Η Κούβα βγαίνει από τη διαδικτυακή απομόνωση

Eνα πρωί, κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού που πραγματοποίησε πρόσφατα στην Αβάνα η Αλάνα Τουμίνο, επικεφαλής της Ομάδας Εργασίας για την Κούβα στο Iνστιτούτο Americas Society/Council of the Americas (AS/COA), κατέβηκε από το δωμάτιό της στο εστιατόριο του ξενοδοχείου όπου κατέλυσε για να πάρει το πρωινό της. Γύρω της υπήρχαν αρκετοί επιχειρηματίες που έπιναν τον καφέ τους, ελέγχοντας ταυτόχρονα την ηλεκτρονική αλληλογραφία τους. «Η αίσθηση ήταν ίδια με εκείνη που επικρατεί σε κάθε ξενοδοχείο μιας παγκόσμιας επιχειρηματικής πρωτεύουσας» αναφέρει η ίδια σε άρθρο της στην ιστοσελίδα του CNN.

Εξερχόμενη, ωστόσο, από το ξενοδοχείο η κυρία Τουμίνο διαπίστωσε πως βρίσκεται στην απομονωμένη Αβάνα και όχι σε μια σύγχρονη μητρόπολη, κυρίως εξαιτίας της αδυναμίας σύνδεσης στο Internet. Σήμερα στην Κούβα δικαίωμα οικιακής ευρυζωνικής σύνδεσης στο Διαδίκτυο έχουν μόνο οι διπλωμάτες και οι εργαζόμενοι σε ξένες εταιρείες. Οσον αφορά τους Κουβανούς, δυνατότητα σύνδεσης, οποιουδήποτε τύπου, στο Internet έχει ποσοστό μεταξύ 5% και 25% –πάντα με ταχύτητες δικτύου που «σέρνονται», κατά την ιντερνετική αργκό. Σύντομα, ωστόσο, η διαδικτυακή απομόνωση της πολυπληθέστερης χώρας της Καραϊβικής θα αποτελεί παρελθόν.

Αφορμή η αύξηση του τουρισμού

Η κυβέρνηση του προέδρου Ραούλ Κάστρο ανακοίνωσε την εκτέλεση δύο πιλοτικών προγραμμάτων με απώτερο σκοπό την παροχή οικιακών ευρυζωνικών υπηρεσιών Διαδικτύου σε δύο γειτονιές της Παλιάς Αβάνας. Η είδηση αναμένεται να ευχαριστήσει ιδιαίτερα τον ολοένα αυξανόμενο αριθμό επιχειρηματιών αλλά και τουριστών που επισκέπτονται πλέον την Κούβα. Κατά τη διάρκεια του 2015 σημειώθηκε αύξηση 77% στις αφίξεις από τις ΗΠΑ και 17,4% από τον υπόλοιπο κόσμο –φτάνοντας στον αριθμό-ρεκόρ των 3,52 εκατ. επισκεπτών, γεγονός που δικαιολογεί πλήρως την απόφαση των Αρχών να επιτρέψουν σε (κάποια από τα) καφέ, μπαρ και εστιατόρια της κουβανικής πρωτεύουσας να αποκτήσουν, επιτέλους, πρόσβαση στο Διαδίκτυο.

«Αλλά το πιο σημαντικό», υπογραμμίζει στο κείμενό της η κυρία Τουμίνο, «είναι η εν λόγω πρωτοβουλία να μην περιοριστεί μόνον στον τουρισμό και στις επιχειρήσεις και να αποτελέσει την αρχή της ουσιαστικής σύνδεσης των Κουβανών, τόσο μεταξύ τους όσο και με τον υπόλοιπο κόσμο».

Τα δύο αυτά πιλοτικά προγράμματα πρόκειται να προσφέρουν στους κατοίκους της Αβάνας Βιέχα τη δυνατότητα να αποκτήσουν ευρυζωνική πρόσβαση στο Internet μέσω ενός δικτύου συνδέσεων οπτικών ινών που θα διαχειρίζεται η κινεζική εταιρεία τηλεπικοινωνιών Huawei. Αυτό, φυσικά, δεν σημαίνει πως οι Κουβανοί θα περπατούν στους δρόμους της Παλιάς Αβάνας όντας κολλημένοι στα κινητά τους, αλλά αποτελεί την αρχή μιας διαδικασίας που θα ξεκολλήσει την Κούβα από τον διαδικτυακό πυθμένα. Το νησί συγκαταλέγεται μεταξύ των χωρών με τα χαμηλότερα ποσοστά διείσδυσης Διαδικτύου ανά την υφήλιο.

Τα κύρια προβλήματα είναι τέσσερα: οι χαμηλής ταχύτητας συνδέσεις, το υψηλότατο κόστος τους, η αδυναμία πρόσβασης σε πολλές διαδικτυακές εφαρμογές και υπηρεσίες και οι αυστηρότατες κανονιστικές ρυθμίσεις που έχουν επιβληθεί από την καχύποπτη ως προς την έκθεση των Κουβανών σε ανεξέλεγκτη πληροφόρηση σοσιαλιστική κυβέρνηση.

Μετά την ιστορική ανακοίνωση, τον Δεκέμβριο του 2014, για την επαναπροσέγγιση ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και την Αβάνα και μετά την πρόσφατη επανέναρξη των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, οι Κουβανοί εμφανίζονται να διψάνε για περισσότερη επικοινωνία και επιθυμούν διακαώς να συνδεθούν με τον υπόλοιπο κόσμο. Το γεγονός αυτό φαίνεται πως λαμβάνει υπόψη, τουλάχιστον μερικώς, και η κουβανική κυβέρνηση καθώς η κρατική Εταιρεία Τηλεπικοινωνιών της χώρας έχει ξεκινήσει να παρέχει στους Κουβανούς τη δυνατότητα, αν και σε περιορισμένο ακόμη βαθμό, σύνδεσης στο Διαδίκτυο.

Πλέον υπάρχουν αρκετά σημεία πρόσβασης στο Internet ενώ ανακοινώθηκε επίσης ότι ως το τέλος του έτους θα έχουν δημιουργηθεί 65 συνολικά Σημεία Ασύρματης Ευρυζωνικής Πρόσβασης (WiFi hot spots) στα οποία αναμένεται να προστεθούν ακόμη 80 που θα δημιουργηθούν το 2016. Σύμφωνα με το εθνικό πρόγραμμα ανάπτυξης που παρουσιάστηκε τον περασμένο Ιούνιο, ως το 2020 το 50% των νοικοκυριών της Κούβας θα έχει ευρυζωνική πρόσβαση στο Διαδίκτυο.

«Το να βλέπει κανείς Κουβανούς να συνδέονται στο Διαδίκτυο σε κάποιο από τα WiFi hotspots, να συνομιλούν με συγγενείς τους στο εξωτερικό και να στέλνουν φωτογραφίες στους φίλους τους στο Μαϊάμι είναι μνημειώδες» σημειώνει η κυρία Τουμίνο, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι η πρωτοβουλία της κουβανικής κυβέρνησης θα στεφθεί με επιτυχία μόνο όταν και εάν ο μέσος Κουβανός, και όχι μόνον τουρίστες και επιχειρηματίες, θα έχει τη δυνατότητα γρήγορης και φτηνής πρόσβασης στο Διαδίκτυο. «Αλλά πρόκειται για ένα δύσκολο έργο» καταλήγει.