Μετά τους περιορισμούς της πανδημίας και την αυστηρή κρατική παρέμβαση στον τεχνολογικό τομέα, οι κινεζικές εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης (AI) πέρασαν το μεγαλύτερο μέρος του 2023 σε κατάσταση ύφεσης.
Ενώ οι αντίστοιχες αμερικανικές προχωρούσαν με όλο και πιο ισχυρά μοντέλα και εφαρμογές, οι κινεζικές κρατικές αρχές περιόριζαν την εγχώρια καινοτομία μέσω αυστηρών και συχνά ασαφών κανόνων.
Ωστόσο, οι κινεζικές εταιρείες κατάφεραν να βγουν από αυτό το τέλμα, υιοθετώντας νέες στρατηγικές. Εκτοτε, το τοπίο έχει αλλάξει δραματικά: η αμερικανική βιομηχανία AI παλεύει πλέον με ένα χαοτικό ρυθμιστικό περιβάλλον υπό τη διακυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ, ενώ η Κίνα υιοθετεί μια πιο ευέλικτη και φιλική προς την καινοτομία προσέγγιση.
Αρκετές εξελίξεις συνέβαλαν σε αυτή τη μεταστροφή. Κατ’ αρχάς, η εμφάνιση νέων θεσμικών μηχανισμών διαμόρφωσε μια πιο συνεργατική, πολυμερή προσέγγιση στη ρύθμιση, ενισχύοντας τη δημιουργία νέων εταιρειών AI. Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η DeepSeek, η οποία αναδείχθηκε ως η κορυφαία κινεζική εταιρεία AI και προήλθε από ένα hedge fund.
Αυτές οι συνεργασίες δεν περιορίστηκαν στη δημιουργία νέων εταιρειών – αναζωογόνησαν ολόκληρο το οικοσύστημα της AI στην Κίνα, προσελκύοντας νέο ταλέντο και δυναμική. Τέλος, οι κινεζικές εταιρείες AI έχουν επενδύσει σημαντικά στην ανάπτυξη καινοτόμων open-source μοντέλων.
Ενώ η κυβέρνηση Μπάιντεν στις ΗΠΑ σκέφτηκε να περιορίσει την ανοιχτού κώδικα ανάπτυξη λόγω θεμάτων εθνικής ασφάλειας – πριν τελικά τη στηρίξει –, εταιρείες όπως η DeepSeek και η Alibaba προχώρησαν και διέθεσαν πλήθος open-source μοντέλων που χρησιμοποιούνται πλέον παγκοσμίως.
Η ραγδαία άνοδος του κινεζικού κλάδου AI έρχεται σε έντονη αντίθεση με τις τελευταίες εξελίξεις στις ΗΠΑ. Πολλές εταιρείες καλωσόρισαν αρχικά την απορρυθμιστική ατζέντα Τραμπ, όμως η απουσία συγκεκριμένων πολιτικών προτάσεων και η εκδικητική στάση του απέναντι στην κριτική έχουν δημιουργήσει κλίμα αβεβαιότητας και απομάκρυνσης.
Επιπλέον, οι μεγάλες περικοπές στη χρηματοδότηση ερευνών και οι αυστηροί περιορισμοί στη μετανάστευση έχουν στραγγαλίσει τη ροή ταλέντου – τον πυρήνα επί δεκαετίες της αμερικανικής AI.
Η ρυθμιστική δυσλειτουργία των ΗΠΑ έχει ανοίξει χώρο για τις κινεζικές εταιρείες να αναπτυχθούν ταχύτερα. Η άνοδος της DeepSeek, η κυριαρχία της Κίνας στις αλυσίδες εφοδιασμού και η εντύπωση ότι οι ΗΠΑ αυτοϋπονομεύονται έχουν αναζωπυρώσει την αυτοπεποίθηση του κινεζικού τεχνολογικού τομέα.
Φυσικά, αυτή η δυναμική μπορεί να ανατραπεί. Ο Λευκός Οίκος αναμένεται σύντομα να παρουσιάσει το «AI Action Plan», που ενδέχεται να ξεκαθαρίσει τη στάση του Τραμπ απέναντι στην τεχνολογική εποπτεία.
Παραδόξως, όσο πιο επιτυχημένες γίνονται οι κινεζικές εταιρείες, τόσο πιθανότερο είναι να προσελκύσουν κυβερνητικό έλεγχο. Η DeepSeek είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα: η ραγδαία εξάπλωσή της εντός και εκτός Κίνας, σε συνδυασμό με την περιορισμένη εποπτεία περιεχομένου και τις χαλαρές ομάδες συμμόρφωσης, μπορεί να ανησυχήσουν ρυθμιστές όπως η CAC.
Προς το παρόν, όμως, καθώς η κυβέρνηση Τραμπ επιδίδεται σε σταυροφορία που πλήττει τα θεμέλια της αμερικανικής βιομηχανίας και της κοινωνικής συνοχής, η Κίνα κάνει ό,τι μπορεί για να εδραιώσει τη θέση της ως παγκόσμιας τεχνολογικής ηγέτιδας. Οι επιπτώσεις για τη μελλοντική αμερικανική επιρροή μπορεί να είναι βαθιές.
Ο Karman Lucero είναι ερευνητής στο Paul Tsai China Center της Νομικής Σχολής του Γέιλ.
