Eνας βουλευτής της ΝΔ, αν δεν κάνω λάθος ήταν ο Μάριος Σαλμάς, κατηγόρησε τον Μητσοτάκη μιλώντας στην ΚΟ της ΝΔ ότι «κάνετε πολιτική με πέντε συνεργάτες σας» (26/6). Δεν ξέρω πώς τους μέτρησε αλλά μου φαίνονται πολλοί.
Η ηγεσία είναι ατομικό και μοναχικό άθλημα, ακόμη κι αν χρειάζεται μια γενικότερη αποδοχή την οποία αναζητά μέσα από συλλογικά κανάλια ή διαδικασίες.
Εως εδώ όμως κανένα πρόβλημα. Υποθέτω πως οι βουλευτές της ΝΔ που διαμαρτύρονταν στην ΚΟ δεν εννοούσαν τόσο τον τρόπο διακυβέρνησης του Μητσοτάκη, ούτε καν τους συνεργάτες που έχει επιλέξει, αλλά το γεγονός ότι δεν κυβερνούσε μαζί τους. Αισθάνονται δηλαδή πως τους έχει στην «απ’ έξω».
Μην υποτιμάτε τέτοια αισθήματα. Είναι ανθρώπινα και κυρίαρχα στην πολιτική. Φτιάχνουν καταστάσεις. Εστω κι ανομολόγητα.
Θυμίζω ότι κοτζάμ Ροβεσπιέρος αποκαθηλώθηκε και οδηγήθηκε στην γκιλοτίνα επειδή απείλησε με νέο κύμα διώξεων τη γαλλική Εθνοσυνέλευση αλλά δεν είπε ονόματα.
Ετσι ο καθένας που φοβόταν ότι ο Ροβεσπιέρος μπορεί να τον εννοεί, ακόμη και πολλοί που δεν είχαν κάτι να φοβηθούν, συνέπραξαν την επομένη στην ανατροπή του «Αδιάφθορου».
Φυσικά ο Μητσοτάκης δεν διατρέχει τέτοιους κινδύνους.
Μπορεί πολλοί να ονειρεύονται να τον ανατρέψουν αλλά (καλώς ή κακώς) δεν έχουν τα μέσα της ανατροπής του. Οι διαθέσεις τους εξαντλούνται στην κουβεντούλα. Και κυρίως κανείς δεν λέει ονόματα.
Στην πραγματικότητα όμως βάση της ισχύος του Πρωθυπουργού παραμένει η παντελής έλλειψη αντιπάλου στα μέτρα του. Δεδομένο το οποίο επιβεβαιώνει ακόμη και η κακόγουστη μετεκλογική κλωτσοπατινάδα των ημερών σε όλα τα κόμματα.
Στο κάτω κάτω κανείς δεν μπορεί να πει τι είναι χειρότερο. Οτι ο Μητσοτάκης κάνει πολιτική με πέντε συνεργάτες ή ότι θα μπορούσε να κάνει πολιτική με τον Σαλμά;
Το πρόβλημα λοιπόν είναι ακριβώς αυτό. Κανείς δεν λέει τα πράγματα με το όνομά τους. Και δεν εννοώ ειδικά τον Μητσοτάκη ή τους βουλευτές της ΝΔ.
Eχω ένα ανώδυνο παράδειγμα. Πρόσφατα μάθαμε ότι πρέπει να γίνει «συνταγματική αναθεώρηση» αλλά «υπό το πρίσμα του δημοκρατικού συνταγματισμού» (Γ. Σωτηρέλης, «Η Αυγή», 26/6).
Μάλιστα. Αλλά τι είναι αυτό το πρίσμα; Δεν το ξέρω. Προσπάθησα λοιπόν να καταλάβω τι ακριβώς συζητούμε.
Διάβασα έτσι ότι ο «δημοκρατικός συνταγματισμός» αφορά «την καταπολέμηση της διαπλοκής», «την επιλογή της ηγεσίας της ΕΡΤ», «την κατάργηση των προνομίων των υπουργών», «την αναβάθμιση των εξεταστικών επιτροπών», την ενίσχυση των εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων και «την αποτροπή οικονομικών σκανδάλων».
Κανένας «συνταγματισμός» φυσικά δεν υπάρχει εδώ. Ούτε δημοκρατικός, ούτε αντιδημοκρατικός. Και καμία σχέση με οιαδήποτε επιστήμη.
Είναι απλώς το πολιτικό πρόγραμμα ενός «Κόμματος Σωτηρέλη» το οποίο ετοιμάζεται (είμαι βέβαιος) να μας εκπλήξει στις επόμενες εκλογές. Σε καλή μεριά και καλή ψήφο.
Αλλά έχω και ένα παράδειγμα πολύ πιο ουσιαστικό.
Στο ΠΑΣΟΚ σκοτώνονται τι έγινε στις εκλογές. Κέρδισαν ή έχασαν, πολύ ή λίγο, καλύτερα ή χειρότερα. Καμία αντίρρηση. Κάθε κομματικός χώρος έχει τους προβληματισμούς του και κάνει τους λογαριασμούς του.
Την ίδια στιγμή όμως που κανείς δεν θέτει ανοιχτά το μοναδικό ερώτημα που χρειάζεται να απαντηθεί επί της ουσίας. Πουλάει ή δεν πουλάει ο Ανδρουλάκης;
Αν πουλάει, κανένα πρόβλημα. Συνεχίζουμε ακάθεκτοι προς τη νίκη. Αν δεν πουλάει, χρειάζεται κάποιος άλλος στη θέση του που να πουλάει.
Χωρίς πολλά λόγια, αυτό είναι το ζουμί της ιστορίας. Τα υπόλοιπα θα τα λύσει (υποθέτω) το «κόμμα του Δημοκρατικού Συνταγματισμού» μόλις δραστηριοποιηθεί.
Τέτοιου τύπου παρεξηγήσεις όμως δεν αφορούν μόνο το ΠΑΣΟΚ.
Στις 24 Ιουνίου, η «Αυγή» υποσχόταν «Σφυροκόπημα Μητσοτάκη με συνεχή προγραμματικό λόγο. Οι προτεραιότητες Κασσελάκη».
Δεν ξέρω αν έπεσε βαρύς ο προγραμματικός λόγος ή αν φταίνε οι προτεραιότητες Κασσελάκη αλλά την ίδια μέρα που ξεκινούσε το… σφυροκόπημα έκλεισε η «Αυγή».
Ακόμη και οι τέσσερις συμπαθείς καθηγητές που αναζητούν έναν «νέο προοδευτικό πόλο» κατέγραψαν μακροσκελώς τον καημό τους αλλά ξέχασαν το πιο ουσιαστικό. Το «γιατί» και το «πώς» («ΤΑ ΝΕΑ», 25/6).
Ζητούν βεβαίως να ανατραπεί «το σημερινό καθεστώς της υποτέλειας, του πελατειασμού, της διαπλοκής, της υπονόμευσης των δημοσίων αγαθών, της κατασπατάλησης των ευρωπαϊκών πόρων προς όφελος των ημετέρων, της συρρίκνωσης της πολυφωνίας, της υποβάθμισης του κράτος δικαίου και των πολλαπλών και διαβόητων σκανδάλων».
Οι άνθρωποι βιώνουν προφανώς μια εφιαλτική κατάσταση κι είναι να απορεί κανείς πως πάνω στην απελπισία τους δεν έχουν καταφύγει σε τίποτα απονενοημένες ενέργειες.
Από την άλλη πλευρά όμως θέλω να είμαι ειλικρινής.
Θα βίωνα κι εγώ βαριά την «καταθλιπτική πραγματικότητα» αν ζούσα στη χώρα που περιγράφουν. Αλλά ευτυχώς για εμάς τους υπόλοιπους μόνο οι ίδιοι τη γνωρίζουν.
Ακόμη χειρότερα. Η Αριστερά βασανίζεται στη μίρλα και την κλάψα μιλώντας για «πρωτοφανή κρίση απονομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος» αλλά πουθενά δεν λέει πώς απονομιμοποιήθηκε το σύστημα, ούτε από ποιους, και πώς το κατάλαβαν εκείνοι που ήθελαν να το κατεδαφίσουν και συνεπώς τρεις σκασίλες έχουν αν απονομιμοποιήθηκε («Εφ.Συν.», 26/6).
Να επανέλθω λοιπόν στην αρχική μου παρατήρηση.
Ολα αυτά συμβαίνουν σε όλα τα κόμματα και σε κάποια άγνωστή μας χώρα επειδή η πολιτική είναι συνήθως εικονική. Κι επειδή κανείς δεν κάνει τον κόπο να αρθρώσει το όνομα των πραγμάτων.
Να μιλήσει δηλαδή για τους πραγματικούς ανθρώπους και την πραγματική ζωή τους.
Και τότε δεν θα είχα αντίρρηση να κάνει ο Μητσοτάκης πολιτική όχι απλώς με πέντε συνεργάτες αλλά και μόνο με τη Μαρέβα.