Ιστορικά, όταν ο γεωπολιτικός κίνδυνος αυξάνει ή έχουμε κάποια σημαντική πολιτική ή οικονομική αναταραχή, οι επενδυτές στρέφονταν στα λεγόμενα «ασφαλή καταφύγια». Κατά την παρούσα αναταραχή στον αραβικό κόσμο όμως, το δολάριο κατεξοχήν «ασφαλής λιμένας» σε τέτοιες περιπτώσεις δεν ακολούθησε, καθώς οι επενδυτές επέλεξαν το γεν και το ελβετικό φράγκο.

Η αποδυνάμωση του δολαρίου έχει να κάνει και με την ενίσχυση των τιμών του μαύρου χρυσού, καθώς οι χώρες που εξάγουν πετρέλαιο πουλάνε σε δολάρια, για να τα επενδύσουν αργότερα και σε χώρες της Ευρώπης ή της Ασίας και αυτό σημαίνει ότι χάνουν έσοδα, υποστηρίζουν ορισμένοι αναλυτές. Παράλληλα, οι επενδυτές αγόρασαν και το ευρώ παρά τα προβλήματα χρέους στην ευρωζώνη, καθώς προέβλεπαν πως τα επιτόκια στην ευρωζώνη θα αυξηθούν ταχύτερα από αυτά του δολαρίου.

Αυτό, επιβεβαιώθηκε την Πέμπτη, όπου η ΕΚΤ δημοσιοποίησε στην ουσία την πρόθεσή της να αυξήσει τα επιτόκια τον Απρίλιο, πολύ νωρίτερα από ότι ανέμεναν οι αγορές. Το ευρώ κατέγραψε αμέσως σημαντικά κέρδη έναντι του δολαρίου, βάζοντας πλώρη για το ψυχολογικό όριο των 1,40 δολαρίων.

Οι πληθωριστικές πιέσεις έχουν αυξηθεί τον τελευταίο μήνα, οι κίνδυνοι είναι ανοδικοί και απαιτείται «ισχυρή επαγρύπνηση», ανέφερε η ΕΚΤ, η οποία χρησιμοποιούσε κατά κανόνα την φράση αυτή την περίοδο 2005-07, κάθε φορά ένα μήνα πριν αυξήσει τα επιτόκια, αν και υπήρξαν κάποιες εξαιρέσεις. Αν και δεν είναι ξεκάθαρο εάν η διατύπωση αυτή συνεχίζει να έχει την ίδια σημασία, η αγορά αναμένει ήδη άνοδο των επιτοκίων κατά 0,25% τον Απρίλιο, ενώ στη συνέχεια η ΕΚΤ θα επανεξετάσει τις προοπτικές της ευρωπαϊκής οικονομίας πριν προχωρήσει σε νέες ισόποσες αυξήσεις κατά 0,25% τον Σεπτέμβριο και τον Δεκέμβριο, οδηγώντας τα επιτόκια του ευρώ στο 1,75% ( από 1% σήμερα).

Η κίνηση πάντως της ΕΤΚ φαίνεται να απεικονίζει την απογοήτευσή της στην ανικανότητα των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων να καταλήξουν σε μία ουσιαστική και λειτουργική λύση όσον αφορά την κρίση χρέους που ταλανίζει την ευρωζώνη. Ωστόσο, ο πρόεδρος του Eurogroup, Jean-Claude Juncker και η Γερμανίδα Καγκελάριος Angela Merkel, τάχτηκαν υπέρ της λήψης μίας κοινής, ολοκληρωμένης δέσμης μέτρων για την ενίσχυση του ευρώ, με ιδιαίτερη έμφαση στο ζήτημα της ανταγωνιστικότητας, ανεξάρτητα από την προειδοποίηση της ΕΚΤ ότι ενδέχεται να αυξήσει τα επιτόκιά της ήδη από τον Απρίλιο.

Η αναμενόμενη αύξηση του κόστους δανεισμού στη ζώνη του ευρώ, δυσχεραίνει πάντως περαιτέρω και τις προσπάθειες της χώρας μας να βγει από την ύφεση, την ώρα που οι προσδοκίες από την επικείμενη σύνοδο κορυφής έχουν περιοριστεί, οι οίκοι πιστοληπτικής ικανότητας μας απειλούν με νέες υποβαθμίσεις και το πολιτικό σκηνικό παραπέμπει (αν δεν υπάρξει κάποια θετική έκπληξη από τις Βρυξέλες) σε δύσκολες ημέρες…

mantik@tovima.gr