Τόσο ίδιοι σύλλογοι, μα συνάμα τόσο διαφορετικοί. ΠΑΟΚ και Ολυμπιακός τίθενται αντιμέτωποι απόψε (19.30) στην Τούμπα σε ένα ντέρμπι ονομάτων που ενδεχομένως θα κρίνει πολλά στην υπόθεση του τίτλου. Και σίγουρα θα φέρει αντιμέτωπες δύο ομάδες με διαφορετικές κοσμοθεωρίες, με ξεχωριστή αντίληψη της σύγχρονης κατάστασης, αλλά παράλληλα δύο μονομάχους με κοινά σημεία.
Αντιπαλότητα με παρελθόν


Η αντιπαλότητα μεταξύ ΠΑΟΚ και Ολυμπιακού μοιάζει ιστορική και παραπέμπει ευθέως σε γεωγραφική κόντρα Βορρά – Νότου. Στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα οι ποδοσφαιρικοί όροι αντικαθίστανται από την έννοια της «βεντέτας», μιας ξεκάθαρης πολυεπίπεδης κόντρας. Οι πληγές που άφησε η υπόθεση του Κούδα, μια παρ’ ολίγον αρπαγή που για τους φίλους του ΠΑΟΚ ισοδυναμούσε με την αντίστοιχη ιστορία της Ωραίας Ελένης, δεν κλείνουν εύκολα. Η διετία 1966-1968, οπότε και έσκασε το θέμα, είναι μακρινή, σε καμία περίπτωση όμως μια ανάμνηση για τους φανατικούς του ΠΑΟΚ. Θα λέγαμε μάλιστα ότι η εικοσαετία 1972-1992, όταν ο Ολυμπιακός μετρούσε μόνο ήττες και μόλις μία ισοπαλία στην Τούμπα (τον Ιανουάριο του ’83), ήταν για τους οπαδούς του ΠΑΟΚ το νέκταρ που τους έδινε δύναμη, μολονότι οι τίτλοι έρχονταν με το σταγονόμετρο. Κι ας αποτελούσε ο Δικέφαλος των Κούδα, Τερζανίδη, Παρίδη, Σαράφη και των άλλων άσων το αντίπαλο δέος στην καταπληκτική κόκκινη ταξιαρχία του Γουλανδρή τη χορταστική σε ποδόσφαιρο δεκαετία του ’70.
Τόσο οι οπαδοί του ΠΑΟΚ όσο και οι αντίστοιχοι του Ολυμπιακού είναι υπέρμετρα φανατισμένοι. Δεν σηκώνουν, για να το πούμε λαϊκά, μύγα στο σπαθί τους. Κι αυτό πηγάζει από τη θεώρηση της μοναδικότητας που έχουν για τις ομάδες τους. Στον κόσμο (τους) δεν χωράει καμιά άλλη! Ο ΠΑΟΚ προχωράει στον χρόνο έχοντας το αίσθημα του αδικημένου, στο απώτατο παρελθόν από το «κράτος της Αθήνας», στο σήμερα από το σύστημα που «κάνει τα στραβά μάτια για χάρη του Ολυμπιακού». Στον αντίποδα, ο Ολυμπιακός βάδισε επί μακρόν θεωρώντας εαυτόν ριγμένο από το «καθεστώς Βαρδινογιάννη», αλλά στις μέρες μας η λέξη αδικία βγήκε από το λεξιλόγιό του. Οι θαυμαστές των δύο αντιμαχόμενων στρατοπέδων στο όνομα της αδιαπραγμάτευτης αγάπης τους συχνά πυκνά κάνουν ζημιές στις ΠΑΕ. Ο ΠΑΟΚ πλήρωσε ευρωπαϊκό αποκλεισμό σε ραντεβού με την Παρί Σεν Ζερμέν και ομοίως ο Ολυμπιακός, την αλήστου μνήμης εποχή του Σαλιαρέλη, πήγε για μαλλί και βγήκε κουρεμένος όταν κατέθεσε έφεση και τελικά έφαγε έναν χρόνο αποκλεισμό για επεισόδια σε ματς με τη Σαμπντόρια.
Τα μεγαλεία και οι δύσκολες στιγμές


Αν γυρίσει κάποιος το ρολόι του χρόνου προς τα πίσω, ασφαλώς θα διαπιστώσει πως τόσο ο ΠΑΟΚ όσο και ο Ολυμπιακός στις κεφαλές τους είχαν ανθρώπους που τους ταλαιπώρησαν. Ο ΠΑΟΚ τον Βουλινό, τον Μπατατούδη και τον Γούμενο, ο Ολυμπιακός τον Κοσκωτά (με τις αμαρτίες του…) ή τον Σαλιαρέλη. Φυσικά, είχαν και προέδρους που αποτέλεσαν σημείο αναφοράς: Στην Τούμπα ο Παντελάκης. Στον Πειραιά ο Γουλανδρής, ο Νταϊφάς, ο Κόκκαλης και τώρα ο Μαρινάκης. Οπως στον ΠΑΟΚ, αναμένουν πολλά από τον μεγαλομέτοχο Σαββίδη. Για να επανέλθουμε στην ψυχοσύνθεση των οπαδών και να αναδείξουμε (ακόμη) μια διαφορετικότητα, ιδού: οι μεν φίλοι του ΠΑΟΚ αδελφοποιήθηκαν με τους Grobari της Παρτίζαν, οι δε του Ολυμπιακού με αυτούς του Ερυθρού Αστέρα. Βορράς – Νότος και εδώ! Οπαδοί που κατά το παρελθόν προέρχονταν από τα λαϊκά στρώματα, όταν η διαστρωμάτωση των κοινωνικών τάξεων ήταν εμφανέστατη. Εξ ου και οι δύο αποψινοί αντίπαλοι έχουν μεγάλη δύναμη και λαϊκή βάση ατέλειωτη. Φανατικοί που ήταν μέλη της εργατικής τάξης και στήριζαν από το υστέρημά τους την ομάδα τους. Οι του ΠΑΟΚ από τις δυτικές συνοικίες. Από τη Μενεμένη. Το Κορδελιό. Τη Σταυρούπολη. Οι του Ολυμπιακού από τη φτωχολογιά του Πειραιά. Αυτά το πάλαι ποτέ… Γιατί στις μέρες μας το εφοπλιστικό λόμπι επαίρεται για το γεγονός πως έχει επιφανή στελέχη του να υποστηρίζουν τον κραταιό Ολυμπιακό, ενώ αντίστοιχα οι μεγαλοσχήμονες οικονομικοί παράγοντες της Θεσσαλονίκης επιλέγουν να βρεθούν δίπλα στον ΠΑΟΚ. Η ζωή προχωράει, βλέπετε.
Αλλά τα ντέρμπι παραμένουν αναλλοίωτα στον χρόνο. Εστω και με διαφορετικές συνισταμένες σε σύγκριση με το παρελθόν. Ποιος όμως δεν θα καθηλωθεί ώστε να παρακολουθήσει μια μάχη μέχρις εσχάτων απόψε στην Τούμπα;


Οι οπαδοί
«Ευαγγέλιο», «Κοράνι», «βρώμικα» και… «Τούμπα Libre»

Στις ελεύθερες ώρες τους οι οπαδοί διαβάζουν με ιερή αφοσίωση και φανατισμό τις εφημερίδες που αγγίζουν ευαίσθητες χορδές τους. Στο Λιμάνι ξεκοκαλίζουν το «Φως των Σπορ» και το αποκαλούν «Ευαγγέλιο». Και επειδή στον ΠΑΟΚ θέλουν να διαφέρουν, λένε «Κοράνι» τα «Σπορ του Βορρά»! Για κοντά πέντε δεκαετίες τα «Σπορ» γαλούχησαν στρατιές οπαδών που όταν πλησιάζουν στην ενηλικίωση, όταν παίρνουν τον δρόμο για την Τούμπα, απολαμβάνουν τη θρυλική ρετσίνα Μαλαματίνα! Αφού βγάζουν το καπάκι για τις πρώτες γουλιές, βάζουν μέσα Κόκα-Κόλα για το ορίτζιναλ ποτό του ακραιφνούς ΠΑΟΚτσή, το «Τούμπα Libre»! Κι αν οι (σημερινοί) γηπεδούχοι έχουν ως στέκια τα μπουγατσάδικα και τα ταβερνεία πέριξ της Τούμπας, οι αντίπαλοι οπαδοί του Ολυμπιακού μαζεύονται κατά εκατοντάδες έξω από το «Γ. Καραϊσκάκης».
Με την προσμονή να δουν τα ινδάλματά τους στον «Ναό». Νωρίτερα, κάνουν βόλτες στο κατακόκκινο Μοσχάτο, φυσικά στα Καμίνια, αράζουν τα αυτοκίνητά τους στην παραλιακή, πίνουν ούζα στο Μικρολίμανο και οι νεαρότεροι απολαμβάνουν «βρώμικα» πίσω από την παλιά «7», τη θύρα των πολύ φανατικών, την κολυμβήθρα που βαφτίζονται οι γαύροι. Α, μια και η αναφορά στον αριθμό που προκαλεί σκίρτημα στις καρδιές κάθε Ολυμπιακού, αμφότερες οι ΠΑΕ βίωσαν τραγωδίες. Στον Ολυμπιακό σήμερα συμπληρώνονται 34 χρόνια από την τραγωδία του 1981 στο ντέρμπι με την ΑΕΚ, τις κλειστές πόρτες και τα σκουριασμένα τουρνικέ στο (παλιό) «Γ. Καραϊσκάκης». Και στον ΠΑΟΚ το 1999 έζησαν ανείπωτο πόνο με την τραγωδία των Τεμπών και τον θάνατο εκδρομέων οπαδών της ομάδας στην Αθήνα. Εδώ, υπάρχει κατανόηση, σεβασμός στη μνήμη των θυμάτων και από τους πλέον σκληρούς της εξέδρας.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ