Ανοίγει ξανά η αγορά στεγαστικών δανείων

Ενίσχυση της στεγαστικής πίστης τα επόμενα τρίμηνα αναμένουν οι διοικήσεις των τραπεζών, καθώς εκτιμάται ότι η βελτίωση του οικονομικού κλίματος σε συνδυασμό με τις χαμηλές τιμές που έχουν διαμορφωθεί στην αγορά θα τονώσουν τη ζήτηση για αγορά κατοικίας. Ο πρόεδρος της Τράπεζας Πειραιώς Μιχάλης Σάλλας σε ομιλία του την περασμένη εβδομάδα στο Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών έκανε γνωστό ότι ο όμιλος έχει σχεδιάσει πρόγραμμα νέων στεγαστικών δανείων ύψους 500 εκατ. ευρώ για το επόμενο 15μηνο. Την ίδια στιγμή, τραπεζικά στελέχη εκτιμούν ότι εάν δεν υπάρξει εκτροχιασμός της πορείας ανάκαμψης της οικονομίας οι νέες εκταμιεύσεις θα υπερδιπλασιαστούν το 2015 σε σχέση με εφέτος, ξεπερνώντας τα 800 εκατ. ευρώ.

Οι ίδιοι κύκλοι σημειώνουν ότι πρόκειται για ένα πρώτο βήμα για να επέλθει εκ νέου ισορροπία στην κτηματαγορά, μετά από έξι συνεχή έτη πτώσης των τιμών και πολύ μεγάλης υποχώρησης των συναλλαγών. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τα υπόλοιπα των στεγαστικών δανείων έχουν υποχωρήσει από το ιστορικό υψηλό των 80 δισ. ευρώ του 2010 στα 68,7 δισ. ευρώ σήμερα. Ενδεικτική της κατακρήμνισης της συγκεκριμένης αγοράς αποτελεί η μείωση των νέων χρηματοδοτήσεων από τα 15 δισ. ευρώ το 2007 στο χαμηλό των 200 εκατ. ευρώ το 2013. Εξίσου εντυπωσιακή είναι και η πτώση του ποσοστού των συναλλαγών που διενεργήθηκαν με τη συμμετοχή του τραπεζικού τομέα, από το 82% το 2009 στο 17% σήμερα.

Παλαιά ακίνητα

«Αναμένουμε μια επιβράδυνση του ρυθμού πτώσης των υπολοίπων από το τρέχον έτος» σημειώνει μιλώντας στο «Βήμα» o Αναστάσιος Πανούσης, διευθύνων σύμβουλος της Eurobank Household Lending. Εκτιμά ότι η εφετινή χρονιά θα κλείσει με νέες εκταμιεύσεις στεγαστικών δανείων 300 εκατ. ευρώ, ενώ για το 2015 θεωρεί εφικτό στόχο τη χορήγηση 800 εκατ. ευρώ. Οπως επισημαίνει σχετικά, έχουν αρχίσει να διαφαίνονται οι πρώτες ενδείξεις σταθεροποίησης της αγοράς, ενώ σχετική κινητικότητα υπάρχει στον τομέα των ακινήτων εισοδήματος.

Σύμφωνα με τον ίδιο, καταγράφεται στροφή των νοικοκυριών προς παλαιότερα ακίνητα, μικρότερου εμβαδού και χαμηλότερης αξίας σε μεσαίου κόστους περιοχές. Επιπλέον, αυξανόμενο είναι το ενδιαφέρον για επισκευαστικά και «πράσινα» δάνεια ενεργειακής αναβάθμισης. Εξάλλου, παρατηρείται εντονότερη κινητικότητα των κατοίκων εξωτερικού και συνεπακόλουθα της αγοράς εξοχικής κατοικίας.

Χαμηλά επίπεδα

Πάντως παρά τη βελτίωση που σημειώνεται, τα μεγέθη σε σύγκριση με το παρελθόν κινούνται ακόμη σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Συγκεκριμένα, το μέσο δάνειο από τις 125.000 ευρώ το 2007 έχει πέσει στις 68.000 ευρώ, ενώ το ποσοστό χρηματοδότησης έχει επίσης μειωθεί σημαντικά. Πριν από το ξέσπασμα της κρίσης σε περισσότερα από τα μισά δάνεια ξεπερνούσε το 75%, ενώ σήμερα το αντίστοιχο ποσοστό έχει πέσει στο 3%.

Θετικό είναι πάντως το γεγονός ότι λόγω της διαμόρφωσης του βασικού επιτοκίου του ευρώ και των διατραπεζικών επιτοκίων euribor σε ιστορικό χαμηλό, έχει υποχωρήσει σημαντικά το ετήσιο κόστος των στεγαστικών δανείων. Πλέον το επιτόκιο ουσιαστικά είναι ίσο με το περιθώριο κέρδους των τραπεζών, δεδομένου ότι οι ευρωπαϊκοί δείκτες αναφοράς κινούνται λίγο πάνω από το 0%. Ετσι, στα νέα δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο το ετήσιο κόστος διαμορφώνεται γύρω στο 4% κατά μέσο όρο. Από την άλλη πλευρά, τα προγράμματα σταθερού επιτοκίου δεν συμφέρουν, καθώς τα επιτόκιά τους ξεπερνούν το 5%.