Το νέφος θα πνίξει και πάλι την Αθήνα. Το καλοκαίρι του 2000 η ατμοσφαιρική ρύπανση στην πρωτεύουσα προβλέπεται να κυμανθεί στα ίδια, αν όχι σε υψηλότερα, επίπεδα. Τα οποιαδήποτε προγράμματα αντιμετώπισης του προβλήματος έχουν καταφέρει πολύ λιγότερα από όσα πιθανόν ήλπιζαν οι άνθρωποι που τα σχεδίασαν. Το πρόβλημα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης της πόλης στην οποία διαβιώνει ο μισός πληθυσμός της χώρας όχι μόνο δεν έχει μειωθεί, αλλά οι λόγοι που το προκαλούν έχουν ενταθεί και πολλαπλασιασθεί.
Το νέφος είναι μόνο ένα από τα συστατικά που κάνουν τον αέρα της Αθήνας ένα επικίνδυνο κοκτέιλ. Δραματική αύξηση παρουσιάζουν τα τελευταία χρόνια τόσο η ρύπανση από τα μικροσωματίδια όσο και η ηλεκτρονική ρύπανση. Με μικρά καθημερινά βήματα το περιβάλλον της πρωτεύουσας υποβαθμίζεται, με αποτέλεσμα να συγκεντρώνονται πάνω από την πόλη περισσότεροι ρύποι και να «παγιδεύονται» εκεί για ολοένα και μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα, δηλητηριάζοντας τον αέρα που ανασαίνουμε.
Το γεγονός ότι είμαστε καταδικασμένοι να ζούμε σε ένα εκρηκτικό περιβάλλον στο οποίο οι διάφοροι ρύποι αγγίζουν οριακά σημεία τις περισσότερες ημέρες του χρόνου, ενώ πολλές φορές τα ξεπερνούν, φαίνεται ότι μας αφήνει παγερά αδιάφορους. Είναι εμφανές ότι οι Αθηναίοι είτε δεν αντιλαμβάνονται τη σοβαρότητα των βλαβερών επιδράσεων είτε πιστεύουν ότι είναι εντελώς αδύνατο να κάνουν κάτι για να τις αντιμετωπίσουν.
Δύο τύποι ατμοσφαιρικής ρύπανσης παρατηρούνται πάνω από την Αθήνα. Ο ένας τύπος αφορά τις υψηλές συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων. Ο δεύτερος, το φωτοχημικό νέφος, συνδέεται με τις υπερβολικές συγκεντρώσεις όζοντος, μονοξειδίου του άνθρακα, διοξειδίου του αζώτου και διοξειδίου του θείου και προέρχεται από μια σειρά χημικών αντιδράσεων βοηθουμένων από το φως του ηλίου.
* Τα αυτοκίνητα και οι βιομηχανίες
Κύριες πηγές παραγωγής των ρύπων της ατμόσφαιρας είναι τα αυτοκίνητα και οι διάφορες ρυπογόνες βιομηχανίες. Οπως επισημαίνουν οι ειδικοί, όμως, για την παραμονή υψηλών ρύπων στην ατμόσφαιρα δεν ευθύνεται μόνο η αυξημένη παραγωγή τους αλλά και οι πολύ σημαντικές περιβαλλοντικές μεταβολές που έχουν προκληθεί τις τελευταίες δεκαετίες.
Η άναρχη επέκταση του αστικού ιστού προς όλες τις κατευθύνσεις, η αποψίλωση τεραστίων εκτάσεων από δάση, η μετάλλαξη των φυσικών διεξόδων αερισμού του Λεκανοπεδίου, όπως ο Κηφισός ποταμός, σε λεωφόρους ταχείας κυκλοφορίας, η συνεχής αύξηση των οχημάτων που κυκλοφορούν στους δρόμους, η διαφθορά των κρατικών μηχανισμών ελέγχου των ρυπογόνων δραστηριοτήτων και η αδιαφορία των πολιτών είναι μερικοί από τους πλέον σημαντικούς παράγοντες στη διαμόρφωση του τοξικού κλίματος της μεγαλούπολης.
Αποτέλεσμα αυτού του τοξικού κλίματος είναι η δημιουργία της παθολογίας των μεγαλουπόλεων και η εμφάνιση νέων μορφών παθήσεων, όπως το άσθμα Τόκιο – Γιοκοχάμα ή το άσθμα του Λος Αντζελες, που αποτελούν ιδιαίτερες μορφές άσθματος που πλήττουν τους κατοίκους αυτών των πόλεων. Οι ερευνητές βεβαιώνουν ότι, αν υπήρχαν επιδημιολογικές μελέτες για την αξιολόγηση των επιπτώσεων του νέφους στους πολίτες της Αθήνας, θα μπορούσαμε να πούμε με σιγουριά πως η Αθήνα έχει τον δικό της τύπο άσθματος ή βρογχίτιδας.
Τα αυτοκίνητα είναι αναμφίβολα μία από τις κυριότερες πηγές των ατμοσφαιρικών ρύπων και ιδίως εκείνων που σχετίζονται με την εμφάνιση του φωτοχημικού νέφους και το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Στον Ευρωπαϊκό Καταστατικό Χάρτη Πολεοδομίας σημειώνεται ότι «αργά αλλά σταθερά τα αυτοκίνητα επιφέρουν τον θάνατο των πόλεων. Αν δεν ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα, τότε τα αυτοκίνητα θα καταστρέψουν τις πόλεις αλλά και θα συμβάλουν σημαντικά στην καταστροφή του περιβάλλοντος μέσω του φαινομένου του θερμοκηπίου».
* Τα «φονικά» ταξί
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι, σύμφωνα με στοιχεία του ΥΠΕΧΩΔΕ, τα ΙΧ αυτοκίνητα ευθύνονται για το 62% των συνολικά εκλυομένων υδρογονανθράκων, για το 63% των οξειδίων του αζώτου και για το 80% του μονοξειδίου του άνθρακα. Ενα επίσης μεγάλο μερίδιο ευθύνης για τη ρύπανση της ατμόσφαιρας αποδίδεται και στα ταξί τα οποία, όπως αποκαλύπτουν στοιχεία του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Αθήνας, διανύουν το 15%-20% των συνολικών χιλιομέτρων που καλύπτουν τα αυτοκίνητα στην πρωτεύουσα και ευθύνονται ανάλογα για την επιβάρυνση της ατμόσφαιρας.
Η Αθήνα είναι η μοναδική πόλη στην Ευρωπαϊκή Ενωση στην οποία το καλοκαίρι του 1998 παρατηρήθηκαν συγκεντρώσεις ατμοσφαιρικών ρύπων σε τιμές που ξεπερνούσαν τα όρια συναγερμού, σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος. Οι υψηλότερες συγκεντρώσεις των περισσότερων ρύπων παρατηρούνται στο κέντρο της πόλης και μόνο οι συγκεντρώσεις όζοντος είναι υψηλότερες στην περιφέρεια και κυρίως στα βόρεια προάστια. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι στις 2, 3 και 27 Ιουλίου του 1998 οι συγκεντρώσεις του όζοντος ξεπέρασαν το όριο συναγερμού στο Μαρούσι και στη Λυκόβρυση, με τιμές που κυμαίνονταν από 367 ως 425 μg ανά κυβικό μέτρο.
Το φαινόμενο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης δεν είναι πλέον εποχικό αλλά διαρκές. Τη χειμερινή περίοδο παρατηρούνται μεγάλες συγκεντρώσεις διοξειδίου του θείου, αιθάλης και μονοξειδίου του άνθρακα, γεγονός που αποδίδεται στη λειτουργία της κεντρικής θέρμανσης και στο έντονο κυκλοφοριακό. Το καλοκαίρι παρατηρείται αύξηση του όζοντος. Οι μήνες Ιανουάριος, Μάιος, Ιούνιος και Ιούλιος θεωρούνται οι πιο επιβαρημένοι μήνες, ενώ η Παρασκευή και κυρίως τις ώρες 8-10 το πρωί και 9-11 το βράδυ θεωρείται η χειρότερη ημέρα της εβδομάδας όσον αφορά τη ρύπανση της ατμόσφαιρας.
Τι περιέχει ο αέρας που αναπνέουμε
ΟΖΟΝ
Είναι το βασικό συστατικό του φωτοχημικού νέφους στην ατμόσφαιρα της πρωτεύουσας. Σχηματίζεται από χημικές αντιδράσεις μεταξύ οξυγόνου, πτητικών οργανικών ενώσεων και οξειδίων του αζώτου, οι οποίες βοηθούνται από την ηλιακή ακτινοβολία, ιδίως όταν υπάρχει καλός καιρός και υψηλές θερμοκρασίες. Βασικές πηγές αυτών των ρύπων είναι τα αυτοκίνητα, τα εργοστάσια και οι χωματερές. Σε μεγάλες συγκεντρώσεις προκαλεί έντονα προβλήματα στην ανθρώπινη υγεία: ερεθισμό του αναπνευστικού, διαταραχές της αναπνευστικής λειτουργίας, πόνους στο στήθος, βήχα, άσθμα, φλεγμονές των πνευμόνων κτλ.
ΜΟΝΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ
Εκλύεται από τις εξατμίσεις των αυτοκινήτων και κάθε είδους μηχανών όταν συντελείται ατελής καύση της καύσιμης ύλης. Κύρια πηγή του είναι τα αυτοκίνητα που κινούνται με βενζίνη. Μειώνει την ικανότητα του αίματος να μεταφέρει οξυγόνο σε βασικούς ιστούς του οργανισμού και έχει δυσμενείς επιδράσεις στο καρδιαγγειακό και νευρικό σύστημα. Σε υψηλές συγκεντρώσεις προκαλεί ζαλάδες, πονοκεφάλους και κόπωση.
ΔΙΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΖΩΤΟΥ
Στο αέριο αυτό οφείλεται η καφετιά άσχημη όψη του ουρανού στις μεγαλουπόλεις. Παράγεται από τη χρήση καυσίμων σε ΙΧ και φορτηγά αυτοκίνητα, σε βιομηχανικούς καυστήρες και σε σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος. Είναι ένας από τους βασικούς ρύπους που περιέχονται στο νέφος και στην όξινη βροχή. Στα παιδιά μπορεί να προκαλέσει ασθένειες του αναπνευστικού. Επιδεινώνει το άσθμα και προκαλεί δυσκολίες στην αναπνοή.
ΔΙΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΘΕΙΟΥ
Σε χαμηλές συγκεντρώσεις είναι άοσμο αλλά έχει έντονη ερεθιστική μυρωδιά σε υψηλές. Πηγές παραγωγής του είναι τα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας, οι βιομηχανίες, οι μονάδες κεντρικής θέρμανσης, τα διυλιστήρια πετρελαίου, οι χημικές βιομηχανίες και οι χαρτοβιομηχανίες. Είναι ένας από τους βασικούς ρύπους του νέφους και επηρεάζει δυσμενώς τα άτομα με αναπνευστικά προβλήματα. Επίσης μειώνει την ορατότητα και αυξάνει την οξύτητα των επιφανειακών υδάτων.
ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ
Πρόκειται για υλικά σε στερεή ή υγρή μορφή που αιωρούνται στην ατμόσφαιρα. Κύριες πηγές των σωματιδίων είναι οι βιομηχανικές δραστηριότητες, η παραγωγή τσιμέντου και γύψου, τα χυτήρια μεταλλεύματος, καθώς επίσης τα αυτοκίνητα, οι πυρκαϊές και οι κατασκευαστικές δραστηριότητες.
Επηρεάζουν την αναπνοή και μπορεί να προκαλέσουν ακόμη και θάνατο. Από τα σωματίδια απειλούνται κυρίως οι ηλικιωμένοι, τα παιδιά και τα άτομα που πάσχουν από άσθμα. Οι επιδράσεις τους εξαρτώνται από το μέγεθός τους (όσο μικρότερα τόσο πιο επικίνδυνα) αλλά και από τη χημική τους σύσταση.
ΜΟΛΥΒΔΟΣ
Ο μόλυβδος και οι ενώσεις του επηρεάζουν αρνητικά την ανθρώπινη υγεία είτε μέσω της κατάποσής τους είτε με απευθείας εισπνοή. Είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος για τα μικρά παιδιά εξαιτίας της μεγαλύτερης ευαισθησίας των νεανικών ιστών στον μόλυβδο. Πηγές μολύβδου αποτελούν οι μεταφορές, οι μηχανές που κάνουν χρήση καυσίμων που περιέχουν μόλυβδο, η βαριά βιομηχανία, τα χυτήρια, τα εργοστάσια κατασκευής μπαταριών και η καύση των απορριμμάτων. Υψηλά ποσοστά μολύβδου επηρεάζουν δυσμενώς την πνευματική ανάπτυξη, τη λειτουργία των νεφρών και τη χημεία του αίματος.
ΤΟΞΙΚΟΙ ΑΕΡΙΟΙ ΡΥΠΟΙ
Στην κατηγορία αυτή συγκαταλέγονται ρύποι όπως το αρσενικό, ο αμίαντος και το βενζόλιο. Κύριες πηγές τους είναι οι χημικές βιομηχανίες, οι εκλύσεις από τα καύσιμα και τις μηχανές των οχημάτων και τα οικοδομικά υλικά. Προκαλούν καρκίνο, αναπνευστικά προβλήματα, γενετικές ανωμαλίες, στείρωση και άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας. Αν από ατύχημα απελευθερωθούν στο περιβάλλον σε μεγάλες συγκεντρώσεις, μπορεί να προκαλέσουν ακόμη και θάνατο.
ΟΙ ΔΟΛΟΦΟΝΟΙ ΤΟΥ ΟΖΟΝΤΟΣ
Πρόκειται για χημικές ουσίες όπως οι χλωροφθοριωμένοι υδρογονάνθρακες, ο τετραχλωριούχος άνθρακας και το μεθυλικό χλωροφόρμιο που χρησιμοποιούνται ως ψυκτικές ουσίες και σε διάφορες βιομηχανικές δραστηριότητες. Αυτές οι ενώσεις αιωρούνται στον αέρα για μεγάλο χρονικό διάστημα και σταδιακά συγκεντρώνονται στην ανώτερη ατμόσφαιρα όπου και καταστρέφουν τον προστατευτικό μανδύα του όζοντος που εμποδίζει τη βλαβερή υπεριώδη ακτινοβολία να φθάσει στην επιφάνεια της Γης. Κύριες πηγές των ρύπων αυτών είναι η βιομηχανική και οικιακή ψύξη, τα καθαριστήρια, οι συσκευές κλιματισμού στο σπίτι και στα αυτοκίνητα, καθώς και υλικά που χρησιμοποιούνται στην κατάσβεση πυρκαϊών.
ΑΕΡΙΑ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ
Είναι αέρια που συγκεντρώνονται στην ατμόσφαιρα και μπορούν να επιφέρουν αλλαγές στις παγκόσμιες κλιματολογικές συνθήκες επιδρώντας στην εμφάνιση του φαινομένου του θερμοκηπίου. Τα αέρια αυτά είναι το διοξείδιο του άνθρακα, το μεθάνιο και τα οξείδια του αζώτου. Το διοξείδιο του άνθρακα προέρχεται από την κατανάλωση καυσίμων για παραγωγή ενέργειας και για τις μεταφορές. Το μεθάνιο προέρχεται από τις χωματερές, τα ανθρακωρυχεία και τους ορυζώνες. Τα οξείδια του αζώτου από βιομηχανικές δραστηριότητες, όπως η παραγωγή νάιλον. Κύριες επιδράσεις των αερίων αυτών είναι η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, η αύξηση της συχνότητας και της σφοδρότητας των ακραίων καιρικών φαινομένων, το λιώσιμο των πάγων και η αύξηση της μέσης στάθμης της θάλασσας.
Οι θερμές «νησίδες»
Η συγκέντρωση μαζών θερμού αέρα πάνω από τις μεγαλουπόλεις, που προκαλείται από τα αυτοκίνητα, τις βιομηχανίες, τα συστήματα κεντρικής θέρμανσης και τα κλιματιστικά μηχανήματα, έχει αποτέλεσμα τη δημιουργία των λεγόμενων «θερμών νησίδων» και τη σημαντική αύξηση της θερμοκρασίας σε αυτές τις περιοχές. Αυτό σημαίνει ότι οι μεγαλουπόλεις έχουν πλέον το δικό τους κλίμα. Ετσι παρουσιάζεται το φαινόμενο στο κέντρο της Αθήνας η θερμοκρασία να είναι αυξημένη ακόμη και κατά 4 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με την περιφέρεια. Μια παράμετρος των επιπτώσεων αυτού του φαινομένου είναι η πρόωρη άνθιση των φυτών την άνοιξη, ενώ αντιθέτως το φθινόπωρο αργούν να αποβάλουν τα φυλλώματά τους. Η αποψίλωση των δένδρων και η μείωση του πρασίνου φαίνεται ότι ευθύνονται για την εμφάνιση του προβλήματος. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η δενδροφύτευση στους δρόμους μεγάλων πόλεων μπορεί να μειώσει το κόστος των κλιματιστικών δαπανών των κατοίκων τους κατά 20%. Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το γεγονός ότι στις γειτονιές γύρω από τα πάρκα της πρωτεύουσας, όπως το Πεδίον του Αρεως και ο Εθνικός Κήπος, οι θερμοκρασίες είναι αισθητά μικρότερες, ακόμη και το καλοκαίρι, ενώ σε περιοχές όπως τα Πατήσια η θερμοκρασία είναι αρκετά υψηλότερη.
Οι ηλεκτρονικοί ρύποι Οι κίνδυνοι από τις εκπομπές ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας
Τα τελευταία χρόνια, εκτός από το νέφος που πνίγει την Αθήνα, οι ειδικοί μιλάνε και για έναν νέο μεγάλο κίνδυνο ο οποίος απειλεί την υγεία των κατοίκων της, το «ηλεκτρονικό νέφος». Πρόκειται για ένα αόρατο πλέγμα από ραδιοκύματα και μικροκύματα που ανήκουν στην κατηγορία των υψίσυχνων ηλεκτρομαγνητικών ακτινοβολιών (UHF και VHF). Οι ακτινοβολίες αυτές, οι οποίες εκπέμπονται από πολλές χρήσιμες οικιακές συσκευές, καθώς επίσης από το ραδιόφωνο, την τηλεόραση, τα ραντάρ, τα δορυφορικά κανάλια και τα κινητά τηλέφωνα, αποτελούν πλέον αναπόσπαστο μέρος της καθημερινής ζωής των κατοίκων της πρωτεύουσας, ένα γεγονός για τη σοβαρότητα του οποίου οι περισσότεροι από αυτούς γνωρίζουν ελάχιστα.
Μέλη περιβαλλοντικών οργανώσεων επισημαίνουν ότι η αόρατη απειλή από το «ηλεκτρονικό νέφος» είναι πολύ πιο σοβαρή απ’ ό,τι πιστεύει το κοινό, ενώ οι επιστήμονες προσπαθούν να εξακριβώσουν σε ποιον ακριβώς βαθμό κινδυνεύει η δημόσια υγεία από τις εκπομπές των ραδιοκυμάτων και των μικροκυμάτων, καθώς επίσης και την αποτελεσματικότητα των μέτρων προστασίας που λαμβάνονται.
Ενα πρώτο σύμπτωμα της απορρόφησης της υψίσυχνης ακτινοβολίας από το ανθρώπινο σώμα είναι η αύξηση της θερμοκρασίας του. Ωστόσο οι βλαπτικές επιδράσεις της ακτινοβολίας μπορούν να εντοπιστούν μόνο στην περίπτωση που η αύξηση αυτή ξεπερνάει τους 10 βαθμούς Κελσίου, οπότε εμφανίζονται προβλήματα στον μεταβολισμό και στο νευρικό σύστημα, καθώς επίσης και άλλα προβλήματα υγείας, όπως καταρράκτης των ματιών, αλλαγές της συμπεριφοράς στον ύπνο, ορμονικές μεταβολές και μεταβολές στη συγκέντρωση ασβεστίου, ενώ πολύ ισχυρά υψίσυχνα πεδία είναι δυνατόν να επηρεάσουν την ανάπτυξη των εμβρύων.
Ενώ οι κεραίες της κινητής τηλεφωνίας πρέπει να τοποθετούνται σε απόσταση ασφαλείας από περιοχές στις οποίες ζουν άνθρωποι, ολοένα και περισσότερες ξεφυτρώνουν μέσα στην πόλη, με τις διαβεβαιώσεις των εταιρειών που τις εγκαθιστούν ότι σε όλες τις περιπτώσεις τηρούνται τα όρια για τη δόση απορρόφησης.
Οι επιπτώσεις που έχει στην ανθρώπινη υγεία η χρήση των κινητών τηλεφώνων είναι ένα τεράστιο ζήτημα για το οποίο εκφράζονται αντιφατικές απόψεις. Για παράδειγμα, ενώ ως πριν από λίγο καιρό οι επιστήμονες συμφωνούσαν ότι όσοι χρησιμοποιούσαν ακουστικά στα κινητά τους τηλέφωνα δεν κινδύνευαν από την ακτινοβολία των συσκευών, πρόσφατα μια νέα έρευνα έδειξε ότι τα ακουστικά όχι μόνο δεν μειώνουν τον κίνδυνο αλλά αντιθέτως ενισχύουν την ακτινοβολία που δέχεται ο εγκέφαλος του χρήστη.
Υπολογίζεται ότι στην Αθήνα λειτουργούν περίπου 2.000.000 κινητά τηλέφωνα. Στους δρόμους, στα σπίτια, στους κοινόχρηστους χώρους και στα μέσα μαζικής μεταφοράς η ακτινοβολία από τη χρήση των κινητών τηλεφώνων βομβαρδίζει καθημερινώς όσους χρησιμοποιούν κινητά τηλέφωνα αλλά και εκείνους που βρίσκονται δίπλα τους, έτσι ώστε τώρα πλέον να μιλάμε για κίνδυνο όχι μόνο από το «παθητικό» κάπνισμα αλλά και από την «παθητική» ηλεκτρονική ρύπανση.
Οι ανάγκες της πρωτεύουσας για περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια αυξάνονται συνεχώς. Οι πυλώνες μεταφοράς ρεύματος υψηλής τάσης, που βρίσκονταν κυρίως έξω από τα όρια της πόλης, σε ακατοίκητες ή αραιοκατοικημένες περιοχές, μετά τη δραματική επέκταση αυτών των ορίων τα τελευταία χρόνια βρέθηκαν πλέον ανάμεσα σε σπίτια στην καρδιά πυκνοκατοικημένων περιοχών. Το ίδιο συμβαίνει και με τις ραδιοτηλεοπτικές κεραίες, οι οποίες είχαν εγκατασταθεί σε απομακρυσμένες περιοχές και τώρα σε αυτές τις περιοχές ζει μεγάλος αριθμός ανθρώπων, οι οποίοι βρίσκονται εκτεθειμένοι σε ηλεκτρομαγνητικά πεδία.
* Η μόλυνση στα σπίτια
Οι κάτοικοι των μεγάλων πόλεων δεν προστατεύονται από τη ρύπανση, είτε αυτή είναι ατμοσφαιρική είτε ηλεκτρονική, ούτε μέσα στα σπίτια τους. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα πολλών κατοίκων της Αθήνας οι οποίοι προσπαθώντας να καθαρίσουν τον αέρα των σπιτιών τους χρησιμοποιούν ηλεκτρικές συσκευές φιλτραρίσματος του αέρα, επιβαρύνοντας έτσι το περιβάλλον τους με επιπλέον ηλεκτρομαγνητικά πεδία.
Δυστυχώς οι ατμοσφαιρικοί ρύποι δεν σταματούν έξω από τα σπίτια μας. Πρόσφατη έρευνα που έγινε σε 50 μεγάλες πόλεις της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης και της Αθήνας, έδειξε ότι καρκινογόνοι ρύποι όπως το βενζόλιο, που παράγεται από την ατελή καύση της βενζίνης των αυτοκινήτων, μεταφέρονται από τους δρόμους στο εσωτερικό των σπιτιών, όπου απορροφώνται από τα έπιπλα, τους τοίχους και τα πατώματα.
Ενώ στην Αθήνα το πρόβλημα είναι μικρότερο από άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, κυρίως της Βόρειας Ευρώπης, λόγω των διαφορετικών οικοδομικών υλικών που χρησιμοποιούνται στην Ελλάδα και τα οποία έχουν μικρή απορροφητικότητα, αυτό δεν σημαίνει ότι το πρόβλημα δεν υπάρχει. Οι ειδικοί τονίζουν ότι εκτός από την τακτική καθαριότητα, πρέπει να αερίζουμε τους χώρους του σπιτιού κατά τη διάρκεια της νύχτας, όταν οι τιμές των ατμοσφαιρικών ρύπων μειώνονται.
*Το παιδικό άσθμα
Τα παιδιά που ζουν στην πρωτεύουσα είναι καταδικασμένα να αναπνέουν μολυσμένο αέρα, τόσο μέσα στο σπίτι όσο και έξω από αυτό. Στην Αθήνα, ιδιαίτερα στη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών, οι δραστηριότητες σε ανοιχτούς χώρους, είτε πρόκειται για έναν απλό περίπατο στον δρόμο είτε για αθλοπαιδιές, σε πολλές περιπτώσεις αποδεικνύονται περισσότερο επιβλαβείς για τα παιδιά παρά ωφέλιμες.
Οπως αναφέρεται σε έρευνα του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού, η ατμοσφαιρική ρύπανση της πρωτεύουσας ευθύνεται για την εμφάνιση αναπνευστικών προβλημάτων σε μεγάλο αριθμό παιδιών ηλικίας από 5 ως 14 ετών.
Από την ίδια έρευνα προκύπτει επίσης ότι τα παιδιά που εισήχθησαν σε νοσοκομεία με συμπτώματα άσθματος είχαν εκτεθεί για μεγαλύτερη περίοδο σε έντονες δραστηριότητες σε εξωτερικούς χώρους από εκείνα που εισήχθησαν με πνευμονία.
Μια άλλη έρευνα, του World Resources Institute, αναφέρει ότι στην Ευρώπη η ατμοσφαιρική ρύπανση ευθύνεται για το 7%-10% των μολύνσεων του αναπνευστικού σε παιδιά, ενώ στις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου ο έλεγχος της ρύπανσης είναι ανεπαρκής, το 80% των θανάτων παιδιών μικρότερων των πέντε ετών αποδίδεται σε μολύνσεις των πνευμόνων.
