Νέες Εποχές

Δεν υπάρχει καμία φράση, καμία ρήση που να αντέχει στα ακραία παραδείγματα. Ολες σχετίζονται και επαληθεύονται γύρω από τον μέσο όρο, ίσως και λίγο παραπέρα, αλλά ποτέ στα άκρα. Ενα από τα προβλήματα του διαλόγου – είτε του δημόσιου είτε της προσωπικής μας ζωής – είναι πως πιάνοντας τις ακραίες περιπτώσεις ακυρώνουμε οποιοδήποτε επιχείρημα και οποιαδήποτε συμβουλή. […]

Απ’ τον Τίγρη στον Ευφράτη… Πόλεμος, πόλεμος – ό,τι φρικτότερο μπορούν να κάνουν η μια στην άλλη οι ανθρώπινες κοινότητες, συμβαίνει τούτη τη στιγμή που γράφω στα σύνορα Τουρκίας – Συρίας, ημερολόγιό μου. Αεροπλάνα βομβαρδίζουν στρατόπεδα, πόλεις, χωριά, φάλαγγες απελπισμένων που έφευγαν νομίζοντας ότι υπάρχει σωτηρία. Μωρά διαμελίζονται από θραύσματα, πολεμιστές κατακρεουργούν ο ένας τον άλλον […]

1. Σε μια από τις ελάχιστες μη αναθεωρήσιμες (άρα από τις πιο θεμελιώδεις) διατάξεις του Συντάγματος (άρθρο 13 § 1) κατοχυρώνεται η ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης, που είναι έκφραση της γενικότερης ελευθερίας της συνείδησης, αποτελεί δε βασικό κανόνα σε όλες τις προηγμένες έννομες τάξεις. Το ίδιο και στις διεθνείς συμβάσεις που κατοχυρώνουν «την ελευθερία σκέψης, […]

Ο πρόεδρος Τραμπ για τρίτη φορά τους τελευταίους δέκα μήνες παρεξέκλινε της επίσημης γραμμής στο συριακό ζήτημα. Σε τηλεφωνική του συνομιλία με τον τούρκο πρόεδρο, ενέκρινε την επέμβαση της Αγκυρας στα ανατολικά του Ευφράτη με ταυτόχρονη αποχώρηση μέρους των αμερικανικών στρατευμάτων. Πέραν των παλινωδιών ενός προέδρου που προσεγγίζει την εξωτερική πολιτική με οικονομικά κριτήρια και […]

Αυτή η ιστορία με τη διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών (γλώσσας και λογοτεχνίας) στο πρωτότυπο έχει δημιουργήσει, καιρό τώρα, ένα μεγάλο χαλί (επιτραπείτω μοι) κάτω απ’ το οποίο έχουμε χώσει λογής λογής θέματα. Ιδεολογικής, πολιτικής και κοινωνικής τάξεως. Ετσι, κάθε φορά που ανοίγει το θέμα της διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών στη Μέση Εκπαίδευση (για να μην […]

Αύριο 7 Οκτωβρίου συμπληρώνονται 448 χρόνια από τη ναυμαχία της Ναυπάκτου, η οποία σφράγισε την πορεία της σύγχρονης Ευρώπης προς τη νεωτερικότητα. Μια ημερομηνία-σταθμός για τη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής συνείδησης. Η ήπειρός μας διαμορφώθηκε κυρίως ως ιστορικός και δευτερευόντως ως γεωγραφικός ή γεωπολιτικός χώρος. Η γεωγραφική της ενότητα αποτελεί ένα σημαντικό, αλλά δευτερεύον στοιχείο της. […]

Είναι ένα κόμμα, ασφαλώς εντασσόμενο σε μια μεγάλη παραταξιακή συνέχεια, της οποίας και διατηρεί πολλά από τα παραδοσιακά χαρακτηριστικά. Εν πρώτοις τον σεβασμό στη δημοκρατική νομιμότητα. («Το Λαϊκόν Κόμμα είναι το κόμμα τού, έστω και επί ζημία του τόπου, σεβασμού προς τους νόμους» έγραφε ο Γεώργιος Βλάχος, αναφερόμενος στις αρχές της δεκαετίας του 1930 στον […]

Ηπεριπέτεια του Πέτρου Τατσόπουλου με τάραξε. (Αυτή τη στιγμή που γράφω είναι ακόμα στην Εντατική.) Ο θάνατος έχει το απόλυτο, το οριστικό. Δεν μπορείς να κάνεις τίποτα παρά να θρηνήσεις. Ο «παρ’ ολίγον θάνατος» έχει τη φοβερή αιχμή. Eναν πόντο από ‘κει, η ζωή. Εναν από εδώ, το μηδέν. Ανάμεσα: τα πάντα και τίποτα. Κι […]

Καλά είχε βολευτεί στην εξουσία. Εκεί καμιά φορά νομίζεις ότι και στην ανυπαρξία μπορείς να δίνεις ύπαρξη. Ερχεται να μας το θυμίσει ο ΣΥΡΙΖΑ της αντιπολίτευσης. Λίγος χρόνος έχει περάσει μετά την πολύμορφη ήττα του στις εκλογές του Ιουλίου και αμήχανος, σαστισμένος, σχεδόν πανικόβλητος, έχει εισέλθει ήδη, αργά αλλά σταθερά, σε αντιδικία με τον εαυτό […]

Ηπρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας για τα θρησκευτικά, που ουσιαστικά μετατρέπει τη διδασκαλία τους στην εκπαίδευση σε κατήχηση, εγείρει το αναπόφευκτο ερώτημα πόσο εμπεδωμένη είναι η νεωτερικότητα, ο εκσυγχρονισμός στην Ελλάδα. ‘Η μήπως η Ελλάδα είναι «μια χώρα παραδόξως νεωτερική» όπως πιστεύει ο Γ. Βούλγαρης (στο έξοχο βιβλίο του «Ελλάδα: μια χώρα παραδόξως νεωτερική», Πόλις, […]

ΟΙνιάτσιο Σιλόνε (Ignazio Silone, 1900-78) ήταν από τα κορυφαία στελέχη του Ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος (PCI) κατά τα πρώτα χρόνια μετά την ίδρυσή του. Εργα του λογοτεχνικά (Φονταμάρα) αλλά και δοκίμιά του (Η σχολή των δικτατόρων,  Εξοδος κινδύνου) έχουν κυκλοφορήσει και στα ελληνικά. Επίσης, κάποιοι παλαιότεροι γνωρίζουμε ίσως τον Σιλόνε και από τη συμμετοχή του στο […]

«Η νέα ηλεκτρονική αλληλεξάρτηση αναδημιουργεί τον κόσμο δίνοντάς του την εικόνα ενός παγκόσμιου χωριού». Μάρσαλ Μακ Λούαν Στις μέρες μας, για έναν μεγάλο αριθμό ανθρώπων, το Instagram και όχι μόνο είναι ένας συνδυασμός προβολής, επίδειξης αλλά και ηδονοβλεπτικό εργαλείο που τροφοδοτείται από έναν συλλογικό φόβο πως είμαστε απόντες από κάτι σημαντικό που συμβαίνει, είτε πρόκειται […]

Η φράση «…από την ευεργετική κυριαρχία του Ανθρώπου επί του Κόσμου» υποδηλώνει βεβαίως αισιόδοξη προοπτική. Ταυτόχρονα, όμως, υπαινίσσεται ότι το αντίθετο, το μη ευεργετικό, δεν επιτρέπεται να επισυμβεί. Το παραπάνω φραστικό θραύσμα ανήκει στον Προκόπη Παυλόπουλο (βλ. στο τελευταίο του βιβλίο: «Από τη Βιομηχανική Επανάσταση στην Τεχνολογική», Ginderberg). Ο συγγραφέας του βιβλίου αρθρώνει τον σκεπτικισμό […]

Οταν ο Elmer Plische κυκλοφορούσε το Modern Diplomacy: The Art of the Artisans σίγουρα δεν είχε στο μυαλό του μια κανονιστικού τύπου διεκδίκηση των εθνικών συμφερόντων, αλλά και μια δίχως έμπνευση διατήρηση της έννομης διεθνούς τάξης. Πόσω μάλλον, δε, σήμερα που οι νέες τεχνολογίες αλλά και οι αυξημένες τιμές ασύμμετρης αλληλεξάρτησης επιβάλλουν στα κράτη να […]

Πέτρος Τατσόπουλος Ρίχνει χαλάζι και βρέχει στη βεράντα μου, μοιάζει να έρχεται το φθινόπωρο επιτέλους – σε κάποιες παραλίες ξελογιάστηκε από ξανθές και μελαχρινές παραθερίστριες και καθυστέρησε στο ραντεβού του με μας που δεν είμαστε μορφονιές και μορφονιοί – αλλά θα γίνουμε, όταν έρθει ο σοσιαλισμός και θα γίνουμε όλοι ίσοι. l Μερικοί όμως, θα είναι πάντα […]

Μάταιος κόπος στον αιώνα, το γνωρίζει μα ως γνήσιος ποιητής ομολογεί πολύ θα το ‘θελε να ‘χε κι αυτός ξοδέψει τη ζωή του κυνηγώντας εκείνη την τρελή εξίσωση που βγάζει απ’ το τίποτε στο κάτι Σωτήρης Σαράκης, Σημαντικές λεπτομέρειες Αν και υπέρμαχος μιας ντοστογεφσκικής προσέγγισης της χριστιανικής πίστης, δεν μπορώ ν’ αποφύγω τον πειρασμό – λόγω […]

Ενα από τα καλά της στρατιωτικής θητείας είναι πως για ένα διάστημα συμβιώνεις με ανθρώπους που υπό άλλες συνθήκες δεν θα βρισκόσαστε ποτέ. Εχεις την ίδια καθημερινότητα, τον κοινό χρόνο, την ανάγκη της συνεργασίας και δημιουργούνται κώδικες, καταδικασμένοι να ζήσουν όσο λίγοι μήνες, αλλά απαραίτητοι και πολλές φορές χρήσιμοι. Η αναγκαστική παρέα με ανθρώπους που […]

Απαράδεκτη στασιμότητα Συνεχώς απογοητεύομαι, βήμα δεν κάνει η ανθρωπότητα, ημερολόγιό μου: Και για τη Ζαν ντ’ Αρκ που ήθελε να σώσει τη Γαλλία τα ίδια λέγανε τότε – αυτά που λένε για τη μικρή Γκρέτα που θέλει σήμερα να σώσει τον πλανήτη. Αλλά δεν θα τους αφήσουμε τους αρνητές να κάνουν το  ίδιο έγκλημα: το πολύ […]

Οιστορικός Μαρκ Φερό, στο γνωστό του βιβλίο(1), έχει μιλήσει με πολλά παραδείγματα για την τύφλωση μέσα στην Ιστορία, για το πώς δηλαδή ηγέτες, πνευματικές ελίτ και φυσικά οι ίδιοι οι πολίτες αρνούμαστε, συχνά, να δούμε κατάματα την πραγματικότητα. Ο Φερό, ελευθεριακό πνεύμα σε απόσταση από τις ορθοδοξίες, δεν χαρίζεται σε κανέναν παράγοντα και παράδοση της […]

Πέρυσι τον Αύγουστο, μια πιτσιρίκα ξεκινά καθιστική διαμαρτυρία έξω από το Σουηδικό Κοινοβούλιο. Ζητεί την άμεση λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής που, έπειτα από δεκαετίες συζητήσεων και αδράνειας, έχει γίνει πλέον κλιματική κρίση. Μία ημέρα τη βδομάδα, κάθε Παρασκευή, δεν πηγαίνει στο σχολείο αλλά κάθεται έξω από το Κοινοβούλιο και ενημερώνει τους […]