Η απόκτηση αυτοκινήτου κυριαρχεί στη σκέψη των περισσοτέρων τα τελευταία χρόνια. Τράπεζες, αντιπροσωπείες και έμποροι αυτοκινήτων έχουν αναλάβει ρόλο αρωγού του περιορισμένου βαλαντίου του καταναλωτή προσφέροντας διευκολύνσεις για την πολυδάπανη αγορά. Τα χαμηλά επιτόκια, οι μικρές δόσεις μεγάλης διάρκειας, ο ελαστικός διακανονισμός των προκαταβολών, οι προσφορές, ακόμη και η έναρξη πληρωμής των δόσεων 12 μήνες μετά την αγορά του αυτοκινήτου αποτελούν το κύριο οπλοστάσιο των χρηματοδοτών. Η διαδικασία της δανειοδότησης για αγορά αυτοκινήτου είναι η ίδια και για τις τράπεζες και για τις αντιπροσωπείες και για τους εμπόρους. Η αίτηση του δανείου συνοδεύεται από τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά την κατάθεσή τους δίνεται η απάντηση για τη χορήγηση ή μη του δανείου.
Το πού θα καταθέσετε την αίτηση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ποσόν που διαθέτετε για προκαταβολή. Οι τράπεζες για τη χορήγηση του καταναλωτικού δανείου ζητούν να προκαταβληθεί τουλάχιστον το 35% του ποσού που αναγράφεται στο τιμολόγιο αγοράς του αυτοκινήτου. Χρηματοδοτούν, δηλαδή, το υπόλοιπο 65% και μέχρι του ποσού των 8 εκατ. δρχ. Οι αντιπροσωπείες και οι έμποροι κινούνται με μεγαλύτερη ευελιξία καθώς σε ορισμένα προγράμματα δεν ζητείται καθόλου προκαταβολή.
Σε περίπτωση που έχετε ήδη αυτοκίνητο και θέλετε να το αλλάξετε ορισμένες αντιπροσωπείες και έμποροι μπορούν να δεχθούν το αυτοκίνητό σας ως προκαταβολή.
Οι επιβαρύνσεις των δανείων διαφέρουν ανάλογα με τον φορέα από τον οποίο προέρχονται. Τα δάνεια που χορηγούνται από αντιπροσωπείες δεσμεύουν τον αγοραστή τις περισσότερες φορές με παρακράτηση της κυριότητας του αυτοκινήτου ως την τελική εξόφληση του ποσού που μπορεί να μη συμπεριλαμβάνεται στην τιμή του αυτοκινήτου.
Τα τραπεζικά επιτόκια επιβαρύνονται με εισφορά του νόμου 128/75 0,6%. Οι αντιπροσωπείες επιβαρύνουν με ΦΠΑ 18%, ο οποίος υπολογίζεται πάνω στον συνολικό τόκο του δανείου. Οι αντιπροσωπείες είτε εισπράττουν τον ΦΠΑ με την έναρξη της πρώτης δόσης είτε τον επιμερίζουν στις δόσεις.
* Τα καινούργια αυτοκίνητα
Τα ετήσια επιτόκια χρηματοδότησης αυτοκινήτου κυμαίνονται από 9,5% ως 14%. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι αντιπροσωπείες δίνουν κατά 0,4%-1% χαμηλότερο επιτόκιο από τις τράπεζες. Αυτό εξαρτάται κυρίως από το είδος του μοντέλου και τον χρόνο αποπληρωμής του δανείου. Σε κάθε δανειοληπτική συναλλαγή ο καταναλωτής πρέπει να ζητεί ενημέρωση για την ετήσια πραγματική επιβάρυνση (ΕΠΕ) και να μην αρκείται στο ονομαστικό επιτόκιο. Γνωρίζοντας την ΕΠΕ μπορεί κανείς να υπολογίσει ακριβώς το κόστος της οφειλής του.
Στον πίνακα που παραθέτει «Το Βήμα» παρουσιάζονται οι μηνιαίες δόσεις δανείου 1.000.000 δρχ. με διάφορα επιτόκια και για διάρκεια αποπληρωμής από ένα ως και πέντε χρόνια. Για τον υπολογισμό των δόσεων των καταναλωτικών δανείων των τραπεζών πρέπει να προστεθεί η εισφορά του Ν. 128/75 (0,6%) αλλά και τα έξοδα φακέλου που ανέρχονται συνήθως στις 30.000 δρχ.
* Τα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα
Στην περίπτωση των μεταχειρισμένων αυτοκινήτων τα επιτόκια είναι κατά 2%-3% υψηλότερα των καταναλωτικών δανείων καινούργιων αυτοκινήτων. Αυτό σημαίνει ότι σε ορισμένες περιπτώσεις είναι προτιμότερη η επιλογή της λύσης του καταναλωτικού δανείου από μια τράπεζα, με τη βασική προϋπόθεση ότι θα καταβληθεί προκαταβολή τουλάχιστον ίση με το 35% της αξίας του αυτοκινήτου. Αν λοιπόν διαθέτετε το παραπάνω ποσό, συνήθως είναι προτιμότερο να πάρετε δάνειο από την τράπεζα. Βέβαια χρειάζεται προσεκτική σύγκριση και υπολογισμός όλων των επιβαρύνσεων, τόσο από την πλευρά των αντιπροσωπειών ή των εμπόρων όσο και από την πλευρά των τραπεζών.
* Τα βήματα της επιλογής
α) Επιλέξτε ποιο αυτοκίνητο σας ενδιαφέρει.
β) Αν διαθέτετε το 35% της αξίας του αυτοκινήτου, ζητήστε αναλυτική ενημέρωση για τη συνολική επιβάρυνση του δανείου από την τράπεζα και από την αντιπροσωπεία ή τον έμπορο.
Αν δεν διαθέτετε το 35% της προκαταβολής, απευθυνθείτε στην αντιπροσωπεία και στον έμπορο και ζητήστε αναλυτική κατάσταση για τις δόσεις του δανείου και τις συνολικές επιβαρύνσεις.
Αν θέλετε να δώσετε ως προκαταβολή το παλαιό σας αυτοκίνητο, τότε απευθυνθείτε στην αντιπροσωπεία ή στον έμπορο.
γ) Επιλέξτε την καλύτερη προσφορά.
Τέλος, να λάβετε υπόψη σας και τις ειδικές προσφορές που παρέχει ο κάθε φορέας, όπως δωρεάν ασφάλιση του αυτοκινήτου, δωρεάν έξτρα αξεσουάρ στο αυτοκίνητο, δωρεάν σέρβις κ.ά.
* Τα απαιτούμενα δικαιολογητικά
Για να συνάψει κάποιος δάνειο για αγορά αυτοκινήτου θα πρέπει να προσκομίσει στην τράπεζα ή στη συμβεβλημένη επιχείρηση τα εξής βασικά δικαιολογητικά:
* Αίτηση που τη συμπληρώνει στην τράπεζα ή στη συμβεβλημένη επιχείρηση.
* Φωτοτυπία της αστυνομικής ταυτότητας.
* Το τελευταίο εκκαθαριστικό της Εφορίας.
* Πιστοποιητικό φορολογικής ενημερότητας για αγορά αυτοκινήτου με δανειοδότηση από τη ΔΟΥ στην οποία ανήκει.
* Υπεύθυνη δήλωση ότι δεν έχει λάβει καταναλωτικό δάνειο από άλλη τράπεζα.
* Το τιμολόγιο αγοράς του αυτοκινήτου (αν έχει απευθυνθεί για δανειοδότηση απευθείας στην τράπεζα).
* Την απόδειξη της προκαταβολής επί της αξίας του αυτοκινήτου που κατέβαλε στον έμπορο.
Πώς θα υπολογίσετε τις δόσεις
Ο πίνακας παρουσιάζει τις μηνιαίες δόσεις για ονομαστικά επιτόκια από 9,5% ως και 16% για χρηματοδότηση 1.000.000 δρχ. Σημειώνεται ότι οι δόσεις είναι ανάλογες του ποσού του δανείου. Για παράδειγμα, αν το δάνειο είναι 2.000.000 δρχ. πρέπει να διπλασιάσετε και τις δόσεις, αν είναι 3.000.000 δρχ. να τις τριπλασιάσετε κ.ο.κ. Στις δόσεις δεν περιλαμβάνεται καμία επιβάρυνση. α) Καταναλωτικό δάνειο από την τράπεζα: επιβαρύνεστε με εισφορά (0,6%) του Ν. 128/75, καθώς και με έξοδα φακέλου. Αν τα έξοδα φακέλου ανέρχονται σε 30.000 δρχ. τότε για το δάνειο του 1.000.000 δρχ. το επιτόκιο αυξάνεται κατά 3%. β) Χρηματοδότηση από την αντιπροσωπεία: η κάθε επίσημη αντιπροσωπεία διαθέτει μια εταιρεία χρηματοδοτήσεων, η οποία ορίζει τον διακανονισμό. Στην περίπτωση αυτή επιβαρύνεστε με ΦΠΑ 18% επί των τόκων του δανείου. Επίσης υπάρχει η πιθανότητα ανάλογα με την πολιτική της χρηματοδοτικής εταιρείας να επιβαρυνθείτε με έξοδα φακέλου. γ) Χρηματοδότηση από τον έμπορο: σε αυτή την περίπτωση όλα είναι πιθανά, καθώς οι όροι του διακανονισμού εξαρτώνται από τον συνεργάτη του εμπόρου.
ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΟΥΝ Γ. ΡΑΠΑΝΑΚΗΣ Προσοχή στο ύψος της δόσης
Ο αγοραστής αυτοκινήτου με χρηματοδότηση, αφού επιλέξει τη μάρκα και τον τύπο του αυτοκινήτου πρέπει να υπολογίσει το ποσό που μπορεί να διαθέτει κάθε μήνα για την αποπληρωμή της χρηματοδότησης. Σε αυτόν τον υπολογισμό πρέπει να λάβει υπόψη του και το κόστος συντήρησης του αυτοκινήτου, το κόστος των ασφαλίστρων και τα τέλη κυκλοφορίας. Με αυτόν τον τρόπο αποκτάει μια πλήρη εικόνα της συνολικής του επιβάρυνσης και μπορεί εύκολα να αποφασίσει αν θα προχωρήσει ή όχι στην αγορά του αυτοκινήτου χωρίς να δημιουργηθεί πρόβλημα στις υπόλοιπες υποχρεώσεις του. Στην περίπτωση που προχωρήσει θα πρέπει να διευκρινίσει τα παρακάτω:
* Η μηνιαία δόση περιλαμβάνει όλες τις νόμιμες επιβαρύνσεις (τραπεζικές ή ΦΠΑ);
* Τα έξοδα της χρηματοδότησης ποια είναι;
* Υπάρχουν άλλα έξοδα;
Ν. ΚΡΑΣΣΑΣ Ευέλικτα προγράμματα με χρονομίσθωση
Τα σημεία που θα πρέπει να λάβει υπόψη του ο καταναλωτής είναι τα ακόλουθα:
* Η προκαταβολή που πρέπει να καταβάλει.
* Η δόση που ζητείται να πληρώσει και να αγνοήσει το ονομαστικό επιτόκιο που προβάλλεται.
* Οι επιπλέον δαπάνες που θα πρέπει να καταβάλει (ταξινόμηση αυτοκινήτου, τέλη κυκλοφορίας, ασφάλεια, έξοδα φακέλου και δανείου).
* Να διαλέξει χρηματοδοτικό πρόγραμμα, που η προκύπτουσα δόση θα είναι στις οικονομικές του δυνατότητες.
* Οι πιθανές εγγυήσεις που θα του ζητηθούν για να γίνει η χρηματοδότηση.
* Οι όροι πρόωρης αποπληρωμής του δανείου, καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις παρακρατείται η κυριότητα, και αν στο μέλλον εντός της περιόδου χρηματοδότησης επιθυμεί να μεταβιβάσει το αυτοκίνητο, απαιτείται η εξόφληση του δανείου.
Από τη στιγμή που ο καταναλωτής έχει επιλέξει την υποψήφια ομάδα αυτοκινήτων που καλύπτουν τις σημερινές αλλά και μελλοντικές κατά το δυνατόν ανάγκες του, θα πρέπει να συγκρίνει εκτός από την τιμή, τον εξοπλισμό, την αξία του αυτοκινήτου στο μέλλον, το κόστος λειτουργίας του αυτοκινήτου και τα χρηματοδοτικά προγράμματα που του προσφέρονται.
Ο απλούστερος τρόπος σύγκρισης είναι να υπολογιστεί το συνολικό ποσό που τελικά ζητείται να καταβληθεί, δηλαδή το σύνολο προκαταβολή, έξοδα δανείου, αριθμός δόσεων επί αξία συγκρίνοντας πάντα ίδια κεφάλαια και ίδια διάρκεια.
Παράδειγμα:
Για αυτοκίνητο λιανικής τιμής (μετρητοίς 4 εκατ. δρχ.)
Προκαταβολή 25%: – 1.000.000 δρχ.
Εξοδα δανείου: – 50.000 δρχ.
48 δόσεις των 80.000 δρχ.: 3.840.000 δρχ.
ΣΥΝΟΛΟ: 4.890.000 δρχ.
Ή επιβάρυνση χρηματοδότησης 890.000 δρχ.
Εκτός των «κλασικών» τρόπων χρηματοδότησης, στην αγορά έχουν παρουσιαστεί εταιρείες που προσφέρουν με ανταγωνιστικούς όρους προγράμματα που καλύπτουν εκτός από την αγορά των αυτοκινήτων και τις λειτουργικές δαπάνες του (ασφάλεια, συντήρηση, τέλη κυκλοφορίας) και συνυπολογίζοντας την αξία του αυτοκινήτου ως μεταχειρισμένου μετά από τον συμφωνημένο χρόνο χρήσης. Τα προγράμματα αυτά είναι ευέλικτα, σχεδιάζοντας για να καλύπτουν τις ανάγκες του πελάτη, και είναι διαδεδομένα στις περισσότερες χώρες του εξωτερικού, το μηνιαίο κόστος για έναν αντίστοιχο τύπο αυτοκινήτου είναι 120.000 δρχ.
* Ο Γ. Ραπανάκης είναι γενικός διευθυντής της Multifin
* Ο Ν. Κρασσάς είναι γενικός διευθυντής της εταιρείας χρονομισθώσεων YES
