Ενα πρόγραμμα-μαμούθ μεγάλων έργων υποδομής της χώρας, συνολικού ύψους περίπου 6 τρισ. δρχ., υλοποιεί το ΥΠΕΧΩΔΕ. Πρόκειται για το πρόγραμμα που άρχισε στο πλαίσιο του Β´ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης, θα συνεχισθεί στο πλαίσιο του ΚΠΣ-3 και περιλαμβάνει τα πολύ μεγάλα έργα υποδομής. Ενα από αυτά είναι το μετρό της Αθήνας, το οποίο οι πολίτες χρησιμοποιούν από χθες. Ηδη λειτουργεί η πρώτη φάση του βιολογικού καθαρισμού της Ψυττάλειας, με θεαματικά αποτελέσματα στον καθαρισμό του Σαρωνικού, και προωθείται ο δευτεροβάθμιος βιολογικός καθαρισμός.
Εντός του Μαρτίου προγραμματίζεται η παράδοση της ζεύξης Ακτίου – Πρέβεζας, ενός πρωτότυπου έργου για τα ελληνικά δεδομένα. Εν συνεχεία θα λειτουργήσει το νέο διεθνές αεροδρόμιο της Αθήνας στα Σπάτα. Και όλα δείχνουν ότι ακολουθούν τα άλλα έργα που είναι σε εξέλιξη.
«Υπάρχει μια δημιουργική προσπάθεια. Ενα δημιουργικό έργο. Η Ελλάδα του 21ου αιώνα διαμορφώνεται. Η Αττική του 21ου αιώνα διαμορφώνεται. Το παζλ συντίθεται ημέρα με την ημέρα» τονίζει ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Κώστας Λαλιώτης.
Η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε απέραντο εργοτάξιο τα τελευταία χρόνια και τα αποτελέσματα είναι πλέον ορατά. Η αρχή έγινε με το μετρό, το οποίο εγκαινίασε προχθές ο πρωθυπουργός κ. Κώστας Σημίτης.
Το μετρό της Αθήνας, ένα από τα μεγάλα έργα υποδομής που κατασκευάζονται σήμερα στον ελληνικό χώρο, το πολυπλοκότερο έργο στον τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα, αλλά και από τα σημαντικότερα στην Ευρώπη, ολοκληρώθηκε εν μέρει και δόθηκε στη χρήση του κοινού. Η μελέτη και η κατασκευή έχουν ανατεθεί σε κοινοπραξία γαλλικών, γερμανικών και ελληνικών εταιρειών ενώ η διαχείριση του έργου και η επίβλεψη των εργασιών ασκούνται από την εταιρεία Αττικό Μετρό, η οποία και αναλαμβάνει τη λειτουργία, την εκμετάλλευση και την ανάπτυξη του δικτύου.
Το συνολικό έργο αποτελείται από δύο εξ ολοκλήρου υπόγειες γραμμές μήκους 18 χλμ. και από 21 σταθμούς, οι οποίοι αναμένεται να εξυπηρετούν καθημερινά 450.000 επιβάτες, όταν το σύστημα τεθεί σε πλήρη λειτουργία. Θα είναι προσπελάσιμο και σε άτομα με ειδικές ανάγκες. Ηδη λειτουργούν τα 12 πρώτα χιλιόμετρα του μετρό και σε εννέα μήνες θα ακολουθήσει η παράδοση του τμήματος από το Σύνταγμα ως τη Δάφνη.
Η χρηματοδότηση του έργου, που συνολικά ανέρχεται στο ποσό των 2,2 δισ. ECU, γίνεται σε ποσοστό 50% από την Ευρωπαϊκή Ενωση με τη μορφή επιχορηγήσεων και κατά 50% από το Ελληνικό Δημόσιο, μέσω δανείων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και κονδυλίων του προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.
Παρά την πολυπλοκότητά του και τις δυσμενείς συνθήκες κάτω από τις οποίες κατασκευάζεται στο κέντρο μιας «δύσκολης» πόλης, το έργο προχωρεί προς την ολοκλήρωσή του. Παράλληλα η εταιρεία Αττικό Μετρό προγραμματίζει τις επεκτάσεις του δικτύου.
* Οι επεκτάσεις
Στον χρovικό oρίζovτα του 2020 η Μελέτη Αvάπτυξης Μετρό (ΜΑΜ) έχει προγραμματίσει μία σειρά από έργα που θα συμπληρώvoυv τις ήδη προγραμματισμένες επεκτάσεις και θα πρoσφέρoυv έvα εκτεταμέvo δίκτυο μετρό μέσα στηv πόλη. Με δεδομένο το σημερινό κόστος του μετρό, που ξεπέρασε τα 700 δισ. δρχ., και με τον προϋπολογισμό των επεκτάσεων, που εκτιμώνται ότι θα ανέλθουν σε 400 δισ. δρχ., είναι φανερό ότι το συνολικό έργο θα ξεπεράσει το 1,1 τρισ. δρχ.
Ειδικότερα, οι επεκτάσεις του μετρό προγραμματίζονται ως εξής:
Γραμμή 3: Μοναστηράκι – Αιγάλεω, μήκος 4,2 χλμ., τέσσερις σταθμοί, ως το 2004.
Γραμμή 2: Αγιος Αντώνιος – Θηβών (Περιστέρι), μήκος 1,5 χλμ., δύο σταθμοί, ως το 2006.
Γραμμή 3: Εθνική Αμυνα – Σταυρός, μήκος 5,1 χλμ., πέντε σταθμοί, ως το 2004.
Γραμμή 2: Δάφνη – Ηλιούπολη, μήκος 1,7 χλμ., ένας σταθμός, ως το 2004.
Γραμμή 3: Παvόρμoυ – Παράδεισος Αμαρουσίου, μήκος 6,5 χλμ., έξι σταθμοί, ως το 2006.
Γραμμή 2: Ηλιούπολη – Γλυφάδα, μήκος 8,4 χλμ., πέντε σταθμοί, ως το 2006.
* Αττική οδός
Το υφιστάμενο δίκτυο μεταφορών της Αττικής έχει διαμορφωθεί ακτινικά από το κέντρο προς την περιφέρεια, με αποτέλεσμα όλες οι μετακινήσεις να πραγματοποιούνται μέσω του κέντρου, δημιουργώντας μεγάλο κυκλοφοριακό φόρτο και δυσμενείς περιβαλλοντικές συνθήκες. Η λύση στα προβλήματα της Αθήνας και του λεκανοπεδίου της Αττικής γενικότερα αναμένεται να δοθεί με την κατασκευή του Περιφερειακού Δακτυλίου της Αττικής, ο οποίος είναι ζωτικής σημασίας για την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής και για τη βιώσιμη και ισόρροπη ανάπτυξη της Αττικής. Πρόκειται για την Ελεύθερη Λεωφόρο Ελευσίνας – Σταυρού – Σπάτων και τη Δυτική Περιφερειακή Λεωφόρο Υμηττού, της οποίας το πρώτο τμήμα από το αεροδρόμιο Σπάτων ως την Παλλήνη άρχισε να κατασκευάζεται.
Η τελική μορφή του έργου έχει λάβει υπόψη της τις απαιτήσεις των οδικών, σιδηροδρομικών, καθώς και όλων των λοιπών έργων αντιπλημμυρικής προστασίας και των δικτύων οργανισμών κοινής ωφελείας.
Το έργο έχει τη μορφή αστικού αυτοκινητόδρομου, μήκους 70 χλμ., με τρεις λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση και λωρίδα έκτακτης ανάγκης.
Από το αεροδρόμιο Σπάτων ως το Μενίδι προβλέπεται μελλοντική ανάπτυξη προαστιακού τρένου στη μεσαία ζώνη ενώ από το συγκοινωνιακό κέντρο Μενιδίου ως την Ελευσίνα και σε μήκος 12 χλμ. προβλέπεται η κατασκευή των έργων υποδομής για το τρένο υψηλής ταχύτητας προς Κόρινθο – Πάτρα.
Στις καθαρά αστικές περιοχές το έργο διαμορφώνεται σε όρυγμα (κάτω από την επιφάνεια του φυσικού εδάφους) και οι κόμβοι και οι διαβάσεις διαμορφώνονται στο επίπεδο του φυσικού εδάφους με παράλληλη δημιουργία τεχνικών έργων κάλυψης σε πάρα πολλά σημεία του.
Η σύνδεση του έργου με το οδικό δίκτυο του Λεκανοπεδίου επιτυγχάνεται με 26 ανισόπεδους κόμβους. Εχουν προβλεφθεί συχνές ανισόπεδες διαβάσεις για την επικοινωνία των εκατέρωθεν περιοχών, καθώς και πλήρες παράπλευρο οδικό δίκτυο.
Ο προϋπολογισμός του συνολικού έργου ξεπερνά τα 600 δισ. δρχ. και σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμά του θα ολοκληρωθεί ως το 2004.
* Οδικός άξονας Πατρών – Αθήνας – Θεσσαλονίκης – Ευζώνων (ΠΑΘΕ)
Ο κύριος οδικός άξονας της χώρας, συνολικού μήκους 730 χλμ., μετά την προβλεπόμενη μείωσή του κατά 40 χλμ. λόγω της ζεύξης του Μαλιακού, συνδέει Πάτρα – Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Ειδομένη (ΠΑΘΕ) και ανήκει στα διευρωπαϊκά δίκτυα. Ο άξονας αυτός μετατρέπεται σε σύγχρονο αυτοκινητόδρομο. Εχει επανασχεδιασθεί ως κλειστός αυτοκινητόδρομος με ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Με την ολοκλήρωση της κατασκευής του θα έχουμε έναν σύγχρονο αυτοκινητόδρομο με δύο ή τρεις λωρίδες κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση, λωρίδα έκτακτης ανάγκης (ΛΕΑ), νησίδα με στηθαία ασφαλείας μεταλλικού τύπου ή New Jersey (από μπετόν), μεγάλο αριθμό ανισόπεδων κόμβων, σηράγγων, κοιλαδογεφυρών, άνω και κάτω διαβάσεις, εκτεταμένο παράπλευρο οδικό δίκτυο.
* Ως σήμερα έχουν κατασκευαστεί 217 χλμ. αυτοκινητοδρόμου.
* Υπό κατασκευή, μέσω εγκατεστημένων εργολαβιών, είναι 232 χλμ.
* Υπό ανάθεση, 31 χλμ.
* Υπό μελέτη, 65 χλμ.
* Σε αρχικό στάδιο μελέτης, 81 χλμ.
Υπολογίζεται ότι εντός του έτους θα έχει ολοκληρωθεί το μεγαλύτερο τμήμα του ΠΑΘΕ.
Συνολικά το έργο του αυτοκινητοδρόμου ΠΑΘΕ θα υπερβεί σε κόστος τα 600 δισ. δρχ. Ως σήμερα έχουν εκτελεστεί ή εκτελούνται έργα ύψους 400 δισ. δρχ. περίπου.
Το έργο χρηματοδοτείται από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους. Οι κοινοτικοί πόροι προέρχονται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και από το Ταμείο Συνοχής. Προβλέπεται δανειοδότηση και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Ο ρόλος της σημαντικής οδικής αρτηρίας του ΠΑΘΕ είναι νευραλγικής σημασίας, δεδομένου ότι διασχίζει το μεγαλύτερο μέρος της χώρας μας, ενώνοντας 6 περιφέρειες, 11 νομούς, 14 πόλεις, 9 μεγάλα λιμάνια και 6 αεροδρόμια, συμβάλλοντας αποφασιστικά στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Ελλάδας.
Εξυπηρετεί πολλαπλές λειτουργίες και ανάγκες, όπως: Τις σημαντικές ανάγκες μαζικών υπεραστικών μετακινήσεων, ειδικότερα στους άξονες Αθήνα – Κόρινθος και Αθήνα – Υλίκη – Κατερίνη – Θεσσαλονίκη. Τον οδικό διάδρομο Βορρά – Νότου που διασφαλίζει την ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας, αφού διέρχεται από μεγάλο αριθμό νομών. Τη σύνδεση σχεδόν με όλους τους υπόλοιπους νομούς της ηπειρωτικής Ελλάδας, είτε μέσω επαρχιακών οδών είτε μέσω άλλων μεγάλων οδικών αξόνων, όπως η Εγνατία οδός, ο δυτικός άξονας, ο κλάδος Κόρινθος – Τρίπολη – Καλαμάτα και η νέα γέφυρα της Χαλκίδας.
Την εξασφάλιση άμεσης πρόσβασης σε όλα τα μεγάλα αστικά κέντρα της Ελλάδας (Πάτρα, Αθήνα, Λαμία, Λάρισα, Θεσσαλονίκη) με τα βόρεια και βορειοανατολικά σύνορα της χώρας, με τις υπό ανάπτυξη γειτονικές βαλκανικές χώρες και με τις χώρες της Ευρώπης μέσω Ιταλίας από το λιμάνι της Πάτρας.
Για την αποτελεσματική διοίκηση των έργων του αυτοκινητοδρόμου ΠΑΘΕ, έχει συσταθεί στη Γενική Γραμματεία Δημόσιων Εργων ειδική υπηρεσία, η ΕΥΔΕ / ΠΑΘΕ, με αρμοδιότητα τον προγραμματισμό, τη μελέτη και την εκτέλεση των έργων. Για την υποβοήθηση του έργου της, έχει προσλάβει με διεθνή διαγωνισμό κοινοπραξίες εταιρειών ως συμβούλους διαχείρισης: Για το βόρειο τμήμα του ΠΑΘΕ έχει προσληφθεί η κοινοπραξία Mott Berger και για το νότιο τμήμα του ΠΑΘΕ η κοινοπραξία Sogeler Ing-Omek-Lahmeyer.
* Δυτικός οδικός άξονας Βορρά – Νότου
Ο δυτικός άξονας Βορρά – Νότου, που ονομάζεται Ιόνιος οδός, προβλέπεται να αποτελέσει τη ραχοκοκαλιά της συγκοινωνιακής υποδομής της Δυτικής Ελλάδας. Σχεδιάζεται ως νέος οδικός άξονας στη διαδρομή Καλαμάτα – Πύργος – Πάτρα – Ρίο – Αντίρριο – Αμφιλοχία – Αρτα – Ιωάννινα – Κακαβιά και με χαρακτηριστικά τετράιχνου κλειστού αυτοκινητοδρόμου ταχείας κυκλοφορίας, δηλαδή με δύο λωρίδες κυκλοφορίας και μία λωρίδα εκτάκτου ανάγκης (ΛΕΑ) ανά κατεύθυνση, διαχωριστική νησίδα και ταχύτητα μελέτης 120 χλμ. την ώρα.
Για όλο το μήκος σχεδόν του δυτικού άξονα έχουν υποβληθεί και εξετάζονται προκαταρκτικές μελέτες εναλλακτικών χαράξεων, συνοδευόμενες από οικονομοτεχνικές, γεωλογικές και περιβαλλοντικές αναλύσεις, που ανατέθηκαν προκειμένου να αποφασισθεί και να χωροθετηθεί η βέλτιστη χάραξή του.
Το έργο, του οποίου τα πρώτα βήματα υλοποίησης αποτελούν η ζεύξη Ρίου – Αντιρρίου και τμήματα των παρακάμψεων Αγρινίου και Αρτας, συνολικού μήκους 28 χλμ., εντάσσεται στη χρηματοδότηση του Γ’ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης.
Ως τεχνικός σύμβουλος προσελήφθη το Γραφείο Μελετών Πρίσμα ΕΠΕ.
* Ζεύξη Πρέβεζας – Ακτίου
Με το έργο αυτό εξασφαλίζεται υποθαλάσσια η οδική διάβαση του διαύλου Πρέβεζας – Ακτίου και η ταχύτερη σύνδεση της Αιτωλοακαρνανίας και της Νότιας Ελλάδας με την παραλιακή ζώνη των νομών Πρέβεζας – Θεσπρωτίας και του λιμένα Ηγουμενίτσας. Το έργο έχει συνολικό μήκος 4.710 μ. και διακρίνεται στο υποθαλάσσιο – υπόγειο τμήμα (μήκους 1.570 μ.), στις ράμπες εισόδου – εξόδου (μήκους 412 μ.) και στις επίγειες οδικές προσβάσεις (μήκους 2.728 μ.).
Με μία λωρίδα κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση, παρακάμπτει την πόλη της Πρέβεζας χωρίς να την αποκόπτει από το φυσικό και ιστορικό περιβάλλον της και βελτιώνει τον χρόνο οδικής διαδρομής στον άξονα Ακτιο – Πρέβεζα – Ηγουμενίτσα κατά 35 λεπτά.
Το υποθαλάσσιο – υπόγειο τμήμα περιλαμβάνει σήραγγα διαστάσεων 6 μ. ύψος Χ 10,6 μ. πλάτος ενώ η διαθέσιμη επιφάνεια για την κυκλοφορία (περιτύπωμα) είναι 5 Χ 8 μ.
Το υποθαλάσσιο τμήμα της σήραγγας εγκιβωτίζεται στον πυθμένα του διαύλου, έτσι ώστε να εξασφαλίζονται η απρόσκοπτη λειτουργία του διαύλου και της ζεύξης και η ασφάλεια του έργου.
Η κατασκευή του έργου άρχισε το 1995 και αναμένεται να παραδοθεί εντός του Μαρτίου. Η συνολική δαπάνη του έργου προβλέπεται ότι θα ανέλθει σε 24 δισ. δρχ. Το έργο χρηματοδοτείται από την ΕΕ σε ποσοστό 25% της αρχικής συμβατικής δαπάνης, δηλαδή 11 MECU μέσω της Γραμμής Β5 – 700 (αρχική συμβατική δαπάνη 12,33 δισ. δρχ.)
Ως τεχνικός σύμβουλος έχει προσληφθεί η κοινοπραξία Ramboll – Penco. Ο ανάδοχος του έργου είναι η κοινοπραξία Christiani & Nielsen Ltd ΤΕΓΚ ΑΕ.
* Το Κτηματολόγιο
Εκτός από τα προαναφερθέντα μεγάλα έργα σε εξέλιξη είναι το πρόγραμμα λιμενικών έργων, προϋπολογισμού 100 δισ. δρχ., το πρόγραμμα αναβάθμισης των αεροδρομίων της χώρας, ύψους άνω των 400 δισ. δρχ., όπου περιλαμβάνεται το νέο μεγάλο αεροδρόμιο «Μακεδονία», ο βόρειος οδικός άξονας Κρήτης, ο δευτεροβάθμιος βιολογικός καθαρισμός στην Ψυττάλεια, καθώς και το μεγαλύτερο από τα μεγάλα έργα, το Εθνικό Κτηματολόγιο.
Ζεύξη Ρίου – Αντιρρίου
Στο σταυροδρόμι ενός από τους δύο βασικούς οδικούς άξονες της χώρας (Πάτρα – Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Εύζωνοι ή ΠΑΘΕ) και του δυτικού άξονα Βορρά – Νότου (Καλαμάτα – Ηγουμενίτσα) και στην αφετηρία ενός από τους δευτερεύοντες (Αντίρριο – Λαμία), η γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου αποκτά ιδιαίτερη σημασία για την ανάπτυξη της Δυτικής Ελλάδας και όχι μόνο. Με το έργο αυτό η επικοινωνία μεταξύ της Βορειοδυτικής και της Νοτιοδυτικής Ελλάδας καθίσταται συνεχής και απρόσκοπτη ενώ αναβαθμίζεται το σύστημα των δυτικών πυλών της χώρας προς τη Δυτική Ευρώπη. Από το 1994 το έργο έχει ενταχθεί στα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών και στα 14 ευρωπαϊκά έργα πρώτης προτεραιότητας.
Το έργο ανέλαβε με σύμβαση παραχώρησης (υπεγράφη στις 3 Ιανουαρίου 1996) η παραχωρησιούχος εταιρεία Γαλλοελληνικός Φορέας Υπερθαλάσσιας Ζεύξης Ρίου – Αντιρρίου (Γέφυρα ΑΕ), της οποίας μέτοχοι είναι οι: Ομιλος GTM, Τεχνική Εταιρεία Βόλου ΑΕ, Ελληνική Τεχνοδομική ΑΕ,
Ζευς ΑΤΕ, Αθηνά ΑΕΤΒ & ΤΕ, Προοδευτική ΑΤΕ, Κ. Ι. Σαραντόπουλος ΑΕ. Οι ίδιες εταιρείες έχουν συστήσει την κατασκευαστική κοινοπραξία για τη μελέτη-κατασκευή του έργου. Η συνολική δαπάνη κατασκευής του έργου θα ανέλθει σε 588 εκατ. ECU.
Το έργο που άρχισε να κατασκευάζεται αποτελείται από την κυρίως γέφυρα, μήκους 2.252 μέτρων, και τις γέφυρες πρόσβασης, που έχουν μήκος 378 μ. στην πλευρά του Ρίου και 252 μ. στην πλευρά του Αντιρρίου. Δηλαδή το συνολικό μήκος της γέφυρας θα φθάσει τα 2.920 μ., καθιστώντας την τη μεγαλύτερη καλωδιωτή του κόσμου, η οποία από τον Δεκέμβριο του 2004 θα ενώσει το Ρίο με το Αντίρριο, με διόδια ύψους περίπου 2.000 δρχ.
Το μεγάλο βάθος θεμελίωσης, η υψηλή σεισμικότητα της περιοχής και η φύση του εδάφους θεμελίωσης καθιστούν περίπλοκη την κατασκευή του έργου, το οποίο από μόνο του είναι πολυσύνθετο.
Το μεγαλύτερο αναπτυξιακό έργο της Ευρώπης
Το διεθνές αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» είναι ήδη έτοιμο κατά 90%. Το έργο που κατασκευάζεται σήμερα στα Σπάτα Αττικής θα λειτουργήσει την 1η Μαρτίου του 2001, όπως όλα δείχνουν. Πρόκειται για ένα πρωτοποριακό έργο, που αποτελεί και μια καινοτόμο συνεργασία του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα, με τη μορφή ανώνυμης εταιρείας. Το ελληνικό Δημόσιο είναι ο κύριος μέτοχος, με ποσοστό 55%, ενώ η κοινοπραξία ιδιωτικών εταιρειών συμμετέχει με ποσοστό 45% συνολικά (ηγείται η Hochtief AirPort GmbH και ακολουθούν η ΑΒΒ Calor Emag Scaltanlagen AG, Krantz ΤΚΤ GmbH και η Flughafen Athen Spata Projektgesellschaft mbH).
Η κατασκευή του έργου άρχισε τον Ιούλιο του 1996. Πρόκειται για το πιο μεγάλο έργο ανάπτυξης αεροδρομίου στην Ευρώπη που κατασκευάζεται σήμερα.
Το συνολικό κόστος του υπολογίζεται σε 4,1 δισ. μάρκα, δηλαδή περίπου 658 δισ. δρχ., χωρίς να περιλαμβάνονται οι επενδύσεις της Ολυμπιακής Αεροπορίας και της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας (ΕΑΒ) για τις εγκαταστάσεις τους, καθώς και επενδύσεις που θα πραγματοποιηθούν από τρίτους, κυρίως για ανεφοδιασμό καυσίμων, διακίνηση φορτίων, τροφοδοσία, ξενοδοχείο και άλλες εμπορικές δραστηριότητες, όπως εκμετάλλευση ακίνητης περιουσίας.
Σε πρώτη φάση το νέο αεροδρόμιο θα εξυπηρετεί ως και 16 εκατ. επιβάτες ετησίως. Μελλοντικά μπορεί να επεκταθεί για να εξυπηρετεί ως και 50 εκατ. επιβάτες.
Δύο παράλληλοι διάδρομοι θα παρέχουν τη δυνατότητα ταυτόχρονων απογειώσεων και προσγειώσεων αεροσκαφών. Υπάρχει πλήρες σύστημα τροχοδρόμησης αεροσκαφών για την εξυπηρέτηση των δύο διαδρόμων (θα εξυπηρετούνται ως 65 κινήσεις αεροσκαφών ανά ώρα). Δημιουργούνται 73 θέσεις στάθμευσης αεροσκαφών, 24 γέφυρες επιβίβασης επιβατών, 13 μονάδες παραλαβής αποσκευών και 3.200 θέσεις στάθμευσης οχημάτων.
Το έργο θα χρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (με εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου) με 312 δισ. δρχ., από εμπορικές τράπεζες με 98 δισ. δρχ., από το «σπατόσημο» με 78 δισ. δρχ., από επιδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης με 73 δισ. δρχ., από επιδοτήσεις του ελληνικού Δημοσίου με 45 δισ. δρχ., από μετοχικό κεφάλαιο (καταβλητέο από την κοινοπραξία) με 40 δισ. δρχ. και από δευτερεύον χρέος (καταβλητέο από την κοινοπραξία) με 13 δισ. δρχ.
Ως τώρα οι κατασκευαστικές εργασίες προχωρούν σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα:
* Χωματουργικές εργασίες: ολοκληρώθηκαν.
* Συνολική πρόοδος του έργου: 90,11%.
Ο Εύηνος
Ενα από τα μεγάλα έργα είναι η υδροδότηση της Αθήνας από τον Εύηνο ποταμό. Ανάδοχος είναι η ελληνοϊταλοαυστριακή κοινοπραξία Ευήνου, που αποτελείται από τις εταιρείες ΑΕΓΕΚ ΑΕ, Δομικά Εργα ΑΕ, Μέτων ΑΕ, Jaeger GmbH, Seli SpA. Η χρηματοδότηση γίνεται από το Ταμείο Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ενωσης κατά 85%.
Το έργο του Ευήνου «Φράγμα και Σήραγγα Ευήνου – Μόρνου» αποτελεί τη δεύτερη φάση του συστήματος υδροδότησης της μείζονος περιοχής της Αθήνας. Το έργο στην πλήρη λειτουργία του θα παρέχει, κατά μέσο όρο, για την ύδρευση της Αθήνας περίπου 220 εκατ. κυβικά μέτρα νερού ετησίως. Η ποσότητα αυτή αντιστοιχεί περίπου στο 25% της συνολικής παροχής του Ευήνου.
Το έργο αποτελείται από χωμάτινο φράγμα και από τη σήραγγα Ευήνου – Μόρνου, που θα έχει συνολικά μήκος 29.400 μ. και εσωτερική διάμετρο 3,5 μ. Η διάνοιξή της έγινε από δύο μηχανήματα ολομέτωπης κοπής (ΤΒΜ) χωρίς ασπίδα και η αντιστήριξη με τη νέα αυστριακή μέθοδο (ΝΑΤΜ).
Οι πύλες της Βόρειας Ελλάδας Εργο προτεραιότητας για την ΕΕ
Η Εγνατία οδός είναι ο πρώτος υψηλών προδιαγραφών οδικός άξονας που διασχίζει «οριζόντια» την Ελλάδα. Εχει ως αφετηρία το λιμάνι της Ηγουμενίτσας και στην πορεία προς Ανατολάς διέρχεται από όλα τα μεγάλα αστικά κέντρα της Βόρειας Ελλάδος (Ηγουμενίτσα, Ιωάννινα, Μέτσοβο, Γρεβενά, Κοζάνη, Βέροια, Θεσσαλονίκη, Καβάλα, Ξάνθη, Κομοτηνή, Αλεξανδρούπολη). Με συνολικό μήκος 687 χλμ. θα αποτελέσει ουσιαστικό μοχλό ανάπτυξης όλων των περιοχών που διασχίζει. Σε συνδυασμό με τους εννέα κάθετους άξονές της ανοίγει τεράστιες προοπτικές και πρόκειται να αλλάξει τον τρόπο ζωής σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, αλλά και ολόκληρης της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Η οδός προβλέπεται να είναι ένας κλειστός αυτοκινητόδρομος με δύο λωρίδες κυκλοφορίας και μια βοηθητική ανά κλάδο με ενδιάμεση διαχωριστική νησίδα. Αποτελεί τμήμα των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών και είναι ένα από τα 14 έργα προτεραιότητας της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Συνδέεται με πέντε λιμάνια, οκτώ αεροδρόμια και εννέα κάθετους άξονες που δημιουργούν πρόσβαση προς τις Βαλκανικές και τις άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης καθώς και με τα πανευρωπαϊκά δίκτυα μέσω των αξόνων IV, ΙΧ και Χ.
Η κατασκευή του έργου έχει αρχίσει εδώ και καιρό. Για τις απαιτήσεις της πρώτης φάσης θεωρούνται ολοκληρωμένα και ήδη λειτουργούν τμήματα του άξονα με ικανοποιητικά κυκλοφοριακά χαρακτηριστικά συνολικού μήκους 122 χλμ. από το σύνολο των 687 χλμ.
Το κόστος του έργου αυτή τη στιγμή πλησιάζει το 1 τρισ. δρχ. Τα 460 δισ. δρχ. της πρώτης φάσης του έργου εξασφαλίστηκαν από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους με τη συνδρομή των Ευρωπαϊκών Ταμείων Περιφερειακής Ανάπτυξης και Συνοχής. Επίσης δανειοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων με 70 δισ. δρχ. περίπου. Το έργο εντάχθηκε στη χρηματοδότηση του ΚΠΣ-3.
Περιλαμβάνει:
* 196 γέφυρες συνολικού μήκους 40 χλμ.
* 69 σήραγγες συνολικού μήκους 42 χλμ., από τις οποίες τρεις έχουν μήκος μεγαλύτερο των 3 χλμ. Αυτές είναι: η Σήραγγα Δρίσκου μήκους 4,8 χλμ., η Σήραγγα Δωδώνης μήκους 3,7 χλμ. και η Σήραγγα Μετσόβου μήκους 3,5 χλμ.
* 50 ανισόπεδους κόμβους που θα εξυπηρετήσουν τη σύνδεση του άξονα με το υπάρχον οδικό δίκτυο.
* 43 περάσματα ποταμών.
* 11 ανισόπεδες διασταυρώσεις με το σιδηροδρομικό δίκτυο.
* Η εξέλιξη του έργου
* Τμήματα κατασκευασμένα σε προηγούμενες περιόδους: 120,5 χλμ.
* Τμήματα υπό κατασκευή (56 εργολαβίες): 511 χλμ.
* Δημοπρασίες σε εξέλιξη (επτά έργα): 22,2 χλμ.
* Υπό μελέτη – προς κατασκευή: 60,5 χλμ.
* Υπό μελέτη – χωρίς εξασφαλισμένη χρηματοδότηση: 48,5 χλμ.
Κατά τα έτη 2000 και 2001 θα αποδίδονται σταδιακά στην κυκλοφορία αυτοτελή τμήματα.
Σήμερα βρίσκεται σε εξέλιξη η δημοπράτηση επτά έργων συνολικού μήκους 22 χλμ. και προϋπολογισμού 190 δισ. δρχ. Περιλαμβάνουν την κατασκευή των σηράγγων Ανηλίου και Αγ. Νικολάου στην Ηπειρο καθώς και την Παράκαμψη Καστανιάς στη Δυτική – Κεντρική Μακεδονία. Επίσης σε εξέλιξη βρίσκεται η δημοπράτηση δύο έργων του κάθετου άξονα Αρδάνιο-Ορμένιο.
Εντός του 2000 προγραμματίζεται να δημοπρατηθούν πέντε έργα συνολικού μήκους 39 χλμ. και προϋπολογισμού δημοπράτησης 135 δισ. δρχ., καθώς και ένα επιπλέον τμήμα του κάθετου άξονα Αρδάνιο-Ορμένιο. Δημοπρατούνται άλλα εννέα έργα, που είναι:
* Ολοκλήρωση εργασιών στην περιοχή από Ηγουμενίτσα ως Α/Κ Σελών, προϋπολογισμού 30 δισ. δρχ.
* Ψηλορράχη – Αγ. Αναστασία (αποπεράτωση Ιωαν.): 6 δισ. δρχ.
* Δροσοχώρι – Γέφυρα Μπαλντούμα: 5,5 δισ. δρχ.
* Γέφυρα Μπαλντούμα – Περιστέρι: 42,5 δισ. δρχ.
* Σήραγγα Μετσόβου – Παναγιά (ανατολική πρόσβαση): 10 δισ. δρχ.
* Γρεβενά – Κοζάνη 2ο τμήμα (ασφαλτικές εργασίες): 1,7 δισ. δρχ.
* Γαλάνι – Πολύμυλος (ασφαλτικές εργασίες): 1,7 δισ. δρχ.
* Εξωτερική Περιφερειακή Θεσ/νίκης – Ολοκλήρωση: 17 δισ. δρχ.
* Εξωτερική Περιφερειακή Θεσ/νίκης Κ4-Κ5: 9 δισ. δρχ.
Εντός του 2000 θα δημοπρατηθούν:
* Γέφυρα Αράχθου Ποταμού: 7,5 δισ. δρχ.
* Γέφυρα Μετσοβίτικου Ποταμού: 22 δισ. δρχ.
* Παναγιά – Γρεβενά (1η εργολαβία): 40 δισ. δρχ.
* Παναγιά – Γρεβενά (2η εργολαβία): 40 δισ. δρχ.
* Παναγιά – Γρεβενά (3η εργολαβία): 25 δισ. δρχ.
* Τμήματα του κάθετου άξονα Αρδάνιο-Ορμένιο: Μάνδρα – Παράκαμψη Διδυμοτείχου (Ψαθάδες): 10 δισ. δρχ.