Ως το τέλος του μήνα αναμένεται σημαντικός αριθμός εμπορικών τραπεζών να έχουν εντάξει στην γκάμα των προϊόντων τους τα δάνεια για την εξόφληση ενήμερων, αλλά και καθυστερημένων οφειλών (ληξιπρόθεσμων) προς το Δημόσιο και το ΙΚΑ.
Πρόσφατα ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος εξέδωσε πράξη με την οποία παρέχεται η δυνατότητα στους οφειλέτες του Δημοσίου να δανείζονται από τις τράπεζες για να εξοφλούν τα χρέη τους ανεξάρτητα από το ύψος της οφειλής.
Δηλαδή δεν ισχύει το ανώτατο όριο των 8 εκατ. δρχ. που αφορά τα δάνεια καταναλωτικής πίστης. Αρκετοί πάντως αναμένεται να είναι οι φορολογούμενοι που θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον για τα δάνεια της κατηγορίας αυτής, αφού, όπως διαφαίνεται, οι τράπεζες θα εφαρμόζουν επιτόκιο αρκετά χαμηλότερο από εκείνο με το οποίο επιβαρύνονται κάθε μήνα οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο.
Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά στο «Βήμα» διευθυντικό στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, το ότι αρκετοί φορολογούμενοι δεν προσέρχονται στην ώρα τους να πληρώσουν τις οφειλές τους στο Δημόσιο συνήθως δεν οφείλεται σε κάποια δυστροπία τους, αλλά σε άλλους παράγοντες. Μια προσωπική ασθένεια, μια οικογενειακή ανάγκη αλλάζουν την ιεράρχηση εκπλήρωσης των υποχρεώσεών τους. Ετσι, αντί να προσέρχονται στο Δημόσιο Ταμείο για να εκπληρώσουν τη φορολογική τους υποχρέωση, στρέφουν τα διαθέσιμα χρήματά τους στην εκπλήρωση των άμεσων οικογενειακών αναγκών τους. Εν τω μεταξύ το Δημόσιο δεν λαμβάνει υπόψη του τις καταστάσεις αυτές και ο «δρακόντειος» μηχανισμός είσπραξης των εσόδων του Δημοσίου υπολογίζει προσαυξήσεις που μπορεί να δημιουργήσουν ακραίες καταστάσεις.
* Απεγκλωβισμός από τις δόσεις
Οι δόσεις που κατανέμει το Δημόσιο για την εκπλήρωση των ενήμερων οφειλών συνήθως δεν υπερβαίνουν τις οκτώ, ενώ με το τραπεζικό δάνειο αυξάνεται το χρονικό εύρος εκπλήρωσης των υποχρεώσεων πάνω από το προαναφερθέν όριο, με αποτέλεσμα να μειώνεται η μηνιαία υποχρέωση εκταμίευσης χρηματικού ποσού ώστε να μπορεί να ανταποκρίνεται ο οφειλέτης και να μη φορτώνεται με τόκους εκπρόθεσμης καταβολής, που μπορούν να φθάσουν ως και 300%!
Πάντως σε κάθε περίπτωση, για να προχωρήσει κάποιος στη λήψη δανείου για την εξόφληση των οφειλών του, θα πρέπει το επιτόκιο να είναι «ανταγωνιστικό» των προσαυξήσεων που εφαρμόζει το Δημόσιο στις ληξιπρόθεσμες οφειλές ετησίως, δηλαδή κάτω από 18%. Αν το επιτόκιο με το οποίο θα επιβαρύνονται τα δάνεια είναι κάτω από 18%, τότε συμφέρει τον φορολογούμενο να προχωρήσει σε σύναψη δανείου και στη συνέχεια να εξοφλήσει άμεσα τις οφειλές του προς την Εφορία.
Αν, π.χ., λάβει κάποιος δάνειο ενός εκατ. δρχ. με επιτόκιο 12% σταθερό και εξόφληση σε 48 μηνιαίες δόσεις, θα πρέπει να καταβάλλει κάθε μήνα 26.816 δρχ. περίπου, με αποτέλεσμα στο τέλος της τετραετίας να έχει επιβαρυνθεί με τόκους περίπου 287.000 δρχ. Σε περίπτωση που ο ίδιος φορολογούμενος δεν προχωρήσει σε σύναψη δανείου και προσέρχεται κάθε μήνα στην Εφορία καταβάλλοντας το ποσό της δόσης που αντιστοιχεί στο δάνειο, δηλαδή τις 26.816 δρχ., τότε η οφειλή του ενός εκατ. δρχ. αφενός θα εξοφληθεί σε 54 δόσεις, αφετέρου οι τόκοι που θα καταβληθούν συνολικά τα τέσσερα χρόνια θα ξεπεράσουν τις 439.000 δρχ. Ετσι η ωφέλεια που προκύπτει στο παραπάνω παράδειγμα για τον φορολογούμενο που θα προχωρήσει σε σύναψη δανείου για να εξοφλήσει το χρέος του είναι περίπου 150.000 δρχ.
* Πρώτη η Γενική
Η Γενική Τράπεζα από τις 10 Αυγούστου είναι η πρώτη τράπεζα που ξεκίνησε να δέχεται αιτήσεις για τη χορήγηση δανείων σε φορολογούμενους πολίτες για την εξόφληση των οφειλών τους προς την Εφορία. Το δάνειο αυτό αφορά ενήμερες, αλλά και καθυστερημένες (ληξιπρόθεσμες) οφειλές. Η αποπληρωμή του δανείου θα γίνεται σε χρονικό διάστημα από 12 ως 48 μήνες, με σταθερό επιτόκιο που ξεκινάει από 12% και κυμαινόμενο από 14%. Η τράπεζα, σύμφωνα με ανακοίνωσή της, κάθε μήνα θα ενημερώνει τους πελάτες της για το ποσό της δόσης τους και για το εκάστοτε υπόλοιπο του δανείου.
Σύμφωνα με πληροφορίες τις προσεχείς ημέρες αναμένεται να χορηγήσουν τα εν λόγω δάνεια η Alpha Bank, η Eurobank, καθώς και άλλες εμπορικές τράπεζες.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι τα δάνεια θα εξοφλούνται με τοκοχρεολυτικές δόσεις και θα χορηγούνται από τα πιστωτικά ιδρύματα με καθαρά τραπεζικά κριτήρια. Οι τράπεζες δηλαδή θα αξιολογούν την πιστοληπτική ικανότητα του πελάτη εξετάζοντας το εισόδημα, τις υποχρεώσεις του, αν δηλαδή έχει συνάψει άλλα δάνεια, τη σχέση του με το πιστωτικό ίδρυμα, τη συμπεριφορά στην εξόφληση παλαιότερων υποχρεώσεών του κτλ. και ανάλογα θα κρίνουν αν πρέπει να προχωρήσουν στη δανειοδότηση ή όχι.
Με τα ίδια κριτήρια θα καθορίζεται και το ύψος του δανείου, για το οποίο, όπως προβλέπει σχετική απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος, δεν υπάρχει περιορισμός.
Πάντως αρκετοί τραπεζίτες αναφέρουν ότι τα δάνεια αυτά αφορούν άτομα που εξ ορισμού είναι προβληματικής οικονομικής κατάστασης. Το γεγονός αυτό όμως αυξάνει το «ρίσκο» των τραπεζών και έτσι οι τράπεζες αναμένεται να ζητούν την προσκόμιση μιας σειράς δικαιολογητικών, με βάση τα οποία θα αξιολογούν την πιστοληπτική ικανότητα του ενδιαφερομένου. Αν κρίνουν ότι ο πελάτης είναι φερέγγυος, τότε θα προχωρούν στη χορήγηση του δανείου. Αν όμως υπάρχουν αμφιβολίες, οι τράπεζες μπορεί να ζητούν πρόσθετα στοιχεία που να τις εξασφαλίζουν.
* Απαραίτητα δικαιολογητικά
Απαραίτητα δικαιολογητικά που πρέπει να συνυποβάλλουν με την αίτηση για τη λήψη του δανείου είναι φωτοτυπία της ταυτότητας και το εκκαθαριστικό σημείωμα της Εφορίας από το οποίο θα προκύπτει το ετήσιο εισόδημα του φορολογουμένου. Επίσης μία βεβαίωση από την Εφορία ή από το ΙΚΑ για το ύψος της οφειλής προκειμένου να εκδοθεί δίγραμμη επιταγή σε διαταγή του φορέα.
Μερικές τράπεζες ίσως, π.χ., ζητήσουν και μια σειρά άλλα έγγραφα, όπως επιστολή του εργοδότη ή φωτοτυπία της μισθοδοτικής κατάστασης, αν πρόκειται για μισθωτό, ή το έντυπο Ε3, αν πρόκειται για ελεύθερο επαγγελματία. Πάντως καμία τράπεζα δεν θα πει όχι αν καταθέσει κάποιος και μερικά έγγραφα από τα οποία να προκύπτει ότι υπάρχει αξιόλογη ακίνητη περιουσία, αφού, αν το ποσό είναι αρκετά υψηλό, τότε θα μπορεί να υπάρξει και προσημείωση ή υποθήκη των ακινήτων του.
Πάντως για τη χορήγηση δανείων γενικά οι τράπεζες θέτουν προϋπόθεση το ποσό που εγκρίνεται να καθορίζεται συνήθως από το δηλωθέν εισόδημα που προκύπτει από το εκκαθαριστικό σημείωμα της Εφορίας. Ετσι το σύνολο των δόσεων κάθε έτους δεν πρέπει να υπερβαίνει το 1/3 του ετήσιου εισοδήματος.
Επίσης οι τράπεζες μερικές φορές εξετάζουν και τις οικογενειακές υποχρεώσεις του πελάτη για να δουν αν αυτές θα δυσχεράνουν την πληρωμή των μελλοντικών δόσεων.
* Ελεγχος μέσω «Τειρεσία»
Η τράπεζα όμως πλην των εισοδημάτων του πελάτη θα ελέγξει και την πιστοληπτική συμπεριφορά του. Αυτό γίνεται με τη συνδρομή των αρχείων της διατραπεζικής εταιρείας «Τειρεσίας», που διαθέτει μηχανισμό παρακολούθησης και καταγραφής διαφόρων οικονομικών παραβάσεων. Είναι ευνόητο ότι, αν κάποιος έχει ακάλυπτες επιταγές ή διαταγές πληρωμής, δύσκολα μια τράπεζα θα του χορηγήσει το ποσό που ζητεί.
Ας σημειωθεί ότι το βασικό επιτόκιο των προσωπικών δανείων των περισσότερων τραπεζών επιβαρύνεται με την εισφορά 0,6% του νόμου 128/75, καθώς και με τον Ειδικό Φόρο Τραπεζικών Εργασιών, που είναι 3% επί των τόκων.
Το υπουργείο Οικονομικών θεωρεί ότι διευκολύνεται η αποπληρωμή των χρεών από τους οφειλέτες του Δημοσίου και υπολογίζει να εισπράξει σημαντικό μέρος του 1,8 τρισ. δρχ. που είναι οι μη επισφαλείς ληξιπρόθεσμες οφειλές.
