Ποιος χαίρεται και χαμογελάει φαρδιά πλατιά κάθε φορά που κερδίζει μια Πολιτεία ο Ντόναλντ Τραμπ; Μα η Χίλαρι Κλίντον φυσικά. Διότι ξέρει ότι όσο αυξάνονται οι πιθανότητες να πάρει το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών ο απερίγραπτος κροίσος τόσο μεγαλύτερες γίνονται οι δικές της ελπίδες να κερδίσει το πραγματικό βραβείο, τον Λευκό Οίκο τον Νοέμβριο.
Πολλοί αναλυτές συμφωνούν. Το μυστικό είναι κοινό: απέναντι στον ανεκδιήγητο «κλόουν», η 68χρονη πρώην υπουργός Εξωτερικών των Δημοκρατικών φαντάζει απείρως καταλληλότερη για πρόεδρος των ΗΠΑ. Ακόμη και στα μάτια των πολλών Αμερικανών που την αντιπαθούν βαθιά. Το εξηγούν εφημερίδες με τίτλους όπως «Γιατί η Κλίντον αγαπάει τον Τραμπ», «Η Χίλαρι πρέπει να ευχαριστήσει τον Θεό για τον Τραμπ», «Χίλαρι, η μεγάλη κερδισμένη από τη διχαστική ρητορική του Τραμπ», «Τραμπ: το μεγάλο ατού της Χίλαρι». Το δείχνουν και όλες οι δημοσκοπήσεις, μήνες τώρα. Σε υποθετική σύγκρουση ανάμεσα στους δύο τον Νοέμβριο, η Χίλαρι επικρατεί άνετα με διψήφια ποσοστά –51% έναντι 38% στο τελευταίο γκάλοπ (NBC News / The Wall Street Journal).
Αλλά η εικόνα αλλάζει αν έχει αντίπαλο τον Τεντ Κρουζ ή τον Μάρκο Ρούμπιο. Η διαφορά πέφτει τότε στα όρια του στατιστικού λάθους: 47% έναντι 45% για τον σκληρό δεξιό Τεξανό και ισοπαλία στο 46% με τον νεαρό γερουσιαστή από τη Φλόριδα. Να γιατί σύσσωμο το κατεστημένο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος και το συντηρητικό Fox News παλεύουν να αποδομήσουν το αντισυστημικό φαβορί που λέγεται Τραμπ με το επιχείρημα της «μη εκλογιμότητάς» του τον Νοέμβριο. Οποιος θέλει να τελειώνει μια και καλή η εποχή Ομπάμα, λένε στους παραδοσιακούς οπαδούς του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, να μην ψηφίσει Τραμπ στις προκριματικές. Μια νίκη του θα κάνει καλό μόνο στους Δημοκρατικούς, γιατί θα σερβίρει την προεδρία στη Χίλαρι.
Πράγματι, το ενδεχόμενο να πάρει το χρίσμα ο 69χρονος λαϊκιστής, ακροδεξιός μεγιστάνας, με πρόγραμμα που χαρακτηρίζεται από ρατσισμό, αυταρχισμό και θρίαμβο της απρέπειας, προκαλεί ανατριχίλα στους περισσότερους αμερικανούς ψηφοφόρους του μεσαίου χώρου, αυτούς που δίνουν τη νίκη στις προεδρικές. Ο υποψήφιος Τραμπ έχει ξεπεράσει κατά πολύ τα όρια με όσα χυδαία εκστομίζει για μετανάστες, γυναίκες, μουσουλμάνους, ανάπηρους και γκέι. Η λάσπη, η χολή και οι προτάσεις του, από τη «δέσμευση» να στήσει τεράστιο τείχος γύρω από τις Ηνωμένες Πολιτείες ως την απαγόρευση εισόδου για όλους τους μουσουλμάνους, έχουν σοκάρει το 60% του εκλογικού σώματος, που βρίσκει απαράδεκτη την ιδέα ενός «προέδρου Τραμπ».
Μεγάλη ανησυχία για το στρατόπεδο της Χίλαρι είναι οι πολλές αρνητικές γνώμες που έχουν για αυτήν οι ψηφοφόροι –55% στην τελευταία δημοσκόπηση του CNN/ORC. Τα καλά νέα; Ο Τραμπ είναι ακόμη πιο αντιπαθής.
Πιο έμπειρη και με το πιο ολοκληρωμένο πολιτικό πρόγραμμα, η Χίλαρι εξακολουθεί να είναι το εθνικό φαβορί του Δημοκρατικού Κόμματος. Θα είχε κλειδώσει το χρίσμα, αν δεν έπασχε από «ζητήματα προσωπικότητας». Αλλά θεωρείται αντιπαθής, διχαστική, αλαζονική, υποκρίτρια. Αμετρα διψασμένη για εξουσία και ύποπτα εξαρτημένη από συμφέροντα. Ενσαρκώνει το πολιτικό κατεστημένο σε μια εποχή που ο αμερικανικός λαός είναι θυμωμένος με το σύστημα.
Απέναντι όμως σε έναν τύπο σαν τον Τραμπ; Η ψήφος στη Χίλαρι φαίνεται ξαφνικά μονόδρομος για μια μεγάλη πλειοψηφία Αμερικανών, τη λεγόμενη «συμμαχία Ομπάμα»: πιο νέοι, μορφωμένοι, μετριοπαθείς, ανεξάρτητοι, γυναίκες, ισπανόφωνοι και μαύροι αναμένεται ότι θα κινητοποιηθούν μαζικά για να την ψηφίσουν.
Το κατεστημένο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος φοβάται ότι με τον Τραμπ το ποσοστό αποχής θα χτυπήσει ταβάνι στις προεδρικές, ακόμη και σε αμφίρροπες Πολιτείες. Οι πιστοί οπαδοί του μεγιστάνα (μεσήλικοι λευκοί με εισόδημα και μόρφωση κάτω από τον μέσο όρο) αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 10% του συνόλου των ψηφοφόρων, ίσως το 25%-30% όλων των Ρεπουμπλικανών.
Και αν ο Τραμπ χάσει το χρίσμα; Μπορεί να κατέβει ως ανεξάρτητος υποψήφιος πρόεδρος. Σενάριο που θα σημάνει ακόμη μεγαλύτερη νίκη για τους Δημοκρατικούς τον Νοέμβριο, επειδή θα διασπάσει την ψήφο των Ρεπουμπλικανών.
Τζούλιαν Ζέλιζερ, καθηγητής Ιστορίας στο Πρίνστον
«Τελικά θα κερδίσουν η εμπειρία και η ισορροπία»
«Ο φόβος για τον Τραμπ βοηθάει οπωσδήποτε την Κλίντον» λέει μιλώντας στο «Βήμα» ο Τζούλιαν Ζέλιζερ, καθηγητής Ιστορίας στο Πρίνστον και σχολιαστής στο CNN. «Γίνεται όλο και πιο δύσκολο να προβλέψει κανείς το πώς θα χάσει το χρίσμα ο Τραμπ, ιδιαίτερα αν μπορέσει να κερδίσει τη Φλόριδα και το Οχάιο την ερχόμενη Τρίτη. Και θα ήταν λάθος να τον υποτιμήσουμε για άλλη μία φορά. Αλλά νομίζω ότι ο φόβος για την επιτυχία του έχει έρθει στην καλύτερη στιγμή για την Κλίντον και έχει γίνει ένα από τα πιο ισχυρά επιχειρήματα υπέρ της. Οι νίκες του στις προκριματικές έχουν ενισχύσει το διακύβευμα για τις προεδρικές, όχι μόνο για τους Δημοκρατικούς αλλά και για τον γενικό πληθυσμό και για το πολιτικό σύστημα. Κάνει πιο ισχυρή τη βούληση των Δημοκρατών και πολλών άλλων ψηφοφόρων να διαδεχθεί η Κλίντον τον Ομπάμα» τονίζει ο Ζέλιζερ. Και καταλήγει: «Ο αμφιλεγόμενος χαρακτήρας της Κλίντον ως πολιτικού γίνεται πιο ελκυστικός κάθε φορά που οι Αμερικανοί βλέπουν και ακούνε τον Τραμπ. Ενώ σε πολλές εκλογές ένας υποψήφιος του οποίου τα κύρια πλεονεκτήματα είναι η εμπειρία, η ισορροπία και μια στοχαστική προσέγγιση για την πολιτική δεν εμπνέει πολύ κόσμο, η Κλίντον μπορεί τελικά να κερδίσει από αυτή τη σύγκριση, αν έχει απέναντί της τον Τραμπ».
Στη Φλόριδα η μάχη-«κλειδί» Η αριθμητική
Η δεύτερη και καθοριστική «Σούπερ Τρίτη» είναι στις 15 Μαρτίου, όταν ψηφίζουν πέντε κρίσιμες Πολιτείες (Φλόριδα, Οχάιο, Ιλινόι, Μιζούρι και Βόρεια Καρολίνα) που δίνουν 367 αντιπροσώπους για το Συνέδριο στους Ρεπουμπλικανούς και 792 στους Δημοκρατικούς. Για να πάρει το προεδρικό χρίσμα ένας Ρεπουμπλικανός υποψήφιος χρειάζεται τουλάχιστον 1.237 (επί συνόλου 2.472). Ενας Δημοκρατικός, 2.382 (επί 4.763). Μέχρι στιγμής ο Τραμπ έχει 446 (Κρουζ 347, Ρούμπιο 151, Κάσιτς 54) και η Κλίντον 1.221 (Σάντερς 571). Μεγάλο βραβείο είναι η Φλόριδα. Με πληθυσμό 19,9 εκατομμύρια η «Πολιτεία της Λιακάδας» είναι μία από τις έξι-επτά αμφίρροπες που βγάζουν πρόεδρο τον Νοέμβριο.
Τα γκάλοπ
Στους Ρεπουμπλικανούς, ο Τραμπ προηγείται αυτή τη στιγμή με 38% έναντι 30% του γερουσιαστή της Πολιτείας – και πάλαι ποτέ ελπίδας του κατεστημένου -, Μάρκο Ρούμπιο. Αν χάσει, ο 45χρονος Κουβανοαμερικανός θα αποχωρήσει. Στους Δημοκρατικούς η Χίλαρι Κλίντον βρίσκεται περίπου 20 μονάδες μπροστά από τον βασικό της αντίπαλο, τον κεντροαριστερό γερουσιαστή Μπέρνι Σάντερς.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ