Ηταν μικρός, με σχετικά μεγάλο κεφάλι, γκριζοπράσινος, ζωηρός και αεικίνητος, με υπόλευκο φρύδι. Πόδια ροδοκάστανα και φωνή γλυκιά, απολαυστική. Οταν οι νύχτες άρχισαν να είναι πιο μεγάλες από τις ημέρες οι ορμόνες έδωσαν το σύνθημα και ετοιμάστηκε για το μεγάλο ταξίδι.
Ο Τhord Franssson, επιμελητής στο Μουσείο Φυσικής στη σουηδική πρωτεύουσα, έβλεπε αντίθετα τις ημέρες να μεγαλώνουν καθώς είχε φθάσει το τέλος του Απριλίου και ετοιμαζόταν για το δικό του ταξίδι: Στοκχόλμη- Αθήνα- Ζάκυνθος- Νησιά Στροφάδες. Εκτός από τις συνηθισμένες και όχι πολλές αποσκευές έπρεπε να θυμηθεί να πάρει τη μικρή στενόμακρη βαλιτσούλα με τους χάρακες, την παράξενη πένσα με τις πολλές τρύπες στη μύτη, τη μικρή ψηφιακή ζυγαριά και το διάφανο πλαστικό χωνάκι, τα χιλιάδες δαχτυλίδια του διαφόρων διαμέτρων. Και ως τη Ζάκυνθο τα πράγματα ήταν εύκολα. Αλλά για να διανύσει τα 42 ναυτικά μίλια που χωρίζουν το νησί του Σολωμού από το συγκρότημα των Στροφάδων από τις 28 Απριλίου που έλεγε το πρόγραμμά του κατάφερε να πατήσει το πόδι του ύστερα από πέντε ολόκληρες ημέρες εκνευριστικής αναμονής γιατί ο άνεμος ακόμη και την άνοιξη μπορεί συχνά να φθάνει τοπικά και τα εννέα μποφόρ.
Ο γκριζοπράσινος και μικροσκοπικός Ρhylloscopus trochilus, που το ελληνικό του κοινό όνομα είναι Θαμνοφυλλοσκόπος ενώ στη Σουηδία τον λένε «πράσινο τραγουδιστή των κήπων», είχε εν τω μεταξύ αρχίσει το μεγάλο του ταξίδι.
Νυχτερινή πτήση πάνω απ΄ τη Μεσόγειο
Από τα νότια μέρη, κάτω από τη Σαχάρα, το πέταγμά του τον έφερε πάνω από τη Σαχάρα και ύστερα από 1.500 δύσκολα χιλιόμετρα έφθασε τελικά στα όρια, εκεί όπου η Αφρική συναντά τη Μεσόγειο. Πετούσε μόνο τις νύχτες, όπως κάνουν όλα τα μικρά σε μέγεθος πουλιά, για να μη χάνουν υγρά και να προφυλάσσονται όσο γίνεται από τα αρπακτικά ενώ κάποιοι ερευνητές πιστεύουν ότι μπορεί να τα βοηθάει και το φως των αστεριών. Ταξιδεύουν σε ένα ύψος από χίλια ως δύο χιλιάδες μέτρα διανύοντας στο σκοτάδι κάπου 400 ως 500 χιλιόμετρα, ίσως και περισσότερο όταν οι άνεμοι βοηθούν, αν και την άνοιξη επάνω από τη Μεσόγειο είναι κόντρα και μόνο το φθινόπωρο, στην κάθοδο προς τον Νότο, ευνοϊκοί.
Το μικρό μέγεθος του Φυλλοσκόπου δεν του επέτρεπε να πετάξει όπως κάνουν τα μεγάλα. Με το φως της ημέρας ώστε να εκμεταλλεύεται τα ρεύματα του θερμού αέρα που κρατούν ψηλά χωρίς προσπάθεια ό,τι πετάει, διευκολύνοντας έτσι την πτήση του. Η πτήση πάντως μαζί με πολλούς ομοίους του έχει και τα θετικά και τα αρνητικά του. Πετώντας μόνος εκμεταλλεύεσαι το «φαινόμενο αραίωσης», που κάνει πιο δύσκολο μέσα στο σκοτάδι να σε πετύχει κάποιο αρπακτικό. Αν πάλι είσαι καινούργιος και πρώτη φορά επιχειρείς τέτοιο ταξίδι, ίσως συμφέρει να μπεις στο κοπάδι και να ακολουθήσεις τα μεγαλύτερα σε ηλικία.
Η θάλασσα πάντα δυσκολεύει το ταξίδι των αποδημητικών. Δεν υπάρχουν θερμικά ανοδικά ρεύματα από πάνω της και κυρίως δεν μπορούν να σταματήσουν οπουδήποτε για ξεκούραση. Κάποιες στιγμές φθάνουν να ψάχνουν απελπισμένα για ένα κομμάτι γης μετά το ολονύκτιο πέταγμα. Και κάπου εκεί στο βάθος προβάλλουν δυο μικρά τελείως επίπεδα καταπράσινα νησιά. Ξέπνοα και εξαντλημένα τα πουλιά κατεβαίνουν στα Στροφαδονήσια ψάχνοντας για νερό και φαγητό. Μόνο που λίγο πριν από την απόλυτη ευτυχία βρίσκουν να παραμονεύει ένα πολύ μαλακό αλλά και γερό μαύρο διχτάκι. Πλεγμένο στην Πολωνία και απλωμένο εκεί ανάμεσα σε καλαμιές ή πριν από κάτι δέντρα που υπόσχονταν σπόρους και ξεκούραση, σταματάει προσωρινά και για λίγα λεπτά την αγχώδη προσπάθειά τους να φάνε όσο γίνεται περισσότερο και να αποθηκεύσουν όσο λίπος τους είναι απαραίτητο για να φθάσουν στον προορισμό τους.
Νταντάδες φτερωτών ψυχών
Ο Γιώργος Καρρής και ο Σταύρος Ξηρουχάκης έχουν σηκωθεί από τις πεντέμισι το πρωί. Στήνουν τα σκουρόχρωμα δίχτυα τους που φθάνουν ως το έδαφος, μοιάζουν με αυτά του βόλεϊ, αλλά έχουν πιο πυκνή ύφανση και δημιουργούν μικρές σακούλες. Τέλη Απριλίου και αρχές Μαΐου οι φτερωτοί επισκέπτες κατεβαίνουν κατά χιλιάδες στα δυο νησιά των Στροφάδων, τη μεγαλύτερη που λέγεται Σταμφάνη και έχει μήκος κάπου ενάμισι χιλιόμετρο και την Αρπυια, που μαζί δεν έχουν επιφάνεια μεγαλύτερη από 2,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Τουλάχιστον πενήντα διαφορετικά είδη πτηνών προσπαθούν να συνυπάρξουν προσωρινά, άλλοτε ειρηνικά και άλλοτε όχι. Για να μελετηθούν οι δρόμοι που ακολουθούν κάθε χρόνο οι φτερωτοί μετανάστες οι ορνιθολόγοι όταν καταφέρουν να τα αιχμαλωτίσουν για λίγο πρέπει να τους περάσουν έναν μεταλλικό δακτύλιο στο πόδι. Αυτός είναι ένας παμπάλαιος τρόπος μελέτης και υπάρχει ακόμη αφού στα μικρά πουλιά είναι αρκετά δύσκολο να στερεωθούν οι σχετικά βαριοί πομποί που τοποθετούνται σε άλλα πιο μεγαλόσωμα. Πρώτα λοιπόν χρειάζεται να πιαστούν στα δίχτυα προσεκτικά και ανώδυνα όσο γίνεται περισσότερα. Ελάχιστα λεπτά μένουν εκεί μπλεγμένα αφού οι περιπολίες των ορνιθολόγων από το πρωί ως το απόγευμα είναι πυκνές και πολύ γρήγορα, με άπειρη προσοχή, ύστερα από κάποια εξάσκηση είναι η αλήθεια, ξεμπλέκουν τα νύχια των ποδιών πρώτα, τα φτερά και τελευταίο το κεφάλι. Τα τοποθετούν σε πάνινα μαλακά σακούλια για να ηρεμήσουν στο σκοτάδι και να τα μεταφέρουν στο τραπέζι της δακτυλίωσης, εκεί κοντά. Με το άνοιγμα της σακούλας αμέσως αναγνωρίζονται, για να μετρηθούν στη συνέχεια το μήκος των φτερών πτήσης, πρωτεύοντα και δευτερεύοντα, που λέγονται όλα μαζί ερετικά, αν είναι αυτής της χρονιάς ή παλαιότερα, οπότε βγάζουμε κάποιο συμπέρασμα για την ηλικία τους, διαπιστώνεται το φύλο με βάση τις πιο πολλές φορές κάποιες ενδείξεις στο φτέρωμα και τελικά κάθε πουλί ζυγίζεται. Δυο διαδοχικά ελαφριά φυσήματα στο στήθος και την κοιλιά ανασηκώνουν το μαλακό φτέρωμα εκεί αποκαλύπτοντας το δέρμα και την κατάσταση σε σχέση με το λίπος. Τα περισσότερα ώσπου να φθάσουν στα ελληνικά χωρικά ύδατα έχουν εξαντλήσει το λίπος των ιστών τους, το δέρμα έχει κολλήσει στα κόκαλα του σκελετού, ένας έμπειρος παρατηρητής βλέπει ακόμη και ζωτικά όργανα όπως το συκώτι στο εσωτερικό και μερικά έχουν αρχίσει να ξοδεύουν και από τον μυϊκό ιστό για να βρουν την απαραίτητη ενέργεια ώσπου να φθάσουν σε στέρεο έδαφος. Ολα καταχωρίζονται γραπτά και αργότερα θα ενταχθούν σε βάση δεδομένων.
Ο Τhord Fransson με τη μικρή βαλιτσούλα που κουβαλούσε μαζί του από τη Στοκχόλμη ανοιχτή και τα σύνεργα της δουλειάς επάνω στο τραπέζι έχει στα χέρια του- ποιον άλλον- τον μικρό Ρhylloscopus trochilus. Να που τελικά συναντήθηκαν έχοντας ξεκινήσει από τους αντίποδες του πλανήτη. Θεωρητικά δεν αποκλείεται να ξανασυναντηθούν, μέσα στο καλοκαίρι, αφού αυτός ο μικροσκοπικός ταξιδιώτης φθάνει πολύ συχνά ως και την πατρίδα του κ. Franssson. Αν και τη στιγμή αυτή που βρίσκεται στα χέρια του, σε σχέση με το ξεκίνημά του πριν από πέντε ή έξι ημέρες κάπου πιο νότια από την έρημο Σαχάρα, η μικρή φτερωτή ψυχή έχει μείνει η μισή και η ζυγαριά δείχνει κάτι λιγότε ρο και από πεντέμισι γραμμάρια! Και είναι τυχερός παρ΄ όλα αυτά ο μικρός «πρασινόγκριζος τραγουδιστής», όπως τον αποκαλούν στη Σουηδία, αφού καθημερινά στις λίγες ημέρες του περάσματος της Μεσογείου σε ένα μέτωπο απλωμένο από την Κρήτη ως το Γιβραλτάρ χιλιάδες πουλιά δεν καταφέρνουν να περάσουν στην Ευρώπη. Οι άνεμοι και οι βροχές τα ρίχνουν κατευθείαν στη θάλασσα που τα καταπίνει εν ψυχρώ.
Μαγνητικό πεδίο και ορμόνες
Κλεισμένα στα κλουβιά τους σε ένα εργαστήριο της Στοκχόλμης και με δεκάδες καλώδια σε ειδική διάταξη για να δημιουργούν μαγνητικό πεδίο, πουλιά που είχαν έλθει από την Αφρική, συμμετείχαν σε ένα μεγάλης σημασίας πείραμα. Η προσεκτικά φτιαγμένη εγκατάσταση, που είχε κοστίσει κάπου 100.000 ευρώ, ήταν μεγάλης ακρίβειας και μπορούσε να δημιουργήσει τιμές μαγνητικού πεδίου όμοιες με αυτές σε οποιοδήποτε σημείο της Γης. Οι ερευνητές της ομάδας, που ανάμεσά τους ήταν και ο Τhord Fransson, ήθελαν να βρουν τη λύση σε ένα πραγματικά μεγάλο αίνιγμα. Φθάνοντας το φθινόπωρο στην Κρήτη τα αποδημητικά από τον Βορρά παρατηρήθηκε ότι έτρωγαν και έτρωγαν όσο περισσότερο μπορούσαν επί επτά ή και περισσότερες ημέρες. Φόρτωναν με λίπος το σώμα τους και ξεκινούσαν για το τελευταίο και πιο δύσκολο κομμάτι του ταξιδιού τους, που είναι το πέρασμα της ερήμου Σαχάρας. Πώς όμως ήξεραν ότι τα περίμενε αυτή η δυσκολία;
Η εύκολη εξήγηση ήταν ότι το ήξεραν από προηγούμενα ταξίδια τους. Αυτά όμως που έφταναν στην Κρήτη για πρώτη φορά πάλι έπεφταν επάνω στα σύκα και τα άλλα φρούτα και ό,τι άλλη λιχουδιά βρισκόταν μπροστά τους. Γι΄ αυτό σκέφθηκαν, βάζοντας κάποια από τα πουλιά να ζουν μέσα σε ένα μαγνητικό πεδίο που άλλαζε κάνοντας προσομοίωση των αλλαγών που συναντούν κατά την πορεία από τον Βορρά ως τη Βόρεια Αίγυπτο, να παρακολουθούν το πόσο έτρωγαν και τι κέρδιζαν σε βάρος σε σύγκριση με μια άλλη ομάδα που δεν ήταν μέσα σε μεταβαλλόμενο πεδίο και συνέχιζε κανονικά τη ζωή της. Φθάνοντας στις τιμές του πεδίου που επικρατούσαν στην περιοχή της Κρήτης άρχιζε η υπερτροφία.
Το ακόμη πιο περίεργο ήταν ότι και όταν πειραματίστηκαν με την απευθείας αλλαγή από το μαγνητικό πεδίο της Στοκχόλμης σε τιμές μαγνητικού πεδίου στη Βόρεια Αίγυπτο, κοντά δηλαδή στην αρχή της ερήμου, έμπαινε και πάλι σε κίνηση ο μηχανισμός των ορμονών. Σήμερα οι μελέτες συνεχίζονται και πιστεύεται προς το παρόν ότι υπάρχει κάποιο όργανο ίσως λίγο πιο πίσω από το ράμφος, ευαίσθητο στις αλλαγές του μαγνητικού πεδίου που δίνει κάποια στιγμή το σήμα για την έκκριση αντίστοιχων ορμονών που προκαλούν με τη σειρά τους «βουλιμία».
ZΗΤΕΙΤΑΙ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ ΓΙΑ ΙΠΤΑΜΕΝΟΥΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ
Tα πουλιά που προσγειώνονται κάθε πρωί στις Στροφάδες όπως και στα άλλα κρίσιμα για αυτά σημεία του ελλαδικού χώρου, Αντικύθηρα, Νότια Πελοπόννησος, Μυτιλήνη, Γαύδος στη Νότια Κρήτη, είναι φιλοξενούμενοί μας. Και φαίνεται ότι σε αρκετές περιπτώσεις σε αυτή τη χώρα έχει ξεχαστεί το πώς συμπεριφέρονται σε έναν φιλοξενούμενο. Ο καθηγητής Τhord Fransson προσπαθεί να το θυμίσει διακριτικά. «Εχουμε υποχρεώσεις απέναντι στα αποδημητικά πουλιά» λέει. Είναι εντυπωσιασμένος από το πόσο κοντά μπορεί να τα πλησιάσει ο άνθρωπος επάνω στις Στροφάδες. «Είναι πουλιά», λέει, καθώς παρατηρεί μια κιτρινοστριτσίδα να έχει φθάσει στο κατώφλι της κουζίνας και να τσιμπάει ό,τι βρίσκει, «που είναι αδιανόητο να τα δεις από κοντά στη Σουηδία καθώς μένουν κρυμμένα και απρόσιτα μέσα στο δάσος.
Εδώ όμως είναι τόσο στρεσαρισμένα από την πίεση της άνοιξης να ανέβουν στα βόρεια για να ζευγαρώσουν και να γεννήσουν αλλά και τόσο πεινασμένα, ώστε φθάνοντας αδιαφορούν τελείως για την παρουσία μας. Επίσης, το φθινόπωρο, στην επιστροφή τους, πρέπει να φάνε καλά επί ελληνικού εδάφους πριν από το άλμα επάνω από την έρημο Σαχάρα. Ακόμη και μια ξεχασμένη συκιά στον κάμπο, που γλίτωσε από το κόψιμο ή το κάψιμο, μπορεί να δώσει φαΐ σε δεκάδες πουλιά. Ενας ψεκασμός που δεν έγινε την κρίσιμη εποχή του περάσματος μπορεί να διασώσει αρκετή τροφή επίσης. Ενας υγρότοπος, όπως είναι η Αλυκή στη γειτονική Ζάκυνθο, που θα γλιτώσει από τη μανία για οικόπεδα και «Rooms to Let», δίνει πολύτιμο νερό στους περαστικούς φτερωτούς μουσαφίρηδες.
Και οι προκαταλήψεις μας βέβαια δεν έχουν τέλος αφού οι κουκουβάγιες που όσοι δεν ξέρουν φθάνουν να τις λένε και χαροπούλια, έχει υπολογιστεί ότι μπορούν να εξολοθρεύσουν μέσα σε έναν χρόνο δυο χιλιάδες ποντίκια. Οι προ τάσεις αυτών που ξέρουν ξαφνιάζουν αυτούς που δεν σήκωσαν ποτέ το κεφάλι προς τον ουρανό, δεν ξύπνησαν χαράματα να δουν τι γίνεται, δεν διάβασαν κάτι σχετικό. Λένε ότι δεν μπορεί ένας ολόκληρος κάμπος όπως ο Θεσσαλικός να μην έχει συστάδες δέντρων εδώ κι εκεί. Μαζεύουν έντομα απαντούν μερικοί αγρότες και μετά γρήγορα εκεί θα αρχίσουν να έρχονται και πουλιά και δεν τα πολυθέλουν, αλλά κάνουν λάθος. Μια άλλη πρόταση είναι ναφτιάξετε στα σύνορα των χωραφιών σας φυτοφράχτες και ξερολιθιές, όπως στο παρελθόν. Κάτι ήξεραν οι παλιοί. Ακόμη ας αφήσουμε αν μπορούμε ένα μισογκρεμισμένο σπίτι να ζήσει τη δική του ζωή αν γίνεται. Γρήγορα θα αποκτήσει φτερωτούς κατοίκους. Και προπαντός ας μην πυροβολούμε κάποιον που φθάνει στη χώρα μας ύστερα από ένα εξαντλητικό ταξίδι. Πεινασμένος, διψασμένος, εξαντλημένος, έχοντας καταναλώσει τα τελευταία αποθέματα λίπους του οργανισμού του και ανίκανος να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Τα σκάγια των (λαθρο)κυνηγών πήραν άραγε και το τόσο διαφημισμένο ελληνικό φιλότιμο;
ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΗΣ ΔΡΑΣΗΣ
* Ιδιοκτήτης των νήσων Στροφάδων είναιη Ιερά Μητρόπολη Ζακύνθου. Το ενδιαφέρον του Μητροπολίτη για τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος στα μικρά αλλά τόσο μεγάλης σημασίας νησιά εκδηλώνεται πολύ αποτελεσματικά. Εχει επιτύχει να φυλάσσονται κάπως τα νησιά για να μην εισβάλλουν οι λαθροκυνηγοί, διαθέτει το ένα και μοναδικό ενδιαίτημα στα μέλη της επιστημονικής ομάδας, παραχωρεί ένα μικρό πλοιάριο για τη μετακίνησή τους, φροντίζει για τη σίτισή τους με έξοδα της Μητρόπολης, προσπαθεί να αναστηλωθεί η μεγάλη μονή-κάστρο που χτίστηκε κάπου το 1240 μ.Χ. ώστε αν ξανακατοικήσουν εκεί μοναχοί θα είναι ακόμη πιο δύσκολο να γίνουν «τα Στροφάδια» και πάλι το πεδίο βολής για τους κυνηγούς που έρχονταν, κατασκήνωναν και έφευγαν έχοντας γεμίσει τσουβάλια κυριολεκτικά με τουφεκισμένα τρυγόνια.
* ΟΤhord Franssonείναι πρώτος επιμελητής του Κρατικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας στη Στοκχόλμη, θεωρείται κορυφαίος ειδικός στο θέμα των μεταναστεύσεων, έχει μεγάλο ερευνητικό έργο και θεωρείται ένας από τους πιο έμπειρους δακτυλιωτές πουλιών και ήλθε στην Ελλάδα με έξοδα της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας για έρευνα αλλά και για εκπαίδευση Ελλήνων στη δακτυλίωση.
* ΟΓιώργος Καρρής, βιολόγος- υπ. διδάκτωρ, που διδάσκει στο Τμήμα Τεχνολογίας Περιβάλλοντος και Οικολογίας του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων, ήταν η ψυχή της δράσης τις προηγούμενες ημέρες στις Στροφάδες σχετικά με τη δακτυλίωση των αποδημητικών πουλιών. Πραγματοποιεί έρευνα τα τελευταία τρία χρόνια στην περιοχή μελετώντας κυρίως το πώς ζουν τα θαλασσοπούλια. Στην κυνική ερώτηση: «Για ποιον λόγο να ξοδεύουμε χρόνο και χρήμα κάνοντας όλες αυτές τις μελέτες γύρω από τα πουλιά» απαντά ότι πέρα από τη σημασία τους μέσα στην τροφική πυραμίδα και την ευθύνη που έχουμε για τη διατήρηση της φυσικής ισορροπίας αποτελούν για εμάς τους ανθρώπους έναν πολύ ευαίσθητο δείκτη για την ποιότητα του περιβάλλοντος και στη στεριά και στη θάλασσα. Λειτουργούν, δυστυχώς γι΄ αυτά, σαν να είναι οι πρώτοι οργανισμοί που υφίστανται τις επιπτώσεις από παγκόσμια φαινόμενα υποβάθμισης του περιβάλλοντος όπως η κλιματική κρίση και η ρύπανση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.
* Οδρ Σταύρος Ξηρουχάκης, βιολόγος- ερευνητής στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης, έχει μελετήσει για πολλά χρόνια τα πουλιά στο περιβάλλον τους και έχει ενδιαφερθεί ιδιαίτερα για τα αρπακτικά. Ετσι διαθέτει αρκετά επιχειρήματα πλέον στην προσπάθεια να καταπολεμηθεί η παλιά και βαθιά ριζωμένη ιδέα ότι υπάρχουν «επιβλαβή» πουλιά που πρέπει να εξοντώνονται. Εξηγεί μάλιστα για όποιον διατηρεί τις αμφιβολίες του και τον μηχανισμό, που μπορεί να φαίνεται παράδοξος και δύσκολο να πάει ο νους, αλλά για όποιον έχει δουλέψει στο πεδίο της έρευνας, ξέρει ότι τα πράγματα είναι έτσι: «Το επιβλαβές είδος το κάνουμε εμείς. Πάρτε για παράδειγμα τα κοράκια στην Κρήτη. Θεωρούνται θηρευτές νεογέννητων αιγοπροβάτων(!) και οι άνθρωποι στην ύπαιθρο χρησιμοποιούν δηλητηριασμένα δολώματα για την εξολόθρευσή τους. Αυτό μεγαλώνει το πρόβλημα αντί να το λύνει. Γιατί τα μεγαλύτερα όρνια, που εξαρτώνται σχεδόν αποκλειστικά από την κτηνοτροφία, τρέφονται σε ανοιχτές χωματερές κοντά σε ποιμνιοστάσια και εκτοπίζουν εύκολα τα κοράκια. Με αποτέλεσμα να τρώνε αυτά τη δηλητηριασμένη τροφή. Αξίζει μάλιστα να αναφέρουμε ότι οι ανάγκες διατροφής ενός ζευγαριού ορνέων είναι περίπου 400 κιλά τον χρόνο. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι με την απουσία των ορνέων όλη αυτή η νεκρή βιομάζα μένει διαθέσιμη στους κόρακες, οπότε αυτοί αυξάνονται ανεξέλεγκτα. Θα πρέπει να αντιμετωπίζουμε τα είδη ως (βιο)δείκτες για την κατάσταση των οικοσυστημάτων και της υγείας του περιβάλλοντος γενικότερα.
5 ΑΠΛΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΜΑΣ
1. Εμείς θα πάθουμε κάτι έστω και αν χαθούν όλα τα πουλιά;
Ναι. Και μόνο η προοπτική ότι θα πλημμυρίσει η Γη με έντομα είναι αρκετή για να μας κάνει να ανησυχούμε για κάθε πουλί που χάνεται.
2. Υπάρχουν επιβλαβή είδη;
Οχι, αυτό ήταν μια παλιά προκατάληψη και σήμερα κανένα είδος δεν θεωρείται επιβλαβές.
3. Τι πετυχαίνουμε με τη δακτυλίωση;
Τοποθετούμε ένα δαχτυλίδι με μοναδικό αριθμό στο πόδι ενός πουλιού που ζει ελεύθερο χωρίς αυτό να του δημιουργεί πρόβλημα. Επάνω στο δαχτυλίδι είναι γραμμένο το Κέντρο το υπεύθυνο για αυτή τη δράση και ο αριθμός. Σε μια βάση δεδομένων είναι καταχωρισμένα τα στοιχεία. Ετσι όποιος συναντηθεί με το πουλί και το αιχμαλωτίσει προσωρινά μπορεί να γράψει στους δακτυλιωτές αναφέροντας και το πού βρέθηκε και πότε και κατά κάποιον τρόπο δίνεται μια ιδέα για το ποιους δρόμους ακολουθούν τα αποδημητικά πουλιά. Αλλά όχι μόνον αυτό. Μπορούμε να μάθουμε επίσης πόσο ζουν τα πουλιά, πόσο γρήγορα μετακινούνται, αν είναι «πιστά» στον τόπο αναπαραγωγής τους, πού περνούν τον χειμώνα τους, σε ποιο ποσοστό επιβιώνουν τα νεαρά ή τα ενήλικα άτομα.
4. Γιατί γίνεται φασαρία αυτές τις ημέρες εκεί στη Ζάκυνθο;
Γιατί έκπληκτοι διάφοροι επισκέπτες διαπίστωσαν και στη συνέχεια κατήγγειλαν ότι παρόλο που η κυνηγετική περίοδος έληξε στις 28 Φεβρουαρίου τον Απρίλιο έπεφτε τουφεκίδι στο νησί σαν να μην έτρεχε τίποτε. Και στις καταγγελίες η απάντηση ήταν ότι τον Απρίλιο το να πυροβολούνται τα τρυγόνια και οι λαγοί θεωρείται από παλιά (οικογενειακή) γιορτή στη Ζάκυνθο, δηλαδή η λαθροθηρία προστατεύεται ως έθιμο και κάποιοι αρμόδιοι για την πάταξη της λαθροθηρίας αποδεικνύονται και αυτοί φανατικοί θιασώτες του εθίμου! Οσοι δεν μπορούν να αντισταθούν στο αρχέγονο αυτό ένστικτο του κυνηγού ας κυνηγούν με τόξα και βέλη που είναι ένας λίγο πιο δίκαιος τρόπος κυνηγιού, γιατί με τις επαναληπτικές καραμπίνες μόνο λέξεις όπως σφαγή, δολοφονία, εξολόθρευση ταιριάζουν.
(https://www.in.gr/news/Reviews/pl aceholder.asp?lngReviewΙD=82901 7&lngChapterΙD=878636&lngΙtemΙ D=1008613 5. Μπορεί η Ελλάδα να γίνει τόπος παρατήρησης μεταναστευτικών και μη πουλιών και να υπάρχουν οικονομικά οφέλη;
Ναι, γιατί γεωγραφικά είμαστε σε πολύ προνομιακή θέση.
