Ο θείος Οσκαρ άκουγε ροκ!

Για να μη μείνετε με τη λανθασμένη εντύπωση ότι μόνο ο Χένρι Μαντσίνι έχει πάρει φιλόμουσο χρυσό αγαλματάκι από την αμερικανική Ακαδημία του κινηματογράφου, ρίξτε μια ματιά στην παρατιθέμενη λίστα

Η σύνδεση των Οσκαρ με τη ροκ και ποπ μουσική είναι ένα φαινόμενο που σηματοδοτήθηκε ουσιαστικά τα 30 τελευταία χρόνια με το βραβείο που παρέλαβαν οι Μπιτλς για το «Let It Be». Η διαφορά σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια ήταν ότι οι εταιρείες παλιότερα απευθύνονταν σε συνθέτες κινηματογραφικής μουσικής για να γράψουν τα τραγούδια που αποτελούσαν το σάουντρακ μια ταινίας. Ετσι αν εξαιρέσουμε τον Μπερτ Μπάκαρα που έγραφε για ποπ αστέρες, οι μεγάλες φυσιογνωμίες στην κατηγορία «Τραγούδι» ήταν ο Ντιμίτρι Τιόμκιν με 22 υποψηφιότητες και τέσσερα βραβεία και ο Τζέιμς βαν Χιούζεν με 14 υποψηφιότητες και επίσης τέσσερα βραβεία Οσκαρ. Οι ροκ αστέρες άρχισαν να μπαίνουν στη διαδικασία του θεσμού κυρίως τα τελευταία 20 χρόνια, σε βαθμό μάλιστα ώστε σήμερα να θεωρούνται σημαντικός παράγοντας για την επιτυχία μιας ταινίας.

1. Το μεγαλύτερο συγκρότημα στην ιστορία της σύγχρονης ποπ μουσικής έχει στο ενεργητικό του ένα Οσκαρ, το 1970, από το 80λεπτο ντοκυμαντέρ «Let It Be». Ο πολυγραφότατος Πολ Μακ Κάρτνεϊ παραλίγο να τοποθετήσει άλλο ένα χρυσό αγαλματίδιο Οσκαρ στη συλλογή του το 1973 για το τραγούδι των τίτλων «Live And Let Die» της ταινίας Τζέιμς Μποντ, με τον υπότιτλο «Ζήσε και άσε τους άλλους να πεθάνουν», την πρώτη φορά που ο Ρότζερ Μουρ υποδύθηκε τον δημοφιλή πράκτορα.

2. Ενα ακόμη από τα συγκροτήματα που καθόρισαν τη μουσική της δεκαετίας του ’60 και όχι μόνο, οι Who, έβαλαν πλώρη για τον θείο Οσκαρ αλλά δεν τα κατάφεραν. Το 1975 ο κιθαρίστας και ιδρυτικό μέλος Πιτ Τάουνσεντ προτάθηκε για Οσκαρ διασκευασμένης μουσικής για την ταινία «Tommy» σε σκηνοθεσία του Κεν Ράσελ, βασισμένη στην ομώνυμη ροκ όπερα-σταθμό του συγκροτήματος.

3. Ο δικός μας Βαγγέλης Παπαθανασίου έπρεπε να παραιτηθεί από τις δραστηριότητές του στα συγκροτήματα Formynx και Aphrodite’s Child και να ασχοληθεί με τον κινηματογράφο για να αποσπάσει ένα Οσκαρ το 1981 για την ταινία του Χιου Χάντσον «Οι δρόμοι της φωτιάς».

4. Το 1987 ήταν η χρονιά του «Τελευταίου Αυτοκράτορα» του Μπερτολούτσι με τα εννέα Οσκαρ. Ηταν όμως και η χρονιά που ο ιάπωνας αβάν γκαρντ συνθέτης Ριουίτσι Σακαμότο, ο νεοκυματικός αμερικανός ρόκερ Ντέιβιντ Μπερν και ο κινέζος Κονγκ Σου μοιράστηκαν το Οσκαρ πρωτότυπης μουσικής της ίδιας ταινίας. Ενα βραβείο που δεν κατάφερε να πάρει ποτέ ο Ενιο Μορικόνε ο οποίος εκείνη τη χρονιά ήταν υποψήφιος για τη μουσική του στους «Αδιάφθορους» του Μπράιαν ντε Πάλμα.

5. Η ροκ μουσική κυριάρχησε στην απονομή των βραβείων του 1984. Το τραγούδι που σάρωσε σε πωλήσεις πήρε και το Οσκαρ και δεν ήταν άλλο από το «Ι Just Call Το Say Ι Love You» του Στίβι Γουόντερ. Αντίπαλοί του ο Φιλ Κόλινς με το «Against All Odds» («Take Α Look At Me Now») από την ταινία «Ερωτας δίχως αύριο», ενώ τη νεανική ταινία «Footloose» αντιπροσώπευαν δύο τραγούδια με τον Κένι Λόγκινς να τραγουδά το ομώνυμο. Ο Φιλ Κόλινς είχε τέσσερα χρόνια αργότερα άλλη μια υποψηφιότητα, αυτή τη φορά για τους στίχους που έγραψε στο «Two Hearts» από την ταινία «Μπάστερ».

6. Το 1984 ήταν όμως γενικότερα μουσική χρονιά, αφού ο Μότσαρτ κατάφερε να κερδίσει οκτώ Οσκαρ μέσω του «Αμαντέους» του Μίλος Φόρμαν. Ηταν όμως και η χρονιά που ένα μεγάλο αστέρι έγινε πασίγνωστο έπειτα από έξι χρόνια σκληρής δουλειάς. Ο Πρινς λοιπόν (τότε δεν είχαμε ακόμη πρόβλημα για το πώς θα τον αποκαλέσουμε) κερδίζει το Οσκαρ διασκευασμένης μουσικής με την «Πορφυρή Βροχή» («Purple Rain») του.

7. Ο Ράντι Νιούμαν φέτος συμπληρώνει 12 υποψηφιότητες στη μεγάλη του πορεία στο σελιλόιντ. Καταφέρνει επίσης φέτος να είναι υποψήφιος και στις τρεις κατηγορίες που αφορούν την κινηματογραφική μουσική. Ενας συνθέτης που τραγούδια του έχει τραγουδήσει μια πλειάδα από μεγάλους μουσικούς του ευρύτερου χώρου της ροκ μουσικής, όπως ο Ερικ Μπάρτον, ο Ρίγκο Σταρ, ο Ρέι Τσαρλς, η Ντάστι Σπρίνγκφιλντ, ο Τζιν Πίτνεϊ και η Λούλου μεταξύ άλλων. Αλλες μεγάλες στιγμές του στον κινηματογράφο ήταν το «Ράγκταϊμ» του Μίλος Φόρμαν το 1981 και το «Avalon» του Μπάρι Λέβινσον το 1990.

8. Η πρώτη μεγάλη μαύρη ταινία ήταν το «Shaft», το 1971, από τον επίσης μαύρο σκηνοθέτη Γκόρντον Παρκς. Παρά τη μεγάλη επιτυχία της, τα δύο Οσκαρ για τα οποία προτάθηκε αφορούσαν μόνο τον μεγάλο σόουλμαν Αϊζακ Χέιζ, ο οποίος κέρδισε το ένα για το «Theme From Shaft» ενώ έχασε το άλλο για το σύνολο του σάουντρακ.

9. 1993 και στο Οσκαρ τραγουδιού γίνεται τιτανομαχία αφού υποψήφιοι είναι από τη μια το «αφεντικό» της αμερικανικής ροκ σκηνής, Μπρους Σπρίνγκστιν και από την άλλη ο «παππούς του γκραντζ» Νιλ Γιανγκ. Και οι δύο για τραγούδια από την ταινία «Φιλαδέλφεια» του Τζόναθαν Ντέμι. Ο πρώτος με το «Streets Of Philadelphia» και ο δεύτερος με το ομώνυμο τραγούδι της ταινίας. Ακολουθούσε από κοντά η Τζάνετ Τζάκσον για τη συμμετοχή της στο «Again» από το «Poetic Justice». Ο Σπρίνγκστιν επανήλθε στις υποψηφιότητες το 1995 με το «Dead Man Walking» από την ταινία του Τιμ Ρόμπινς «Θα ζήσω», αυτή τη φορά όμως χωρίς επιτυχία.

10. Για δύο συνεχόμενες χρονιές, 1995-1996, ο καναδός Μπράιαν Ανταμς είναι υποψήφιος για Οσκαρ τραγουδιού: την πρώτη για το «Have You Ever Really Loved Α Woman» από την ταινία «Δον Ζουάν Ντε Μάρκο» και τη δεύτερη για το «Ι Finally Found Someone» παρέα με την Μπάρμπρα Στρέιζαντ, αυτή τη φορά από την ταινία της «Ο καθρέφτης έχει δύο πρόσωπα». Ενα ρεκόρ που θα ζήλευαν πολλοί συνάδελφοί του.

11. Το 1973 το τραγούδι «The Way We Were» μπορεί να πήρε Οσκαρ, δεν ανήκε όμως στην Μπάρμπρα Στρέιζαντ που το τραγούδησε. Δικαίωμα που δεν μπορούσε να της αμφισβητήσει κανείς το 1976 με το «Evergreen» από την ταινία «Ενα αστέρι γεννιέται».

12. Την εμπορική επιτυχία που η Αν Ντάντλεϊ δεν μπόρεσε να γνωρίσει με το πρωτοποριακό σχήμα της, τους Art Of Noise, τελικά κατάφερε να την πετύχει στον χώρο της κινηματογραφικής μουσικής. Οσκαρ μουσικής για μιούζικαλ ή κωμωδία λοιπόν για το «Αντρες με τα όλα τους» το 1997.

13. Αλλος ένας που το παρελθόν του ταυτίζεται με το ροκ είναι ο Ντάνι Ελφμαν, του οποίου το συγκρότημα Oingo Boingo είχαν ονομάσει στις αρχές της δεκαετίας του ’80 «Devo της δυτικής ακτής». Ο Ελφμαν με πλούσιο κινηματογραφικό παρελθόν, γνωστός κυρίως από τις ταινίες του Τιμ Μπάρτον («Ψαλιδοχέρης», «Σκαθαροζούμης», «Μπάτμαν», κ.ά.) αλλά και του Γουόρεν Μπίτι («Dick Tracy»), ήταν υποψήφιος για Οσκαρ μουσικής σε κωμωδία ή μιούζικαλ το 1997 στην ταινία «Οι άντρες με τα μαύρα».

14. Ενας από τους μεγαλύτερους αστέρες της ποπ, ο Ελτον Τζον, κατέχει όμως και το ρεκόρ για τις περισσότερες υποψηφιότητες (τρεις) στην κατηγορία τραγουδιού την ίδια χρονιά με την ταινία κινουμένων σχεδίων του 1994 «Ο βασιλιάς των λιονταριών». Ετσι κέρδισε τελικά και το Οσκαρ για το τραγούδι του «Can You Feel The Love Tonight» παρέα με τον Τιμ Ράις που έγραψε τους στίχους.

15. Ο Πίτερ Σετέρα, τραγουδιστής του αμερικανικού συγκροτήματος Chicago, ήταν υποψήφιος το 1986 για το τραγούδι του «Glory Of Love» από το δεύτερο σίκουελ της ταινίας «Καράτε Κιντ».

16. Την ίδια χρονιά ο Τζιόρτζιο Μόροντερ κερδίζει το τρίτο κατά σειρά Οσκαρ του με το τραγούδι «Take My Breath Away» για την ταινία «Top Gun», ερμηνευμένο από τους Berlin. Τα άλλα δύο βραβεία του τα είχε πάρει για το «Flashdance… What Α Feeling» από την ταινία «Flashdance» το 1983, και για τη μουσική από το «Εξπρές του μεσονυκτίου» του Αλαν Πάρκερ το 1978. Ο Μόροντερ στη μεγάλη του πορεία έχει συνεργαστεί μεταξύ άλλων με τους Ντέιβιντ Μπάουι, Ελτον Τζον, Φρέντι Μέρκιουρι και φυσικά την Ντόνα Σάμερ στη χρυσή εποχή της.

17. Πριν από ένα χρόνο, το 1985, ο Λάινελ Ρίτσι είχε κερδίσει το Οσκαρ τραγουδιού με το «Say You, Say Me» από την ταινία «Λευκές Νύχτες». Για πρώτη φορά ήταν υποψήφιος το 1981, αλλά δεν τα κατάφερε, παρά τη μεγάλη επιτυχία που είχε το ντουέτο του με την Νταϊάνα Ρος, «Endless Love», από την ομώνυμη ταινία του Φράνκο Τζεφιρέλι.

18. Ο Τομ Γουέιτς είναι ένας μουσικός που δύσκολα θα μπορούσε κανείς να πει ότι δεν έχει σχέση με τον κινηματογράφο, αφού αριθμεί πάνω από 20 συμμετοχές ως ηθοποιός στην πολύχρονη καριέρα του. Προτάθηκε όμως και για Οσκαρ καλύτερης διασκευασμένης μουσικής το 1982 για την ταινία του Κόπολα «Μια μέρα, ένας έρωτας».

19. Μία από τις πρώτες κυρίες του αμερικανικού τραγουδιού, η Κάρλι Σάιμον, στην 28χρονη καριέρα της κέρδισε το Οσκαρ τραγουδιού το 1988 με το «Let The River Run» από την ταινία του Μάικλ Νίκολς «Εργαζόμενο κορίτσι».

20. Για το «Blaze Of Glory» ήταν υποψήφιος και ο Τζον Μπον Τζόβι το 1990 από την ταινία «Νέα Πιστόλια Νο2», αλλά το έχασε από το «Sooner Or Later» του «Dick Tracy», την ερμηνεία του οποίου είχε αναλάβει η «απόλυτη κυρία της ποπ» Μαντόνα. Η Μαντόνα, η οποία ήταν ερμηνευτικά υπεύθυνη και για το Οσκαρ της «Εβίτα», δυστυχώς όμως δεν το είχε γράψει αυτή. Το ίδιο βάρος ευθύνης φέρει και η Σελίν Ντιόν για την περσινή βράβευση του «My Heart Will Go On» από τον «Τιτανικό».

21. Από τον χώρο της κάντρι το 1980 είχαμε δύο μεγάλα ονόματα, την Ντόλι Πάρτον, υποψήφια για το «Nine Το Five» από την ομώνυμη ταινία, και τον Γουίλι Νέλσον με το «On The Road Again» από την ταινία «Honeysucle Rose» στην κατηγορία τραγουδιού. Και οι δύο όμως το έχασαν από την τεράστια επιτυχία του «Πυρετού της δόξας».

22. Μεγάλο «λαϊκό» όνομα για τις ΗΠΑ και η Μπετι Μίντλερ, η οποία για την ενσάρκωση του αδικοχαμένου ροκ ινδάλματος Τζάνις Τζόπλιν, στη ταινία «The Rose», το 1979, προτάθηκε για Οσκαρ πρώτου γυναικείου ρόλου. Κατά τον ίδιο περίπου τρόπο κέρδισε το Οσκαρ τραγουδιού το 1975 και ο Κιθ Καραντάιν με το τραγούδι «Ι’ m Easy» από την ταινία του Ρόμπερτ Αλτμαν «Νάσβιλ», όταν υποδύθηκε τον «πατέρα» του αμερικανικού φολκ Γούντι Γκάθρι.

23. Αλλη μεγάλη φυσιογνωμία από τον χώρο της ποπ είναι ο Μπερτ Μπάκαρα, που επανήλθε φέτος δισκογραφικά με τη μοναδική συνεργασία του με τον Ελβις Κοστέλο. Η πρώτη από τις έξι υποψηφιότητές του έγινε για το τραγούδι του 1965 «What’ s New, Pussycat?» από την ομώνυμη ταινία με ερμηνευτή τον Τομ Τζόουνς. Δύο από τα τρία του Οσκαρ τα κέρδισε για την ταινία «Οι δύο ληστές» το 1969 και το τρίτο του για το «Arthur’ s Theme» («Best That You Can Do») της ταινίας «Αρθουρ» το 1981, με τον Κρις Κριστόφερσον, ο οποίος είχε προταθεί και το 1984 για Οσκαρ καλύτερης διασκευασμένης μουσικής για την ταινία «Songwriter».

24. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ελβις Πρίσλεϊ, παρά τις 31 συμμετοχές του στον κινηματογράφο, δεν προτάθηκε για Οσκαρ.