Στο 3ο Επιστημονικό Πεδίο «Επιστήμες Υγείας» εντάσσονται 23 πανεπιστημιακά τμήματα που είχαν το 2001 συνολικά 2.660 θέσεις εισακτέων. Από αυτά τα τέσσερα είναι κοινά με το 2ο Επιστημονικό Επίπεδο (με 510 θέσεις εισακτέων) και τα δύο είναι κοινά με το 4ο Επιστημονικό Επίπεδο (με 150 θέσεις εισακτέων).
Πρόκειται για πανεπιστημιακά τμήματα που στην πλειονότητά τους έχουν μεγάλη ζήτηση από τη μεριά των υποψηφίων.
*ΤΜΗΜΑ Ιατρικής (*)
Λειτουργούν τμήματα στα εξής Ιδρύματα: α) Πανεπιστήμιο Αθήνας, β) Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, γ) Πανεπιστήμιο Πάτρας, δ) Πανεπιστήμιο Κρήτης (Ηράκλειο), ε) Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, στ) Πανεπιστήμιο Θράκης (Αλεξανδρούπολη), ζ) Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (Λάρισα).
Σκοπός του Τμήματος είναι να εκπαιδεύει επιστήμονες που θα ασχοληθούν με την εφαρμογή μεθόδων για την πρόληψη, διάγνωση και θεραπεία των ασθενειών του ανθρώπου. Ταυτόχρονα όμως γιατρούς ικανούς να αντεπεξέλθουν στις διαρκώς μεταβαλλόμενες σύγχρονες ανάγκες. Ο ρόλος του γιατρού στις σύγχρονες κοινωνίες απαιτεί σημαντικές θεωρητικές γνώσεις βιολογικών, ανθρωπολογικών, φυσικών, κοινωνικών και τεχνολογικών επιστημών. Απαιτεί επίσης γνώσεις των εφαρμογών αυτών στην ιατρική επιστήμη. Οι πτυχιούχοι της Ιατρικής είναι υποχρεωμένοι πριν από οποιονδήποτε διορισμό σε δημόσια θέση και προτού αρχίσουν τη μετεκπαίδευση για την απόκτηση ειδικότητας να υπηρετήσουν για έναν χρόνο ως γενικοί γιατροί σε αγροτικό ιατρείο. Οσοι προορίζονται για τις ειδικότητες Αναισθησιολογία, Πνευμονοφυματιολογία, Παθολογική Ανατομία, Κυτταρολογία και Πυρηνική Ιατρική μπορούν να πάρουν αναστολή και να εκπληρώσουν την υπηρεσία υπαίθρου μετά την ολοκλήρωση της μετεκπαίδευσης. Ο χρόνος που απαιτείται για την απόκτηση ειδικότητας κυμαίνεται από δύο ως πέντε χρόνια. Για την άσκηση του επαγγέλματος του γιατρού είναι απαραίτητη άδεια, η οποία χορηγείται από το υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας. Η φοίτηση διαρκεί 12 εξάμηνα.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ
Ως ειδικευμένοι γιατροί μπορούν να ασχοληθούν: Ως ελεύθεροι επαγγελματίες σε δικό τους ιατρείο, με μορφή εξαρτημένης εργασίας στο Δημόσιο (νοσοκομεία, υπουργείο, ασφαλιστικούς φορείς, οργανισμούς, ιδρύματα) και σε διάφορες επιχειρήσεις (εργοστάσια, πλοία, ιδιωτικά νοσηλευτικά ιδρύματα). Ακόμη ως ελεύθεροι επαγγελματίες σε οποιαδήποτε από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης ή με την επιστημονική έρευνα στον τομέα της ειδικότητάς τους.
Ηδη ο αριθμός των γιατρών αγγίζει περίπου τους 55.000 (51.000 εν ενεργεία το 1999). Περίπου 2.500 απόφοιτοι ελληνικών και ξένων ιατρικών πανεπιστημιακών σχολών προστίθενται κάθε χρόνο στην αγορά εργασίας. Τα επίσημα στοιχεία του Ιατρικού Συλλόγου της Αθήνας για το 1998 κατέληγαν στο συμπέρασμα ότι το 8,1% των γιατρών δεν έχει δραστηριότητα, καταγράφεται δηλαδή στο άνεργο δυναμικό του κλάδου, ενώ το 13% θεωρείται υποαπασχολούμενο. Σύμφωνα με τον ΙΣΑ, το μεγαλύτερο πρόβλημα ανεργίας παρουσιάζουν σήμερα οι ειδικότητες γενικής ιατρικής, φυσιοϊατρικής, κυτταρολογίας, αιματολογίας, αγγειοχειρουργικής, αναισθησιολογίας και χειρουργικής θώρακος. Ειδικότητες που συνδέονται με τον καρκίνο, το καρδιαγγειακό σύστημα, τα τροχαία ατυχήματα αλλά και τα ψυχικά νοσήματα έχουν προοπτικές. Παράλληλα καινούργιοι ορίζοντες ανοίγονται και στον τομέα της μηχανικής γενετικής.
*ΤΜΗΜΑ Κτηνιατρικής (**)
Λειτουργούν τμήματα στα εξής Ιδρύματα: α) Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, β) Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (Καρδίτσα). Σκοπός του Τμήματος είναι να εκπαιδεύει επιστήμονες που θα ασχοληθούν με την προστασία της υγείας των ζώων, θα συμβάλλουν στη βελτίωση της ζωικής παραγωγής και θα διενεργούν υγειονομικούς ελέγχους στα ζώα και στα τρόφιμα ζωικής προέλευσης με σκοπό την προστασία της δημόσιας υγείας. Η φοίτηση διαρκεί 10 εξάμηνα.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ
Οι πτυχιούχοι του Τμήματος μπορούν να εργαστούν στο υπουργείο Γεωργίας, στο υπουργείο Δημόσιας Τάξης, στην Αγροτική Τράπεζα, σε διάφορους γεωργικούς και κτηνοτροφικούς οργανισμούς και ενώσεις, σε βιομηχανίες, σε επιστημονικά ιδρύματα έρευνας, ως ελεύθεροι επαγγελματίες σε δικό τους ιατρείο. Σήμερα οι εν ενεργεία κτηνίατροι είναι περίπου 2.700. Το ισοζύγιο του επαγγέλματος είναι ουδέτερο, παρ’ όλη τη συρρίκνωση της απασχόλησης στην κτηνοτροφία, επειδή εκτιμάται ότι υπάρχουν δυνατότητες απασχόλησης στον κλάδο με την προϋπόθεση της κατάρτισης σε νέες αποδοτικές μονάδες κτηνοτροφικής παραγωγής.
*ΤΜΗΜΑ Νοσηλευτικής (***)
Λειτουργεί στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Σκοπός του Τμήματος είναι να εκπαιδεύει επιστήμονες που θα ασχοληθούν με τη φροντίδα της υγείας του ατόμου, της οικογένειας και της κοινότητας. Επίσης με τη θεωρητική και πρακτική κατάρτιση παρέχει γνώσεις για τη διοίκηση και την οργάνωση υπηρεσιών υγείας, για την έρευνα και την εκπαίδευση. Το Τμήμα διαιρείται σε τέσσερις τομείς: α) Τομέας βασικών και ανθρωπιστικών σπουδών, β) Τομέας Παθολογίας – Νοσηλευτικός, γ) Τομέας Χειρουργικής – Νοσηλευτικός, δ) Τομέας Κοινωνικής Ιατρικής. Η φοίτηση διαρκεί οκτώ εξάμηνα.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ
Οι πτυχιούχοι του Τμήματος μπορούν να εργαστούν στον δημόσιο τομέα ως στελέχη της νοσηλευτικής υπηρεσίας, στις υπηρεσίες υγείας (νοσοκομεία – κέντρα υγείας), στον σχεδιασμό της πολιτικής για την υγεία σε υπουργεία – οργανισμούς και στον ιδιωτικό τομέα σε ανάλογες θέσεις, ως καθηγητές στην εκπαίδευση και στην κατάρτιση. Το ισοζύγιο του επαγγέλματος παρουσιάζεται πολύ θετικό, γιατί ο αριθμός των ατόμων που απασχολούνται στον κλάδο προβλέπεται να αυξηθεί στο μέλλον σημαντικά.
*ΤΜΗΜΑ Οδοντιατρικής (*)
Λειτουργούν τμήματα στο Πανεπιστήμιο Αθήνας και στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Σκοπός του Τμήματος είναι να εκπαιδεύει επιστήμονες που θα ασχοληθούν με τη φροντίδα των δοντιών, των ιστών που τα περιβάλλουν, ολόκληρης της στοματικής κοιλότητας και του στοματογναθικού συστήματος του ανθρώπου, εφαρμόζοντας προληπτική ή θεραπευτική αγωγή και αποκατάσταση. Στο Οδοντιατρικό Τμήμα λειτουργούν οι παρακάτω τομείς: α) Τομέας Κοινωνικής Οδοντιατρικής, ο οποίος καλύπτει το γνωστικό αντικείμενο της Προληπτικής, της Ορθοδοντικής, της Παιδοδοντίας, της Ιστορίας της Οδοντιατρικής, β) Τομέας Νοσολογίας και Θεραπευτικής Οδοντικών και Περιοδοντικών Ιστών, γ) Τομέας Προσθετολογίας, δ) Τομέας Παθολογίας και Χειρουργικής του Στόματος. Για την άσκηση του επαγγέλματος είναι απαραίτητη η άδεια που χορηγείται από το υπουργείο Υγείας. Η φοίτηση διαρκεί 10 εξάμηνα.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ
Οι πτυχιούχοι του Τμήματος μπορούν να εργαστούν: Ως ελεύθεροι επαγγελματίες, με μορφή εξαρτημένης εργασίας στον δημόσιο τομέα, σε κρατικούς οργανισμούς, τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία, νοσοκομεία. Ως ελεύθεροι επαγγελματίες σε οποιαδήποτε από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Με την επιστημονική έρευνα στον τομέα της ειδικότητάς τους. Το ισοζύγιο του επαγγέλματος είναι αρνητικό και ισχύουν τα ίδια που ισχύουν και στον κλάδο των γιατρών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Οδοντιατρικής Ομοσπονδίας, από τους 13.000 εν ενεργεία έλληνες οδοντιάτρους περίπου οι μισοί εργάζονται στην Αττική.
*ΤΜΗΜΑ Φαρμακευτικής (*)
Λειτουργούν τμήματα στα εξής Ιδρύματα: α) Πανεπιστήμιο Αθήνας, β) Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και γ) Πανεπιστήμιο Πάτρας. Σκοπός του Τμήματος είναι να μεταδίδει στους φοιτητές τις απαραίτητες γνώσεις για να ασχοληθούν με τη σύνθεση, τις ιδιότητες, τις επιδράσεις και τη χρήση των φαρμακευτικών ουσιών και άλλων χημικών παρασκευασμάτων, ώστε να τα διαθέτουν στο κοινό σύμφωνα με τις ιατρικές συνταγές. Οι φοιτητές διδάσκονται Φαρμακευτική Χημεία, Ανάλυση και Ραδιοχημεία, Γενική Φαρμακογνωσία, Τεχνολογία Καλλυντικών κτλ. Πέραν όμως του πτυχίου της Φαρμακευτικής Σχολής για την εξάσκηση του επαγγέλματος του φαρμακοποιού, απαιτείται και πρακτική άσκηση ενός χρόνου, από τον οποίο οι τρεις μήνες πρέπει απαραίτητα να γίνονται μεταπτυχιακά ενώ οι υπόλοιποι μπορεί να γίνονται και προπτυχιακά, κατά τη διάρκεια των θερινών διακοπών των πανεπιστημιακών μαθημάτων. Η φοίτηση διαρκεί 10 εξάμηνα.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ
Δύο είναι ουσιαστικά οι δρόμοι όσον αφορά την επαγγελματική αποκατάσταση των αποφοίτων των τμημάτων Φαρμακευτικής, ο ιδιωτικός τομέας και ο δημόσιος. Στον ιδιωτικό τομέα μπορούν να εργαστούν: Ως ελεύθεροι επαγγελματίες, ανοίγοντας δικό τους φαρμακείο με κριτήρια πληθυσμιακά από 1.1.1997. Για την άσκηση του ελεύθερου επαγγέλματος είναι απαραίτητη η άδεια που χορηγείται από το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας (ΚΕΣΥ), να δουλέψουν σε ιδιωτικές κλινικές, να προσληφθούν σε φαρμακοβιομηχανίες (σε έρευνα και προώθηση φαρμάκων). Στον δημόσιο τομέα μπορούν να εργαστούν σε δημόσιες υπηρεσίες (π.χ. ως ελεγκτές συνταγών γιατρών στις υπηρεσίες της νομαρχίας) και σε νοσοκομεία. Ο μεγάλος αριθμός των φαρμακοποιών ωστόσο και η έλλειψη εξειδίκευσης στις σπουδές καθιστούν έντονο το πρόβλημα της ανεργίας για τον κλάδο. Σήμερα οι εν ενεργεία φαρμακοποιοί είναι περίπου 11.700.
*ΤΜΗΜΑ Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής (*)
Λειτουργεί τμήμα στο Πανεπιστήμιο Θράκης (Αλεξανδρούπολη). Σκοπός του Τμήματος είναι η καλλιέργεια και προαγωγή των βιοεπιστημών αλλά και η καλλιέργεια επιστημόνων ικανών να παράγουν βασική έρευνα στις βιοεπιστήμες, να εφαρμόζουν τις γνώσεις και την εμπειρία τους στην ιατρική έρευνα και εφαρμογή, να διδάσκουν τις βιοεπιστήμες στην εκπαίδευση και να συμμετέχουν στην οργάνωση της βιοτεχνολογίας. Οι προπτυχιακές σπουδές διαρκούν συνολικά τέσσερα χρόνια και χωρίζονται σε οκτώ ακαδημαϊκά εξάμηνα.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ
Στον δημόσιο αλλά και στον ιδιωτικό τομέα. Σε νοσοκομεία αλλά και στην έρευνα.
*ΤΜΗΜΑ Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας – Διατροφής (***)
Λειτουργεί τμήμα στην Αθήνα, στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο. Σκοπός του Τμήματος είναι η κατάρτιση επιστημονικών στελεχών για τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα με ειδικές γνώσεις για τη διατροφική αξία των τροφίμων και τον ρόλο τους στην υγεία. Η φοίτηση διαρκεί οκτώ εξάμηνα.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ
Οι πτυχιούχοι του Τμήματος μπορούν να εργαστούν σε νοσηλευτικά ιδρύματα, υπηρεσίες και φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας για τη διατροφική αγωγή ασθενών και ατόμων με ιδιαίτερες διατροφικές ανάγκες, καθώς και σε ιδρύματα κοινωνικής πρόνοιας, στη βιομηχανία τροφίμων για την προώθηση προϊόντων, καθώς και για τον σχεδιασμό, την τροποποίηση και αξιολόγηση νέων προϊόντων διατροφής, σε μονάδες μαζικής παραγωγής και διανομής γευμάτων, καθώς και σε μονάδες μαζικής σίτισης, σε ερευνητικά κέντρα όπου συμμετέχουν στον σχεδιασμό, στην εκπόνηση και στην αξιολόγηση μεταβολικών, διατροφικών και επιδημιολογικών προγραμμάτων, σε ιδιωτικές επιχειρήσεις (κέντρα αδυνατίσματος κτλ.).
*ΤΜΗΜΑ Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών (*) Τμήμα κοινό 3ου και 4ου επιστημονικού πεδίου
Λειτουργεί στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Το Τμήμα Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών έχει αποστολή την καλλιέργεια και προαγωγή της επιστήμης της Βιολογίας, τη θεραπεία γενικότερα των επιστημών ζωής στο περιγραφικό, κυτταρικό και μοριακό επίπεδο, παρέχοντας γνώση και καλλιεργώντας τη βασική εφαρμοσμένη και τεχνολογική έρευνα. Συγκεκριμένα, αποστολή του Τμήματος είναι η κατάρτιση επιστημόνων με εξειδικευμένες γνώσεις που θα έχουν τη δυνατότητα να αντιλαμβάνονται μηχανισμούς λειτουργίας έμβιων συστημάτων, να κατανοούν λειτουργικές ανωμαλίες, ασθένειες, ιώσεις, βιοδιεργασίες οικοσυστημάτων και να προωθούν σύγχρονα βιολογικά επιτεύγματα. Η έρευνα του Τμήματος είναι προσανατολισμένη: α) σε θέματα τοπικού ενδιαφέροντος (ιχθυοκαλλιέργειες, δασικές εκμεταλλεύσεις, δενδροκομία, ζωοτροφές, πτηνοτροφία, κτηνοτροφία, γαλακτοκομικά προϊόντα, φαρμακευτικά φυτά, μελισσοκομία, οινοποιία), β) τεχνολογίες αιχμής (κλινικά και περιβαλλοντικά διαγνωστικά, εμβόλια, βιομηχανική μικροβιολογία, κυτταρικά εργοστάσια, βιοαντιδραστήρες, βιοτεχνολογία ζώων και φυτών, βιοαποικοδομήσιμα υλικά, ιστοκαλλιέργειες και νέου τύπου πειραματόζωα) και γ) κοινωνικά προβλήματα (τεχνικές βιολογικής επεξεργασίας αποβλήτων, προστασία του περιβάλλοντος, εκτίμηση βιολογικών κινδύνων, ζητήματα βιοηθικής, κοινωνική αποδοχή της βιολογικής τεχνολογίας). Η φοίτηση διαρκεί 10 εξάμηνα.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ
Ο πτυχιούχος του Τμήματος Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών έχει τη δυνατότητα να απασχοληθεί σε ερευνητικά κέντρα και ινστιτούτα, σε επιχειρήσεις και οργανισμούς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα που δραστηριοποιούνται σε τομείς βιολογίας και τεχνολογίας φυτών και ζώων, βιοχημικών εφαρμογών, μοριακών βιοεπιστημών, εφαρμοσμένης γενετικής, βιοτεχνολογίας και βιοποικιλότητας και οικολογίας, καθώς και στη δημόσια και στην ιδιωτική εκπαίδευση για τη διδασκαλία μαθημάτων της ειδικότητάς του.
*ΤΜΗΜΑ Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας (*) Τμήματα κοινά 3ου και 4ου επιστημονικού πεδίου
Λειτουργεί στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (Λάρισα). Η σπουδαιότητά του είναι μεγάλη, διότι είναι το πρώτο τμήμα Βιοχημείας – Βιοτεχνολογίας στην Ελλάδα. Θα καλύψει ένα γνωστικό αντικείμενο αιχμής και σε συνεργασία με τις υπάρχουσες σχολές θα παραγάγει επιστήμονες οι οποίοι ως βιοχημικοί θα μπορούν να απασχοληθούν από δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς, σε ερευνητικά ή διαγνωστικά εργαστήρια, σε φαρμακευτικές εταιρείες, οργανισμούς ή εκπαιδευτικά ιδρύματα. Η εκπαίδευση τέτοιων επιστημόνων θα καλύψει ένα κενό στην αγορά εργασίας, θα αποτρέψει την οικονομικά ασύμφορη εισαγωγή ξένου επιστημονικού προσωπικού και θα συμβάλει στη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη ενός ραγδαίως εξελισσόμενου πεδίου που ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες της κοινωνίας και της οικονομίας. Η φοίτηση διαρκεί οκτώ εξάμηνα.
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ
Οι πτυχιούχοι του μπορούν να αναζητήσουν εργασία σε εργαστήρια πανεπιστημιακών και νοσηλευτικών ιδρυμάτων, βιομηχανίες – βιοτεχνίες τροφίμων, παραγωγής και εμπορίας φαρμάκων και σε σχετικά ερευνητικά προγράμματα. Ως βιοχημικοί μπορούν να απασχοληθούν από δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς, σε ερευνητικά ή διαγνωστικά εργαστήρια, σε φαρμακευτικές εταιρείες, οργανισμούς ή εκπαιδευτικά ιδρύματα. Ως βιοτεχνολόγοι μπορούν να εργαστούν σε βιοτεχνολογικές βιοτεχνίες/βιομηχανίες και, αν χρειαστεί, εύκολα να εξειδικευθούν περαιτέρω στη γεωργική / φαρμακευτική / βιομηχανική κτλ. βιοτεχνολογία, είτε με επιτόπια πρακτική άσκηση στον χώρο εργασίας τους είτε σε ένα μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών.
