Ουκρανία: Στο περιθώριο οι μετριοπαθείς της αντιπολίτευσης

Πίσω από την κλιμάκωση της βίας και τους πρώτους νεκρούς στην πλατεία Ανεξαρτησίας στο Κίεβο βρίσκονται εξτρεμιστές της Ακρας Δεξιάς, που έχουν βγάλει τους μετριοπαθείς της αντιπολίτευσης στο περιθώριο.

Οι σωματώδεις οπαδοί ακροδεξιών κομμάτων και οργανώσεων είναι πανταχού παρόντες στο Μαϊντάν (πλατεία, στα ουκρανικά). Στέκονται πάνω στα οδοφράγματα, φορώντας κράνη και μάσκες του σκι, κραδαίνοντας ρόπαλα και σπασμένα μπουκάλια και είναι εκείνοι που συγκρούστηκαν πρώτοι με τα ΜΑΤ.

Πολλοί ανήκουν στο ακροδεξιό, ακραία αντιρωσικό «Σβομπόντα» (Ελευθερία), κόμμα που υποστηρίζει την ιδεολογία του «ολοκληρωτικού εθνικισμού», ουκρανικής εκδοχής του φασισμού.

Με ρίζες στα ντόπια «τάγματα ασφαλείας» του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τα οποία συμμάχησαν με τη ναζιστική Γερμανία, έκανε το ντεμπούτο του στο Κοινοβούλιο το 2012 και πρωταγωνιστεί στις διαδηλώσεις.

Πλάι σε αυτούς είναι οι ακροδεξιότεροι, πιο ακραίοι τραμπούκοι, του «Δεξιού Τομέα» και της οργάνωσης «Μπράστβο» («Αδελφότητα»), φασίστες που περιγράφουν την ιδεολογία τους σαν «χριστιανο-ορθόδοξο εθνικο-αναρχισμό». Βόμβες μολότοφ πετούν και οι παραστρατιωτικοί της οργάνωσης «Ουκρανός Πατριώτης». Ολοι αυτοί είναι ορκισμένοι πολέμιοι και της Ευρώπης και της Ρωσίας.

Ηρωάς τους είναι ο Στέπαν Μπαντέρα, ηγέτης του ουκρανικού εθνικιστικού κινήματος τις δεκαετίες του ’30 και του ’40. Διέθετε έναν επαναστατικό στρατό που πολέμησε μαζί με τους ναζιστές και έχει γίνει το πρότυπο για τους ακροδεξιούς που θέλουν να δημιουργήσουν παραστρατιωτικές ομάδες κρούσης.

Ο Ντμίτρι Γιάρος, εκπρόσωπος του «Δεξιού Τομέα», ανακοίνωσε τον «αλγόριθμο της Επανάστασης» στη σελίδα του στο Facebook.

Ζήτησε από τα μέλη να συνεχίσουν να στρατολογούν εθελοντές και να οργανώσουν παραστρατιωτικές δυνάμεις αυτοάμυνας που θα μετατραπούν σε μια «Επαναστατική Εθνοφρουρά».

«Ο Γιανουκόβιτς (σ.σ.: ο φιλορώσος πρόεδρος της Ουκρανίας) φοβάται μόνο τη βία… Το αίμα των ηρώων της επανάστασης δεν πρέπει να χυθεί μάταια! Μαζί για τη νίκη» είπε ο Γιάρος.

«Είναι σημαντικό να κάνουμε τη διάκριση μεταξύ της ειρηνικής Λαϊκής Ενωσης του Μαϊντάν (συντονιστικού οργάνου των διαδηλωτών και των ΜΚΟ με επικεφαλής μέλη της πολιτικής αντιπολίτευσης) και των υπευθύνων για την έκρηξη της βίας» λέει στο «Βήμα» ο Ματιέ Μπουλέγκ, ερευνητής στο Ινστιτούτο για την Ασφάλεια στην Ευρώπη (ΙΡSE), στο Παρίσι.

«Η αντιπολίτευση προσπαθεί να αποφύγει τη βία, κρατώντας μακριά (ανεπιτυχώς) τα πιο ριζοσπαστικά στοιχεία. Αλλά προβοκάτορες, χούλιγκαν και εξτρεμιστές της υπερεθνικιστής Ακροδεξιάς απειλούν να καπελώσουν το κίνημα. Είναι ως επί το πλείστον οργανωμένοι γύρω από τον «Δεξιό Τομέα». Αυτοί δεν επιδιώκουν την πολιτική εξουσία, αλλά απλώς να προκαλέσουν χάος.

Η ικανότητά τους να διεισδύουν στο κίνημα του Μαϊντάν και η εξάπλωση της βίας είναι ανησυχητικές εξελίξεις, δεδομένου ότι τα στοιχεία αυτά είναι απολύτως αυτόνομα και ανεξέλεγκτα από την αντιπολίτευση.

Σε αντίθεση με αυτούς, ο απλός κόσμος διαδηλώνει στην Πλατεία για τη φτώχεια, τη διαφθορά και την ανεπάρκεια του πολιτικού συστήματος» μας λέει ο Μπουλέγκ.

Το κίνημα άρχισε ειρηνικά εδώ και δύο μήνες. Λίγες χιλιάδες φιλοευρωπαίοι της αντιπολίτευσης κατέβηκαν στους δρόμους, μετά την άρνηση του Γιανουκόβιτς να υπογράψει συμφωνία σύνδεσης με την ΕΕ και τη στροφή του προς τη Μόσχα για χρηματοδότηση και εμπορική συνεργασία.

Ο κόσμος όχι μόνο δεν έφευγε, αλλά γινόταν κάθε μέρα πιο πολύς. Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι ήταν η καθολική απαγόρευση των διαδηλώσεων και η περιστολή της πολιτικής ελευθερίας, την οποία διέταξε, ενοχλημένο, το καθεστώς με νόμο-εξπρές, τη «Μαύρη Πέμπτη» (16 Ιανουαρίου).

«Τα γεγονότα στην Ουκρανία δεν μπορούν να αναλυθούν πια μέσα από τον φακό του φιλοευρωπαϊκού / αντιρωσικού κινήματος. Εχουν γίνει ένα εντελώς ουκρανικό ζήτημα, βαθιά ριζωμένο στην αυξανόμενη δυσαρέσκεια κατά του Γιανουκόβιτς» τονίζει ο Μπουλέγκ.

«Αιτία της λαϊκής οργής είναι η φτώχεια και η μαζική, ανεξέλεγκτη διαφθορά» λέει στο «Βήμα» και ο δρ Τάρας Κούζιο, ερευνητής στο Ινστιτούτο Ουκρανικών Σπουδών, στο Πανεπιστήμιο της Αλμπέρτα, στον Καναδά.

«Από το 2010 ο ληστρικός καπιταλισμός, η κατάχρηση των αποθεματικών της Εθνικής Τράπεζας και πολύ κακές οικονομικές και δημοσιονομικές πολιτικές έχουν φέρει τη χώρα στα πρόθυρα της χρεοκοπίας» λέει.

«Την ώρα που ο κόσμος έχει γονατίσει από την ανέχεια, η κυβέρνηση χτίζει πολυτελή παλάτια για τον πρόεδρο, με πολυελαίους των 80.000 ευρώ. Πρωθυπουργός είναι ο νεοσοβιετικός δεινόσαυρος Μίκολας Αζάροφ, αντιπαθής εντός και εκτός Ουκρανίας. Ο γιος του έχει γίνει, μέσα σε δύο χρόνια, ένας από τους 50 πλουσιότερους ανθρώπους στη χώρα» προσθέτει ο Κούζιο.

Δημοσιεύτηκε στο HeliosPlus στις 27 Ιανουαρίου 2014