«Το ύφασμα, το τοπίο και οι πτυχώσεις του» είναι ο τίτλος της δεύτερης έκθεσης του σκηνογράφου και εικαστικού
Η «μικρή αναδρομική», όπως χαρακτηρίζει ο ίδιος την δουλειά του, «Το ύφασμα, το τοπίο και οι πτυχώσεις του», είναι μόλις η δεύτερη ατομική έκθεση του Απόστολου Βέττα στη σχεδόν σαραντάχρονη πορεία του. Η πρώτη έγινε το 1977 στη Θεσσαλονίκη, ενώ το περασμένο Σάββατο (10 Δεκεμβρίου), στην Γκαλερί Ρωμανού 7 επίσης της Θεσσαλονίκης, εγκαινιάστηκε η τωρινή με έργα ζωγραφικής, αντιπροσωπευτικά ενός καλλιτέχνη που πήγε αντίθετα στο ρεύμα: αντί του συνηθισμένου να έχει γίνει θεσσαλονικιός της Αθήνας είναι αθηναίος της Θεσσαλονίκης.

Ο Βέττας σπούδασε αρχιτεκτονική στο Πολυτεχνείο της Θεσσαλονίκης, εγκαταστάθηκε εκεί και εργάζεται ως καθηγητής σκηνογραφίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Επιπλέον διαψεύδει και τον βολικό μύθο σύμφωνα με τον οποίο καλλιτέχνες πρέπει να ζουν στην Αθήνα για να έχουν δουλειά: αν και κάτοικος της Θεσσαλονίκης, είναι περιζήτητος σκηνογράφος, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό με διαρκή επιτυχία και ζηλευτές διακρίσεις.

Αν η σκηνογραφία του χάρισε την ικανοποίηση της αποδοχής από κριτικούς και κοινό, η ζωγραφική, νεανική του αγάπη από τα φοιτητικά του χρόνια κοντά στον Χρήστο Λεφάκη, το μεγάλο δάσκαλο της Αφαίρεσης, δεν έπαψε να ζει μαζί του, πότε στην άκρη του χεριού, σαν συνείδηση δημιουργού εγρήγορου στις μεταμορφώσεις του ορατού και πότε στους ώμους του συνθέτη που ορίζει το περιβάλλον των αφηγήσεων με τις ιδιοφυείς, συχνά αναπάντεχες μεταβολές – ανασυγκροτήσεις του στο χώρο της σκηνής.

Το εικαστικό πεδίο στον Βέττα, είτε στις δύο διαστάσεις της ζωγραφιάς, είτε στις τρεις του σκηνικού αναπτύσσεται ως διαδοχή πτυχώσεων, ένα ξεδίπλωμα χωρίς αρχή και τέλος. Ίσως με την αρχή και το τέλος να ανταλλάσσουν συνεχώς τη θέση τους, όπως συμβαίνει στα πρόσφατα αρχιτεκτονικά εγχειρήματα του Koolhaas, του Behnisch και άλλων, που, όπως και ο Βέττας στη σκηνογραφική του δουλειά, αναφέρονται στη θεωρία των πτυχώσεων του Deleuze. Σύμφωνα με αυτήν, «Το εξωτερικό δεν αποτελεί καθορισμένο όριο, αλλά εύπλαστη ύλη που κινητοποιείται από περισταλτικές κινήσεις, πτυχές και πτυχώσεις, που όλες μαζί συγκροτούν ένα εσωτερικό: δεν αποτελούν κάτι διαφορετικό από το εξωτερικό, αλλά ακριβώς είναι το «μέσα» του «έξω»».
Με αυτή την αντίληψη τα τοπία του Βέττα αποτελούν «φυγές» προς έναν διαρκώς μεταβαλλόμενο ορίζοντα σχημάτων που συνιστούν πρώτη ύλη της δουλειάς του, όπως συμβαίνει με το ύφασμα για τα κοστούμια ή το αρχικό σχήμα του σκηνικού από το οποίο προκύπτει η ακολουθία των υπόλοιπων μέχρι το τέλος του έργου. Ο ίδιος γράφει για τη δουλειά του. «Μ΄αρέσει η λογοτεχνία της εικόνας αλλά αποφεύγω την εικονογράφηση της και φροντίζω με τη σύνθεση να δίνω περισσότερη σημασία στο προσωπικό συντακτικό της όρασής μου. Βλέποντας εκ των υστέρων τις πράξεις μου όλο και περισσότερο δεν βλέπω τίποτε μέσα στην τάξη. Αντιθέτως άρχισα να διακρίνω νόημα μέσα στο χάος».
Οι συνθέσεις του έχουν στοιχεία αναφοράς στην έννοια της πτυχής. Άλλοτε η γραμμή ξεκινάει με έναν χρωματικό φορτισμό που προχωρώντας μεταβάλλεται προοδευτικά μέχρι να καταλήξει διαφορετικό, αντίθετο από ο, τι ξεκίνησε, άλλοτε το εικαστικό πεδίο δε σταματάει στα όρια του χαρτιού ή του τελάρου, δίνοντας την εντύπωση ότι συνεχίζεται έξω από αυτό, ενώ τα σχήματά τους συχνά φέρνουν στο νου την ποιητική ατμόσφαιρα της γιαπωνέζικης υδατογραφίας.

Info
Απόστολος Βέττας, Το ύφασμα, το τοπίο και οι πτυχώσεις του – μικρή αναδρομική
Στη Θεσσαλονίκη, Γκαλερί Ρωμανού 7 (Λευκός Πύργος)
Διάρκεια 10 Δεκεμβρίου 2011 – 7 Ιανουαρίου 2012

* Ο Αντώνης Κωτίδης είναι Καθηγητής της Ιστορίας της Τέχνης στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ