Νέες Εποχές

Πάντα μάς γοήτευε η πρόβλεψη του μέλλοντος. Οι θετικές προβλέψεις, οι δύσκολες – οι μαύρες είναι πολύ εύκολες και συνήθως επαληθεύονται. Βλέπαμε ταινίες επιστημονικής φαντασίας ή διαβάζαμε κόμικς γιατί μας αναστάτωνε το υπερφυσικό. Λέγαμε «αυτό δεν πρόκειται να γίνει ποτέ» και έχουμε ήδη – μέσα σε μόλις τριάντα χρόνια – πέσει έξω για πολλά,  τα οποία έγιναν τελικά, […]

Ηαφήγηση θα κρατήσει ανώνυμα τα πρόσωπά της, πλην ενός. Το πρόγραμμα «Αρχαιογνωσία και Αρχαιογλωσσία στη Μέση Εκπαίδευση», τριετούς διάρκειας (1.7.2001-31.10.2004), η οποία στη συνέχεια παρατάθηκε, διεκπεραιώθηκε με απόφαση του υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων στο πλαίσιο του Κέντρου Εκπαιδευτικής Ερευνας. Από την αρχικά επταμελή ομάδα εργασίας, στην οποία καθ’ οδόν προστέθηκαν τέσσερις ακόμη συνεργάτες, παραδόθηκαν […]

Unfair σε νέα έκδοση Εντάξει, θα μπορούσε να ήταν και καλύτερα, αλλά δεν χάσαμε τις ελπίδες μας μετά το δημοψήφισμα της περασμένης Κυριακής, ημερολόγιό μου. Ο Ζόραν Ζάεφ επιμένει στην υποψηφιότητά του για το Νομπέλ Ειρήνης. Στη θέση του κι εγώ το ίδιο θα έκανα – τώρα που αποφάσισα να πολιτευτώ, τον νιώθω σαν δικό μου […]

Ο κακός καιρός μας Από την εποχή του Αττίκ λεγόταν «έχετε δίκιο», γίνεται πράξη επιτέλους: ας αλλάξουμε ομιλία, ας πούμε κάτι σχετικό με τον καιρό, για τον «Ζορμπά» και τον «Ξενοφώντα» που έκαναν πεδίο μάχης το Αιγαίο εισβάλλοντας από Βορά και Νότο – μόνο που τους βάφτισαν οι μετεωρολόγοι: Ζορμπά ονόμασαν τον νότιο κυκλώνα που όμως […]

Είναι ο λαϊκισμός το φάρμακο για τα συμπτώματα κόπωσης και παρακμής στις φιλελεύθερες δημοκρατίες; Ή πρέπει να μιλάμε για φάρμακο/φαρμάκι, για συνταγές «θεραπείας» που οδηγούν σε καινούργιες υποτροπές της αρρώστιας; Η συζήτηση διαρκεί εδώ και κάποια χρόνια και μάλιστα τέμνει την πρόσφατη κρίση. Οι διαφωνίες αφορούν τον ορισμό του λαϊκιστικού φαινομένου, την περίμετρο του όρου, […]

O «λαϊκισμός» κυριάρχησε τόσο πολύ στο πολιτικό λεξιλόγιο από το 2012 ώστε το περιοδικό «Times» να τον αναδείξει ως λέξη της χρονιάς 2017. Στην Ελλάδα η ανεπανάληπτη έκρηξη του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή η απότομη άνοδος από το 4,6% στις εθνικές εκλογές του 2009 στο 35,46% του Σεπτεμβρίου 2015, επιχειρήθηκε να ερμηνευθεί πολλές φορές, με την επίκληση […]

Οφείλουμε να το παραδεχτούμε. Οι κυβερνητικοί αποδείχθηκαν επιδέξιοι τεχνίτες της προσποίησης. Η προσποίηση είναι η εσωτερική δυνατότητα να μεταμορφώνεσαι σε κάτι που δεν είσαι, να μεταπίπτεις σε μια κατάσταση τεχνητή, να μιλάς με φωνή άλλου, αποκρύπτοντας τον πραγματικό εαυτό σου. Κάθε φορά που οι κυβερνητικοί καταγίνονται με τα μικρά ή μεγάλα προβλήματα, επιδίδονται σε αυτή […]

Από όλα τα βλέμματα που έχω εισπράξει στη ζωή μου, αυτά που με συγκίνησαν περισσότερο είναι τα άδολα και τίμια βλέμματα ενός ζώου συντροφιάς. Ξέρεις ότι πίσω από το βλέμμα δεν κρύβεται τίποτα: ούτε δόλος, ούτε συμφέρον, ούτε υστεροβουλία. Προσφέρει την αγάπη του αυθόρμητα και έντιμα – και σε συνδέει με τη φύση, όπως ήταν πριν […]

Μπορούμε να το πιάσουμε λίγο παιχνιδιάρικα, από τα επίθετά τους. Ο ένας Μουνκ, η άλλη Μουφ, τρία γράμματα τους χωρίζουν. Και σχεδόν σαράντα χρόνια. Και μια ιδεολογική άβυσσος. Εχουν όμως ένα κοινό: αναζητούν τρόπους να απαντήσουν στην αποδυνάμωση της δημοκρατίας. Μια άλλη προσέγγιση είναι μέσα από τα καινούργια τους βιβλία. Φιλελεύθερος της Αριστεράς, ο 36χρονος […]

Τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα σε όλον τον κόσμο αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Στις γαλλικές προεδρικές εκλογές του 2017 ο υποψήφιος των Σοσιαλιστών (που κάποτε ήταν το πιο δημοφιλές αριστερό κόμμα στη Γαλλία) έλαβε μόνο το 6% των ψήφων και το κόμμα αναγκάστηκε να πουλήσει τα κεντρικά γραφεία του στην αριστοκρατική οδό Σολφερινό του Παρισιού. Παρομοίως το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα […]

Tρέχουν μπροστά στα μάτια μας οι ειδήσεις. Χιλιάδες πληροφορίες, γεγονότα, δηλώσεις, βίντεο, φωτογραφίες, απόψεις. Χιλιάδες μεν, πλην όμως το ένα εκατομμυριοστό από όσα συμβαίνουν καθημερινά στον πλανήτη. Ομογενοποιούνται όλες, όπως παρατίθενται στις ηλεκτρονικές σελίδες, δύσκολα μπορείς πια να διακρίνεις το ειδικό βάρος της καθεμιάς, γελάς, θυμώνεις, δεν προλαβαίνεις να σκεφτείς, να γίνεις πραγματικά μέτοχος σε […]

Η συμφωνία των Πρεσπών δεν είναι έργο του ΣΥΡΙΖΑ. Η λύση του ονοματολογικού δεν υπήρχε ως στόχος, αίτημα ή ρητορική αποστροφή στον λόγο του κόμματος αυτού σε καμιά φάση του καταστροφικού περάσματός του. Η προοπτική συμφωνίας ξεπετάχτηκε από το πουθενά στις αρχές του 2018. Η συμφωνία απαιτήθηκε και επιβλήθηκε από τον διεθνή παράγοντα, για να […]

Σε αρκετές χώρες γεννάται πλέον ο φόβος ότι η δημοκρατία κινδυνεύει σοβαρά, εκλαμβανόμενη από ορισμένους πολιτικούς απλώς ως μέσο για την κατάκτηση της εξουσίας και εν συνεχεία για την εκ των έσω υπονόμευση των δημοκρατικών θεσμών και την εγκαθίδρυση ενός αυταρχικού καθεστώτος. Η διεθνής εικόνα Σε Ρωσία και Τουρκία φαίνεται ότι, σε μεγάλο βαθμό, η […]

Διαβάζω στις εφημερίδες: «Το δίλημμα των εκλογών – και κατά συνέπεια η τύχη της χώρας – θα κριθεί ανάμεσα σε δύο θέματα: το Μακεδονικό και την περικοπή των συντάξεων». Και σκέπτομαι: Τι τυχερός που είμαι να ζω τα τελευταία μου χρόνια σε μια χώρα που δεν ξέρει ούτε καν τα προβλήματά της. Που θα επιλέξει ανάμεσα σε […]

Στο γνωστό παιχνίδι «Θάρρος ή Αλήθεια» κάθε παίκτης σε μια παρέα πρέπει να διαλέξει, όταν έρθει η σειρά του, το «θάρρος» ή την «αλήθεια». Στην πρώτη περίπτωση θα πρέπει να εκτελέσει μια πράξη που θα του υποδειχθεί, ενώ στη δεύτερη να απαντήσει ειλικρινά σε ερώτηση που θα του τεθεί. Καλό είναι το παιχνίδι αυτό να […]

Σε προηγούμενα άρθρα μου στο «Βήμα» είχα παρουσιάσει τις πρωτοβουλίες που βρίσκονται σε εξέλιξη στις ευρωπαϊκές χώρες εν όψει των ευρωεκλογών του Μαΐου 2019. Ο πρόεδρος Μακρόν έχει από την αρχή της θητείας του εκφραστεί υπέρ της ανασύνθεσης του ευρωπαϊκού πολιτικού τοπίου με τη δημιουργία μιας νέας πολιτικής ομάδας στην Ευρωβουλή που θα ξεπερνά την […]

Η μαζική χρήση των sms ήταν αποκαλυπτική. Φανέρωσε έναν λαό – συγγνώμη για τη γενίκευση, αλλά δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα – ανορθόγραφο. Πάντα ήμασταν ένας λαός ανορθόγραφος αλλά σε συμβολικό επίπεδο. Λέγαμε «ανορθογραφία» το ταμπεραμέντο, τη ροπή προς την αταξία, την απείθεια σε κεντρικούς κανόνες. Η χρήση των νέων τεχνολογιών – mail και κινητά – μας προσγείωσε […]

«Τα περί τας μάχας εκβαίνοντα παράλογα» Πολύβιος Πριν από 50 χρόνια αισίως, το 1968, συνέβη ένα ιστορικό γεγονός στην ιστορία του κινηματογράφου. Κυκλοφόρησε η πιο φιλόδοξη ταινία όλων των εποχών. Μισό αιώνα πριν από τα σημερινά συμπαθητικά ή μη έργα επιστημονικής φαντασίας, ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ με την ταινία «2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος» είχε τελειώσει […]

Ο Γιώργος Σεφέρης δεν υπήρξε «αντιστασιακός» κατά την περίοδο της απριλιανής δικτατορίας, όπως τόσοι και τόσοι, επώνυμοι και μη, πολλοί από τους οποίους εξαγόρασαν την όποια «αντίστασή» τους με αξιώματα, μισθούς και χειροκροτήματα. Ο Σεφέρης, επίσης, ουδέποτε τιμήθηκε από το ελληνικό κράτος ενόσω ζούσε, ούτε του έτυχε να μιλήσει μπροστά σε χιλιάδες ακροατές. Ούτε ακαδημαϊκός […]

Ave Euclides, morituri te salutant! Δύσκολο το παιχνίδι: πώς να σταδιοδρομήσεις στην πολιτική όταν έχεις να αντιμετωπίσεις τέτοια τσακάλια; Για παράδειγμα, δημαγωγεί η ΝΔ κατά του Ευκλείδη Τσακαλώτου διότι κάπου στο εξωτερικό με τα οξφορδιανά αγγλικά του είπε: «Δεν υπάρχει κομψός τρόπος για να το διατυπώσω, αλλά αυτοί οι άνθρωποι – οι παλαιοί συνταξιούχοι – θα τεθούν […]