Πριν από λίγο καιρό ξαφνιαστήκαμε όταν οι αρμόδιοι της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας της Ελλάδος και ιδιαίτερα η Διεύθυνση των Εθνικών Λογαριασμών μάς πληροφόρησαν ότι τελικά είμαστε κατά 25% πλουσιότεροι. Για να είμαστε περισσότερο ακριβείς, ξαφνιαστήκαμε ευχάριστα, αν και όλοι μας γνωρίζουμε ότι αυτή η οικονομία «παράγει» πολύ περισσότερα απ΄ όσα παρουσιάζονται από τα επίσημα στατιστικά στοιχεία. Διανέμει όμως τα πολλά σε λίγους που γίνονται πλουσιότεροι και δυστυχώς οι φτωχοί γίνονται ακόμη φτωχότεροι.
Η απότομη όμως προσαρμογή του 25% στο 9,7% στο ΑΕΠ, από τους αρμοδίους της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας (Εurostat), μας ξάφνιασε αλλά και μας προβλημάτισε. Μας ξάφνιασε διότι η διαφορά είναι πολύ μεγάλη και μας προβλημάτισε διότι αυτή η παρέμβαση είναι πρωτοφανής και δημιουργεί πολλά ερωτήματα.
Το πρώτο ερώτημα αφορά την αξιοπιστία της ΕΣΥΕ και ιδιαίτερα της Διεύθυνσης των Εθνικών Λογαριασμών. Τυχαίνει να γνωρίζω και τους εργαζομένους και τη μεθοδολογία που χρησιμοποιείται. Η ερευνητική μου ομάδα είχε δουλέψει για την προηγούμενη προσαρμογή του συστήματος των Εθνικών Λογαριασμών. Η απόφαση αυτή αδικεί τους ανθρώπους της ΕΣΥΕ. Ανεξάρτητα από το μέγεθος της προσαρμογής, πρόκειται για μια «unfair» κίνηση από την αρμόδια Διεύθυνση της Εurostat, δεδομένου ότι πάντοτε υπήρχε αλλά και υπάρχει μια δίοδος μεθοδολογικής τουλάχιστον επικοινωνίας. Μήπως τελικά οι άνθρωποι των Εθνικών Λογαριασμών έχουν δίκιο; Μη φαντασθείτε ότι οι Κοινοτικοί έχουν πάντοτε το αλάθητο και ότι οι όποιες αποφάσεις τους δεν έχουν σκοπιμότητες. Το σημαντικότερο όμως ερώτημα είναι πώς αυτά τα μεθοδολογικά «λάθη» στη μέτρηση του ΑΕΠ αλλά και των άλλων οικονομικών μεγεθών επηρεάζουν τον σχεδιασμό και την αποτελεσματική άσκηση της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης αλλά και κάθε κυβέρνησης από τότε που έχουμε ένα «αξιόπιστο» σύστημα Εθνικών Λογαριασμών. Από αναλύσεις μας στο Οικονομικό Τμήμα του Πανεπιστημίου της Κρήτης προκύπτει ότι τα «λάθη» μέτρησης που κατά καιρούς εμφανίζονται με τις προσαρμογές των Εθνικών Λογαριασμών κάνουν αναξιόπιστη κάθε προσπάθεια δημιουργίας και άσκησης αποτελεσματικής οικονομικής πολιτικής.
Η παρέμβαση της Εurostat έκανε γνωστό στον πολύ κόσμο ότι τόσο οι Εθνικοί Λογαριασμοί όσο και οι διάφορες στατιστικές είναι «εκτιμήσεις» και ως «εκτιμήσεις» θα πρέπει να εκλαμβάνονται. Η πρωτοφανής παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας αλλά και η σχετικά εύκολη αποδοχή της φέρνουν πάλι στο προσκήνιο την πρόταση για μια Ανεξάρτητη Αρχή για τις Στατιστικές.
Ο κ. Δικαίος Τσερκέζος είναι καθηγητής του Οικονομικού Τμήματος του Πανεπιστημίου της Κρήτης.
