ΠΑΡΙΣΙ.

Τ ι συμβαίνει όταν οι μηχανικοί του ευρωπαϊκού γίγαντα της αεροναυπηγικής και άμυνας ΕΑDS (Εuropean Αeronautic Defence and Space Company) που κατασκευάζουν τα πασίγνωστα αεροπλάνα Αirbus ενώνουν τις δυνάμεις τους με έναν από τους πιο διάσημους καρδιοχειρουργούς στον κόσμο και «πατέρα» των τεχνητών βαλβίδων, τον δρα Αλέν Καρπεντιέ; «Γεννιέται» η πιο πρωτοποριακή «τεχνητή» καρδιά που μιμείται με τον καλύτερο τρόπο τη φυσική και η οποία υπόσχεται να «απογειώσει» τη ζωή εκατοντάδων χιλιάδων ατόμων με καρδιακή ανεπάρκεια που περιμένουν σε ατελείωτες λίστες για ένα μόσχευμα.

Μια συσκευή που προσομοιάζει περισσότερο απ΄ οποιαδήποτε άλλη στη λειτουργία της ανθρώπινης καρδιάς παρουσίασε ο δρ Καρπεντιέ, δίνοντας ελπίδα σε πολλούς ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια. Οπως ανέφερε ο ίδιος ο ειδήμων του τομέα, «αν κάποιος καρδιοχειρουργός δει τα γραφήματα που αφορούν τη λειτουργία της συσκευής, θα πει ότι πρόκειται για πραγματική ανθρώπινη καρδιά. Και όμως πρόκειται για ένα προσθετικό μηχάνημα».

Ο διάσημος γάλλος γιατρός εργάζεται εδώ και δύο δεκαετίες στην κατασκευή της συγκεκριμένης συσκευής καθώς, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, «το έβρισκα ανυπόφορο να βλέπω νέους ανθρώπους40,45 ή 50 ετών- να πεθαίνουν εξαιτίας καρδιακών επεισοδίων χωρίς να είναι διαθέσιμο ένα προσθετικό μηχάνημα ώστε να αντικαταστήσει τη λειτουργία της καρδιάς τους».

Ε τσι ο Καρπεντιέ δημιούργησε μαζί με τους υπευθύνους της εταιρείας Μatra (η οποία στη συνέχεια απορροφήθηκε από την ΕΑDS) την εταιρεία Carmat (από την ένωση των τριών πρώτων γραμμάτων των λέξεων Carpentier-Μatra). Ο ίδιος έβαλε την πλούσια επιστημονική γνώση του σχετικά με τη λειτουργία της καρδιάς, ενώ μια μεγάλη ομάδα μηχανικών, ηλεκτρονικών και ειδικών στη βαλλιστική προσέφερε τις ειδικές τεχνικές γνώσεις που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή ενός… αεροπλάνου ή ενός δορυφόρου. Οπως ανέφερε στη γαλλική εφημερίδα «Le Μonde» ο Πατρίκ Κουλομπιέ , διευθυντής του προγράμματος της Carmat, «μια καρδιά που είναι κλεισμένη μέσα στον θώρακα μοιάζει με ένα υλικό που μεταφέρεται μέσα σε έναν πύραυλο.Πρέπει να φροντίσουμε να μειώσουμε το βάρος, τον όγκο, την απώλεια ενέργειας.Με βάση όλα αυτά μιλάμε καθαρά για θέματα που λύνει η αεροναυπηγική». Ολες οι προσομοιώσεις σχετικά με τη λειτουργία της «τεχνητής» καρδιάς έγιναν σε υπολογιστή και οι επιστήμονες ακολούθησαν την τακτική που ακολουθούν για τη δημιουργία πυραύλων: εξέταζαν την αντοχή και τη φθορά του κάθε υλικού.

Μέχρι στιγμής η συσκευή έχει δοκιμαστεί σε βοοειδή και πρόβατα με επιτυχία και αναμένεται οι πρώτες τέτοιου είδους «τεχνητές» καρδιές να εμφυτευθούν σε ασθενείς με τελικού σταδίου καρδιακή ανεπάρκεια στο πλαίσιο κλινικής δοκιμής σε δύο με τρία χρόνια από σήμερα. Αν και αυτό το βήμα κριθεί επιτυχημένο- και αν η εταιρεία βρει χρηματοδότηση της τάξεως των 100 εκατ. ευρώ τα οποία έχει ανάγκη- η πρώτη γαλλική «τεχνητή» καρδιά θα μπορεί να αποτελεί ευρέως διαθέσιμη εναλλακτική των μεταμοσχεύσεων το 2013. Πώς οι ειδικοί έφθασαν στο επίτευγμα

Ως σήμερα έχουν κατασκευαστεί δύο είδη «τεχνητής» καρδιάς στις ΗΠΑ, η Jarvik 7 και η ΑbioCor. Ωστόσο και οι δύο αυτές συσκευές συνδέονται με σοβαρά μειονεκτήματα, σύμφωνα με τον καθηγητή Καρπεντιέ: η πρώτη φέρει καλώδια που εξέχουν από το δέρμα, ενώ η δεύτερη μπορεί να προκαλέσει θρόμβους οι οποίοι είναι πιθανό να οδηγήσουν σε εγκεφαλικά επεισόδια.

Η νέα συσκευή φαίνεται να υπερπηδά αυτά τα εμπόδια. Κάνει χρήση ηλεκτρονικών αισθητήρων με τους οποίους ρυθμίζονται ο καρδιακός παλμός και η ροή του αίματος και με αυτόν τον τρόπο ανιχνεύονται αυτόματα οι ανάγκες του οργανισμού: η συσκευή αυξάνει τον ρυθμό όταν, για παράδειγμα, ο ασθενής περπατά και τον μειώνει όταν ξεκουράζεται. Ο κίνδυνος σχηματισμού θρόμβων μειώνεται επίσης δεδομένου ότι η νέα συσκευή φέρει ένα κάλυμμα που μοιάζει με το ανθρώπινο δέρμα και το οποίο είναι φτιαγμένο από ειδικά βιοσυνθετικά, μικροπορώδη υλικά.

Το σημαντικό εμπόδιο όσον αφορά την ολοκληρωμένη λειτουργία της καινούργιας «τεχνητής» καρδιάς είναι με ποιον τρόπο θα γίνεται σε αυτήν η παροχή ενέργειας. Υπάρχουν δύο προσεγγίσεις που μελετούν οι ειδικοί: η πρώτη αφορά εμφύτευση ενός δέκτη από τιτάνιο ο οποίος θα καθοδηγεί προς την καρδιά μέσω του δέρματος- χωρίς όμως να το τρυπά- την ενέργεια που αποστέλλεται από μια μπαταρία η οποία θα βρίσκεται εκτός του σώματος. Η δεύτερη βασίζεται σε χρήση δύο μετασχηματιστώνένας εσωτερικός και ένας εξωτερικός- με τους οποίους ο ηλεκτρισμός που θα δημιουργείται θα φθάνει ως την καρδιά. Σύμφωνα με την εταιρεία Carmat, η μπαταρία θα διαρκεί πέντε με 16 ώρες και στη συνέχεια θα χρειάζεται επαναφόρτιση προκειμένου να μη σταματά η λειτουργία της «τεχνητής» καρδιάς.