Η Μαρία Ζορμπά ερμηνεύει στη σκηνή του Θεάτρου Τέχνης τις «Φανερωμένες»: δύο γυναίκες–κορίτσια που τις χωρίζουν σχεδόν δύο αιώνες, κι όμως βρίσκονται τόσο κοντά η μία στην άλλη. Πρόκειται για την παράσταση που σκηνοθετεί η Κατερίνα Ευαγγελάκου και περιλαμβάνει την «Αυτοβιογραφία» της Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου και τη «Φανερωμένη» της Ρούλας Γεωργακοπούλου. Ηθοποιός της σκηνής, της μεγάλης και της μικρής οθόνης, η Μαρία Ζορμπά ξεχωρίζει με τις ερμηνείες και τις επιλογές της, τη σιωπή και τη δουλειά της, την προσέγγιση στη ζωή και στην τέχνη, με τον τρόπο, τελικά, που επιλέγει να φανερώνεται.
Φανερωμένες
«Είναι δύο γυναίκες, δύο κορίτσια μέσα στην ελληνική ιστορία, μέσα στην ελληνική διαδρομή από το 1821 ως τη δικτατορία. Δύο πλάσματα που τα εμπόδισαν να υπάρξουν, να εκφραστούν, να μιλήσουν. Κι αυτό παριστάνεται και σκηνικά. Είναι δύο οποιεσδήποτε γυναίκες που θα μπορούσαν να ζουν οπουδήποτε, σε οποιαδήποτε χώρα και στιγμή –και στο σήμερα».
Θυσία
«Είναι σαν τις τρεις αδελφές που χρειάστηκε να θυσιαστούν για να χτιστεί το γιοφύρι της Αρτας. Ετσι θυσιάζονται κι αυτές οι δύο γυναίκες. Διαθέτουν πλούτο, φαντασία, ψυχή, γλώσσα και μια αναρχία που αναγκάζεται να ευνουχιστεί, να περιοριστεί και να μείνει στην άκρη. Αν και οι συνθήκες καταπίεσης είναι διαφορετικές, το αποτέλεσμα είναι ίδιο είτε για τη Ζάκυνθο του 1820 είτε για την Ελλάδα του 1970».
«Αυτοβιογραφία»
«Η πρώτη ίσως ελληνίδα λόγια, που έγραφε μανιωδώς αλλά που δεν της επιτρεπόταν να επικοινωνήσει τίποτε από όλα αυτά. Οπως το κορίτσι που πάνω στην εφηβεία, κι ενώ διέθετε όλον τον λόγο κι όλη την ομορφιά, έπρεπε να συμμαζευτεί για να γίνει ένας κανονικός άνθρωπος…».
Ελευθερία
«Αισθάνομαι απολύτως συνδεδεμένη και συγκινημένη με τα δύο αυτά κείμενα. Θεωρώ ότι αυτά τα τείχη των περιορισμών μάς απομακρύνουν από τους άλλους ανθρώπους. Και χάνουμε την ελευθερία μας. Γι’ αυτό και υπάρχει ένα τείχος στην παράσταση –το τείχος που ορθώνουν οι άλλοι ή κι εμείς οι ίδιοι καμιά φορά. Τείχη στην επικοινωνία, τείχη κοινωνικά».
Σήμερα
«Δεν είναι τόσο έντονοι σήμερα οι περιορισμοί, είναι πιο κρυφοί. Απλώς σήμερα οι περιορισμοί μπορεί να αφορούν τη μόδα, τα μοντέλα που φοριούνται στους ανθρώπους και τους κάνουν να χάνουν το προσωπικό τους στοιχείο. Το διαφορετικό θεωρείται περίεργο, γίνεται εξόριστο. Οχι, δεν είμαστε ελεύθεροι σήμερα. Είναι πολύ δύσκολο πράγμα να κατακτήσεις την ελευθερία. Θέλει αρετή και τόλμη, που λέει και ο ποιητής».
Το τείχος
«Το τείχος είναι επί σκηνής μόνο στο πρώτο μέρος της παράστασης, όπου η πρώτη “Φανερωμένη” παραμένει κρυφή και φανερώνεται αποσπασματικά. Στο δεύτερο μέρος, η “Φανερωμένη” εμφανίζεται εις διπλούν, μέσα από μια προβολή της. Και στις δύο περιπτώσεις είναι δύο πλάσματα κρυφά και φανερά μαζί. Και αυτή είναι η μεταξύ τους συγγένεια: θέλουν και οι δύο να φανερωθούν αλλά εμποδίζονται».
Λόγος
«Ενας προσωπικός λόγος όταν είναι ξεχωριστός, ιδιαίτερος, όταν δεν ακολουθεί την πεπατημένη, είναι εμποδισμένος. Τώρα, μια ολόκληρη κοινωνική κατάσταση βράζει, αλλά για κάποιον λόγο δεν βγαίνει προς τα έξω, εμποδίζεται. Κι αυτό δεν οφείλεται μόνο στα πολιτικά πράγματα, αλλά και στους ίδιους τους ανθρώπους. Ζούμε μια εποχή φιμωμένη: κυρίως και από τον φόβο των ίδιων των ανθρώπων».
Θέατρο
«Είναι μεγάλη η ανάγκη του θεάτρου στην Ελλάδα. Είναι πολύ ζωντανό και μόνο το οικονομικό στέκεται εμπόδιό του. Αποτελεί έκφραση ψυχής, γίνεται για επικοινωνία, αλλά έχει ανάγκη την αποδοχή».
Δρόμος
«Το να βρεις τον δρόμο σου σε αυτή τη δουλειά είναι πολύ δύσκολο. Χρειάζεται έντονη επιθυμία, επιμονή, αναζήτηση, προσωπική δουλειά. Πρέπει να είσαι ανοιχτός, να ακούς».
Αγωνία
«Προσωπικά, για να είμαι ειλικρινής, πήρα μπροστά λίγα αργά, για λόγους έξω από μένα. Δεν ήταν εύκολο να βρω τον δρόμο μου. Ούτε είναι. Απλώς δεν είχα το άγχος της επιτυχίας. Είχα αγωνία να βρω ανθρώπους, δασκάλους, συνοδοιπόρους να ενωθώ, κάπου να ανήκω. Κι όταν αισθάνθηκα πως το βρήκα, τότε κατάλαβα ότι μπορώ και μόνη».
Η εποχή
«Με σκοτεινιάζει, με αγριεύει. Δεν μπορώ να πάρω όλο αυτό που συμβαίνει μέσα μου, δεν θα ξέρω τι να το κάνω… Τι μπορώ να κάνω; Να είμαι βοηθητική σε ένα κοινωνικό περιβάλλον, να είμαι όσο πιο σωστή μπορώ στη δουλειά μου, να αρθρώνω έναν λόγο που να προσφέρει κάτι, να ανοίγει ένα παράθυρο. Γι’ αυτό και πιστεύω πολύ στα δύο κείμενα που ερμηνεύω. Τώρα συναντήθηκαν με την εποχή. Αποτελούν έναν ύμνο στην ελευθερία, στη δύναμη, στη θέληση, ακόμα και σε πολύ δύσκολες συνθήκες».
Μαρτινέγκου
«Μια γυναίκα που έζησε έγκλειστη αλλά κατάφερε, δύο αιώνες μετά, να ασχολούμαστε με τα κείμενά της, με την Αυτοβιογραφία της. Κι αυτό το κατάφερε με τη δύναμη του μυαλού και της ψυχής της. Απέδειξε ότι μπορεί να στέκεται κανείς μόνος του και τελικά να καταφέρνει να διακτινίζεται στο μέλλον».
πότε & πού:
Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν», Φρυνίχου 14, Πλάκα, τηλ. 210 3222.464 / 3236.732.Παραστάσεις κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21.15. Εισιτήρια: 15 ευρώ – 10 ευρώ.
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ«Οι Φανερωμένες»: «Αυτοβιογραφία» της Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου και «Η Φανερωμένη» της Ρούλας Γεωργακοπούλου.
Σκηνοθεσία: Κατερίνα Ευαγγελάκου.
Μουσική: Θοδωρής Οικονόμου.
Σκηνικά: Κλειώ Γκιζελή («Αυτοβιογραφία»), Ιουλία Βεντίκου («Φανερωμένη»).
Κοστούμια – Μακιγιάζ: Αγγελος Μέντης.
Φωτισμοί: Γιώργος Αργυροηλιόπουλος.
Με τη Μαρία Ζορμπά.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
