Η μυρωδιά του σανού, το σφύριγμα του ανέμου μέσα στα λιβάδια, ο ρυθμός που δίνουν τα πέταλα των αλόγων και η κακόφωνη χορωδία, τα μουγκανητά του κοπαδιού με τις εύσωμες αγελάδες που οδηγούνται στην κοντινή ζωοπανήγυρη. Εικόνες και ήχοι από το χθες; Κι όμως, στις σύγχρονες Ηνωμένες Πολιτείες υπάρχουν κάποια μέρη όπου η Αγρια Δύση δεν είναι απλώς μια σκονισμένη ανάμνηση από ταινίες γουέστερν ή μια νοσταλγική εικόνα με καουμπόηδες να χάνονται στον ορίζοντα την ώρα που πέφτουν οι τίτλοι τέλους.

Είναι ένας ζωντανός, πολύχρωμος κόσμος που εξακολουθεί να ζει στον δικό του ρυθμό σε ράντσα, μικρές πόλεις και ιστορικές περιφέρειες. Εκεί όπου η παραδοσιακή κτηνοτροφία, τα ήθη και οι καθημερινές ιεροτελεστίες των αγελαδάρηδων κρατούν ακόμη γερά. Ή και αναβιώνουν για ιστορικούς και τουριστικούς λόγους. Από τις παραδοσιακές παρελάσεις των ζώων στο Φορτ Γουόρθ έως τα οικογενειακά ράντσα της Νεμπράσκας και από τα ιστορικά οχυρά της Αριζόνας μέχρι τα… μικρά σπίτια στο λιβάδι και τα πολυτελή ράντσα-ξενοδοχεία του Τέξας, η Αμερική παραμένει γεμάτη τόπους όπου ο ταξιδιώτης μπορεί ακόμη να πάρει μια σχεδόν αληθινή γεύση από τη ζωή των καουμπόηδων.

Η απόλυτη (τουριστική) εμπειρία

Αν υπάρχει ένας ιδανικός προορισμός για να αρχίσετε να καταλαβαίνετε τον α λα Φαρ Ουέστ τρόπο ζωής και να γνωρίσετε την «καουμπόικη εμπειρία» χωρίς να χρειαστεί να μείνετε σε ένα ράντσο, αυτός είναι το Φορτ Γουόρθ, μια πόλη λίγο έξω από το Ντάλας. Συγκεκριμένα, η περιοχή Fort Worth Stockyards National Historic District λειτουργεί ως ζωντανή αναπαράσταση της λαμπρής εποχής της κτηνοτροφίας, ένα θεματικό πάρκο (πρώην κτηνοτροφικός σταθμός διακίνησης ζώων) όπου η ιστορία της αμερικανικής Δύσης ξεδιπλώνεται κάθε μέρα μπροστά στα μάτια του επισκέπτη. Η καρδιά της εμπειρίας είναι το Fort Worth Herd, δηλαδή η καθημερινή μετακίνηση γνήσιων Texas Longhorn – ιστορικής φυλής βοοειδών συνώνυμης με την κτηνοτροφία και τις δυτικές Πολιτείες – κατά μήκος της East Exchange Avenue. Η παρέλαση γίνεται δύο φορές την ημέρα (στις 11.30 π.μ. και στις 4.00 μ.μ.), με τους καουμπόηδες και τις καουμπόισσες του Stockyards, ντυμένους με την παραδοσιακή φορεσιά τους, να οδηγούν το κοπάδι. Το θέαμα αναπαριστά τα cattle drives, τις ιστορικές πορείες προς τις αγορές του Βορρά. Οι επισκέπτες μπορούν να σταθούν στην περίφραξη, να παρακολουθήσουν το πέρασμα των επιβλητικών ζώων και να συνομιλήσουν με τους σύγχρονους αγελαδάρηδες.

Επιπλέον, στο ιστορικό Cowtown Coliseum, το οποίο άνοιξε το 1908, κάθε Παρασκευή και Σάββατο βράδυ πραγματοποιείται το παλαιότερο συνεχώς εν λειτουργία ροντέο στον κόσμο. Στην ευρύτερη περιοχή, παλιές αποθήκες και στάβλοι έχουν μετατραπεί σε σαλούν και σε καταστήματα που πωλούν αυθεντικά είδη των καουμπόηδων, από μπότες και καπέλα μέχρι σέλες και παραδοσιακά δερμάτινα. Για τον ταξιδιώτη που αναζητεί την καρδιά του μύθου της Αγριας Δύσης, το Fort Worth Stockyards είναι ένας ενδιαφέρων προορισμός, όχι όμως ο μόνος! Ετσι, από το τουριστικό – αλλά ιστορικά ακριβές – θέαμα που προσφέρει, περνάμε σε ράντσα που κρατούν ακόμη ζωντανή την κτηνοτροφική παράδοση με πολύ πιο αυθεντικούς όρους.

Arthur Bowring Ranch State Historical Park

ΝΕΜΠΡΑΣΚΑ

Πρόκειται για ένα από τα πιο γνωστά και καλά διατηρημένα ράντσα των ΗΠΑ. Βρίσκεται στη Νεμπράσκα, στην περιοχή Sandhills. Καλύπτει τεράστια έκταση και ιδρύθηκε το 1894 από τον Αρθουρ Μπόουρινγκ, πρωτοπόρο της κτηνοτροφίας στην περιοχή. Μετά τον θάνατό του, η σύζυγός του Ιβα Μπόουρινγκ – η πρώτη γυναίκα που εκπροσώπησε τη Νεμπράσκα στη Γερουσία των Ηνωμένων Πολιτειών – συνέχισε να λειτουργεί το ράντσο ως ζωντανό μουσείο της ιστορίας της κτηνοτροφίας. Επειτα και από τον δικό της θάνατο, το 1985, η επιχείρηση έγινε κρατικό ιστορικό πάρκο, με σκοπό τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής.

Σήμερα, το Arthur Bowring Ranch State Historical Park προσφέρει μια ενδιαφέρουσα εμπειρία στους επισκέπτες. Στους χώρους του μπορούν να δουν, μεταξύ άλλων, αυθεντικά corrals (μαντριά που χρησιμοποιούνταν για τη συγκέντρωση, τον περιορισμό και την αιχμαλώτιση ζώων, ιδίως βοοειδών ή αλόγων), ξύλινους στάβλους που μοιάζουν να βγαίνουν κατευθείαν από ταινίες γουέστερν και ένα αντίγραφο sod house: πρόκειται για τύπο κατοικίας που κατασκεύαζαν οι πρώτοι ευρωπαίοι άποικοι (pioneers) στις Μεγάλες Πεδιάδες της Βόρειας Αμερικής. Η ονομασία του προέρχεται από τη λέξη «sod», που σημαίνει χλοοτάπητας ή σβώλος χώματος με ρίζες γρασιδιού. Είναι το υλικό με το οποίο έφτιαχναν τότε τα σπίτια, δεδομένου ότι τα δέντρα ήταν σπάνια έως ανύπαρκτα στην περιοχή. Αλλά και επειδή αυτού του είδους ο χλοοτάπητας είχε πολύ χαμηλό κόστος και παρείχε εξαιρετική μόνωση από τη ζέστη του καλοκαιριού και το κρύο του χειμώνα.

Στο κεντρικό σπίτι του ράντσου εκτίθεται η πλούσια συλλογή της Ιβα Μπόουρινγκ με παλαιά κεραμικά και γυαλικά. Οι επισκέπτες μπορούν επίσης να απολαύσουν μπάρμπεκιου, μουσική και χορό στο πνεύμα της τοπικής φιλοξενίας. Το ράντσο είναι ανοιχτό στο κοινό κατά τη διάρκεια του έτους, με συγκεκριμένες ώρες λειτουργίας το καλοκαίρι και τον χειμώνα.

Our Heritage Guest Ranch

ΝΕΜΠΡΑΣΚΑ

Στην ίδια Πολιτεία, στο βορειοδυτικό τμήμα της, σε ένα τοπίο που φαντάζει εξωγήινο σε σχέση με τα απέραντα λιβάδια της, βρίσκεται ένα ακόμη ράντσο που υπόσχεται αυθεντική εμπειρία αμερικανικής Δύσης. Η ιστορία του Our Heritage Guest Ranch ξεκινά το 1887, όταν οι προπαππούδες της σημερινής ιδιοκτήτριας Τζιν Νόρμαν, μετανάστες από τη Σουηδία, εγκαταστάθηκαν σε αυτή τη σκληρή αλλά γοητευτική γη.

Σήμερα, η Τζιν και ο σύζυγός της συνεχίζουν την παράδοση διατηρώντας ζωντανή την κληρονομιά του ράντσου και καλώντας τους επισκέπτες να ζήσουν έστω για λίγο σαν καουμπόηδες. Οσοι θέλουν μπορούν να μάθουν ιππασία αλλά και να συμμετάσχουν στις καθημερινές δουλειές, να φροντίσουν μαζί με το προσωπικό τα μοσχάρια και τα πρόβατα του ράντσου, να επισκευάσουν τους φράχτες του κ.λπ. Η ίδια η Τζιν προσφέρει μαθήματα ιπποκομίας και ηγείται διαδρομών στη γύρω περιοχή, συμπεριλαμβανομένων πολυήμερων εκδρομών για οργανωμένες ομάδες. Το Our Heritage επιφυλάσσει και εκπλήξεις που σχετίζονται με την ιδιαίτερη γεωλογία της περιοχής: διοργανώνει αναζητήσεις απολιθωμάτων ζώων που έζησαν στην περιοχή πριν από 30 εκατομμύρια χρόνια, με τη βοήθεια ειδικού οδηγού. Στις εγκαταστάσεις του ράντσου λειτουργούν και καλλιτεχνικά εργαστήρια, ενώ πραγματοποιούνται και συνεδρίες ολιστικής υγείας.

Sierra Bonita Ranch

ΑΡΙΖΟΝΑ

Στην καρδιά της κοιλάδας Sulphur Springs της Αριζόνας, περίπου 43 χλμ. βόρεια του Γουίλκοξ, το Sierra Bonita Ranch θεωρείται το παλαιότερο εν λειτουργία ράντσο βοοειδών στις Ηνωμένες Πολιτείες, μια επιχείρηση που παραμένει στην ιδιοκτησία της ίδιας οικογένειας για έξι γενιές. Κληρονομιά που συνδέεται άρρηκτα με τον μύθο του Φαρ Ουέστ, το ράντσο ιδρύθηκε το 1872 από τον Χένρι Χούκερ στη θέση μιας παλιάς ισπανικής χασιέντα που είχαν καταστρέψει οι Απάτσι. Το αρχικό κτήμα ήταν τεράστιο: κάλυπτε περίπου 2.072 τ.χλμ. και φιλοξενούσε ως και 20.000 κεφάλια βοοειδών – ήταν το μεγαλύτερο ιδιωτικό ράντσο στην Αριζόνα. Εξάλλου ο Χούκερ, γνωστός και ως «ο βασιλιάς των βοοειδών της Αριζόνας», ήταν ο βασικός προμηθευτής κρέατος στις στρατιωτικές βάσεις της περιοχής. Το κύριο κτίριο, που έχει διατηρηθεί μέχρι σήμερα, είναι μια μεγάλη κατασκευή από τούβλα, με πολεμίστρες (για την άμυνα στις επιδρομές των Απάτσι) και με κεντρική αυλή.

Το συγκρότημα υπήρξε κοινωνικό και πολιτικό κέντρο της νοτιοανατολικής Αριζόνας, καθώς φιλοξένησε πολιτικούς, στρατιωτικούς, καλλιτέχνες και συγγραφείς. Ο ίδιος ο Χούκερ ήταν γνωστός για το κομψό στυλ του, καθώς ακόμα και όταν έπρεπε να πάει στο λιβάδι για δουλειές εμφανιζόταν ντυμένος στην τρίχα και δεν φορούσε ρούχα καουμπόη. Σύμφωνα με έναν τοπικό θρύλο, στο Sierra Bonita Ranch εργάστηκε για λίγο ο διαβόητος παράνομος Billy the Kid, πριν διαπράξει μία από τις πρώτες δολοφονίες του στην κοντινή Μπονίτα. Σήμερα, το ράντσο είναι πολύ μικρότερο από την αρχική του έκταση, αλλά παραμένει εξίσου σημαντικό. Την επιχείρηση διατηρεί ο Τζέσι Χούκερ Ντέιβις, της έκτης γενιάς ιδιοκτητών. Δεν είναι ανοιχτή για το κοινό ως τουριστικό κατάλυμα (σε αντίθεση με πολλά guest ranches), έχει όμως αναγνωριστεί ως Εθνικό Ιστορικό Ορόσημο (National Historic Landmark) και ενίοτε φιλοξενεί εκδηλώσεις και ξεναγήσεις.

Bar X Ranch

ΟΚΛΑΧΟΜΑ

Η ιστορία του συνδέεται άμεσα με την εποχή όπου η Οκλαχόμα αναδείχθηκε σε κτηνοτροφική δύναμη. Ιδρύθηκε γύρω στο 1890 από την Bar X Cattle Company, με έδρα το Τέξας και με αποστολή την εκτροφή και τη μεταφορά βοοειδών στον Βορρά. Στο απόγειο της λειτουργίας του φιλοξενούσε περίπου 8.000 κεφάλια βοοειδών. Ομως, η σχέση μεταξύ των κτηνοτρόφων του και των αγροτών-αποίκων ήταν τεταμένη, καθώς τα ζώα προκαλούσαν ζημιές στις καλλιέργειες των αγροτών. Μετά το 1897, η εφαρμογή ενός νόμου για τα κοπάδια οδήγησε το ράντσο σε συρρίκνωση. Σήμερα παραμένει ενεργό κτηνοτροφικό συγκρότημα – μάλιστα το 2019 τιμήθηκε με το Oklahoma Centennial Ranch Award για τη συμβολή του στην κτηνοτροφία της Πολιτείας. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, δεν λειτουργεί ως guest ranch και η επίσκεψη στους χώρους του γίνεται συνήθως κατά τη διάρκεια ειδικών εκδηλώσεων.

Frawley Ranch

ΝΟΤΙΑ ΝΤΑΚΟΤΑ

Θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά και καλοδιατηρημένα ιστορικά ράντσα της περιοχής των Μαύρων Λόφων (Black Hills). Oπως και το Sierra Bonita, έχει αναγνωριστεί ως Εθνικό Ιστορικό Ορόσημο (National Historic Landmark). Ιδρύθηκε το 1878 από τον Χένρι Φρόλι, έναν νεαρό απόφοιτο Νομικής που μετακόμισε στην περιοχή μετά τον Αμερικανικό Εμφύλιο και ο οποίος εκμεταλλεύτηκε τη μεγάλη ζήτηση για κρέας και σανό που δημιουργήθηκε από τη χρυσοθηρία και την ανάπτυξη πόλεων όπως το Ντέντγουντ, που απέχει μερικά χιλιόμετρα. Ο Φρόλι ήταν ένας από τους πρώτους που εξέθρεψαν υψηλής ποιότητας κοπάδια Hereford (φυλή βοοειδών που δημιουργήθηκε πριν από περίπου δυόμισι αιώνες στην κεντροδυτική Αγγλία και εισήχθη στις ΗΠΑ το 1817).

Το συγκρότημα περιλαμβάνει πολλά ιστορικά κτίρια, όπως το κύριο σπίτι, την αποθήκη σανού, το σχολείο και τα σπίτια των εργατών. Στο σύνολό του παρουσιάζει την εξέλιξη της αρχιτεκτονικής των ράντσων από το 1878 έως το 1930. Το 2007 μεταβιβάστηκε σε άλλον ιδιοκτήτη, ο οποίος – όπως και οι προκάτοχοί του, η οικογένεια Φρόλι – έχει διατηρήσει σε μεγάλο βαθμό την ιστορική μορφή του. Εξακολουθεί να λειτουργεί ως ενεργό κτηνοτροφικό συγκρότημα. Η πρόσβαση των επισκεπτών περιορίζεται συνήθως σε προγραμματισμένες εκδηλώσεις και ειδικές ξεναγήσεις.

Ράντσα πολυτελείας στο Τέξας

Γνωστή και ως η «Cowboy Capital of the World», η περιοχή Μπαντέρα, μία ώρα με το αυτοκίνητο από το Σαν Αντόνιο, είναι η έδρα για μερικά από τα πιο γνωστά ράντσα φιλοξενίας, επιχειρήσεις που υπόσχονται στον επισκέπτη πως θα ζήσει την εμπειρία της Αγριας Δύσης απολαμβάνοντας όμως όλες τις σύγχρονες ανέσεις. Τέτοια εξάλλου βρίσκουμε διάσπαρτα σε όλο το Τέξας.

Το Dixie Dude Ranch είναι ένα από τα παλαιότερα, καθώς λειτουργεί για περισσότερα από 85 χρόνια. Προσφέρει προγράμματα με σπιτικά γεύματα και ιππασία. Το Mayan Dude Ranch διαθέτει all-inclusive πακέτα με ιππασία, παιδικές δραστηριότητες, cowboy πρωινά και βραδινές δραστηριότητες με μουσική. Το The JL Bar Ranch, Resort & Spa θεωρείται ένα από τα πιο πολυτελή θέρετρα στο Τέξας: εκτός από ιππασία, παρέχει πλήρεις υπηρεσίες spa, πισίνα, κάβες κρασιών και δραστηριότητες όπως τοξοβολία και σκοποβολή, ενώ διαθέτει και ιδιωτικό αεροδρόμιο. Το Wildcatter Ranch, μιάμιση ώρα με το αυτοκίνητο από το Ντάλας, προσφέρει αυθεντικές (όσο γίνεται) εμπειρίες ράντσου, όπως οδήγηση βοοειδών και μαθήματα ρίψης λάσου, και ξεχωρίζει για το steakhouse και τα εξαιρετικά καταλύµατά του.