Μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικών καταγράφηκαν για πρώτη φορά να κινούνται στο αίμα πειραματόζωων και να φράζουν τριχοειδή αγγεία, ένα εύρημα που ενισχύει τις υποψίες ότι η πλαστική ρύπανση μπορεί να συνδέεται με εγκεφαλικά και καρδιακά ισχαιμικά επεισόδια.
Παραμένει ακόμα ασαφές αν τα ευρήματα ισχύουν για τον άνθρωπο, ωστόσο οι ερευνητές επισημαίνουν ότι τα ποντίκια του πειράματος παρουσίασαν κινητικά προβλήματα.
Τα μικροπλαστικά ανιχνεύονται πλέον παντού στη Γη, από τα βάθη των ωκεανών ως τους πάγους της Ανταρκτικής. Τα μικρότερα από αυτά τα κομμάτια μπορούν να περάσουν στο αίμα και μια σειρά πρόσφατων μελετών τα εντόπιζε σε όλους τους ανθρώπινους ιστούς, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου.
Χάρη στο μικρό τους μέγεθος, τα σωματίδια αυτά μπορούν να περνούν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, το φυσικό φράγμα που απομονώνει τον εγκέφαλο από την υπόλοιπη κυκλοφορία του αίματος. Περυσινή μελέτη έδειχνε αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος, εγκεφαλικού και θανάτου για όσους φέρουν παγιδευμένα μικροπλαστικά στις αρτηρίες.
Οι ερευνητές που υπογράφουν τη νέα μελέτη στο «Science Advances» χορήγησαν σε ποντίκια νερό που περιείχε φθορίζοντα σωματίδια πολυστυρενίου, ενός πλαστικού ευρείας χρήσης από το οποίο παράγονται υλικά συσκευασίας, οικιακές συσκευές, ακόμα και παιχνίδια. Στη συνέχεια, παρακολούθησαν τη ροή του αίματος μέσω ενός παραθύρου που άνοιξαν χειρουργικά στο κρανίο των ζώων.
Σε διάστημα μόλις τριών ωρών από την κατάποση, τα σωματίδια πολυστυρενίου είχαν απορροφηθεί από ουδετερόφιλα και φαγοκύτταρα, κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος που εξουδετερώνουν ξένα σώματα. Διογκωμένα από τα μικροπλαστικά που περιείχαν, τα κύτταρα αυτά παρατηρήθηκαν να σφηνώνουν στις κλειστές γωνίες των τριχοειδών αγγείων, δημιουργώντας ένα εμπόδιο πάνω στο οποίο παγιδεύονταν στη συνέχεια και άλλα κύτταρα σε ένα είδος καραμπόλας.
Σε κάποιες περιπτώσεις τα αγγεία τελικά καθάριζαν, σε άλλες όμως παρέμειναν βουλωμένα για τις τέσσερις εβδομάδες που διήρκεσε το πείραμα. Και όσο μικρότερα ήταν τα σωματίδια πλαστικού τόσο συχνότερα έφραζαν τα αιμοφόρα αγγεία.
Σύμφωνα με τη μελέτη, τα μικροπλαστικά δείχνουν να προκαλούν τα ίδια προβλήματα με τις θρομβώσεις, με τα ποντίκια να εμφανίζουν μειωμένη αιμάτωση του εγκεφάλου και μειωμένη κινητικότητα που διήρκεσε αρκετές ημέρες προτού υποχωρήσει. Οι ερευνητές έχουν παρατηρήσει το ίδιο φαινόμενο στην καρδιά και στο ήπαρ ποντικών, ακόμη όμως δεν έχουν δημοσιεύσει τα ευρήματα.
Εύκολη λύση δεν υπάρχει, μετά και την αποτυχία των περυσινών διαπραγματεύσεων για μια διεθνή συνθήκη κατά της πλαστικής ρύπανσης. Δυνητικά, πάντως, τα ευρήματα θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περιορισμό της χρήσης των πολυμερών που ανιχνεύονται συχνότερα στο ανθρώπινο σώμα.
