«Είμαι ένας δολοφόνος» ομολογεί ο Γιάννης Μαρίνος, αποκαλύπτοντας ότι τον «σιγοτρώνε ολοένα και περισσότερο οι τύψεις». Το έγκλημά του είναι αυτό του κάθε μανιώδους ερασιτέχνη ψαρά και το θύμα του σπαρταράει στην άκρη της πετονιάς. Ομως, το σκηνικό δεν είναι τόσο συνηθισμένο: ο τόπος είναι ο κόλπος Μέιν του Καναδά, ανοιχτά του Βανκούβερ, και το θήραμά του ένα σκυλόψαρο.
Γιάννης Μαρίνος
Περιπέτεια στον Ειρηνικό Ωκεανό. Ημερολόγιο Καταστρώματος για ρομαντικούς αναγνώστες και ερασιτέχνες ψαράδες
Εκδόσεις Παπαδόπουλος, 2025, σελ. 144, τιμή 12,98 ευρώ
Ταξιδεύοντας πίσω στον χρόνο βρισκόμαστε στο καλοκαίρι του 1981 και ο έγκριτος αρθρογράφος του «Βήματος» (τότε και τώρα, καθώς εδώ ξεκίνησε το 1954 τη μακρά διαδρομή του στη δημοσιογραφία, στην οποία ξεχωρίζει η θητεία του επί 34 χρόνια ως αρχισυντάκτη και διευθυντή του «Οικονομικού Ταχυδρόμου») έχει αποδεχθεί την πρόσκληση του εφοπλιστή Κώστα Διαμαντή να περάσει 20 μέρες σε ένα αλιευτικό του. Αυτή η «απροσδόκητη Ιθάκη» θα λειτουργήσει ως καταλύτης μνήμης και παρατηρητικότητας: στην Περιπέτεια στον Ειρηνικό Ωκεανό (εκδ. Παπαδόπουλος) ο Γιάννης Μαρίνος θυμάται τα παιδικά του χρόνια στην Ερμούπολη, καταγράφει την εμπειρία του ταξιδιού, ψυχογραφεί τους ναυτικούς, σημειώνει πολιτισμικές ομοιότητες και διαφορές.
Για τον διάπλου του ωκεανού την πραγματικότητα προετοιμάζει η φαντασία – η ανάκληση του Ιουλίου Βερν, του Χέρμαν Μέλβιλ, του Ερνεστ Χέμινγκγουεϊ προηγείται της επιβίβασης στην «Ποσειδωνία». Εκεί ο συγγραφέας συναντά τη σύγχρονη μορφή της αλιείας: ένα πλήρωμα που αποτελείται από 59 Κορεάτες (συν λίγους Ινδούς και Πακιστανούς) με έλληνες αξιωματικούς, ένα σκάφος-εργοστάσιο όπου κυλιόμενες ταινίες απορροφούν τόνους ψαριών στο κύτος, μηχανήματα τα τεμαχίζουν και εργάτες τα καταψύχουν, ένα ρυθμιστικό πλαίσιο που συνδυάζει την τήρηση των επαγγελματικών κανόνων με τη φροντίδα για τον ενάλιο πλούτο.
Λιτά και με σαφήνεια ο Γιάννης Μαρίνος περιγράφει τη βιομηχανική αλυσίδα του 20ού αιώνα όπου η φθηνή εργασία των αλλοδαπών ναυτών (500 δολάρια τον μήνα) διασφαλίζει την ιχθυοπαραγωγή του Καναδά, η οποία μεταβιβάζεται στη συνέχεια σε ένα παγκόσμιο δίκτυο διανομής που φθάνει ως την Ελλάδα. Εκθέτει τις κανονιστικές προδιαγραφές που διέπουν την αλιεία, η διαύγεια των οποίων έρχεται σε αντίθεση με την ελληνική πραγματικότητα.
Σκιαγραφεί τη μοναχική ζωή των ναυτικών, την απομόνωση του πλοίου, τα καθημερινά προβλήματα ενός μακρόχρονου πλου. Και, φυσικά, αποδίδει με λεπτομέρεια τη χαρά του ερασιτέχνη ψαρά που στην πρώτη σοβαρή έξοδό του επιστρέφει με μια λεία 75 κιλών (κερδίζοντας δικαιωματικά τον σεβασμό των φειδωλών σε παρόμοιους επαίνους Ελλήνων του πλοίου).
«Ημερολόγιο καταστρώματος», όπως επισημαίνεται στον υπότιτλο, και απομνημόνευμα μιας ξεχωριστής στιγμής στη ζωή του συγγραφέα, η Περιπέτεια στον Ειρηνικό Ωκεανό έχει όλα τα γνωρίσματα του περιηγητικού κειμένου. Αποτυπώνει με αδρές γραμμές έναν άλλον τόπο και έναν άλλον τρόπο ζωής, αντιπαραθέτει το οικείο στο ανοίκειο, περιγράφει χαρακτήρες, ήθη και συμπεριφορές, ανατοποθετεί τον εαυτό απέναντι στον κόσμο.
Απομακρυνόμενος από την ελληνική αλλά και τη διεθνή καθημερινότητα σε μια εποχή χωρίς Διαδίκτυο («ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος μπορεί να κηρυχθεί χωρίς να το μάθουμε»), ο Γιάννης Μαρίνος αποκτά την απόσταση εκείνη του ταξιδιώτη από τα πράγματα που συναρτάται με την εσωτερική ανάγκη του αναστοχασμού. Παραδίδει έτσι ένα σύντομο έργο, γραμμένο με οξυδέρκεια αλλά διόλου σοβαροφανές, διανθισμένο με πινελιές χιούμορ και ταυτόχρονα στερεά ενταγμένο στην πλούσια παράδοση της ταξιδιογραφίας, το οποίο διαβάζεται με απόλαυση.
