προθήκες

ιστορία
Σαράντης Κ. Ορφανουδάκης
Χριστόδουλος Κλονάρης – πρώτος πρόεδρος του αρείου πάγου
Από το ορεινό Λιασκοβέτσι Ζαγορίου στη δίνη της Εθνεγερσίας
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2015,
σελ. 320, τιμή 18 ευρώ

Στηριγμένο σε αρχειακό υλικό και στη βιβλιογραφία της ελληνικής επαναστατικής περιόδου, της διακυβέρνησης Καποδίστρια, της Αντιβασιλείας και της βασιλείας του Οθωνα, το βιβλίο παρουσιάζει τη συμβολή του Χριστόδουλου Κλονάρη στη συνταγματική ιστορία της Ελλάδας. O ίδιος διακρίθηκε από τη νεότητά του με επιλογές που εμπνέονταν από τα προτάγματα του Διαφωτισμού. Η λαμπρή παιδεία του ολοκληρώθηκε με τις νομικές σπουδές του στη Σορβόνη, ενώ το 1825 επέστρεψε στην Ελλάδα, όπου, συμμετέχοντας στην ομάδα των εκσυγχρονιστών, υπήρξε εκ των εισηγητών του Συντάγματος της Τροιζήνας, κορυφαίας στιγμής του ελληνικού συνταγματισμού.

δοκίμιο
Ζακ Ρανσιέρ
Ο χειραφετημένος θεατής
Μετάφραση Αλέξανδρος Κιουπκιολής.
Εκδόσεις Εκκρεμές, 2015,
σελ. 166, τιμή 15,12 ευρώ

Η χειραφέτηση, υποστηρίζει ο γάλλος φιλόσοφος, ξεκινά όταν αμφισβητήσουμε την αντίθεση ανάμεσα στη θέαση και στη δράση, όταν κατανοήσουμε ότι τα προφανή δεδομένα που δομούν έτσι τις σχέσεις ανάμεσα στον λόγο, στην παρατήρηση και στην πράξη ανήκουν τα ίδια στη δομή της κυριαρχίας και της υποταγής. Ξεκινά όταν κατανοήσουμε ότι και η θέαση είναι μια δράση που επιβεβαιώνει ή μετασχηματίζει την κατανομή των θέσεων. Ο θεατής δρα και αυτός, όπως ο μαθητής ή ο επιστήμονας. Παρατηρεί, επιλέγει, συγκρίνει, ερμηνεύει. Συνδέει αυτό που βλέπει με πολλά άλλα πράγματα που έχει δει σε άλλες σκηνές, σε άλλους τόπους.

ιστοριογραφία
E. H. Carr
Τι είναι Ιστορία; –
Σκέψεις για τη θεωρία της ιστορίας και τον ρόλο του ιστορικού
Μετάφραση Ανδρέας Παππάς.
Εκδόσεις Πατάκη, 2015,
σελ. 264, τιμή 11,90 ευρώ

«Η πεποίθηση ότι ένας σκληρός πυρήνας ιστορικών γεγονότων υπάρχει αντικειμενικά και ανεξάρτητα από την ερμηνεία του ιστορικού είναι μια τερατώδης πλάνη, την οποία ωστόσο είναι πολύ δύσκολο να εκριζώσουμε» γράφει χαρακτηριστικά ο Ε.Χ. Καρ (1892-1982). Το βιβλίο περιλαμβάνει έξι παραδόσεις του στο Κέιμπριτζ το 1961. «Ιστορία σημαίνει ερμηνεία» έλεγε ο ίδιος και «γεγονότα» είναι, τελικά, εκείνα που ο ιστορικός επιλέγει να αναδείξει και να μελετήσει. Στα κείμενα αυτά προσεγγίζονται θέματα-κλειδιά για κάθε ιστορικό, όπως «Η κοινωνία και το άτομο», «Η αιτιότητα στην Ιστορία», «Ο ιστορικός και τα γεγονότα».

αφηγήματα
Celia Blue Johnson
Χορεύοντας με την κυρία Νταλλογουέη –
Ιστορίες έμπνευσης πίσω από μεγάλα λογοτεχνικά έργα
Μετάφραση Ευσταθία Τσιγκάνου.
Εκδόσεις Πολύτροπον, 2015,
σελ. 292, τιμή 13 ευρώ

Στο βιβλίο ανακαλύπτουμε σε ποιον ανήκε στην πραγματικότητα το κοράκι του Εντγκαρ Αλαν Πόου, αν πράγματι υπήρξε ο ρομαντικός κ. Ντάρσι της Τζέιν Οστεν, ποιοι έκαναν σκανταλιές παρέα με τον Μαρκ Τουέιν, ποιο ήταν το επάγγελμα του πραγματικού Σέρλοκ Χολμς ή υπό ποιες συνθήκες αποφάσισε ο Μάρκες να γράψει το «Εκατό χρόνια μοναξιά». Οι ιστορίες πίσω από πενήντα κλασικά έργα, που περιλαμβάνουν την «Τζέιν Εϊρ», τον «Φρανκενστάιν», τον «Γυάλινο Κώδωνα» και τον «Γουίνι τον Πουφ», αποκαλύπτουν πώς μεγάλοι συγγραφείς έγραψαν ορισμένα από τα δημοφιλέστερα βιβλία στον κόσμο.

μυθιστόρημα
Bernhard Schlink
Η γυναίκα στη σκάλα
Μετάφραση Απόστολος Στραγαλινός.
Εκδόσεις Κριτική, 2015,
σελ. 272, τιμή 15 ευρώ

Χαμένος για χρόνια, ένας διάσημος πίνακας εμφανίζεται στην πινακοθήκη του Σίδνεϊ. Μια γυναίκα και οι τρεις άντρες που αγάπησε, αλλά και πρόδωσε, θα συναντηθούν ξανά σε μιαν απομονωμένη ακτή της Αυστραλίας. Καθένας τους διεκδικεί αυτό που νομίζει ότι δίκαια του ανήκει, αλλά μόνο εκείνη, η γυναίκα στη σκάλα, μπορεί να το δώσει. Μια ιστορία για τον έρωτα και την απόρριψη, για τις χαμένες ευκαιρίες και, όπως το συνηθίζει ο Μπέρνχαρντ Σλινκ, για την απόδοση δικαιοσύνης. Ο γόνιμος συγκερασμός ακόμη και των πιο αντιφατικών συναισθημάτων μάς οδηγεί να ξανασκεφθούμε την αποδοχή και τη συμφιλίωση: με τον εαυτό, με τον άλλον ή τους άλλους.

νουάρ
James Ellroy
Τα σκοτάδια μου
Μετάφραση Ανδρέας Αποστολίδης.
Εκδόσεις Αγρα, 2015,
σελ. 529, τιμή 16,50 ευρώ

Εκείνος ήταν δέκα χρονών όταν, το 1958, δολοφονήθηκε η μητέρα του. Το βιβλίο είναι η ιστορία ενός παιδιού που περνάει μια επώδυνη εφηβεία και ενηλικιώνεται ως συγγραφέας στοιχειωμένος από το έγκλημα. Είναι επίσης η ιστορία ενός ντετέκτιβ του Τμήματος Ανθρωποκτονιών και της έρευ­νας που αυτός και ο Τζέιμς Ελρόι ξεκίνησαν για να βρουν τον δολο­φόνο της Τζιν Ελρόι. «Τα σκοτάδια μου» είναι μια αυτοβιογραφία χωρίς φόβο, ένα εν εξελίξει ρεπορτάζ. Είναι, επιπροσθέτως, μια πραγματεία για τα τριανταοκτώ χρόνια αμερικανικού εγκλήματος, για τις κατά συρροή, ασταμάτητες δολοφονίες γυναικών.