Χτύπημα στο Σότσι από τους Τσετσένους φοβάται ο Πούτιν

Οι δύο φονικές βομβιστικές επιθέσεις στο Βόλγκογκραντ ξύπνησαν τον χειρότερο εφιάλτη του Βλαντίμιρ Πούτιν: ότι τρομοκράτες από τον Καύκασο μπορεί να χτυπήσουν στο Σότσι, το θέρετρο της Μαύρης Θάλασσας που θα φιλοξενήσει από τις 7 Φεβρουαρίου τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες.

Στην προσπάθειά του να αποτρέψει μια τέτοια επίθεση, ο πρόεδρος της Ρωσίας έχει ξοδέψει δισεκατομμύρια ρούβλια (περί τα 51 δισ. δολάρια) καθιστώντας τους Αγώνες στο Σότσι μακράν τους πιο ακριβούς Ολυμπιακούς στην ιστορία. Οι Αγώνες αυτοί είναι εδώ και καιρό το πιο φιλόδοξο σχέδιό του, η βιτρίνα που θα δείξει στον κόσμο πόσο απόλυτη είναι η κυριαρχία του στα εδάφη της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

Αμνηστίες εν όψει Ολυμπιακών

Η ξαφνική βιασύνη να δώσει αμνηστίες σε πολιτικούς αντιπάλους ερμηνεύεται ως το τελευταίο τέχνασμα του Πούτιν για να «αποστειρώσει» την εικόνα των Αγώνων. Με το υποτροπικό κλίμα, τους φοίνικες στις παραλίες και τις ιαματικές πηγές του, το Σότσι είναι ο αγαπημένος προορισμός για χειμερινές διακοπές στη Ρωσία από την εποχή των τσάρων: είναι η Ριβιέρα του Καυκάσου, τα ψηλά βουνά του οποίου εκτείνονται στα ανατολικά, με την εμπόλεμη Τσετσενία μόλις 320 χλμ. μακριά.

Αυτή η στενή λωρίδα γης, όπου η θάλασσα και οι χιονισμένες κορυφές βρίσκονται σε κοντινή απόσταση, ήταν η προφανής επιλογή για τους Χειμερινούς Αγώνες. Και το Σότσι έχει αλλάξει πρόσωπο από τη νέα υποδομή υψηλής τεχνολογίας που έφτιαξε ο Πούτιν.

Αλλά ο Ντόκου Ουμάροφ, ο ηγέτης των ισλαμιστών της Τσετσενίας, έχει τα δικά του σχέδια. Ο αυτοαποκαλούμενος εμίρης του Καυκάσου έχει υποσχεθεί να χρησιμοποιήσει «τη μέγιστη δύναμη» για να σταματήσουν αυτοί οι Αγώνες.

«Σχεδιάζουν να κάνουν Ολυμπιακούς Αγώνες επάνω στα οστά των προγόνων μας, επάνω στα οστά των πολλών, πολλών μουσουλμάνων που είναι θαμμένοι στη γη μας στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας. Ως μουτζαχεντίν είμαστε υποχρεωμένοι να μην το επιτρέψουμε χρησιμοποιώντας κάθε μέσο που μας επιτρέπει ο Αλλάχ» έχει πει ο Ουμάροφ.

Ο Πούτιν έχει κάνει δύο πολέμους στην Τσετσενία. Εκεί, και κατ’ επέκταση στο σύνολο του μουσουλμανικού Βόρειου Καυκάσου, είναι μισητός.

Τσετσένοι αυτονομιστές και σύμμαχοί τους από τις γειτονικές χώρες ήταν πίσω από μια σειρά βομβιστικών επιθέσεων και σφαγών, όπως η πολιορκία ενός θεάτρου στη Μόσχα, όπου έχασαν τη ζωή τους 130 όμηροι, και η σφαγή στο σχολείο στο Μπεσλάν, όπου σκοτώθηκαν 334 παιδιά και γονείς το 2004.

Τώρα η απειλή έχει μεταφερθεί στο Σότσι. Αν ο Ουμάροφ επιτεθεί στους Αγώνες, μπορεί να γκρεμίσει με πάταγο την εικόνα που καλλιεργεί τόσο προσεκτικά ο Πούτιν, θέλοντας να παρουσιάσει τη χώρα του ως μια μεγάλη ευτυχισμένη οικογένεια.

Ο θυμός των Τσετσένων

Αλλά στην πραγματικότητα αυτό το αντάρτικο είναι η τελευταία φάση σε έναν κύκλο καταπίεσης και αντίστασης που διαρκεί αιώνες –ο Πούτιν επαναλαμβάνει απλώς τα λάθη των τσάρων και των Σοβιετικών.

Και αν ο θυμός των Τσετσένων τροφοδοτείται από τις μνήμες των διωγμών, η αποφασιστικότητά τους ενισχύεται από το παράδειγμα του ηγέτη των ανταρτών του 19ου αιώνα, του Ιμάμ Σαμίλ, ο οποίος αντιστάθηκε στους τσάρους επί 20 ταπεινωτικά χρόνια.

Και στη δράση αυτού του ιμάμη –ο οποίος είχε θαυμαστές ακόμη και στα σαλόνια του βικτωριανού Λονδίνου –βρίσκεται η πεμπτουσία της σχέσης μεταξύ Ρωσίας και Τσετσενίας. Η ιστορία ξεκίνησε όταν η Αικατερίνη η Μεγάλη άνοιξε έναν δρόμο νότια μέσα από τα βουνά προς τους χριστιανούς φίλους της στη Γεωργία.

Η ιμπεριαλιστική πολιτική της ώθησε έναν βοσκό ονόματι Σεΐχ Μανσούρ να συσπειρώσει την τοπική αντίσταση και να ζητήσει την απαγόρευση του διεφθαρμένου αλκοόλ που είχαν εισαγάγει οι Ρώσοι.

Οι Ρώσοι χαρακτήριζαν «λήσταρχους» τον Μανσούρ και τους οπαδούς του, μια έκφραση που χρησιμοποίησε πολύ αργότερα και ο Γέλτσιν για να περιγράψει τους τσετσένους εχθρούς του. Ο Μανσούρ συνελήφθη και φυλακίστηκε, αλλά δίδαξε στους Ρώσους να μην υποτιμούν τους «ανθρώπους του βουνού».

Το Νταγκεστάν, το οποίο βρίσκεται περίπου 500 χιλιόμετρα ανατολικά του Σότσι, έχει γίνει τώρα το επίκεντρο της εξέγερσης που απλώνεται σε όλη την περιοχή του Βορείου Καυκάσου, μετά τους δύο αυτονομιστικούς πολέμους που έγιναν στη δεκαετία του 1990 στη γειτονική Τσετσενία.

Ισλαμιστές αντάρτες που επιδιώκουν να δημιουργήσουν ένα χαλιφάτο έχουν βάλει στο στόχαστρο την αστυνομία και άλλους αξιωματούχους με σχεδόν καθημερινούς πυροβολισμούς και βομβαρδισμούς.

Δημοσιεύτηκε στο HeliosPlus στις 30 Δεκεμβρίου 2013