Αμοργιανή ενέργεια

Από τη στιγμή που το πλοίο σάλπαρε από τον Πειραιά είχαν περάσει αρκετές ώρες. Ηταν μια αυγουστιάτικη νύχτα, το 2007. Εμείς ταξιδεύαμε για την Αστυπάλαια. Σε ένα παγκάκι στο κατάστρωμα ξυπνήσαμε έναν νεαρό άνδρα, πήγαινε για δεύτερη χρονιά στην Αμοργό. Το προηγούμενο καλοκαίρι είχε ξεκινήσει από τη Θεσσαλονίκη: «Το ταξίδι ήταν 22 ώρες, αλλά στην Αμοργό θα έφτανα ακόμη και ξεκινώντας από την άκρη του κόσμου» είπε. Ετσι μιλούν όλοι όσοι ερωτεύονται το νησί. Και το εννοούν. Καταλαβαίνεις ότι η «ενέργεια που έχει αυτό το νησί» δεν είναι ευφημισμός όταν πας κι εσύ. Τα γλέντια που στήνονται στο άψε-σβήσε, τα τοπικά πιάτα, όπως το πατατάτο, η άφθονη ψημένη ρακή, τα νερά και τα χωριά της είναι η αρχή. Η ουσία κρύβεται στη συνέχεια, και αρχίζεις να την αντιλαμβάνεσαι περπατώντας στο πουθενά, ανάμεσα στα σύννεφα και στη θάλασσα.

Ολόλευκη, καρφιτσωμένη στον βράχο, στη μέση του νησιού. Στη Χώρα της Αμοργού εισέρχεστε από την Πάνω Γειτονιά –και μετά οι βόλτες δίνουν και παίρνουν στα σοκάκια με τα σπίτια στο άσπρο και στο μπλε των Κυκλάδων, στολισμένα με βουκαμβίλιες στις αυλές. Μεταξύ άλλων, θα δείτε το τείχος με τις πολεμίστρες, τον βενετσιάνικης αρχιτεκτονικής πύργο του Γαβρά, όπου σήμερα εκτίθενται αρχαιολογικά ευρήματα, και το πρώτο γυμνάσιο που ιδρύθηκε στην Ελλάδα (μετά το 1821). Θα περπατήσετε στην Εμπροστιάδα και από αυτό το σοκάκι θα οδηγηθείτε στη Λόζα, στην κεντρική πλατεία της Χώρας, για να ξαποστάσετε στη λυτρωτική σκιά του ευκαλύπτου. Στο μεταξύ, όπως πάντοτε σε αυτές τις περιστάσεις, ένας καφές ή το νωχελικό μπες-βγες στα καταστήματα με τα διάφορα σουβενίρ είναι στο πρόγραμμα.

Αργότερα, εκεί που θα βγάζετε φωτογραφίες στους ανεμόμυλους, θα πάρετε την απόφαση: να ανεβείτε το μονοπάτι –ένα από τα πολλά που διαθέτει η Αμοργός, όπου η πεζοπορία είναι μέρος της εμπειρίας –το οποίο θα σας οδηγήσει στην περίφημη Παναγία τη Χοζοβιώτισσα, το σήμα κατατεθέν του νησιού. Κάποιοι θα την επισκεφθούν για λόγους θρησκευτικούς, άλλοι επειδή δεν φεύγουν από πουθενά αν δεν πατήσουν πρώτα το πόδι τους στα βασικά αξιοθέατα, μερικοί για να θυμηθούν σκηνές από την ταινία «Απέραντο γαλάζιο» του Λυκ Μπεσόν και άλλοι από περιέργεια για τη φήμη της, που προηγείται. Ολοι θα μείνουν άφωνοι μπροστά στο θέαμα όταν φτάσουν: μια πολυώροφη, στενή μονή, ερμητικά αγκαλιασμένη από τον βράχο που βλέπει μόνο στο πέλαγος και μόνο το πέλαγος τη βλέπει.

Θα καθήσετε στο πλάτωμά της και όταν το ταξίδι σκέψεων και αισθήσεων τελειώσει, θα σηκωθείτε αναζωογονημένοι για να συνεχίσετε τον δρόμο σας για την κοντινή παραλία της Αγίας Αννας: μικρή και βραχώδης, είναι από τις αγαπημένες όλων στο νησί. Εναλλακτική επιλογή, και εφόσον η καρδιά του περιπατητή το λέει, αποτελεί το Καμπί, που απλώνεται λίγο παραπέρα και περιμένει όσους θέλουν να βγουν από τα ρούχα τους για να ενωθούν με το νερό, το φως και το μελτέμι.

Βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του νησιού, είναι το δεύτερο λιμάνι της Αμοργού που αντιμάχεται το βασικό, τα Κατάπολα, όπως και το συγκριτικό πλεονέκτημα του τελευταίου, που είναι η κοντινή απόστασή του από τη Χώρα. Η Αιγιάλη έχει φανατικούς οπαδούς, για κάποιους εκ των οποίων είναι συνώνυμη της Αμοργού, και για κάποιους άλλους αποτελεί σταθερά το ορμητήριό τους στο νησί. Η Αιγιάλη είναι, με την καλή έννοια, ένας οικισμός-χαμαιλέοντας, λατρεμένος για οικογενειακές διακοπές (σ’ τα προσφέρει όλα, χωρίς να είναι απαραίτητη η μετακίνηση), αλλά και ένας τόπος όπου πολλοί έχουν περάσει τα καλύτερα παρεΐστικα καλοκαίρια της ζωής τους. Τα τελευταία συνήθως εκτυλίσσονται με έδρα το κάμπινγκ της Αιγιάλης: άγουροι ή μεστοί εικοσάρηδες θα το επισκεφθούν μια φορά με την παρέα τους, θα γνωρίσουν άλλες πολλές και ύστερα, για τα επόμενα χρόνια, όλοι μαζί θα δίνουν ένα άτυπο ετήσιο ραντεβού. Πολλοί, μάλιστα, προτιμούν την Αιγιάλη τον Σεπτέμβριο, τότε που έχει την τιμητική της, με δύο μεγάλα πανηγύρια: του Σταυρού, στις 14 Σεπτεμβρίου, και του Θεολόγου, στις 26 Σεπτεμβρίου.

Η παραλία του Ορμου της Αιγιάλης συγκεντρώνει την τουριστική ανάπτυξη του τόπου και έχει δέντρα για όσους προτιμούν τη ραστώνη υπό σκιάν. Μεταξύ των κοντινών στην Αιγιάλη επιλογών είναι η παραλία του Αγίου Παύλου, όπου το μπάνιο συνδυάζεται με φρέσκο ψάρι για γεύμα και θέα στον κόλπο της Νικουριάς –το ομώνυμο νησάκι στο οποίο μπορείτε να πάτε με καΐκι. Για όσους αγαπούν την απομόνωση, ενδείκνυται η Μικρή Γλυφάδα (αν δεν έχει αέρα), όπου θα αποζημιωθούν για τον κόπο τους να κάνουν πεζοπορία μισής ώρας προκειμένου να φτάσουν. Αντίστοιχη επιλογή, αλλά για ακόμη πιο επίμονους πεζοπόρους, είναι η παραλία Χάλαρα.

Η μισή ομορφιά της Αμοργού κρύβεται στις παραλίες και στους παραθαλάσσιους οικισμούς. Γιατί η άλλη μισή αποκαλύπτεται στην ενδοχώρα της. Ενδεικτικά, στον Ποταμό θα πάτε για το ηλιοβασίλεμα και στον Ασφοντυλίτη για να θαυμάσετε την αμοργιανή αγροτική ύπαιθρο –οι «ψαγμένοι» ξενύχτηδες κατευθύνονται στο στέκι που ανοίγει στις 7.00 π.μ. και σερβίρει μόνο ομελέτα και γίδα βραστή ως βάλσαμο, με φόντο την ανατολή. Στη Λαγκάδα αξίζει να δείτε τις εκκλησίες της Αγίας Τριάδας και της Παναγίας της Πανωχωριανής και στα γραφικά Θολάρια θα μαγευτείτε από τη θέα στον κόλπο της Αγιάλης. Μάλιστα, αν πάρετε τη διαδρομή που ξεκινά από τον Ορμο και καταλήγει στα Θολάρια, θα δείτε τους παλιούς ανεμόμυλους στο φαράγγι του Αρακλού και την Ακρόπολη της Αιγιάλης στο ύψωμα Βίγλα. Τα μονοπάτια της Αμοργού συχνά φιγουράρουν σε ταξιδιωτικούς οδηγούς όλου του κόσμου και θα καταλάβετε το γιατί μόνο αν αποφασίσετε να οργώσετε το νησί.

*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 25 Αυγούστου 2013