Ο Γιάννης Στουρνάρας έχει να αντιμετωπίσει δύο προβλήματα, το μικρό και το μεγάλο. Τη σχέση του μικρού και του μεγάλου την έχουν προ πολλού περιγράψει οι τρισμέγιστοι διανοητές της Λιλιπούπολης: «Μπρος να πάνε κάνει ζέστη/ Πίσω κρύο τσουχτερό/ Πάγωσε και το μεγάλο/ έβρασε και το μικρό». Το μικρό είναι η μικροπολιτική, το μεγάλο είναι η αληθινή πολιτική.
Το «μικρό» που έχει να αντιμετωπίσει ο υπουργός Οικονομικών προέρχεται από πολιτευτές που θεωρητικά βρίσκονται στο πλευρό του, συνοδοιπόρους της διακυβέρνησης. Δεν μιλάμε για τους απέναντι, τους αντιμνημονιακούς, δεν μιλάμε για την αντιπολίτευση. Αναφερόμαστε στα ανθρωπάρια που πάνω απ’ όλα βάζουν την επανεκλογή τους. Σάμπως δεν τους ξέραμε όλα αυτά τα χρόνια; Τους ξέραμε και τους παραξέραμε, αλλά οι συνθήκες δεν ήταν τόσο κρίσιμες. Δεν ήταν τόσο εξόφθαλμα κρίσιμες.
Πολιτευτές της συγκυβέρνησης συμπεριφέρονται στη δημόσια ζωή με τα τερτίπια που πιθανώς έχουν υιοθετήσει στα ερωτικά τους. Κάνουν ναζάκια, πισωγυρίσματα, μούτρα, γκρίνιες, βάζουν Νταλάρα στη διαπασών «Θα σου φύγω, σ’ το ‘χα πει/ θα σου φύγω, και γέλαγες εσύ». Κατόπιν επιστρέφουν στην εστία τους με την ουρά στα σκέλια.
Οι ακκιζόμενοι βουλευτές αγνοούν επίτηδες τη μεγάλη εικόνα και επιτίθενται σε μεμονωμένες ρυθμίσεις. Καθώς τα νομοθετήματα δεν είναι πιασάρικα, επιλέγουν πρόσωπο για να εκφράσουν τη δυσαρέσκεια. Ζητούν να φύγει ο κακός υπουργός ωσάν η αλλαγή προσώπου να σήμαινε στροφή πολιτικής. Θα ήσαν πολύ πιο σοβαροί αν ζητούσαν να τοποθετηθεί στη θέση του υπουργού ο Γιάννης Δραγασάκης. Στην πραγματικότητα, δεν τους ενδιαφέρει τίποτε πλην της πιθανότητας να χάσουν την έδρα τους. Φοβούνται την ανεργία, τη δική τους δυνητική ανεργία, όχι του λαουτζίκου.
Το «μεγάλο» που έχει να αντιμετωπίσει ο Γιάννης Στουρνάρας αφορά τη σύγκλιση των δημοσιονομικών αποτελεσμάτων με την καθημερινότητα των πολιτών. Η αισιοδοξία ότι «θα βγούμε στις αγορές» δεν αυξάνει την αγοραστική δύναμη όσων βρέθηκαν στο περιθώριο της παραγωγής. Το «πρωτογενές πλεόνασμα» δεν γεμίζει τις τσέπες εκείνων που είδαν τα εισοδήματά τους να χάνονται ή να σμικρύνονται.
Ο Γιάννης Στουρνάρας είναι πρόθυμος να περιγράψει σε οιονδήποτε συνομιλητή όσα έχει στο μυαλό του. Για τους άσχετους περί των οικονομικών βγάζει μια κόλλα χαρτί και με το μολυβάκι αρχίζει το μάθημα των αριθμών. Διαγράμματα, μηδενικά, καμπύλες: ένα ικανοποιητικό αφήγημα. Το Ιούνιο θα είμαστε εντάξει, το λέει και το πιστεύει. Η χώρα θα τα πηγαίνει καλύτερα, πλην όμως οι κάτοικοι της χώρας και είναι ούτε διαγράμματα ούτε μηδενικά: τους καταπίνει η ύφεση της αληθινής ζωής.
Διάφορες φήμες διακινούνται ώστε να βρίσκονται στο επίκεντρο σύμβουλοι και παρασύμβουλοι οι οποίοι αναζητούν εναγωνίως πρωταγωνιστικό ρόλο. Βαριούνται τις κουίντες του Μαξίμου και αφήνουν να εννοηθούν εξελίξεις τις οποίες κατόπιν διαψεύδουν.
Δημιουργήθηκε, λοιπόν, εκ του μη όντος ζήτημα για το αν θα πρέπει να διχοτομηθεί το υπουργείο και από σκέτο «Οικονομικών» να γίνει και «Οικονομίας». Δηλαδή στέκονται στα τυπικά και στα αξιώματα, αντί να τσιγκλήσουν τον υπουργό Ανάπτυξης να προχωρήσει την ανάπτυξη, αντί να ενθαρρύνουν τους ανθρώπους που ήδη βρίσκονται σε επιτελικές θέσεις χωρίς χαρτοφυλάκιο.
Σε αυτό το δυσάρεστο κλίμα ο Στουρνάρας υπερασπίζεται το φορολογικό σύστημα και διευκρινίζει ότι τυχόν μειώσεις φορολογικών συντελεστών θα πρέπει να αναμένονται από το 2016. Τι σημαίνει αυτό λιανά: οι φορολογούμενοι θα πιέζονται όλο και περισσότερο, η ασυνέπεια πιθανώς να αυξηθεί στην καταβολή των υποχρεώσεων, όπως υπολογίζουν παράγοντες της αγοράς. Οπότε, θα υπάρξει ζημιά στα έσοδα, όπου ήδη διαπιστώνεται τρύπα 1 δισ. ευρώ. Αν υπάρξει πρόβλημα στα έσοδα, μήπως υπάρξει και ανάγκη νέου δανεισμού;
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Γιάννης Στουρνάρας πρέπει να ξέρει ποιοι είναι οι φίλοι, ποιοι οι εχθροί. Να προκύψει συνεργασία μεταξύ συμμάχων, όχι κλεφτοπόλεμος. Το λέει και το τραγούδι: «Το μικρό και το μεγάλο/ κάνανε κι ένα μωρό/ που δεν ήτανε μεγάλο/ αλλά ούτε και μικρό». Υπάρχει τρόπος να γίνουν σαφείς οι ρόλοι: εκλογές με λίστα. Οι βουλευτές να υπηρετούν μια πολιτική, να μη δρουν κατά βούληση για να σώζουν τα εισοδήματά τους.

*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino το Σάββατο 4 Ιανουαρίου 2014

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ