Η χρονιά του τσεκουριού στο Δημόσιο

Η «εποχή των παγετώνων» συνεχίζεται. Οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν στοιχηματίζουν ότι το Δημόσιο θα γυρίσει σελίδα το 2014 με τους ίδιους μέσα. Θα είναι η χρονιά των 11.000 απολύσεων και των 12.500 «διαθέσιμων» (κυρίως από τους ΟΤΑ, τον χώρο της Υγείας και τα ασφαλιστικά ταμεία) ως τον Μάρτιο. Πέρα από τα «λουκέτα» σε οργανισμούς του Δημοσίου, στους οποίους περιλαμβάνονται το Ταμείο Εθνικής Οδοποιίας (ΤΕΟ) και άλλα μικρότερα Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ), έρχεται η σαρωτική αξιολόγηση σε όλους τους φορείς. Εμφαση θα δοθεί σε μεγαλύτερα ΝΠΙΔ και επιχειρήσεις του Δημοσίου, όπου υπάρχει σχεδιασμός για δραστική μείωση υπαλλήλων, η οποία μπορεί σε ορισμένους φορείς να αγγίξει το 10%.

Ηδη το «τσεκούρι» για τη συρρίκνωση του προσωπικού άφησε το αποτύπωμά του το 2013, στους απολυμένους από το «λουκέτο» της ΕΡΤ, σε άλλους αναγκαστικά αποχωρήσαντες αλλά και σε εργαζομένους που μετρούν αντίστροφα το οκτάμηνο από τότε που τέθηκαν σε διαθεσιμότητα, περιμένοντας να διασφαλίσουν μια άλλη θέση εργασίας για να μην οδηγηθούν στην έξοδο.

Αρχές 2013, η τότε τρικομματική κυβέρνηση παρουσίασε με υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης τον κ. Αντώνη Μανιτάκη ένα πρόγραμμα που το προσδιόρισε ως στοιχειώδη, στα πρώτα βήματά του, εξορθολογισμό του δαιδαλώδους δημόσιου τομέα. Μάλιστα, μεταξύ άλλων, συγχωνεύθηκαν «για πρώτη φορά και χωρίς μεγαλοστομίες», όπως σημείωσε και αργότερα ο κ. Μανιτάκης, 197 νομικά πρόσωπα του δημόσιου τομέα, ενώ καταργήθηκαν οκτώ φορείς και οι αρμοδιότητές τους μεταφέρθηκαν σε άλλες υπηρεσίες.

Στο μεταξύ, μετακινήθηκαν 1.930 υπάλληλοι, που βγήκαν στη διαθεσιμότητα με οριζόντιο τρόπο και χωρίς καμία αξιολόγηση, αλλά γλιτώνοντας την απόλυση.

Τον Ιούνιο του 2013 υπήρξε, σύμφωνα με τον κ. Μανιτάκη, «ξαφνική αλλαγή στάσης» και «μονομερής τροποποίηση των συμφωνηθέντων» από την τρόικα, η οποία ζήτησε η μετακίνηση (διαθεσιμότητα) 12.500 υπαλλήλων να γίνει μέσα 15 μέρες. Υπήρξε η κρίση με το «μαύρο στην ΕΡΤ», η ΔΗΜΑΡ αποχώρησε από την κυβέρνηση και τη σκυτάλη στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης ανέλαβε ο κ. Μητσοτάκης.

«Το κοντέρ στην κινητικότητα έγραφε μηδέν» δήλωνε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης από το βήμα της Βουλής τον Ιούλιο του 2013, αφήνοντας αιχμές για την προεργασία που είχε γίνει από τον προκάτοχό του. Και φούλαρε τις μηχανές για κινητικότητα / διαθεσιμότητα / απολύσεις.

Ολοκληρώθηκε ο πρώτος κύκλος της διαθεσιμότητας (Σεπτέμβριος 2013) 12.500 δημοσίων υπαλλήλων που περιέλαβε: διοικητικούς υπαλλήλους των ΑΕΙ, εκπαιδευτικούς δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, δημοτικούς αστυνομικούς και σχολικούς φύλακες με κατάργηση των κλάδων τους, πλεονάζον προσωπικό υπουργείων και φορέων τους. Προβάλλεται η ανισοκατανομή του προσωπικού και ο εξορθολογισμός στη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού για να δικαιολογηθεί το «ψαλίδι». Δυναμικές αντιδράσεις των εργαζομένων, με κινητοποιήσεις και εκδηλώσεις διαμαρτυρίας, υπήρξαν και θα συνεχιστούν το 2014.

Πολλοί εξ αυτών δεν θα περιλαμβάνονται στις επανατοποθετήσεις. Ιδιαίτερα οι κατηγορίες υπαλλήλων που έχουν χαμηλά προσόντα, στο πλαίσιο των προϋποθέσεων που ορίζονται για τη μετάταξή τους, ξέρουν ότι… από χέρι θα βρεθούν εκτός. Οι δημοτικοί αστυνομικοί (έχουν εκφράσει αντιρρήσεις για τις εγκυκλίους μετατάξεών τους), οι σχολικοί φύλακες, όπως και άλλοι εργαζόμενοι που τέθηκαν σε διαθεσιμότητα διεκδικούν, με κινητοποιήσεις, δουλειά για όλους. Το ίδιο και οι καθαρίστριες του υπουργείου Οικονομικών που συνεχίζουν να απαιτούν το μεροκάματο που τους πήραν και απορούν πώς είναι δυνατόν από τα 500 ευρώ που λάμβανε η καθεμία να αρχίσει η μεταρρύθμιση που επαγγέλλεται στη δημόσια διοίκηση η κυβέρνηση. Μία ακόμη πόρτα σε ιδιωτικά συνεργεία άνοιξε, λένε. Οι εκπαιδευτικοί αντιδρούν στη διαθεσιμότητά τους και θυμίζουν ότι μαζί επλήγησαν 26.000 μαθητές τους, παιδιά που φοιτούσαν στην επαγγελματική τεχνολογική εκπαίδευση. Ακόμη είναι ανοιχτές οι «πληγές» στα πανεπιστήμια από την απόφαση του υπουργείου Παιδείας για υπεράριθμους διοικητικούς.

Επεται ο δεύτερος κύκλος 12.500 «διαθέσιμων» υπαλλήλων, ο οποίος μετά την άτυπη παράταση θα κλείσει ως τον Μάρτιο του 2014. Ο κύριος όγκος θα προέρχεται από ΟΤΑ (είτε εθελοντική είτε υποχρεωτική κινητικότητα), από τον ΕΟΠΥΥ, από ασφαλιστικά ταμεία και από άλλους φορείς που δεν έχουν μέχρι τώρα αξιολογηθεί.

Οι 4.000 απολύσεις που ήταν κυβερνητική δέσμευση προς την τρόικα για το 2013 «έκλεισαν», με τον προγραμματισμό για το «λουκέτο» σε μικρά ΝΠΙΔ, με τις απομακρύνσεις εργαζομένων στα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ), με τις 2.000 απολύσεις της ΕΡΤ και των 1.000 υπαλλήλων που αποχώρησαν λόγω πειθαρχικών υποθέσεων και για λόγους υγείας. Ο κ. Μητσοτάκης περιμένει την απάντηση από την τρόικα για το εάν θα δεχτεί να προσμετρηθούν στις απολύσεις οι αποχωρήσεις, εφόσον αυτό κριθεί από τα δικαστήρια, όσων παραμένουν στο Δημόσιο με προσωρινές διαταγές και ασφαλιστικά μέτρα.

Οι επόμενες 11.000 απολύσεις ως το τέλος του 2014 θα προκύψουν κατά ένα μέρος από τη διαθεσιμότητα, από υπαλλήλους δηλαδή που δεν θα επανατοποθετηθούν, από την επιτάχυνση απονομής πειθαρχικής δικαιοσύνης και από τον περιορισμό σε μέγεθος Νομικών Προσώπων του δημόσιου τομέα. Ηδη από το βήμα της Βουλής (6.12.2013) ο κ. Μητσοτάκης μίλησε για αξιολόγηση που δεν περιορίζεται στον πυρήνα του Δημοσίου αλλά επεκτείνεται και στην περιφέρειά του (ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ). Εξήγησε μάλιστα ότι «αν λειτουργούν με περιττό προσωπικό, τότε ναι, αυτό πρέπει να φύγει».

Οι πρώτοι μήνες του 2014 θα είναι και περίοδος εξελίξεων στον δικαστικό αγώνα που έχουν ξεκινήσει «διαθέσιμοι» από το 2013.