Βαγγέλης Πρατικάκης

Έχουν περάσει ακριβώς 40 χρόνια από τότε που ο βρετανός φυσικός Στίβεν Χόκινγκ σόκαρε τους συναδέλφους του ανακοινώνοντας ότι οι μαύρες τρύπες εκπέμπουν ακτινοβολία, τη λεγόμενη ακτινοβολία Χόκινγκ. Σαράντα χρόνια μετά, ένα πείραμα εργαστηρίου δείχνει να επιβεβαιώνει τη θεωρία.

Το υποτροπικό Μαϊάμι προσελκύει σήμερα εύπορους Αμερικανούς συνταξιούχους, κάποτε όμως προσέλκυε παγόβουνα. Όταν η τελευταία εποχή των παγετώνων πλησίαζε στο τέλος της, νερό από την τήξη των πάγων στον Καναδά έστελνε βουνά από πάγο μέχρι τη Φλόριντα και την Καραϊβική.

Το φεγγάρι μπορεί να φαίνεται νεκρό και παγωμένο, δεν αποκλείεται όμως να είναι ακόμα γεωλογικά ζωντανό. Δορυφόρος της NASA ανακάλυψε ίχνη πρόσφατης ηφαιστειακής δραστηριότητας, ένδειξη ότι η Σελήνη μπορεί να διαθέτει ακόμα μεγάλα αποθέματα θερμότητας στο εσωτερικό της, ικανής να τροφοδοτήσει ηφαιστειακές εκρήξεις και στο μέλλον.

Μια κολοσσιαία γεννήτρια που δημιουργήθηκε από το αμερικανικό Πεντάγωνο για προσομοιώσεις θερμοπυρηνικών εκρήξεων πέτυχε νέο ρεκόρ απόδοσης σε πειράματα πυρηνικής σύντηξης, ένα είδος πυρηνικής αντίδρασης που θα μπορούσε μια μέρα να προσφέρει ανεξάντλητη, καθαρή ενέργεια.

Η ωκυτοκίνη, η ορμόνη που δρα ως φυσικό ελιξίριο του έρωτα, βοηθά τα ζευγάρια να ερωτευτούν, τις μητέρες να συνδεθούν με τα μωρά τους, και τις ομάδες ανθρώπων να συνεργαστούν καλύτερα. Πειράματα σε ποντίκια δείχνουν τώρα ότι η ίδια ορμόνη ίσως ξυπνά το πάθος στα θηλυκά στη διάρκεια του οίστρου.

Εκατομμύρια άνθρωποι στην Αμερική και την Ανατολική Ασία απόλαυσαν την ολική έκλειψη που έβαψε κόκκινο το φεγγάρι την Τετάρτη. Η ολική έκλειψη Σελήνης, η τελευταία για το 2014, ξεκίνησε όταν η σκιά του φεγγαριού άγγιξε την επιφάνεια της Γης στην Ανατολική Ακτή των ΗΠΑ στις 11.00 το πρωί ώρα Ελλάδας. Το φαινόμενο έγινε ορατό στην Ασία δύο ώρες αργότερα και ολοκληρώθηκε στις 16.33.

Δύο αμερικανοί και ένας γερμανός ερευνητής τιμώνται με το Νόμπελ Χημείας 2014 για την ανάπτυξη του μικροσκοπίου φθορισμού υψηλής ανάλυσης, ανακοίνωσε την Τετάρτη η Βασιλική Ακαδημία Επιστημών της Σουηδίας.

Τεχνητά αφτιά που παράγονται με τεχνικές τρισδιάστατης εκτύπωσης πρόκειται να δοκιμαστούν σε παιδιά που γεννήθηκαν με συγγενείς ανωμαλίες στη Βρετανία και την Ινδία.

Τρεις ερευνητές από την Ιαπωνία βραβεύονται με το Νομπέλ Φυσικής 2014 για την ανακάλυψη του γαλάζιου LED, μιας εφεύρεσης που επέτρεψε την ανάπτυξη λαμπρών, οικονομικών λαμπτήρων.

Κάποιοι ένιωσαν να τυλίγονται στη γαλήνη και το φως· άλλοι, πάλι, κυριεύτηκαν από τρόμο: Ο εγκέφαλος μπορεί να λειτουργεί για μερικά λεπτά ακόμα και μετά τον λεγόμενο κλινικό θάνατο, δείχνει η μεγαλύτερη μελέτη που έχει πραγματοποιηθεί ως σήμερα για τις επιθανάτιες εμπειρίες.

Έπειτα από οκτώ δεκαετίες αναζήτησης, ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον αναφέρουν ότι εντόπισαν σαφή ίχνη ενός σωματιδίου που συμπεριφέρεται ως το αντισωματίδιο του εαυτού του. Στο μέλλον, τα λεγόμενα «σωματίδια Μαγιοράνα» θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν στους κβαντικούς υπολογιστές.

Ένας αμερικανο-βρετανός ψυχολόγος και ένα ζευγάρι νορβηγών νευροεπιστημόνων τιμώνται με το Νομπέλ Ιατρικής-Φυσιολογίας 2014 «για την ανακάλυψη των κυττάρων που σχηματίζουν ένα σύστημα εντοπισμού θέσης στον εγκέφαλο» - ένα είδος βιολογικού GPS που μας επιτρέπει να προσανατολιζόμαστε και να βρίσκουμε το δρόμο μας.

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικής Έρευνας, περισσότερο γνωστό ως CERN, γιορτάζει τα 60 χρόνια από την ίδρυσή του τη Δευτέρα, λίγες μέρες μετά την απονομή ενός ακόμα Παγκόσμιου Ρεκόρ Guinness, του τέταρτου στην ιστορία του.

Η ιδέα ότι τα βασικά συστατικά της ζωής προήλθαν από το Διάστημα κερδίζει στήριξη από την ανακάλυψη ενός ασυνήθιστου οργανικού μορίου σε ένα σύννεφο διαστρικής σκόνης. Το «ισοβουτυρονιτρίλιο» είναι η πρώτη ουσία με διακλαδισμένη αλυσίδα άνθρακα που ανιχνεύεται στο διαστρικό χώρο.

Ακόμα κι αν δεν βρεθεί άλλη πρακτική εφαρμογή, αυτή η εφεύρεση σίγουρα θα ενδιαφέρει τους ταχυδακτυλουργούς: μια διάταξη φακών που αποκρύπτει αντικείμενα από το μάτι του παρατηρητή, αφήνοντας μάλιστα το φόντο ανεπηρέαστο.

Τα ηλιακά και αιολικά πάρκα θα κέρδιζαν μια σημαντική ώθηση αν υπήρχε τρόπος να αποθηκευτεί η παραγόμενη ενέργεια και να χρησιμοποιηθεί τη νύχτα ή όταν δεν φυσάει. Τη λύση θα μπορούσαν να δώσουν υγρές μπαταρίες που περιέχουν λιωμένο μόλυβδο, προτείνουν αμερικανοί ερευνητές.

Τρομερά λεπτές διαμαντένιες νανοκλωστές κατάφεραν για πρώτη φορά να δημιουργήσουν αμερικανοί επιστήμονες. Το νέο υλικό αναμένεται να έχει εντυπωσιακές ιδιότητες, όπως μεγαλύτερη δύναμη και ακαμψία σε σχέση με τους σημερινούς νανοσωλήνες και τα πολυμερή υλικά, ενώ παράλληλα θα είναι και πολύ ελαφρύ.

Μια βασική πρόβλεψη της Ειδικής Σχετικότητας του Αϊνστάιν, σύμφωνα με την οποία ο χρόνος κυλά πιο αργά στα αντικείμενα που κινούνται με μεγάλη ταχύτητα, έχει επιβεβαιωθεί πειραματικά αρκετές φορές στο παρελθόν. Τώρα, ερευνητές στη Γερμανία αναφέρουν ότι επιβεβαίωσαν το αλλόκοτο φαινόμενο με ακρίβεια 50 έως 100 φορές μεγαλύτερη.

Φαράγγια βάθους 20 χιλιομέτρων, πολυγωνικά οροπέδια που καταλήγουν σε απότομους γκρεμούς. Το ασυνήθιστο τοπίο της Μιράντας, ενός από τα 27 φεγγάρια του πλανήτη Ουρανού, πρέπει να οφείλεται σε παλιρροϊκές δυνάμεις που συμπίεζαν και τέντωναν τον παγωμένο δορυφόρο.

Αυτές οι εντυπωσιακές φωτογραφίες του ουρανού είναι οι νικητές του φετινού διαγωνισμού Astronomy Photographer of the Year, τον οποίο οργανώνει το Βασιλικό Αστεροσκοπείο του Γκρίνουιτς σε συνεργασία με το BBC και το Flickr.