Αν δεν μετράω λάθος έχουμε την έκτη συνεχόμενη δημοσκόπηση από ισάριθμες εταιρείες που καταγράφει προβάδισμα του ΠΑΣΟΚ έναντι του ΣΥΡΙΖΑ (Metron Analysis, 29/11).

Ενα προβάδισμα μικρό μιας ή δυο μονάδων. Αλλά στην πραγματικότητα αδιευκρίνιστο, αφού δεν έχει ακόμη μετρηθεί δημοσκοπικά το «Κόμμα των Εντεκα».

Η τάση λοιπόν δεν μοιάζει συγκυριακή. Αρχίζει και παγιώνεται, έστω και σε χαμηλά επίπεδα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ πέφτει συνεχώς και το ΠΑΣΟΚ μπορεί να μη σπάει ταμεία αλλά βγάζει αξιοπρεπώς το μεροκάματο. Απλώς είμαστε ακόμη μακριά από την πρόβλεψη του Ανδρουλάκη πως «με ένα ισχυρό ΠΑΣΟΚ η ΝΔ δεν θα παίζει χωρίς αντίπαλο» (26/11).

Κι ο λόγος είναι απλός.

Η δύναμη της ΝΔ δεν είναι η ανεπάρκεια του ενός ή του άλλου αντιπάλου της αλλά η αδυναμία όλων μαζί. Για να είμαι ειλικρινής δεν νομίζω ότι η μέρα στο Μέγαρο Μαξίμου ξεκινάει από το ΠΑΣΟΚ ή τον ΣΥΡΙΖΑ, μάλλον με άλλα ασχολούνται.

Αλλωστε ακόμη κι ο Σούνακ με τις κουταμάρες του έβαλε τελικά πλάτη στον Μητσοτάκη.

Γι’ αυτό το πραγματικό πρόβλημα της αντιπολίτευσης είναι ο εαυτός της κι όχι αν η ΝΔ παίζει με ή χωρίς αντίπαλο. Υποψιάζομαι πως αν για κάποιο απευκταίο λόγο κλείσει μια μέρα η Χαριλάου Τρικούπη ή η Κουμουνδούρου ελάχιστοι θα το πάρουν χαμπάρι.

Κι όσο η αντιπολίτευση (όποια κι αν είναι…) δεν διαμορφώνει πρώτα τον εαυτό της, δύσκολα θα βρει αντίπαλο η ΝΔ.

Το έχουμε σημειώσει πολλές φορές. Η δημοκρατία δεν είναι άσκηση μοναχισμού κι αυτοθαυμασμού. Είναι ένα σύστημα πολλών παραγόντων όπου η ισχύς του ενός μετράει για αδυναμία του άλλου και αντίστροφα.

Το ζούμε σήμερα στην Ελλάδα πιο έντονα από ποτέ σε ένα κομματικό σύστημα διαφορετικό από εκείνα που ξέραμε.

Το «ένα κόμμα και κάτι ψιλά» που βγήκε από τις πρόσφατες βουλευτικές κάλπες κι επιβεβαιώθηκε στις περιφερειακές χρειάζεται πολλά πράγματα και κυρίως χρόνο για να ξαναγίνει κάποτε σύστημα «ενάμισι κόμματος» ή «δυο κομμάτων».

Με άλλα λόγια δεν είναι δρόμος ταχύτητας αλλά αντοχής.

Συνεπώς από εκεί θα έπρεπε να πιάσει το νήμα η αντιπολίτευση. Να ξεπεράσει τη σαχλαμάρα και τον μικρομεγαλισμό ώστε να οικοδομήσει σταδιακά ένα συγκροτημένο και πειστικό πολιτικό προφίλ.

Είναι φυσικά εύκολο να το λες. Και δυσκολότερο να το κάνεις.

Διότι δεν αρκεί να το καταλαβαίνεις, ούτε να το συνειδητοποιείς, ούτε καν να το θέλεις. Χρειάζεται επίσης να ξέρεις και να μπορείς.

Μόνο που αυτό δυστυχώς το μαθαίνεις στο τέλος και εκ του αποτελέσματος.