Οι νίκες τους είναι μεγάλες και το προβάδισμά τους ξεκάθαρο. Αλλά η επιτυχία του Ντόναλντ Τραμπ και της Χίλαρι Κλίντον στην κούρσα για το χρίσμα κρύβει μια πιο βαθιά, ιστορική και ασυνήθιστη πραγματικότητα: οι περισσότεροι Αμερικανοί τούς απεχθάνονται.
Μιλάμε για τέτοιο τείχος σκεπτικισμού, αντίστασης και αποστροφής απέναντι στα δύο φαβορί που ιστορικοί και σχολιαστές παλεύουν για να θυμηθούν εποχή όπου περισσότεροι από το 50% των ψηφοφόρων της Αμερικής είχαν τόσο πεισματικά αρνητικές απόψεις για τους κορυφαίους υποψήφιους προέδρους των κομμάτων.
«Τραμπ και Κλίντον κερδίζουν ψήφους αλλά όχι καρδιές» γράφουν οι «New York Times». Τονίζοντας ότι είναι η πρώτη φορά σε τουλάχιστον ένα τέταρτο του αιώνα που τόσο μεγάλες πλειοψηφίες Αμερικανών νιώθουν τέτοια αντιπάθεια για τον Ρεπουμπλικανό και για τον Δημοκρατικό υποψήφιο, ταυτόχρονα.
Το δείχνουν όλες οι δημοσκοπήσεις. Σύμφωνα με την Gallup, το 53% των Αμερικανών έχει αρνητική άποψη για την Κλίντον. Και το 63% για τον Τραμπ. Εδώ πρέπει να πάμε πίσω ως τον Νίξον για τόσο θηριώδη απόρριψη πολιτικού από το γενικό εκλογικό σώμα.
Μετά την κυριαρχία τους στη Φλόριδα, στο Ιλινόι και σε άλλες σημαντικές Πολιτείες που ψήφισαν την περασμένη Τρίτη, Τραμπ και Κλίντον έχουν βρεθεί ακόμη πιο κοντά στο χρίσμα. Υπό κανονικές συνθήκες αυτή θα ήταν η στιγμή στην εκστρατεία που οι δύο de facto υποψήφιοι πρόεδροι θα στρέφονταν προς το Κέντρο, καλώντας τους Αμερικανούς να ενωθούν πίσω τους.
Αλλά τι άνοιγμα μπορούν να κάνουν και πόσο να εμπνεύσουν τον πολύ κόσμο δύο τόσο διχαστικοί και αντιπαθείς πολιτικοί;
Το ενδεχόμενο να εκλεγεί πρόεδρος των ΗΠΑ ο 69χρονος λαϊκιστής, ανεκδιήγητος μεγιστάνας, με πρόγραμμα που χαρακτηρίζεται από ρατσισμό, αυταρχισμό και θρίαμβο της απρέπειας, προκαλεί ανατριχίλα στους περισσότερους αμερικανούς ψηφοφόρους του μεσαίου χώρου, αυτούς που δίνουν τη νίκη στις προεδρικές.
Ο υποψήφιος Τραμπ έχει ξεπεράσει κατά πολύ τα όρια με όσα χυδαία λέει για μετανάστες, γυναίκες, μουσουλμάνους, αναπήρους και γκέι. Η λάσπη, η χολή και οι προτάσεις του, από τη «δέσμευση» να στήσει τεράστιο τείχος γύρω από τις Ηνωμένες Πολιτείες ως την απαγόρευση εισόδου για όλους τους μουσουλμάνους, έχουν σοκάρει άνω του 60% του εκλογικού σώματος.
Και πολλούς Ρεπουμπλικανούς στο ιστορικό κόμμα του Αβραάμ Λίνκολν, που έδωσε ελευθερία στους μαύρους σκλάβους της Αμερικής.
Αλλά και η 68χρονη Κλίντον πάσχει από σοβαρά «ζητήματα προσωπικότητας». Ενας στους δύο Αμερικανούς τη θεωρεί αντιπαθητική, πολωτική, αλαζονική, υποκρίτρια. Αμετρα διψασμένη για εξουσία και ύποπτα εξαρτημένη από συμφέροντα.
Πολλοί και πολλές τη μισούν μόνο και μόνο επειδή λέγεται Κλίντον. Πιστεύουν ότι Χίλαρι και Μπιλ δεν είναι ζευγάρι αλλά «συμμορία» πρόθυμη να θυσιάσει τα πάντα στον βωμό της εξουσίας.
Πρώην πρώτη κυρία με μεγάλη πολιτική δράση στον Λευκό Οίκο τη δεκαετία του ’90, πρώην υποψήφια πρόεδρος το 2008 και πρώην υπουργός Εξωτερικών του Ομπάμα, η Χίλαρι είναι η πιο βαθιά εδραιωμένη πολιτικός στο Δημοκρατικό Κόμμα και στη χώρα. Ενσαρκώνει δηλαδή το πολιτικό κατεστημένο σε μια εποχή που ο αμερικανικός λαός είναι πολύ θυμωμένος με το σύστημα.
Με τέτοιους υποψηφίους η αποχή μπορεί να χτυπήσει κόκκινο τον Νοέμβριο. Και οι μισοί από τους 123 εκατομμύρια Αμερικανούς που ενδέχεται να πάνε στις κάλπες το φθινόπωρο φαίνεται πως θα ψηφίσουν με βαριά καρδιά, για να αποφύγουν το χειρότερο ανάμεσα σε δύο κακά.
Οι μεν την Κλίντον για να σταματήσουν τον εφιάλτη Τραμπ, οι δε τον Τραμπ για να μην ξημερώσει η μέρα που θα δουν τη μισητή Χίλαρι να ξαναμπαίνει, ως πρόεδρος, στον Λευκό Οίκο.

Ρουθ Ρόζεν, καθηγήτρια Πολιτικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ
Ενας εφιάλτης εναντίον του συμβόλου της διαφθοράς
«Γιατί τόσο πολλοί Αμερικανοί νιώθουν τέτοια αποστροφή για τα φαβορί;» ρωτήσαμε τη Ρουθ Ρόζεν, καθηγήτρια Πολιτικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, στο Μπέρκλεϊ.
«Δεν νομίζω ότι ένας λογικός άνθρωπος είναι σε θέση να εξηγήσει πραγματικά γιατί κάποιος μπορεί να ακούει, να πιστεύει και να θέλει για πρόεδρο των ΗΠΑ τον Ντόναλντ Τραμπ –σίγουρα τον ψηφίζει κόσμος που είναι θυμωμένος, Αμερικανοί που νιώθουν προδομένοι από την κυβέρνηση, οι οποίοι είναι οργισμένοι, φοβισμένοι και δεν μπορούν να δουν το μέλλον.
Αλλά και πάλι, είναι τόσο απωθητικός, τόσο αναξιοπρεπής, τόσο γελοίος. Μιλάει σαν κακομαθημένος 12χρονος. Είναι ένας ρατσιστής, επικίνδυνος κλόουν και πραγματική ντροπή για εμένα ως αμερικανίδα πολίτη. Το επίπεδο της πολιτικής μας έχει υποβαθμιστεί τραγικά μαζί του. Είναι εφιάλτης» μας λέει η Ρόζεν.
«Το κατεστημένο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος και πολλοί παραδοσιακοί συντηρητικοί που δεν τον ανέχονται κάνουν προσπάθειες για να τον σταματήσουν, όπως και οι Δημοκρατικοί. Αλλά η αλήθεια είναι ότι οι ψηφοφόροι του στις προκριματικές (περί το 10% του γενικού εκλογικού σώματος) έχουν γοητευθεί από αυτόν τον αλλόκοτο, άσχετο, διχαστικό, χυδαίο υποψήφιο.
Αλλά και η Κλίντον δεν εμπνέει τον έναν στους δύο Αμερικανούς, ούτε καν την πλειοψηφία των γυναικών του κόμματός της, όπως θα περίμενε κανείς για μια υποψήφια που φιλοδοξεί να γράψει ιστορία ως η πρώτη γυναίκα πρόεδρος στην ιστορία των ΗΠΑ.
Λευκές νέες γυναίκες, ηλικίας κάτω των 45 ετών, στηρίζουν τον (σ.σ.: 74χρονο Σοσιαλιστή γερουσιαστή Μπέρνι) Σάντερς επειδή μαζί του μπορούν να ονειρευτούν οικονομική ισότητα και κοινωνική δικαιοσύνη. Ενώ η Κλίντον συμβολίζει τη διαφθορά του χρήματος και της πολιτικής εξουσίας» καταλήγει η συνομιλήτριά μας.

Σκελετοί στην ντουλάπα τους
Φαίνεται πως η Χίλαρι έκανε περιουσία με ομιλίες σε εταιρείες της Wall Street, κύριο στόχο της λαϊκής οργής για την πρόκληση της Μεγάλης Υφεσης του 2008. Ιδανικό «σκάνδαλο» τα $675.000 που έβγαλε για μόλις τρεις ομιλίες στην Goldman Sachs. Είναι και το ζήτημα του ιδιωτικού διακομιστή που εγκατέστησε στο σπίτι της στη Νέα Υόρκη για τα μηνύματα του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της, πολλά από τα οποία απόρρητα, όταν ήταν υπουργός Εξωτερικών. Το θέμα του server, που ερευνάται από το FBI, τη στοιχειώνει προκαλώντας μοιραία ερωτήματα για την κρίση της.

Υπόθεση δικαστικών αγωγών σε Νέα Υόρκη και Καλιφόρνια είναι η απάτη με το «πανεπιστήμιο» Τραμπ. Πρώην σπουδαστές που πλήρωσαν από 35.000 δολάρια καταγγέλλουν ότι το διαδικτυακό «πανεπιστήμιο» του κροίσου τούς εξαπάτησε. Το υπουργείο Παιδείας της Νέας Υόρκης τον κατηγορεί από το 2010 ότι παραπλανούσε σπουδαστές. Λίγο αργότερα το «πανεπιστήμιο» μετονομάστηκε σε κερδοσκοπικό «Επιχειρηματικό Ιδρυμα Τραμπ».Σήμερα εκκρεμεί αγωγή 40 εκατ. δολαρίων κατά του Τραμπ για την αποτυχία να μεταδώσει γνώση που υποσχέθηκε σε 5.000 σπουδαστές και για τακτικές που χρησιμοποιούσαν στα σεμινάρια, υποβάλλοντάς τους σε πιεστικές τακτικές πωλήσεων.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ