Η ορχήστρα I Solisti Veneti δεν είναι απλώς ένα σύνολο που ερμηνεύει μουσική δωματίου, είναι ένα παγκόσμιο πολιτιστικό φαινόμενο, συνώνυμο της αναβίωσης και της αριστοτεχνικής ερμηνείας της ιταλικής, και όχι μόνο, μπαρόκ μουσικής.
Με μια ιστορία που εκτείνεται σε πάνω από έξι δεκαετίες, το συγκρότημα έχει χαράξει μια λαμπρή πορεία από την ίδρυσή του στην Πάδοβα μέχρι την αποθέωσή του στις μεγαλύτερες αίθουσες συναυλιών του κόσμου.
Και συνεχίζει, πραγματοποιώντας αυτές τις μέρες μια στάση και στην Ελλάδα: τη Δευτέρα 29 Δεκεμβρίου, στις 20.00, θα εμφανιστεί σε εορταστική συναυλία με έργα μπαρόκ μουσικής στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Η εκδήλωση θα γίνει με την υποστήριξη της ιταλικής πρεσβείας. Τη μουσική διεύθυνση έχει ο Τζουλιάνο Καρέλα, σολίστ θα είναι η κοντράλτο Μαρίτα Παπαρίζου, τακτική συνεργάτιδα της ορχήστρας.
Εξι δεκαετίες επιτυχίας
Η ιστορία των I Solisti Veneti ξεκινά το 1959 στην Πάδοβα της Ιταλίας, με ιδρυτή τον διακεκριμένο μαέστρο Κλάουντιο Σιμόνε, μαθητή του Δημήτρη Μητρόπουλου. Στόχος ήταν η ανάδειξη του πλούτου της μουσικής της περιόδου του μπαρόκ, με ιδιαίτερη έμφαση στους βενετούς συνθέτες. Υπό την ακούραστη καθοδήγηση του Σιμόνε και εστιάζοντας σε συνθέτες όπως ο Βιβάλντι, ο Αλμπινόνι, ο Ταρτίνι, ο Τζεμινιάνι κ.ά., οι Solisti Veneti γρήγορα απέκτησαν διεθνή αναγνώριση. Με τη δυναμική τους παρουσία συνέβαλαν καθοριστικά στην αναβίωση και πρώτη ηχογράφηση πολλών ξεχασμένων έργων, προσφέροντας μια νέα, ζωντανή ερμηνευτική προσέγγιση στην παλαιά μουσική.
Μέχρι σήμερα έχουν δώσει περισσότερες από 6.000 συναυλίες σε περισσότερες από 90 χώρες, στα σημαντικότερα φεστιβάλ του κόσμου και σε εμβληματικές αίθουσες. Eχουν, επίσης, ηχογραφήσει περισσότερα από 350 LP, CD και DVD, πολλά από τα οποία αποτέλεσαν παγκόσμιες πρεμιέρες έργων των Βιβάλντι, Αλμπινόνι και Ροσίνι. Στα δεκάδες διεθνή βραβεία τους περιλαμβάνονται ένα Γκράμι (το 1980) και πολλά Grand Prix du Disque. Το 2018 ο θάνατος του Σιμόνε σηματοδότησε το τέλος μιας εποχής, αλλά όχι και το τέλος της πορείας της ορχήστρας. Εκτοτε οι Solisti Veneti συνεχίζουν υπό τη διεύθυνση του Τζουλιάνο Καρέλα, ο οποίος ανέλαβε τη θέση του μαέστρου και του καλλιτεχνικού διευθυντή του συνόλου. Εκτός από συναυλίες προσφέρουν τακτικά masterclasses και workshops, με στόχο την έμπνευση και την εκπαίδευση της επόμενης γενιάς μουσικών. Επιπλέον, οι Solisti Veneti αποτελούν τον πυρήνα του Διεθνούς Φεστιβάλ Τζουζέπε Ταρτίνι, σημαντικού μουσικού γεγονότος στην περιοχή του Βένετο.
Ο «Ορφέας» του 1997
Δεν είναι βεβαίως η πρώτη φορά που θα τους ακούσουμε στην Ελλάδα. Οι Solisti Veneti είναι παλαιοί γνώριμοι του ελληνικού κοινού καθώς έχουν δώσει συναυλίες και έχουν συμμετάσχει σε παραστάσεις όπερας, κυρίως στην Αθήνα.
Μία από τις σημαντικότερες εμφανίσεις τους ήταν το 1997, οπότε ο Κλάουντιο Σιμόνε είχε διευθύνει με μεγάλη επιτυχία την ορχήστρα στην παρουσίαση της όπερας «Ορφέας» του Κλάουντιο Μοντεβέρντι, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Το πρόγραμμα της νέας αθηναϊκής συναυλίας προσκαλεί το κοινό σε ένα ακόμα ταξίδι στην ιταλική και γερμανική μπαρόκ μουσική, μέσα από έργα κορυφαίων συνθετών του 18ου αιώνα, συγκεκριμένα των Χέντελ, Βιβάλντι, Γκλουκ, Κορέλι, Σκαρλάτι και Πόρπορα.
Η κοντράλτο Μαρίτα Παπαρίζου, που συμμετέχει για μία ακόμη φορά ως σολίστ, μιλάει για «μια συνάντηση που έδεσε και εξακολουθεί να αποδίδει, επειδή υπήρχαν και υπάρχουν κοινά ενδιαφέροντα. Βεβαίως η ορχήστρα έχει αλλάξει από την εποχή του Κλάουντιο Σιμόνε, έχουν μεταξύ άλλων έρθει πολλοί νέοι μουσικοί. Υπάρχουν όμως πάντα και οι παλαιότεροι με τους οποίους, κάθε νέα συνάντηση με γεμίζει χαρά και συγκίνηση». Υπάρχει βεβαίως και ένας νέος επικεφαλής, ο Τζουλιάνο Καρέλα, «με τον οποίο έχω επίσης εξαιρετική χημεία. Ο κ. Καρέλα έχει βοηθήσει την ορχήστρα να συνεχίσει σε μια περίοδο που θα μπορούσε να είχε σταματήσει. Είναι ένας πολύ δυναμικός μαέστρος και κάθε συνεργασία μαζί του είναι μια πολύ χρήσιμη εμπειρία».
Το ρεπερτόριο που θα παρουσιαστεί στην Αθήνα είναι «απαιτητικό για τους ερμηνευτές αλλά και εύληπτο, ευχάριστο για το κοινό, είναι ρεπερτόριο που στον μεγαλύτερο βαθμό του το έχουμε ερμηνεύσει ξανά. Πρόκειται εξάλλου για την τρίτη συναυλία μου με τους I Solisti Veneti πάνω στο ίδιο θέμα, την επιρροή των αρχαίων ελληνικών μύθων στην μπαρόκ μουσική. Η νέα αθηναϊκή εμφάνισή μας έρχεται ως απόσταγμα θα έλεγα της δουλειάς που κάνουμε εδώ και χρόνια. Αισθάνομαι μεγάλο ενθουσιασμό γιατί θα ερμηνεύσω άριες και σκηνές που έχω αγαπήσει πολύ αλλά και νέα κομμάτια. Και το δικό μου μέρος και τα μέρη που θα ερμηνεύσει η ορχήστρα παίζονται πολύ σπάνια με ελάχιστες εξαιρέσεις και αποτελούν δείγματα υψηλής ποιότητας της μπαρόκ μουσικής».
Το θέμα των αρχαίων ελληνικών μύθων θα συνεχίσει να απασχολεί την ορχήστρα και την κυρία Παπαρίζου, καθώς όπως η ίδια επισημαίνει «υπάρχει ακόμα υλικό που πρέπει να ακουστεί. Με την έρευνά μας κάθε λίγο και λιγάκι ανακαλύπτουμε και κάτι καινούργιο. Θα θέλαμε λοιπόν στο κοντινό μέλλον να κάνουμε έναν ωραίο επίλογο. Ευχή μου είναι να καταφέρουμε να κάνουμε και μια ηχογράφηση, δεν είναι εύκολο, αλλά μου φαίνεται άδικο όλη αυτή η δουλειά να περάσει έτσι και να μην αποτυπωθεί στη δισκογραφία. Οι συναυλίες μας υπάρχουν βεβαίως ηχογραφημένες live, αλλά σίγουρα θα είχε ενδιαφέρον ένα CD όπου θα συγκεντρώναμε τα καλύτερα αποσπάσματα. Στο μεταξύ συνεχίζουμε το “σκάψιμο” στις βιβλιοθήκες του εξωτερικού, επεξεργαζόμαστε κάθε νέα πληροφορία και μένουμε ακόμα και εμείς έκπληκτοι με την ομορφιά και την ποιότητα του υλικού που ανακαλύπτουμε. Είναι ένα ταξίδι που το οφείλω στους I Solisti Veneti και που προσωπικά με έχει κάνει πιο πλούσια. Γιατί μου δίνει διαρκώς λόγους και αιτίες για να πηγαίνω παρακάτω, να αντιμετωπίζω αυτή τη δύσκολη αλλά υπέροχη δουλειά με την όρεξη και τον ενθουσιασμό του καλλιτέχνη που ξεκινάει τώρα».
