Γερμανικά εμπόδια στα σχέδια για έξοδο στις αγορές

Σε βασικό πιόνι στην παρτίδα σκάκι που παίζει η κυβέρνηση με τους πιστωτές για τη βελτίωση των όρων δανεισμού και τη χαλάρωση της πίεσης της τρόικας αναδεικνύεται η έξοδος της χώρας στις αγορές. Μετά την επιτυχή έκδοση ομολόγων από την Ιρλανδία και την αναμενόμενη επιστροφή της Πορτογαλίας, η κυβέρνηση έχει κάθε λόγο να πιστεύει ότι η Ελλάδα μπορεί να επιχειρήσει με επιτυχία ανάλογο εγχείρημα. Κάτι τέτοιο θεωρεί ότι θα ενίσχυε τη διαπραγματευτική της θέση και θα διευκόλυνε τον κυβερνητικό στόχο να αποφευχθεί μια νέα δανειακή σύμβαση με πιεστικούς όρους και ελέγχους.

Η επιστροφή της Ιρλανδίας στις αγορές την περασμένη εβδομάδα, όταν η χώρα πούλησε 10ετή ομόλογα με επιτόκιο μόλις 3,5%, οδηγεί μερίδα αναλυτών στην εκτίμηση ότι ανοίγει ο δρόμος και για την Ελλάδα. Αλλωστε, αυτό αποτυπώνεται στις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων που έχουν υποχωρήσει στα χαμηλότερα επίπεδα από την εποχή που η χώρα προσέφυγε στο ΔΝΤ. «Οι αγορές ποντάρουν στα ομόλογα της “περιφέρειας”» αναφέρει επικεφαλής dealing room μεγάλης τράπεζας, ο οποίος προσθέτει ότι «μετά την έξοδο της Ιρλανδίας από το μνημόνιο τα κεφάλαια που είχαν επενδυθεί στη χώρα αναζητούν τώρα το επόμενο success story σε Ελλάδα και Πορτογαλία».

Ομως, ο όποιος κυβερνητικός σχεδιασμός για μερική έξοδο στις αγορές σκοντάφτει στις αντιρρήσεις του Βερολίνου. Οι Γερμανοί με κάθε τρόπο προσπαθούν να περάσουν το μήνυμα ότι είναι αδύνατον η Ελλάδα να επιστρέψει στις αγορές το 2014. Την περασμένη Πέμπτη ο επικεφαλής οικονομολόγος της Commerzbank, Γιοργκ Κρέμερ, σε συνέντευξή του στην Deutsche Welle δήλωσε ότι «δεν γνωρίζω κανέναν οικονομολόγο, κανέναν παρατηρητή ή ειδικό σε θέματα κεφαλαιαγορών που να πιστεύει πραγματικά ότι η Ελλάδα θα επιστρέψει εφέτος στις αγορές. Δεν είναι ρεαλιστικό να βρει η Αθήνα αγοραστές για τα ομόλογά της».

Παρόμοια θέση εξέφρασε και η Κομισιόν. Απαντώντας στο ερωτηματολόγιο της επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου που εξετάζει τη δράση της τρόικας ανέφερε ότι για την Ελλάδα η πρόσβαση στις αγορές για την κάλυψη των δανειακών αναγκών θα επιτευχθεί μερικώς από το 2015.

Ωστόσο, δεν συμμερίζονται όλοι την άποψη αυτή. Οι «Financial Times» θεωρούν επιτεύξιμο τον στόχο της ελληνικής κυβέρνησης να επιστρέψει η χώρα στις αγορές κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2014, όπως επισήμαναν σε κύριο άρθρο τους την περασμένη εβδομάδα.

Ο λόγος που το Βερολίνο εμφανίζεται αρνητικό στην έξοδο της Ελλάδας στις αγορές είναι ότι εν όψει της διαπραγμάτευσης για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού των 11 δισ. ευρώ τη διετία 2014-15 και της βιωσιμότητας του χρέους, η γερμανική πλευρά επιθυμεί να έχει το πάνω χέρι. «Θέλουν να διασφαλίσουν ότι δεν θα χαλαρώσει η προσπάθεια στην Ελλάδα» αναφέρουν κοινοτικές πηγές. Θεωρούν ότι αν μετά την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος βγούμε στις αγορές, θα έχουμε την έξωθεν καλή μαρτυρία και κάθε λόγο να αμφισβητήσουμε τον έλεγχο των πιστωτών, οι οποίοι θα συνεχίσουν να επωμίζονται τα 4/5 του χρέους.

Η θέση που εξέφρασε ο επικεφαλής οικονομολόγος της Commerzbank θεωρείται ότι απηχεί τη γραμμή του Βερολίνου. Ο Γιοργκ Κρέμερ θεωρεί πιο πιθανό το σενάριο ενός τρίτου πακέτου στήριξης της Ελλάδας προκειμένου να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό του 2014 και του 2015. Είναι το σενάριο που προσπαθεί να αποφύγει η κυβέρνηση. Στο πλαίσιο αυτό το οικονομικό επιτελείο εξετάζει η Ελλάδα να ζητήσει μια προσαρμογή με πιο αργούς ρυθμούς στο πλαίσιο του μεσοπρόθεσμου προγράμματος και παράλληλα χρηματοδοτική γραμμή από τον ESM, δηλαδή να βγάλει ομόλογα τα οποία αν δεν υπάρξει ανταπόκριση από την αγορά να καλυφθούν από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης. Με τον τρόπο αυτόν θα μπορούσε να καλυφθεί μέρος του χρηματοδοτικού κενού.

Σε κάθε περίπτωση στο οικονομικό επιτελείο θεωρούν ότι πριν από τις ευρωεκλογές θα πρέπει να υπάρξει μια κίνηση που θα υποδηλώνει την κατεύθυνση που θα κινηθεί η συμφωνία.

Βεβαίως το οικονομικό επιτελείο γνωρίζει πολύ καλά ότι έξοδος της Ελλάδας στις αγορές δεν λύνει το πρόβλημα χρηματοδότησης της οικονομίας. «Εξοδος δεν σημαίνει πρόσβαση, διότι αν έχεις πρόσβαση σημαίνει ότι μπορείς να αναχρηματοδοτείς τα ομόλογα που λήγουν και κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει. Η χώρα θα συνεχίσει να εξαρτάται από τους δανειστές» αναφέρουν κυβερνητικές πηγές. Ομως η έξοδος στις αγορές βοηθάει στη διαμόρφωση κλίματος εμπιστοσύνης για τη χώρα, το οποίο θα έχει πολλαπλασιστικά οφέλη στην οικονομία και στην προσέλκυση επενδύσεων και κεφαλαίων, κάτι στο οποίο ο πρωθυπουργός κ. Αντ. Σαμαράς δίνει προτεραιότητα.

Σε κάθε περίπτωση, η έξοδος στις αγορές σχετίζεται και με το ύψος τους επιτοκίου. «Είναι ευαίσθητη ισορροπία το πού θα βγει το ομόλογο» αναφέρουν τραπεζικές πηγές. Με την απόδοση των εξάμηνων εντόκων γραμματίων στο 4% και των δεκαετών ομολόγων στο 7,5%, εκτιμάται ότι η απόδοση ενός νέου 5ετούς τίτλου θα πρέπει να κυμανθεί κάπου στη μέση. Οσον αφορά το ποσό, εκτιμάται ότι θα είναι της τάξεως των 2 δισ. ευρώ.