
Τη μελέτη επικαλέστηκε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ανεξάρτητων Εταιρειών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΑΗ) κ. Αναστάσιος Καλλιτσάντσης επισημαίνοντας τη σημασία της παρουσίας των ιδιωτικών μονάδων φυσικού αερίου για την επάρκεια και ευστάθεια του συστήματος.
Ενόψει μάλιστα της διασύνδεσης των νησιών και της Κρήτης με το ηπειρωτικό σύστημα επεσήμανε πως θα αυξηθούν ακόμη περισσότερο οι ανάγκες σε ηλεκτρική ενέργεια.
Και τα δύο έργα, σύμφωνα με τον ΕΣΑΗ θα πρέπει να γίνουν γρήγορα, γιατί μόνο από τη διασύνδεση της Κρήτης οι καταναλωτές θα ωφεληθούν περί τα 300 εκατ. ευρώ που πληρώνουν το χρόνο για τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ).
Απελευθέρωση αγοράς
Η αγορά θα ανοίξει μόνο όταν επιτραπεί η πρόσβαση των ανεξάρτητων ηλεκτροπαραγωγών σε εναλλακτικές μορφές ενέργειας όπως τα νερά και ο λιγνίτης αναφέρουν από τον ΕΣΑΗ και τονίζουν χαρακτηριστικά : «Όσο πιο αργά προχωρά η απελευθέρωση της αγοράς, τόσο πιο ακριβά θα πληρώνουμε το ρεύμα» .
Ιδιωτικοποιήσεις
Για την ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ οι ηλεκτροπαραγωγοί τονίζουν πως δεν θα πρέπει να υπάρχει ιδεολογική αγκύλωση για το αν ο διαχειριστής πρέπει να είναι ιδιωτικός ή δημόσιος αρκεί να έχει χρηστή και αποτελεσματική διοίκηση και να κατορθώσει να συγκεντρώσει τα κεφάλαια για τις επενδύσεις που χρειάζονται (2,5 δισ. ευρώ ως το 2023 σύμφωνα με το δεκαετές πλάνο ανάπτυξης).
Εκτιμούν μάλιστα πως μόνο η είσοδος στρατηγικού επενδυτή που θα βάλει τα απαραίτητα κεφάλαια είναι η διέξοδος έτσι ώστε να υλοποιηθεί η διασύνδεση της Κρήτης (και των άλλων μη διασυνδεδεμένων νησιών) και να μην επιβαρύνεται ο καταναλωτής με εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για τις ακριβές και ρυπογόνες πετρελαϊκές μονάδες. Αλλωστε, όπως επισημαίνουν, το Δημόσιο θα διατηρεί ουσιαστικό έλεγχο με το 34% του ΑΔΜΗΕ και η ΡΑΕ θα εγκρίνει το επενδυτικό πρόγραμμα του ΑΔΜΗΕ.
ΑΔΙ
Ο ΕΣΑΗ υπεραμύνεται για τα Αποδεικτικά Διαθεσιμότητας Ισχύς (ΑΔΙ) που πληρώνονται όλες οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής και ξεπερνούν τα 400 εκατ. ευρώ το χρόνο για να είναι πάντα ενεργές και διαθέσιμες στο Σύστημα.
Όπως υποστηρίζουν οι ηλεκτροπαραγωγοί, με τη σημερινή μορφή της αγοράς ηλεκτρισμού (με μεγάλη διείσδυση ΑΠΕ και με τη ΔΕΗ να έχει μόνο πρόσβαση σε λιγνίτες και νερά) είναι αδύνατον να πωλήσουν την ενέργεια τους οι μονάδες φυσικού αερίου σε τιμές μεγαλύτερες από το μεταβλητό τους κόστος άρα και να έχουν τη δυνατότητα να καλύψουν μέσω της πώλησης ενέργειας και τα σταθερά τους κόστη και τα τοκοχρεολύσια τους. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητα τα Αποδεικτικά Διαθεσιμότητας Ισχύος έτσι ώστε και οι μονάδες φυσικού αερίου να είναι ενεργές και διαθέσιμες στο Σύστημα.
Gazprom
Στο θέμα των διαπραγματεύσεων της ΔΕΠΑ με τη Gazprom για την τιμή του φυσικού αερίου, η θέση των ιδιωτών ηλεκτροπαραγωγών είναι ξεκάθαρη: Η ΔΕΠΑ θα πρέπει να πιέσει τη Gazprom για μείωση 20%. Σε αντίθετη περίπτωση θα πρέπει να εξεταστεί σοβαρά η προσφυγή στη Διαιτησία, έστω και αν η διαδικασία αυτή είναι χρονοβόρα.