Η Εστερ, 55 ετών, έχει τρεις γιους που υπηρέτησαν στον ισραηλινό στρατό. «Με εξοργίζει που οι γιοι µου κινδύνεψαν στον Λίβανο ενώ οι υπερορθόδοξοι εβραίοι εξαιρούνται από τη στρατιωτική θητεία» µας λέει τον περασµένο µήνα καθώς περπατάµε στην παλαιά πόλη της Ιερουσαλήµ. Γύρω µας πολλοί υπερορθόδοξοι µε τα χαρακτηριστικά κοτσιδάκια στα µαλλιά και τη γενειάδα, το ψηλό καπέλο και το µαύρο κοστούµι µε άσπρο πουκάµισο. Οι γυναίκες τους, ντυµένες σεµνά µε µακριές φούστες, µακρυµάνικες µπλούζες µε ψηλούς γιακάδεςκαι χοντρά µαύρα καλσόν ακόµη και µέσα στη ζέστη του καλοκαιριού, καλύπτουν τα µαλλιά τους µε µαντήλια, καπέλα ή περούκες. Στον Γιαχβέ, στον Θεό όπως τον αντιλαµβάνεται το θρησκευτικά υπερσυντηρητικό 10% των κατοίκων του Ισραήλ, δεν αρέσουν οι µίνι φούστες.Ενα λεωφορείο διασχίζει µια από τις πολλές συνοικίες υπερορθοδόξων της Ιερουσαλήµ. Από τα παράθυρα φαίνεται ο διαχωρισµός των δύο φύλων: οι άνδρες κάθονται στα µπροστινά καθίσµατα και οι γυναίκες στα πίσω _ διαφορετικά τις βρίζουν οµαδικά οι άρρενες συνεπιβάτες τους.
Οι κάτοικοι της γειτονιάς είναι φτωχοί, όπως σχεδόν όλοι οι υπερορθόδοξοι οι οποίοι δεν εργάζονται αλλά αφιερώνουν ολόκληρη τη ζωή τους στη µελέτη των ιερών κειµένων. Στην ιδρυτική πράξη του κράτους του Ισραήλ, ο Μπεν Γκουριόν προέβλεψε ότι οι υπερορθόδοξοι θα ζουν από κρατικές επιχορηγήσεις και θα εξαιρούνται από τον στρατό. Τότε όµως ήταν µόλις 400, µε ρίζες από την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, αποδεκατισµένοι στο Ολοκαύτωµα λόγω της χαρακτηριστικής εµφάνισής τους.
Σήµερα φθάνουν το 10% του πληθυσµού του Ισραήλ και επειδή γεννούν πολλά παιδιά αυξάνονται συνεχώς. Η πολιτική τους επιρροή είναι δυσανάλογα µεγάλη. Με το αναλογικό εκλογικό σύστηµα, κανένα κόµµα δεν σχηµατίζει µόνο του κυβέρνηση. Τα θρησκευτικά κόµµατα – που στη σηµερινή Κνεσέτ αποτελούν το δεύτερο µεγαλύτερο µπλοκ µετά το κυβερνών Λικούντ –, δίνουν ψήφο εµπιστοσύνης αλλά µε αντάλλαγµα επιδόµατα για τους υπερορθόδοξους και συντηρητικούς νόµους για την κοινωνία.
Η Ιερουσαλήµ µε 900.000 κατοίκους είναι η µεγαλύτερη πόλη στο Ισραήλ αλλά όχι και η πλουσιότερη λόγω του µεγάλου αριθµού υπερορθοδόξων που προσπαθούν να επηρεάσουν τα ήθη ολόκληρης της χώρας. ∆ύσκολα πλέον βρίσκει κάποιος χαµπουργκεράδικο που να πουλά τσίζµπεργκερ – κανένα στις συντηρητικές πόλεις, ελάχιστα στις σύγχρονες – διότι η κατανάλωση κρεατικών µε γαλακτοκοµικά στο ίδιο γεύµα δεν είναι «κόσερ», ευλογηµένη από τη θρησκεία.
«Κανείς δεν τολµάει να περάσει από τις γειτονιές των υπερορθοδόξων µε αυτοκίνητο το Σάββατο γιατί θα του το σπάσουν» µας λένε οι κοσµικοί Ισραηλινοί. Κάποιοι ζητούν να µη µεταδίδει τίποτε η τηλεόραση τα Σάββατα και στις µεγάλες γιορτές.
Καθηγητής Πανεπιστηµίου µάς εξηγεί πόσο σοβαρή είναι η κατάσταση επικαλούµενος τις δηλώσεις πρώην αρχηγού της Μοσάντ που προειδοποίησε ότι «οι υπερορθόδοξοι είναι πιο επικίνδυνοι και από τα πυρηνικά όπλα του Ιράν». Αιτία η πολύ φτωχή παιδεία που λαµβάνουν στα θρησκευτικά σχολεία. Σε µια χώρα που βασίζεται στην έρευνα και ανάπτυξη και στο υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης του πληθυσµού της, το όλο και αυξανόµενο ποσοστό απαίδευτων υπερορθοδόξων, οι οποίοι έχουν σοβαρότατες ελλείψεις από τα µαθηµατικά ως τη χρήση του Internet, αποτελεί απειλή.
Η συντριπτική πλειονότητα των Ισραηλινών δυσανασχετεί επειδή, όπως µας εξηγούν όλοι στους οποίους θέσαµε το ερώτηµα, «είναι αβάσταχτο οικονοµικά για µας που πληρώνουµε φόρους να συνεχίσουµε να συντηρούµε εκατοντάδες χιλιάδες υπερορθοδόξους».
Ενα οκτάχρονο κορίτσι που έκλαιγε µε λυγµούς στην ισραηλινή τηλεόραση επειδή υπερορθόδοξοι γείτονές της βρίζουν, φτύνουν και πετροβολούν την ίδια και τις συµµαθήτριές της κάθε πρωί που πηγαίνουν στο σχολείο και κάθε µεσηµέρι που σχολούν, θεωρώντας τες ανήθικες, έδειξε το χάσµα ανάµεσα στα «δύο Ισραήλ» την περασµένη Κυριακή. Πόσω µάλλον που η οκτάχρονη ανήκει σε βαθιά θρησκευόµενη οικογένεια η οποία ζει και ντύνεται σεµνά. Αλλες τις φωνάζουν «πόρνες» επειδή φορούν κοντοµάνικη µπλούζα. «Πρέπει να φτύνουµε ένα κορίτσι που δεν συµπεριφέρεται σύµφωνα µε την Τορά» δήλωσε υπερορθόδοξος στην τηλεόραση.
Τη ∆ευτέρα εκατοντάδες έριξαν πέτρες και αβγά σε αστυνοµικούς που επιχείρησαν να κατεβάσουν ταµπέλα που πρόσταζε τις γυναίκες να περπατούν από το απέναντι πεζοδρόµιο για να µην περάσουν µπροστά από τη συναγωγή. Την εποµένη όµως χιλιάδες πολίτες διαδήλωσαν κατά της βίας που διαπράττουν οι υπερορθόδοξοι. Μερικοί κρατούσαν πανό που έγραφαν «Το Ισραήλ δεν θα γίνει Ιράν». «Η παρενόχληση και οι διακρίσεις δεν έχουν θέση στο ΙΣραήλ» είπε ο πρωθυπουργός Βενιαµίν Νετανιάχου. Ο πρόεδρος Σιµόν Πέρες δήλωσε: «Ολο το έθνος πρέπει να κινητοποιηθεί για να σώσει την πλειοψηφία από τα νύχια µιας µικρής µειοψηφίας που διαβρώνει τις πιο πολύτιµες αξίες µας».
Οι υπερορθόδοξοι εβραίοι θεωρούν ότι τα «πιστεύω» τους αποτελούν συνέχεια της Τορά που δόθηκε στον Μωυσή στο όρος Σινά. Θεωρούν εαυτούς θεματοφύλακες του εβραϊκού χαρακτήρα του Ισραήλ. Αλλοι όμως απορρίπτουν τον σιωνισμό, διότι «μόνον ο Μεσσίας θα μας χαρίσει κράτος».
Απαγορεύονται η τηλεόραση και το σινεμά, η ανάγνωση μη θρησκευτικών εφημερίδων και η χρήση Internet χωρίς φίλτρα που μπλοκάρουν την πορνογραφία. Συστήνεται η χρήση πρωτόγονων κινητών χωρίς Internet και πρόσβαση σε «ανήθικες» υπηρεσίες.
Δεν επιτρέπεται η δημοσίευση φωτογραφιών γυναικών. Στα έντυπά τους σβήνουν με photoshop τις γυναίκες υπουργούς από τις φωτογραφίες! Επιβάλλεται διαχωρισμός ανδρών – γυναικών (σε σχολεία, λεωφορεία κ.λπ.).
Ανδρες και γυναίκες που δεν είναι παντρεμένοι ή συγγενείς πρώτου βαθμού απαγορεύεται να αγγίζονται δεν τους επιτρέπεται καν η χειραψία σε επαγγελματικές συναντήσεις. Οι άνδρες δεν πρέπει να ακούν γυναίκες να τραγουδούν.
Το 2011 υπήρχαν 1,3 εκατ. υπερορθόδοξοι εβραίοι στον κόσμο, οι περισσότεροι στο Ισραήλ και στη Νέα Υόρκη. Ο πληθυσμός τους διπλασιάζεται κάθε 12 – 20 χρόνια. Στο σημερινό Ισραήλ αποτελούν το 10% των 7,7 εκατ. κατοίκων.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
