Επτά κρίσιμους τομείς για την καταπολέμηση της διαφθοράς στην Ευρώπη, στους οποίους η Ελληνική Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να συμβάλλει ουσιαστικά, προτείνει η νέα έκθεση της Διεθνούς Διαφάνειας (ΔΔ), η οποία δημοσιεύθηκε σήμερα, Πέμπτη.
«Οι επόμενοι έξι μήνες παρέχουν στην Ελλάδα μια ιδανική ευκαιρία να προωθήσει ως κύριο ζήτημα της ατζέντας της ΕΕ τον αγώνα κατά της διαφθοράς και να εξασφαλίσει ότι οι διαδικασίες λήψης αποφάσεων εντός της Ένωσης είναι διαφανείς και επιτρέπουν την απόδοση ευθυνών προς όφελος των πολιτών» αναφέρεται χαρακτηριστικά στον πρόλογο του Υπομνήματος Θέσεων, που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο υλοποίησης Ευρωπαϊκού Προγράμματος, από την Διεθνή Διαφάνεια Ελλάδος και το Γραφείο Διασύνδεσης της ΔΔ με την ΕΕ στις Βρυξέλλες.
Σύμφωνα με την Ειδική Έρευνα του Ευρωβαρόμετρου αναφορικά με τις απόψεις των πολιτών, τρεις στους τέσσερις πολίτες της Ευρώπης θεωρούν τη διαφθορά ως σημαντικό πρόβλημα στη χώρα τους και σχεδόν οι μισοί πιστεύουν ότι το επίπεδο της διαφθοράς στη χώρα τους αυξήθηκε τα τελευταία τρία χρόνια, περίοδος που συμπίπτει και με την βαθιά οικονομική κρίση που πλήττει τις ευρωπαϊκές οικονομίες. Επίσης, η έρευνα του Παγκόσμιου Βαρόμετρου Διαφθοράς δείχνει πως τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων στην Ελλάδα πιστεύουν ότι οι δικαστικοί, οι πολιτικοί και οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι διεφθαρμένοι.
Ειδικότερα, στην χώρα μας τρεις στους τέσσερις πολίτες πιστεύουν ότι τα μέτρα καταπολέμησης της διαφθοράς που λαμβάνει η κυβέρνηση είναι αναποτελεσματικά, με ποσοστό 83% των ερωτηθέντων να θεωρούν ότι η κυβέρνηση ελέγχεται από ελάχιστους μεγάλους παράγοντες που δρουν βάσει των δικών τους συμφερόντων. Αυτό αποτελεί με διαφορά το μεγαλύτερο ποσοστό που καταγράφεται στο ερώτημα αυτό της έρευνας που διενεργήθηκε σε 28 χώρες του ΟΟΣΑ.

Όπως αναφέρεται στο Υπόμνημα, ο Δείκτης Αντίληψης Διαφθοράς της Διεθνούς Διαφάνειας για το 2013 δείχνει ότι το επίπεδο διαφθοράς στην Ελλάδα σύμφωνα με την αντίληψη που επικρατεί έχει βελτιωθεί σε σχέση με το προηγούμενο έτος. «Τώρα είναι η στιγμή να επενδύσουμε σε αυτή την δυναμική αλλαγής» επισημαίνεται. Με την ευκαιρία της δημοσιοποίησης στης έκθεσης, ο πρόεδρος της ΔΔΕ, κ. Κώστας Μπακούρης τόνισε: «Η Ελληνική Προεδρία έχει θέσει ως βασική προτεραιότητα τη μείωση της ανεργίας και την επίτευξη οικονομικής ανάπτυξης. Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την εκπλήρωση των στόχων είναι να θέσει τα ζητήματα πάταξης της διαφθοράς υψηλά στην ιεραρχία της Ευρώπης».

Εξι παράγοντες κλειδιά για την καταπολέμηση της διαφθοράς στην Ευρώπη

Βάσει εκτιμήσεων, η διαφθορά κοστίζει 120 δισεκατομμύρια ευρώ ανά έτος στα κράτη μέλη της ΕΕ, ποσό που αντιστοιχεί σχεδόν στον συνολικό ετήσιο προϋπολογισμό της Ένωσης. Παρά την ύπαρξη διαφόρων μηχανισμών καταπολέμησης της διαφθοράς σε διεθνές επίπεδο, θα πρέπει να ασκηθεί πίεση και προς τα κράτη μέλη να καταθέσουν και να εφαρμόσουν συγκεκριμένο εθνικό πλάνο. Σημαντική κρίνεται επίσης, σύμφωνα με την έκθεση, για την κατοχύρωση μιας ολοκληρωμένης πολιτικής, η δημοσίευση χωρίς καθυστέρηση της πρώτης «Αναφοράς της ΕΕ αναφορικά με την Καταπολέμηση της Διαφθοράς», ώστε βάσει των πορισμάτων της να αναλάβει δράσεις το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ένα ακόμη ζήτημα αφορά την χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων, για την οποία προτείνεται η προώθηση των διαπραγματεύσεων για την καθιέρωση ενός πιο διαφανούς πλαισίου, το οποίο θα διέπει επίσης τις δωρεές και τις χορηγίες. Επίσης, με την ενεργό συμμετοχή του Συμβουλίου της Ευρώπης θα πρέπει να επανεξεταστεί το Κοινό Μητρώο Διαφάνειας, το οποίο λειτουργεί από το 2011. Χάρη σε αυτό, για πρώτη φορά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέκτησαν ένα κοινό μητρώο των οργανώσεων που επιθυμούν πρόσβαση σε αυτούς θεσμούς και επηρεάζουν την διαμόρφωση των πολιτικών της ΕΕ.
Μια πρόταση που αφορά σε μεγάλο βαθμό και την χώρα μας, λόγω των σκανδάλων που έχουν έρθει στο φως μέσα στην κρίση και αφορούν στο ξέπλυμα παράνομων εσόδων, προτείνεται η δημιουργία δημόσιου μητρώου με τους πραγματικούς δικαιούχους των εταιρειών, στο πλαίσιο αναθεώρησης της 3ης Οδηγίας για την καταπολέμηση νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Αντίστοιχα κρίσιμη θεωρείται η θέσπιση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, αλλά και η απλοποίηση των κανόνων και η ενίσχυση των συστημάτων παρακολούθησης για τις δημόσιες συμβάσεις. Τέλος, η Διεθνής Διαφάνεια προκρίνει την προώθηση της Οδηγίας για την δημοσίευση μη οικονομικών στοιχείων των μεγάλων εταιρειών.
Δείτε ολόκληρο το Υπόμνημα Θέσεων της Διεθνούς Διαφάνειας ενόψει της Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.