Κάπως εξουθενωμένοι αποχαιρετάμε το 2025. Από τον Τραμπ μέχρι την επέλαση της τεχνητής νοημοσύνης, ο ίλιγγος είναι μαζικός και δικαιολογημένος. Hταν μια χρονιά χωρίς ανάσες, χωρίς παύσεις. Η χρονιά που έκανε την έκπληξη πολυτέλεια. Οι τίτλοι που βλέπαμε άλλοτε πρωταπριλιά στα πρωτοσέλιδα, ωχριούν μπροστά στα εξωπραγματικά γεγονότα των τελευταίων μηνών. Και όλα συνέβησαν μπροστά μας, ωμά, γρήγορα, συχνά χωρίς καν το πρόσχημα μιας σοβαρής δικαιολογίας.

Το 2025 ζήσαμε το τέλος των προσχημάτων. Το δίκαιο της πυγμής, με όλον του τον κυνισμό, εγκαταστάθηκε μόνιμα στις οθόνες και τα πρωτοσέλιδα. Η ισχύς εξοβέλισε κάθε ανάγκη για επιχειρήματα και επίκληση της διεθνούς νομιμότητας. Στο περιθώριο των εξελίξεων, συνηθίζουμε στη γραφικότητα και τον παραλογισμό. Μνημεία μετονομάζονται, βραβεία επινοούνται για να παραμένει ικανοποιημένος ο ισχυρότερος άνθρωπος του κόσμου και η ιστορία ξαναγράφεται με τον ίδιο σκοπό. Το γεωπολιτικό θέατρο θυμίζει όλο και λιγότερο διπλωματία και όλο και περισσότερο reality, με πραγματικές όμως συνέπειες.

Την ίδια στιγμή, κολοσσιαίες εγκαταστάσεις καταπίνουν νερό και ρεύμα όσο πόλεις ολόκληρες. Υπόσχονται να αυξήσουν την παραγωγικότητα, να επιταχύνουν την πρόοδο, να μας λύσουν τα χέρια. Και σταδιακά αναλαμβάνουν όχι μόνο τις δουλειές μας, αλλά και τη σκέψη μας. Η τεχνητή νοημοσύνη, που πριν από λίγους μόλις μήνες μπήκε δειλά στην καθημερινότητά μας, σήμερα «τρέχει» σχεδόν κάθε μας πρόκληση. Τη ρωτάμε πώς να δουλέψουμε, πώς να γράψουμε, πώς να αποφασίσουμε.

Τη συμβουλευόμαστε ακόμη και για να μεγαλώσουμε τα παιδιά μας. Δεν είναι πια εργαλείο. Είναι συνοδοιπόρος και συνομιλητής. Και αυτό από μόνο του λέει πολλά για την ταχύτητα της μετάβασης – και για τη δική μας ετοιμότητα, ή αμηχανία.

Για όποιον είχε το στομάχι, την υποχρέωση ή το βίτσιο να παρακολουθεί τι και τι συνέβη στον κόσμο – και στη ζωή μας – το 2025, είναι φανερό και αναντίρρητο πως κάτι άλλαξε οριστικά. Είναι ο ρυθμός των εξελίξεων και αυτή η αίσθηση ότι δεν προλαβαίνουμε όχι να τις μεταβολίσουμε, αλλά ούτε καν να τις καταγράψουμε. Το παρόν μάς καταπίνει και γίνεται παρελθόν πριν προλάβουμε να το κατανοήσουμε.

Υποδεχόμαστε το 2026 σε vertigo. Αν ένα πράγμα ξέρουμε με βεβαιότητα, είναι πως το τέλος του θα μοιάζει με άλλη εποχή σε σχέση με την αρχή του. Eτσι θα κυλούν, πιθανότατα, τα χρόνια από εδώ και πέρα. Οι αισιόδοξοι και οι περιπετειώδεις ίσως αισθάνονται ακόμη και ευγνωμοσύνη που τους έτυχε να ζήσουν σε τόσο «ενδιαφέροντες» καιρούς. Οι πιο εγκρατείς δικαιούμαστε να κοιτάμε το μέλλον με αγωνία και αβεβαιότητα.

Οι μήνες και τα χρόνια που έρχονται θα δοκιμάσουν την προσαρμοστικότητά μας. Θα εξελιχθούμε αναλόγως; Θα μάθουμε να ζούμε μέσα στην πίεση μιας εποχής που τρέχει πιο γρήγορα απ’ όσο αντέχουν το μυαλό και ο ψυχισμός μας; Αυτή είναι η μεγάλη πρόκληση. Καλή χρονιά.