Ο πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Ρόζεν Ζελιάζκοφ ανακοίνωσε σήμερα την παραίτηση της κυβέρνησής του, έπειτα από εβδομάδες διαδηλώσεων κατά των οικονομικών πολιτικών της χώρας και την αποτυχία της κυβέρνησης -όπως καταγγέλλουν διαδηλωτές- να καταπολεμήσει τη διαφθορά.
Ο Ζελιάζκοφ ανακοίνωσε την παραίτησή του σε τηλεοπτική διάγγελμα λίγα λεπτά πριν από την προγραμματισμένη ψηφοφορία στη Βουλή για πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης.
Η παραίτηση έρχεται λίγο πριν η Βουλγαρία ενταχθεί στην Ευρωζώνη την 1η Ιανουαρίου.
Πως φτάσαμε στην παραίτηση
Η κυβέρνηση Ζελιάζκοφ είχε αναλάβει καθήκοντα τον Ιανουάριο του 2025, στηριζόμενη σε συμμαχία που περιλάμβανε το GERB-UDF του Μπόικο Μπορίσοφ – τη μεγαλύτερη κοινοβουλευτική ομάδα –, τον συνασπισμό Σοσιαλιστικό Κόμμα–Ενωμένη Αριστερά, το λαϊκιστικό κόμμα ITN και το ARF, προσκείμενο στον Άχμεντ Ντογκάν.
Στη συνέχεια, το ARF αποσύρθηκε, καθώς έγινε εμφανές ότι η πραγματική επιρροή στην κυβέρνηση ανήκε στο ισχυρότερο κόμμα Movement for Rights and Freedoms – New Beginning του Ντελιάν Πέφσκι, ο οποίος υπόκειται σε κυρώσεις για διαφθορά. Αν και το κόμμα του Πέφσκι δεν συμμετείχε επισήμως στην κυβέρνηση, η στήριξή του ήταν καθοριστική για τη διατήρησή της.
Τους τελευταίους μήνες, η άτυπη κυβερνητική πλειοψηφία, με πρωταγωνιστές τον Μπορίσοφ και τον Πέφσκι, έγινε στόχος μαζικών διαδηλώσεων εντός και εκτός Βουλγαρίας. Αρχικά, οι κινητοποιήσεις οργανώνονταν από τον αντιπολιτευόμενο συνασπισμό «Συνεχίζουμε την Αλλαγή – Δημοκρατική Βουλγαρία» εναντίων των αμφιλεγόμενες διατάξεις του αρχικού προϋπολογισμού του 2026, όμως σύντομα προσέλκυσαν ευρεία υποστήριξη πολιτών που διαμαρτύρονταν για διαφθορά και κατάχρηση εξουσίας.
Η κυβέρνηση Ζελιάζκοφ επιβίωσε έξι προτάσεων μομφής μέσα σε λιγότερο από έναν χρόνο, ωστόσο η μαζική συμμετοχή στις διαδηλώσεις ήταν αυτή που τελικά οδήγησε στην παραίτησή της.
Τι είπε ο Ζελιάζκοφ
Σε τηλεοπτικό διάγγελμα στις 11 Δεκεμβρίου, ο Ζελιάζκοφ δήλωσε: «Η εξουσία πηγάζει από τον κυρίαρχο (σ.σ. λαό)», χρησιμοποιώντας όρο που στη Βουλγαρία αναφέρεται στο εκλογικό σώμα. «Ακούμε τη φωνή των πολιτών. Το αίτημά τους είναι η παραίτηση της κυβέρνησης».
Ο ίδιος τόνισε ότι η κυβέρνηση ήταν προϊόν μιας σύνθετης συμμαχίας κομμάτων που συμφωνούσαν ότι η Βουλγαρία πρέπει να παραμείνει πλήρως ενταγμένη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. «Υποσχεθήκαμε μακροοικονομική σταθερότητα και την πετύχαμε, υποσχεθήκαμε αύξηση των εσόδων του προϋπολογισμού και την πετύχαμε. Προτείναμε προϋπολογισμό για κοινωνική προστασία και παροχές για το 2026. Ωστόσο, φαίνεται ότι δεν κατέστη δυνατό να εξηγηθούν όλα αυτά επαρκώς», είπε.
