Στην αυτοκινητιστική αργκό, οι συνυποδηλώσεις του όρου «έπιπλο» έχουν δεδομένα αρνητικό πρόσημο για το χαρακτηριζόμενο με αυτόν τετράτροχο, περιγράφοντας όσα δεν πρέπει να εκπροσωπεί ένα αυτοκίνητο. Κατά πλήρη αναλογία και πάντα στη λαϊκή ιδιόλεκτο των αυτοκινήτων, όταν κάποιος χρησιμοποιήσει τη λέξη «τραπέζι» για να περιγράψει τη συμπεριφορά μιας ανάρτησης, το εξαχθέν συμπέρασμα για τον συνομιλητή του είναι πολύ μακριά από το διαχρονικό ζητούμενο μιας ανάρτησης που προσφέρει την απαιτούμενη δυναμική, ευελιξία και άνεση.

Απολύτως λογικά, το αυτοκινητιστικό σύμπαν, αν και ως γενική κατηγορία προέκυψε από μια ανάγκη άνεσης στη μετακίνηση, απορρίπτει μετά βδελυγμίας τον παραλληλισμό με τη στατικότητα που συνήθως αποπνέει ο κόσμος των επίπλων· ασχέτως αν αμφότερα εκπορεύονται από το χωνευτήρι του βιομηχανικού design και εξίσου ασχέτως αν η πλειονότητα των mainstream και premium κατασκευαστών αυτοκινήτου σπεύδουν να παρομοιάσουν το σκεπτικό διαμόρφωσης του εσωτερικού των δημιουργημάτων τους με πολυτελή «living rooms».

Παρ’ όλα αυτά ο κόσμος των καθημερινών χρηστικών γεννημάτων του βιομηχανικού design και το αυτοκίνητο προτιμούν να διάγουν βίους παράλληλους που κατά κανόνα δεν τέμνονται. Βέβαια όπως σε όλους τους κανόνες υπάρχουν και εξαιρέσεις καθώς ενίοτε η αυτοκινητοβιομηχανία αρέσκεται να ξεφεύγει από τη δική της πεπατημένη και την τετράγωνη λογική που επιβάλλει το είδος, λοξοδρομώντας προς διαφορετικές, πιο στατικές ατραπούς, με τη διάθεση να τέρψει τις ορέξεις των πιο σκληροπυρηνικών όσο και πλούσιων οπαδών-συλλεκτών της.

Αντίθετες δυνάμεις(;)

Ενα από τα πιο πρόσφατα παραδείγματα της παραπάνω λογικής είναι η συνεργασία Mercedes-AMG με την καθ’ όλα ανατρεπτική καλλιτεχνική κολεκτίβα MSCHF. Ο σκοπός της συνέργειας με την ίση εμπλοκή και των δύο μερών, ήταν η δημιουργία μιας συλλογής επίπλων και χρηστικών αντικειμένων εμπνευσμένων από την αισθητική και τις επιδόσεις με τα οποία είναι συνυφασμένα τα τρία γράμματα του εσωτερικού βελτιωτικού οίκου των Γερμανών, με τη χρήση υλικών που συνήθως συναντάμε σε κάποιο από τα sportscars της AMG και σίγουρα όχι σε ένα σαλόνι.

Ανεξαρτήτως σκοπού, προφανώς το ζητούμενο της κολεκτίβας που με το απολύτως σύγχρονο σκεπτικό της φλερτάρει συχνά-πυκνά με τους όρους troll και viral για λόγους που θα διαβάσετε παρακάτω, ήταν να μεταδώσει τη δυναμική ενός sportscar σε μια στατική κατασκευή.

Η  MSCHF ανέμειξε αυτό που θα αποκαλούσαμε «garage αισθητική» με τις επιταγές του ιταλικού κινήματος του Ριζοσπαστικού Design της δεκαετίας του ’60 αλλά και τις διαμετρικά αντίθετες (όμως «επικίνδυνα» συναφείς) αρχές του προγενέστερου κινήματος Bauhaus που παρέδωσε στο κοινό μνημειώδη έργα του βιομηχανικού design μικρής ή μεγάλης κλίμακας τα οποία θα λατρεύονταν, θα απαξιώνονταν και θα ανατρέπονταν σε ίσες δόσεις, όπως επιβάλλεται για κάθε καλλιτεχνικό κίνημα που αξίζει τον κόπο και όπως επιτάσσει η ανθρώπινη τάση ανατροπής, καθώς οι γενιές διαδέχονται η μία την άλλη.

Αν δεν είστε ιδιαίτερα εξοικειωμένοι με τα καλλιτεχνικά κινήματα που επηρέασαν και το σύγχρονο design, ίσως αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι το γερμανικό Bauhaus πατώντας πάνω στο βρετανικό κίνημα Arts and Crafts καθιέρωσε κατά κάποιον τρόπο την ενοποίηση Καλών και Εφαρμοσμένων Τεχνών… εις σάρκα μίαν, επιδιώκοντας να κάνει προσβάσιμο στο ευρύ κοινό ένα είδος βιομηχανικού design μαζικής παραγωγής, απόλυτης χρηστικότητας, αλλά και καλλιτεχνικής αξίας.

Πέρα από την θεωρία, αν το καλοκαίρι κάθεστε στις χαρακτηριστικές λευκές πλαστικές καρέκλες που έχουμε όλοι στο μυαλό μας όταν ακούμε πλαστική καρέκλα ή αν η κουζίνα σας διαθέτει εντοιχισμένα έπιπλα και συσκευές, αυτά οφείλονται στο κίνημα του Bauhaus. Από την άλλη, τo κίνημα του ιταλικού Ριζοσπαστικού Design το οποίο η κολεκτίβα επικαλείται ως καλλιτεχνική επιρροή της συλλογής με την εύστοχη ονομασία «Non for Automotive Use», κλείνοντας το μάτι στην κληρονομιά του Achille Castiglioni, εστιάζει στον πειραματισμό με παράδοξα υλικά και φόρμες στοχεύοντας στη δημιουργία μοναδικών καθημερινών αντικειμένων που επιτελούν ένα συγκεκριμένο σκοπό, π.χ. του καθίσματος, ωστόσο η εικόνα, η προέλευση και η κατασκευή τους ανήκουν σε ένα άλλο σύμπαν. Κατά το κοινώς λεγόμενο ο στόχος είναι η μετατροπή ενός καθημερινού αντικειμένου σε αντικείμενο Τέχνης.

Ενδεικτικά μόνο θα αναφέρουμε ότι υπό αυτό το σκεπτικό ο Achille Castiglioni δημιούργησε το διάσημο stool «Sella», τοποθετώντας μια σέλα ποδηλάτου σε βάση ενός ημισφαιρίου. Ανεξαρτήτως αν ο ίδιος υπέγραψε και πιο comfort αντικείμενα σχεδιασμού όπως τα φωτιστικά Arco, η ιδέα επιτυχούς «μεταφοράς» ενός αντικειμένου μιας δεδομένης χρήσης σε ένα άλλο, εντελώς διαφορετικό περιβάλλον και το παράδοξο της κινητικότητας μιας κατασκευής εξ ορισμού στατικής, είναι από τα διαχρονικά αγαπημένα concept του πειραματικού design και αυτή ακριβώς η αρχή διέπει και τη συλλογή των AMG-MSCHF.

«Non for Automotive Use»

Στο προκείμενο, η συλλογή περιλαμβάνει μια ραφιέρα ονόματι Seatbelt Shelf από κατεργασμένο για αυτοκινητιστικές χρήσης αλουμίνιο, η οποία διακοσμείται από πέντε ζώνες ασφαλείας AMG σε κόκκινο και κίτρινο χρώμα, οι οποίες έχουν και λειτουργικό ρόλο ως ενισχυτικοί ιμάντες συγκράτησης του βάρους. Αντίστοιχη λογική ακολουθεί και το Seatbelt Rack, μια κρεμάστρα ρούχων όπου οι ζώνες ασφαλείας επίσης έχουν δομικό ρόλο στην κατασκευή.

Η σειρά συνεχίζει με δύο καθίσματα όπου την τιμητική του έχει το σωληνωτό πλαίσιο από χάλυβα, ένα είδος που συναντάμε στους κλωβούς ασφαλείας των αγωνιστικών αυτοκινήτων και όχι μόνο. Στην περίπτωση της Seatbelt Chair αυτό ντύνεται από ζώνες ασφαλείας κόκκινου χρώματος ενώ στη Headrest Chair τον ρόλο πλάτης και έδρας αναλαμβάνουν τα προσκέφαλα των καθισμάτων AMG. Από τη συλλογή δεν θα μπορούσε να λείπει ένα τραπέζι με standard μέγεθος τραπεζαρίας, σύμφωνα με τις συστάσεις, το οποίο διαθέτει επιφάνεια από αλουμίνιο ενώ τα πόδια είναι από σωληνωτό χάλυβα, ούτε βέβαια και η ναυαρχίδα της συλλογής, ένας καναπές με επένδυση από Microcut σουέντ, ένα υλικό που συναντάμε πολύ συχνά στις επενδύσεις των AMG αυτοκινήτων. Η φόρμα του αποτελεί φόρο τιμής στα σχέδια του είδους κατά τη δεκαετία του ’70 αλλά και φυσικά στη σπορ διάθεση και τη φόρμα των αυτοκινήτων AMG. Χαριτωμένη λεπτομέρεια τα απολύτως λειτουργικά φωτιστικά σώματα AMG, τα οποία διαθέτουν και δείκτες αλλαγής πορείας.

Η συλλογή συμπληρώνεται από ατμοσφαιρικά γεωμετρικά φωτιστικά, όπου την τιμητική τους έχουν και πάλι οι ζώνες ασφαλείας και που σίγουρα θα έκαναν τον Achille Castiglioni να χαμογελάσει πατρικά… (αναζητήστε το φωτιστικό Toio με την υπογραφή του και θα κατανοήσετε πλήρως τους λόγους). Το παζλ των μη αναμενόμενων δημιουργημάτων της MSCHF ολοκληρώνεται με έναν ανεμιστήρα δαπέδου από αλουμίνιο, ο οποίος μιμείται τον σχεδιασμό μιας ζάντας Interlagos και διαθέτει έναν επιλογέα ταχυτήτων εν είδει χειριστηρίου καθώς και ένα παραδοσιακό μπάρμπεκιου όπου κατά τρόπο τυπικό του παιγνιώδους σκεπτικού της, η MSCHF έχει μετατρέψει τη γρίλια των αυτοκινήτων AMG σε ιδανικό μοτίβο για γκριλ, σε αυτό το αντικείμενο που αποτελείται από ανοδιωμένο αλουμίνιο και κρίθηκε ως απαραίτητο συμπλήρωμα ενός ιδεατού «Man Cave»… υψηλών οκτανίων με την υπογραφή AMG.

Οι ανατρεπτικοί MSCHF

Αν αναρωτιέστε ήδη ποιοι βρίσκονται πίσω από την παραπάνω συλλογή εκτός φυσικά από την ίδια την AMG, στην κολεκτίβα MSCHF έχουν περισσότερη σημασία οι δημιουργίες και οι εξαιρετικά παράδοξες ενασχολήσεις τους παρά τα ονόματά τους. Ενα από τα πλέον γνωστά δημιουργήματά τους, το οποίο απέκτησε τον τίτλο τιμής «viral», υπήρξαν οι Big Red Boots, ένα ζευγάρι από κόκκινες πλαστικές μπότες οι οποίες θυμίζουν τα παπούτσια που θα φορούσε ένα καρτούν, αλλά τελικά τιμήθηκαν δεόντως από ράπερ, fashionistas και όσους έχουν μια περιπαικτική διάθεση.

Η κολεκτίβα δεν περιορίζεται ωστόσο σε απτά αντικείμενα design έχοντας κατά καιρούς λανσάρει πλήθος εφαρμογών, μεταξύ των οποίων η Netflix Hangouts που, σύμφωνα με τις συστάσεις, σας επιτρέπει να παρακολουθείτε Netflix ενώ η εικόνα που θα φαίνεται στην οθόνη του υπολογιστή σας είναι ότι βρίσκεστε εν τω μέσω επαγγελματικής τηλεδιάσκεψης, ένα chat (Redact) όπου η χρήση κάθε λέξης επιτρέπεται μια φορά την ημέρα, μια άλλη εξίσου διασκεδαστικά ανούσια εφαρμογή ονόματι Boomer Mail η οποία σας επιτρέπει να στέλνετε ατέλειωτα chain mails με memes, ατάκες ή καρικατούρες του Trump καθώς και ένα εύστοχα ονομασμένο ως Scream Club, app που σας καλεί να ουρλιάξετε ελεύθερα ηχογραφώντας το αποτέλεσμα.

Ανατρέχοντας στο site τους, θα συναντήσει επίσης κανείς εφαρμογές για πρόσβαση σε πειρατικά ραδιόφωνα και άλλες για την ανορθόδοξη πρόβλεψη αποτελεσμάτων στο NBA έως τη δυνατότητα απόκτησης, κατόπιν δημοπρασίας μιας και μόνο, αλλά αυθεντικής τελείας από τα διάσημα έργα του Damien Hirst, Spots (να σημειωθεί ότι η MSCHF αγόρασε ένα από τα ομολογουμένως πολυάριθμα αυθεντικά έργα και στη συνέχεια το… τεμάχισε), ένα αδαμάντινο δαχτυλίδι αρραβώνος/γάμου εγκιβωτισμένο σε «επτά γραμμάρια καθαρής ζάχαρης», μια συσκευή, κολάρο σκύλου που εκτοξεύει βρισιές κάθε φορά που ο σκύλος γαβγίζει, εφαρμογή για αγορές μετοχών που να ταιριάζουν με τον αστρολογικό σας χάρτη, τη δυνατότητα αγοράς πέδιλων Birkinstock (όχι, δεν πρόκειται για τυπογραφικό λάθος μιας και πρόκειται για τα γνωστά πέδιλα, αλλά κατασκευασμένα από κατεστραμμένες τσάντες Birkin της Hermes με κόστος μεταξύ 34.000 και 76.000 δολαρίων).

Μια από τις επινοήσεις τους υπήρξε επίσης η δυνατότητα να αποστείλουν σε όσους το επιθυμούν ένα κουτί το οποίο οι παραλήπτες μπορούσαν να ανοίξουν ή να στείλουν πίσω ανέπαφο, λαμβάνοντας χρηματικό έπαθλο αν κατανικούσαν την περιέργειά τους.

Αντί κατακλείδας, η παραίνεση για μια πλοήγηση στο site, στις δραστηριότητες των MSCHF και στα ευρήματά τους που σίγουρα αξίζουν τον κόπο και επιδέχονται πολλές αναγνώσεις. Ανεξαρτήτως αν εκτιμήσει κανείς το απολύτως σύγχρονο είδος Τέχνης που επιδιώκουν, δεν μπορεί να παραγνωρίσει την ευφυΐα, τη σκωπτική διάθεση, όσο και μια διάθεση πρόκλησης και ανατροπής που δείχνει να δικαιώνει με τον καλύτερο τρόπο την ίδια την έννοια της Τέχνης ως μιας (ιδανικά) ανεξέλεγκτης δύναμης που μεταμορφώνει ό,τι αγγίζει και κάνει τελικά την καθημερινότητά μας λίγο καλύτερη. Ακριβώς δηλαδή ό,τι (ιδανικά) θα ζητούσαμε και από ένα τεχνολογικό προϊόν όπως το αυτοκίνητο…