Πόλεμος Δούρου-Σγουρού για τα σκουπίδια της περιφέρειας Αττικής

Παράλληλα επισημαίνει ότι δρομολογεί πιο συνολική λύση στη βάση των διακηρύξεών της για νέο μοντέλο διαχείρισης με εργαλεία τον διαχωρισμό στη πηγή, την ανακύκλωση και την κομποστοποίηση. Διακηρύσσει ακόμη ότι έχει την πολιτική βούληση και δρα για την ακύρωση του σχεδίου των Μονάδων Επεξεργασίας σύμμεικτων με ΣΔΙΤ και για την υλοποίηση ενός νέου μοντέλου διαχείρισης των απορριμμάτων, με έμφαση στην ενεργό συμμετοχή και τη συνεργασία των δήμων.

Όμως, για μια ακόμα φορά, το ρυθμό στην πολύωρη συνεδρίαση του περιφερειακού συμβουλίου, το απόγευμα της Πέμπτης, έδωσε η ανταλλαγή πυρών –με πολιτική διάσταση – μεταξύ της κυρίας Δούρου, και του πρώην περιφερειάρχη κ. Γιάννη Σγουρού. Πλήθος ερωτημάτων (ρητορικών ως επί το πλείστον) και σχολίων εκτοξεύθηκαν εκατέρωθεν, αποδομώντας ο ένας τα επιχειρήματα του άλλου για τις επιλογές γύρω από τη διαχείριση των απορριμμάτων.

Πάντως, δεν πέρασε απαρατήρητη μια διατύπωση που χρησιμοποίησε. Η κυρία Δούρου ενέταξε την υλοποίηση του νέου προτύπου διαχείρισης απορριμμάτων, στο πλαίσιο της «κυκλικής» οικονομίας, όπου κεντρικό ρόλο θα έχουν η επαναχρησιμοποίηση, η επιδιόρθωση και η ανακύκλωση υλικών, με στόχο τη δραστική μείωση του όγκου των απορριμμάτων.

Ωστόσο, γνωρίζοντας ότι η ανάγκη για χώρους τελικής διάθεσης των σκουπιδιών θα συνεχίσει να υφίσταται, τόνισε ότι η νέα διοίκηση εργάζεται για τον δραστικό περιορισμό της ταφής των απορριμμάτων και την αύξηση της ανακύκλωσης στο 50% τουλάχιστον. Μάλιστα, η νέα διοίκηση μελετά τις εμπειρίες κρατών της ΕΕ, ώστε με προσαρμογή να χρησιμοποιηθούν λύσεις που έχουν εφαρμοστεί εκεί.

Παράλληλα, απέρριψε και ζήτησε την απόσυρση του νομοσχεδίου του ΥΠΕΚΑ για την «ανακύκλωση και τη βελτίωση διαχείρισης αποβλήτων», χαρακτηρίζοντάς το κερκόπορτα για «την κατ΄ εντολή αλλαγή των Περιφερειακών Σχεδιασμών, εκεί όπου συμφέρει την κυβέρνηση ή εκεί όπου πλήττονται συμφέροντα». Όπως είπε, πρόκειται για ένα νομοσχέδιο, που «τακτοποιεί φωτογραφικά συμφέροντα», πλήττοντας παράλληλα την αυτοτέλεια της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Το πινγκ πονγκ μεταξύ πρώην και νυν περιφερειάρχη είχε την τιμητική του. Αιτιάσεις Δουρού προς Σγουρό: «Φαραωνικά σχέδια», «εξυπηρέτηση κυβερνητικών σχεδιασμών», προώθηση της ιδιωτικοποίησης στη διαχείριση των απορριμμάτων, αδιαφορία απέναντι «στην ανάγκη να πάψει να υφίσταται ο εφιάλτης του ΧΥΤΑ Φυλής», τον οποίο η Επιτροπή Αναφορών της Ευρωβουλής, ονόμασε «μνημείο περιβαλλοντικού χάους, αρρώστιας και ανθρώπινου πόνου», στον κάλαθο των αχρήστων η ανακύκλωση, απόρριψη της version Σγουρού στο σχέδιο των Μονάδων Επεξεργασίας σύμμεικτων με ΣΔΙΤ, «όσο περισσότερα σκουπίδια φέρνεται τόσο λιγότερα τέλη θα πληρώνετε»!

Αιτιάσεις Σγουρού προς Δούρου: «Πετάτε την μπάλα στην εξέδρα», «τραγικό πισωγύρισμα, με ολέθριες συνέπειες για την Αττική» η ακύρωση του υφιστάμενου σχεδιασμού, ορατός ο κίνδυνος να «μετατρέψετε την Αττική σε Νάπολη των Βαλκανίων», η πρόταση Δούρου δεν είναι ολοκληρωμένη, δεν έχει κοστολογηθεί, δεν θέτει χρονοδιάγραμμα, «οι περισσότεροι δήμαρχοι σας πήρανε χαμπάρι», «κατάλαβαν ότι τους πετάτε το μπαλάκι με τα «Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης».

Η αίθουσα ήταν κατάμεστη –υπήρχε και παρουσία κατοίκων. Παρευρέθηκαν μέλη της επιτροπής Αγώνα Φυλής / Κερατέας – Λαυρεωτικής / Γραμματικού ζητώντας εδώ και τώρα κλείσιμο της χωματερής της φυλής, απόσυρση του σχεδίου για την κατασκευή των τεσσάρων μονάδων επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων, και είπαν όχι στη δημιουργία ΧΥΤΑ ή ΧΥΤΥ σε Γραμματικό και Κερατέα.

Το «παρών» έδωσαν ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Περιφερειακής Ενωσης Δήμων Αττικής και εκπρόσωποι του ΕΔΣΝΑ και της ΠΟΕ – ΟΤΑ.

Δυο έκρινε ως κομβικά σημεία η κυρία Δούρου στην εν εξελίξει προσπάθεια για την αντιμετώπιση του προβλήματος των απορριμμάτων:

– την «πολιτική δέσμευση της Δύναμης Ζωής για την ανατροπή του σχεδίου των ΣΔΙΤ για τις 4 μονάδες επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων».

– την άμεση ενεργοποίηση των ΟΤΑ στην κατάρτιση τοπικών σχεδίων διαχείρισης.

Σημείωσε ότι πέρα από κάποιες, «αναμενόμενες ούτως ή άλλως, απορριπτικές αντιδράσεις ελάχιστων δημάρχων», μέχρι στιγμής οι αντιδράσεις των δήμων στο περιεχόμενο της επιστολής για συνεργασία ήσαν «απολύτως θετικές και εποικοδομητικές». Και με τη διαπίστωση των αναμενόμενων προβλημάτων και δυσκολιών, καθώς επί χρόνια τα ζητήματα ετίθεντο υπό το στρεβλό πρίσμα της διατήρησης του μεγάλου όγκου σύμμεικτων απορριμμάτων, των φαραωνικών εγκαταστάσεων, στο πλαίσιο μιας διαχείρισης η οποία είχε στο επίκεντρό της την Ολοκληρωμένη Εγκατάσταση Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΟΕΔΑ) στη Φυλή, ως τον τελικό αποδέκτη όλων, εντός κι εκτός, Αττικής σύμμεικτων απορριμμάτων… δημοτικών, βιομηχανικών, νοσοκομειακών επικίνδυνων και μη.

Μάλιστα, η κυρία Δούρου ανέφερε με έμφαση ότι όσοι σήμερα εγκαλούν τη νέα Περιφερειακή Αρχή σε σχέση με την απόφασή της να αλλάξει ριζικά τη διαχείριση των απορριμμάτων, είναι, μεταξύ άλλων, οι ίδιοι που «επιχειρούν να αποτρέψουν την αλλαγή με την παραπληροφόρηση και την κινδυνολογία. Ισχυριζόμενοι, μέσω των φιλικών τους ΜΜΕ, πότε ότι θέλουμε να πάμε τα σκουπίδια στο διάστημα, πότε ότι θα χαθεί πολύτιμος χρόνος, πότε ότι στην Αττική θα κάνουν παρέλαση και ενίοτε όλα αυτά τα ψέματα μαζί».

Μίλησε για τις βάσεις ενός νέου μοντέλου, το οποίο προωθείται με:

– τη ριζική αναθεώρηση του Περιφερειακού σχεδιασμού (ΠΕΣΔΑ) μέσα από μια ανοικτή διαδικασία με συνομιλητές τους δήμους και τους εργαζόμενούς τους, τις περιφερειακές παρατάξεις, την επιστημονική κοινότητα, τις οικολογικές οργανώσεις, συνεταιρισμούς. Στη βάση της εναλλακτικής διαχείρισης που προωθούμε, με ιδιαίτερη έμφαση στα Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης των δήμων.

– τη διάχυση της γνώσης, σε δημοτικό και περιφερειακό επίπεδο,, επιλέγοντας τα κατάλληλα εργαλεία. Το δημόσιο διάλογο. Την διοργάνωση συναντήσεων ενημέρωσης και ανταλλαγής απόψεων σε σχέση με μοντέλα και πρότυπα διαχείρισης, εντός κι εκτός Αττικής.

Θα κλείσει ή δεν θα κλείσει ο ΧΥΤΑ στη Φυλή, όπου καταλήγουν τα απορρίμματα όλης της Αττικής , αλλά και περιοχών εκτός αυτής; Κάποτε ίσως…

Οι διατυπώσεις Δούρου για το ζήτημα αυτό είναι θολές. Εκφρασμένη θέση της είναι η σταδιακή μεταφορά δραστηριοτήτων της Ολοκληρωμένης Εγκατάστασης Διαχείρισης Απορριμμάτων Φυλής (ΟΕΔΑ) Φυλής ή και των εγκαταστάσεών της καθώς και το οριστικό κλείσιμό της, στο πλαίσιο ενός συγκεκριμένου, αυστηρού χρονοδιαγράμματος . Αυτό είναι το γενικό πλαίσιο που παρουσιάζεται ως γραμμή πάνω στην οποία θα δράσει η νέα Διοίκηση. Όμως, καθώς η κυρία Δούρου και το επιτελείο της γνωρίζει ότι χρειάζεται οργάνωση και χρόνο για το λεγόμενο «νέο αποκεντρωμένο σύστημα», προτιμά πλέον να θέτει προτεραιότητες , αφήνοντας το «δια ταύτα» . Παράλληλα, χρησιμοποιεί διατυπώσεις ώστε να ισχύουν …υπό προϋποθέσεις. Λέει ότι η ΟΕΔΑ Φυλής δεν θα πρέπει να ενταχθεί στο νέο ΠΕΣΔΑ Αττικής «ως εσαεί χώρος διαχείρισης» ενώ ο ΧΥΤΑ θα πάψει να υφίσταται «μέσα από συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα».

Πάντως, φαίνεται να προαναγγέλλει ότι τουλάχιστον σε πρώτη φάση θα θέσει φραγμό σε όσους φέρνουν από άλλες περιοχές απορρίμματα στη Φυλή… Όπως ανέφερε κατά τη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής «η νέα περιφερειακή Αρχή Αττικής είναι κατηγορηματικά αντίθετη σε αυτή την πρακτική που θέλει τη Φυλή τελικό αποδέκτη των απορριμμάτων από άλλες περιφέρειες και δήμους. Η λύση δεν θα είναι πλέον η Φυλή. Το μήνυμα που στέλνει η Περιφερειακή Αρχή προς τα υπουργεία Εσωτερικών και ΠΕΚΑ, σε ό,τι αφορά στην αποδοχή απορριμμάτων από άλλες πόλεις στη Φυλή, είναι σαφές : η Φυλή τελείωσε».

«Αλμα στο κενό οι διακηρύξεις» της νέας αρχής λέει ο κ. Σγουρός. Κατά την άποψή του, ενδεχόμενη εφαρμογή αυτού «του επικίνδυνου και πειραματικού μοντέλου θα τινάξει στον αέρα με μαθηματική ακρίβεια, την καθημερινή διαχείριση των απορριμμάτων στην Αττική και θα θέσει σε τεράστιο κίνδυνο τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον». Και συμπλήρωσε: «Αναλαμβάνετε ακέραια την ευθύνη, καθώς μετατρέπετε ένα πρόβλημα υπό επίλυση, σε μια περιβαλλοντική και υγειονομική ωρολογιακή βόμβα με ανεξέλεγκτες διαστάσεις για την Αττική και τους κατοίκους της».

Πάντως, ξεκίνησε την τοποθέτησή του μετρώντας τους ιθύνοντες, που ασχολήθηκαν με το θέμα των σκουπιδιών εδώ και 40 χρόνια. Η διαχείριση των απορριμμάτων στην Αττική απασχόλησε από το 1975 και μετά, 38 περίπου Υπουργούς Εσωτερικών, 16 Υπουργούς Περιβάλλοντος και Δημοσίων Έργων, δεκάδες Δημάρχους και εκατοντάδες άλλους αιρετούς.

Ωστόσο, όπως σημείωσε, παρά τα όποια βήματα έγιναν, το πρόβλημα, εξακολουθεί να παραμένει χωρίς ολοκληρωμένη λύση και η Αττική συνεχίζει να είναι εγκλωβισμένη στο παρωχημένο μοντέλο της υγειονομικής ταφής του 90% των παραγόμενων αστικών στερεών αποβλήτων στο ΧΥΤΑ Φυλής.

Υπερασπίστηκε το έργο του και το σχεδιασμό που έχει προτείνει και απηύθυνε 14 ερωτήματα προς την κυρία Δούρου, τονίζοντας ότι «η νέα διοίκηση της Περιφέρειας έχει μιλήσει για διαγραφή του εφαρμοζόμενου σχεδιασμού, χωρίς να προτείνει με τι θα τον αντικαταστήσει».

Την κατηγόρησε ότι «σαλαμοποιεί» τον ενιαίο περιφερειακό σχεδιασμό, με αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, το κόστος υλοποίησης του σχεδιασμού να εκτοξευθεί σε ανεξέλεγκτα ύψη, να αναπτυχθούν ανάμεσα στους δήμους της Αττικής ενδοπεριφερειακές ανισότητες, ή διαδημοτικές εξαρτήσεις, αλλά και δήμοι πολλών ταχυτήτων στη διαχείριση των απορριμμάτων.

Στην τοποθέτησή του ακόμη τόνισε ότι η νέα περιφερειακή αρχή με τις ενέργειές της στέλνει το μήνυμα ότι «οι ιδιωτικές επενδύσεις είναι ανεπιθύμητες στην Αττική και πλέον τα 200 εκ. € που θα έβαζαν οι ιδιώτες θα πρέπει να αναζητηθούν από δημόσιους πόρους». Παράλληλα δεν θα πρέπει να παραγνωρίζεται, όπως παρατήρησε, «ο ελλοχεύων κίνδυνος να χαθούν και κοινοτικά κονδύλια δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, γεγονός που θα εξαρτηθεί από τον βαθμό και χρόνο ολοκλήρωσης και εφαρμογής του νέου ΠΕΣΔΑ».