Βαγγέλης Πρατικάκης

Σχεδιασμένος να κρατά το βλέμμα του καρφωμένο στον Ήλιο, ο ευρωπαϊκός δορυφόρος Proba-2 κάνει το γύρο της Γης 14,5 φορές την ημέρα. Είχε έτσι την σπάνια τύχη να καταγράψει τρεις φορές την ίδια έκλειψη Ηλίου που η Ελλάδα δεν μπόρεσε να δει στις 13 Σεπτεμβρίου.

Τη Δευτέρα 28 Σεπτεμβρίου, η Ευρώπη και άλλες περιοχές του κόσμου θα θαυμάσουν μια ολική έκλειψη Σελήνης καθώς η σκιά της Γης καλύπτει το φεγγάρι. Στη Σελήνη, όμως, το φαινόμενο θα είναι ορατό ως ολική έκλειψη Ηλίου.

Μπορεί να περνάτε ώρες τρέχοντας για να χάσετε θερμίδες, πάντα όμως το νευρικό σας σύστημα θα εργάζεται εναντίον σας: χωρίς καν να το αντιλαμβανόμαστε, ο εγκέφαλος ρυθμίζει συνεχώς τον τρόπο βάδισης ώστε να ελαχιστοποιήσει την κατανάλωση ενέργειας. Με άλλα λόγια, είμαστε όλοι προγραμματισμένοι για τεμπελιά.

Σανίδες του σερφ και στολές κατάδυσης με τα ασπρόμαυρα σχέδια της όρκας ή τις ρίγες των θανάσιμων θαλάσσιων φιδιών αποτρέπουν τις επιθέσεις καρχαριών, δείχνουν δοκιμές στα επικίνδυνα νερά της Νοτίου Αφρικής. Και μια άλλη ιδέα που μένει να δοκιμαστεί είναι τα ηλεκτρομαγνητικά δίχτυα.

Η γιγάντια χαλύβδινη πλάκα μετακινείται και σπρώχνει 9.000 τόνους νερού· κύματα πέντε μέτρων κατακλύζουν την τσιμεντένια δεξαμενή. Είναι ο «Αγωγός Δέλτα», η ισχυρότερη γεννήτρια κυμάτων στον κόσμο, σχεδιασμένη να βοηθήσει την Ολλανδία να γλιτώσει από τη θάλασσα.

«Χρειάζομαι μικρόσωμους, αδύνατους συναδέλφους που δεν πάσχουν από κλειστοφοβία» έγραψε το 2013 στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο παλαιοανθρωπολόγος Λι Μπέργκερ. Δύο χρόνια μετά, η ομάδα του παρουσιάζει τα ευρήματα από ένα δυσπρόσιτο σπήλαιο της Νοτίου Αφρικής: απολιθωμένα οστά από 15 ανθρώπους που ανήκουν σε ένα άγνωστο ως σήμερα είδος.

Είναι το μυστικό του πετυχημένου, ισόβιου γάμου: συσκευές GPS αποκαλύπτουν ότι οι μονογαμικοί πιγκουίνοι των νησιών Φόκλαντ περνούν το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου μακριά από το ταίρι τους, και συναντώνται μόνο για το σεξ και τα παιδιά.

Η Νεκρά Θάλασσα πεθαίνει λόγω των ανθρώπινων παρεμβάσεων, με τη στάθμη του νερού να υποχωρεί κατά περισσότερο από ένα μέτρο το χρόνο. Μια από τις συνέπειες είναι οι εκατοντάδες καταβόθρες που εμφανίζονται κατά μήκος των ξερών ακτών -κάποιες σε μέγεθος γηπέδου, άλλες αρκετά βαθιές για να καταπιούν ολόκληρα σπίτια.

Η Canon παρουσίασε το πρωτότυπο ενός αισθητήρα που προσφέρει ανάλυση 250 mpixel και μπορεί να τραβά εικόνες διαστάσεων 19.580X12.600 εικονοστοιχεία πέντε φορές το δευτερόλεπτο -και αυτό σημαίνει ότι «μπορεί να διακρίνει τα γράμματα σε ένα αεροπλάνο που πετά σε απόσταση 18 χιλιομέτρων».

Ένα προηγμένο σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης προστατεύει το μαύρο σινάπι από τις κάμπιες των πεταλούδων, δείχνει μελέτη ελλήνων ερευνητών: ουσίες που απελευθερώνονται από τα αβγά του εντόμου ενεργοποιούν ένα αμυντικό σύστημα που θα αφήσει τις νεογέννητες κάμπιες αδύναμες και ευάλωτες σε κυνηγούς.

Εδώ και εκατομμύρια χρόνια, το γιγάντιο Νεφέλωμα της Γαρίδας λειτουργεί ταυτόχρονα ως γηροκομείο και ως μαιευτήριο: τα άστρα που πεθαίνουν δίνουν τροφή για την επόμενη γενιά αστέρων

Ένας τρισδιάστατος χάρτης του γήινου μανδύα, ο οποίος δημιουργήθηκε με προσομοιώσεις και ανάλυση σεισμικών δεδομένων, επιβεβαιώνει την κρατούσα θεωρία για τις στήλες καυτού βράχου που αναβλύζουν από βάθος 2.900 χιλιομέτρων και συχνά γεννούν ηφαίστεια στην επιφάνεια.

Με τον ανθρώπινο πληθυσμό να αυξάνεται, τα δάση του πλανήτη συνεχίζουν να συρρικνώνονται. Όμως τα τελευταία 25 χρόνια ο ρυθμός αποψίλωσης έχει μειωθεί κατά το ήμισυ, διαπιστώνει μια αναπάντεχα ευχάριστη έκθεση του ΟΗΕ.

Είναι η αρχή της φυσικής επιλογής προσαρμοσμένη στον κόσμο της ρομποτικής: ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ παρουσιάζουν μια ρομποτική μητέρα που σχεδιάζει και συναρμολογεί ρομποτάκια, ελέγχει τις επιδόσεις τους και επιλέγει τα καλύτερα χαρακτηριστικά για την επόμενη γενιά απογόνων.

Πρόκειται για μια σπάνια περίπτωση προμελετημένου βανδαλισμού, λένε οι ερευνητές: πανούργοι χιμπατζήδες σε έναν ζωολογικό κήπο της Ολλανδίας χρησιμοποίησαν ραβδιά για να καταρρίψουν το drone που τους βιντεοσκοπούσε -και μάλιστα όχι από φόβο, αλλά μάλλον από περιέργεια.

Οι ακανθαστερίες που καταβροχθίζουν ζωντανά κοράλλια παίρνουν συχνά επιδημικές διαστάσεις στον Μεγάλο Κοραλλιογενή Ύφαλο της Αυστραλίας, και οι δύτες δεν προλαβαίνουν να τους μαζεύουν από το βυθό με το χέρι. Η επιχείρηση εξολόθρευσης θα μπορούσε να επιταχυνθεί χάρη σε ένα πειραματικό ρομπότ που σκοτώνει τους αστερίες με ένεση.

Ενάμισι μήνα μετά την πρώτη, ιστορική επίσκεψη της ανθρωπότητας στον Πλούτωνα, η NASA παρουσιάζει ένα βίντεο με ό,τι είδε η αποστολή New Horizons περνώντας βιαστικά δίπλα από τον πλανήτη νάνο.

Το κλιματικό φαινόμενο του Ελ Νίνιο που βρίσκεται σε εξέλιξη στον Ειρηνικό αναμένεται να κορυφωθεί ανάμεσα στον Οκτώβριο και τον Ιανουάριο και θα μπορούσε να αποδειχθεί ένα από τα ισχυρότερα τα τελευταία 50 χρόνια, προειδοποιεί ο Παγκόσμιος Οργανισμός Μετεωρολογίας. Κανείς όμως δεν μπορεί να προβλέψει τις συνέπειες σε τοπικό επίπεδο.

Θα χρειάζονταν 1.500 τηλεοράσεις υψηλής ευκρίνειας, τοποθετημένες δίπλα δίπλα, για να προβάλλουν μία μόνο εικόνα από την ισχυρότερη κάμερα του κόσμου - ένα τέρας των 3,2 gigapixel, που θα χρειάζεται μόνο λίγες μέρες για να χαρτογραφήσει ολόκληρο τον ουρανό του νοτίου ημισφαιρίου.

Ένα πεταμένο πλαστικό καπάκι, μια ταπεινή διαφανής σακούλα -λίγοι προσέχουν τα φονικά όπλα μιας ακούσιας γενοκτονίας στους ωκεανούς. Το 80% των θαλάσσιων πτηνών έχει πλαστικά αντικείμενα στο στομάχι, και μέχρι τα μέσα του αιώνα το ποσοστό εκτιμάται ότι θα φτάσει το 99% για ορισμένα είδη.