Από τον Κήπο των Ρόδων στο Λευκό Οίκο, ο αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, προανήγγειλε την Παρασκευή το μεσημέρι ότι θα υπογράψει το νόμο για κήρυξη κατάστασης εθνικής έκτακτης ανάγκης, ώστε να χτίσει το πολυπόθητο τείχος του στα νότια σύνορα των ΗΠΑ.

Την ώρα της ομιλίας του και των επιχειρημάτων που διατύπωνε για την υπογραφή του νόμου του 1976 «The National Emergencies Act», μια σειρά προσφυγών είχαν ήδη κατατεθεί από Δημοκρατικούς βουλευτές, από πολιτειακές κυβερνήσεις στις ΗΠΑ, μεταξύ άλλων, ενώ η Επιτροπή Δικαιοσύνης της Βουλής των Αντιπροσώπων ανακοίνωνε την έναρξη κατεπείγουσας έρευνας για την ενεργοποίηση του νόμου αυτού.

Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, η γερμανική συντηρητική εφημερίδα Frankfurter Allgemeine κυκλοφόρησε στη σαββατιάτικη έκδοσή της με κύριο άρθρο που φέρει τον τίτλο «Ο Τραμπ δημιουργεί μια κρίση δημοκρατίας».

Πιστεύοντας ότι αξίζει να του δοθεί το Νόμπελ Ειρήνης, ο Τραμπ συνέχισε να στηρίζει τη θέση του. Αναγνώρισε ότι η ταχεία ανέγερση ενός τείχους δεν αποτελεί μια αναγκαιότητα, αλλά μάλλον μια επιλογή του.

Ο μεγιστάνας πρόεδρος προέβαλε αυτό που βοηθοί του χαρακτήρισαν μια «κοινή αρχή» προέδρων να λαμβάνουν μονομερή δράση μέσω της κήρυξης κατάστασης έκτακτης ανάγκης. Εντούτοις, δεν προκύπτει καμιά «κοινή αρχή» ένας πρόεδρος να παίρνει τον έλεγχο της δαπάνης δισεκατομμυρίων δολαρίων χωρίς την έγκριση του Κογκρέσου, για να εκπληρώσει μια προεκλογική υπόσχεση.

«Μπορώ να χτίσω το τείχος κατά τη διάρκεια μιας μεγαλύτερης χρονικής περιόδου» τόνισε ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος, εγείροντας ερωτήματα γιατί τότε θεωρεί το τείχος έκτακτη ανάγκη. «Δεν χρειάζεται να το κάνω αυτό, αλλά προτιμώ να το κάνω ταχύτερα» υποστήριξε.

Στη συνέντευξη Τύπου της Παρασκευής στον Κήπο των Ρόδων του Λευκού Οίκου ο Τραμπ επίσης έκανε λόγο για πρόοδο στην κατασκευή του τείχους.

Επιχειρώντας να δικαιολογήσει την απόφασή του, παραμέρισε το γεγονός ότι με βάση τα ίδια τα συμπεράσματα της κυβέρνησής του η είσοδος ναρκωτικών στη χώρα γίνεται κυρίως από επίσημα σημεία εισόδου των συνόρων, και όχι από απομονωμένες περιοχές που ένα εμπόδιο ή φράγμα ή τείχος θα μπορούσε να αποκλείσει. Πολλές όμως ακόμη δηλώσεις και ισχυρισμοί του δεν προκύπτουν από τα ίδια τα γεγονότα και τα επίσημα στοιχεία.

Ακολουθούν μερικά παραδείγματα:

Δήλωση Τραμπ: «Έχω χτίσει μεγάλο μέρος του τείχους. Έχω πολλά χρήματα και έχω χτίσει μεγάλο μέρος του τείχους». Αυτός ο ισχυρισμός του, που εμφανίζει το τείχος που θέλει να χτίσει κατά κύριο λόγο ως ολοκληρωμένο, έχει οδηγήσει μάλιστα υποστηρικτές του σε προεκλογικές συγκεντρώσεις να φωνάζουν «Ολοκληρώστε το τείχος», σε αντικατάσταση του συνθήματος «Χτίστε το τείχος».

Το γεγονός και οι αριθμοί: δεν έχουν χτιστεί επί προεδρίας του νέα μέρη του τείχους ελλείψει χρηματοδότησης. Οι νέες κατασκευές από τη στιγμή που ανέλαβε τα προεδρικά του καθήκοντα έχουν αντικαταστήσει υπάρχοντα συνοριακά φράγματα. Αυτός ο μήνας είναι ο πρώτος που θα ξεκινήσει η κατασκευή μιας περίφραξης μήκους 22 χλμ στο Ρίο Γκράντε Βάλεϊ στο Τέξας, το πρώτο συνοριακό εμπόδιο που θα χτιστεί επί προεδρίας του. Η κατασκευή αυτή θα χρηματοδοτηθεί από κονδύλια που εγκρίθηκαν από το Κογκρέσο πριν από ένα χρόνο, τα περισσότερα από τα οποία προορίζονταν για την ανακατασκευή υπαρχόντων συνοριακών φραγμάτων.

Τα χρήματα που ενέκρινε το Κογκρέσο στη νέα δικομματική συμφωνία για την αποτροπή ενός δεύτερου shutdown αρκούν για το χτίσιμο φράγματος μήκους 88 χλμ. Υπήρχαν ήδη φυσικά εμπόδια μήκους 1.050 χλμ στα σύνορα.

Δήλωση Τραμπ για κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης από προηγούμενους προέδρους: «Σπανίως υπάρχει πρόβλημα. Το υπογράφουν, κανείς δεν ενδιαφέρεται. Φαντάζομαι ότι δεν ήταν ενθουσιασμένοι. Κανείς δεν ενδιαφέρεται… Και οι άνθρωποι λένε ότι δημιουργούμε προηγούμενο – λοιπόν, πόσες φορές; Πενήντα έξι; Αυτές είναι πολλές φορές … Και πολλές από αυτές ήταν πολύ λιγότερο σημαντικές απ’ ό,τι να έχουμε ένα τείχος».

Το γεγονός και οι αριθμοί: ο αριθμός 56 που αναφέρει ο Τραμπ φαίνεται να προέρχεται από τις καταγεγραμμένες διακηρύξεις έκτακτης ανάγκης από το 1978, σύμφωνα με τα ευρήματα του Κέντρου Μπρέναν για ζητήματα Δικαιοσύνης.

Εκείνες οι διακηρύξεις ήταν σπανίως παρεπόμενες και γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο δεν ήταν ως επί το πλείστον αμφιλεγόμενες. Ο Τραμπ λέει περίπου την αλήθεια για τους αριθμούς. Αλλά οι πρωτύτερες διακηρύξεις δεν ενέπλεκαν μονομερείς αποφάσεις για διάθεση κονδυλίων σημαντικού ύψους χρημάτων που το Κογκρέσο –που έχει την εξουσία για τον προϋπολογισμό– δεν ενέκρινε.

Οι διακηρύξεις κατάστασης έκτακτης ανάγκης από τους προέδρους Μπαράκ Ομπάμα, Τζορτζ Ο. Μπους τον πρεσβύτερο και Μπιλ Κλίντον είχαν σκοπό την αντιμετώπιση κρίσεων που προέκυπταν από το εξωτερικό. Πολλές από τις ενεργοποιήσεις του νόμου αυτού έβαζαν εμπόδια σε πρόσβαση σε χρηματοδοτήσεις σε ξένα συμφέροντα ή σε φορείς που συνδέονταν με τρομοκρατία.

Δήλωση Τραμπ: «Μια μεγάλη πλειονότητα των ναρκωτικών, των μεγάλων φορτίων ναρκωτικών, δεν περνά από τα επίσημα σημεία εισόδου. Δεν μπορούν να περάσουν από σημεία εισόδου. Δεν μπορείς να περάσεις μεγάλα φορτία, επειδή έχουμε ανθρώπους – μερικούς πολύ ικανούς ανθρώπους. Τη συνοριοφυλακή, τις δυνάμεις επιβολής του νόμου που ελέγχουν. Μια τεράστια ποσότητα ναρκωτικών συρρέει στη χώρα μας, μεγάλο μέρος της οποίας προέρχεται από τα νότια σύνορα. Όταν βλέπεις και όταν ακούς πολιτικούς –συγκεκριμένα, κάποιους Δημοκρατικούς– λένε ότι όλα έρχονται από σημεία εισόδου. Είναι λάθος. Είναι απλώς ψέμα. Είναι όλα ένα ψέμα».

Το γεγονός και οι αριθμοί: η ίδια του η κυβέρνηση δηλώνει με στοιχεία ότι η παράνομη διακίνηση ναρκωτικών γίνεται κυρίως από τα επίσημα συνοριακά περάσματα και σημεία εισόδου. Επιμόνως ο Τραμπ αντικρούει αξιωματούχους της κυβέρνησής του – πέρα από τους Δημοκρατικούς. Η αμερικανική Υπηρεσία Δίωξης Ναρκωτικών (DEA) ανέφερε σε έκθεσή της το 2018 ότι η πλέον κοινή πρακτική παράνομης διακίνησης από πολυεθνικές εγκληματικές οργανώσεις είναι η απόκρυψη ναρκωτικών σε επιβατικά οχήματα ή σε ρυμουλκούμενα τρακτέρ, καθώς διασχίζουν τα επίσημα συνοριακά περάσματα των ΗΠΑ. Επίσης, χρησιμοποιούν λεωφορεία, εμπορευματικές σιδηροδρομικές συγκοινωνίες και τούνελ, σύμφωνα με την έκθεση που περιγράφει μεθόδους παράνομης διακίνησης που δεν μπορούν να εμποδιστούν από ένα τείχος στα σύνορα.

«Μόλις ένα μικρό ποσοστό» ηρωίνης έχει κατασχεθεί από τις αμερικανικές Αρχές σε περιοχές που βρίσκονται ανάμεσα στα επίσημα σημεία εισόδου τονίζει η DEA, και το ίδιο ισχύει για τις λοιπές ναρκωτικές ουσίες. Η μεγαλύτερη πλειονότητα ηρωίνης, μεταμφεταμίνης, κοκαΐνης και φαιντανύλης κατάσχεται σε σημεία εισόδου. Η μαριχουάνα είναι η μόνη εξαίρεση. Σημαντικές ποσότητες αυτής κατάσχονται μεταξύ των επίσημων συνοριακών περασμάτων.

Ακόμη και αν χτιστεί ένα τείχος για να εμποδιστεί η είσοδος ναρκωτικών από το Μεξικό, το πρόβλημα της χρήσης ναρκωτικών στην Αμερική απέχει πολύ από την καταπολέμησή του. Το αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Αποτροπής Ασθενειών τονίζει πως περίπου το 40% των θανάτων από χρήση οπίου το 2016 σχετίζονταν με συνταγογραφήσεις αναλγητικών-παυσίπονων. Αυτές οι ουσίες παρασκευάζονται από φαρμακευτικές εταιρείες. Αυτές συντηρούν και θρέφουν τον εθισμό ασθενών που έχουν συνταγογραφημένα φάρμακα.

Σε άλλες περιπτώσεις η κατανάλωση προέρχεται από κλεμμένα φάρμακα εταιρειών που πωλούνται στη μαύρη αγορά. Επιπλέον, παράνομα παρασκευάσματα ισχυρών συνθετικών οπιούχων, όπως η φαιντανύλη, «προσγειώνονται» στις ΗΠΑ από την Κίνα, όχι από το Μεξικό.

Δήλωση Τραμπ: «Ρίξτε μια ματιά στον πληθυσμό των τροφίμων στις ομοσπονδιακές φυλακές. Δείτε πόσο πολλοί από αυτούς, ποσοστιαία, είναι παράνομοι αλλοδαποί. Απλώς δείτε. Πηγαίνετε και δείτε».

Το γεγονός και οι αριθμοί: περίπου το 40% των ανθρώπων που φυλακίστηκαν σε ομοσπονδιακές φυλακές το 2014 ήταν ξένοι, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στατιστικά στοιχεία του υπουργείου Δικαιοσύνης. Η συντριπτική πλειονότητα των ξένων (20.842 από τις 28.821) βρίσκεται έγκλειστη λόγω αδικημάτων που αφορούν ζητήματα μετανάστευσης, όχι λόγω της διάπραξης βίαιων εγκλημάτων ή εγκλημάτων κατά της ιδιοκτησίας.

Δεν είναι ξεκάθαρο πόσοι άνθρωποι βρίσκονται στη χώρα παράτυπα. Ο πληθυσμός κρατουμένων σε ομοσπονδιακές φυλακές δεν αποτελεί ασφαλές κριτήριο εγκλημάτων που έχουν διαπράξει μετανάστες, καθώς αντιπροσωπεύει μόλις το 10% του συνολικού πληθυσμού των φυλακών των ΗΠΑ.