Η Ευρώπη είναι η ήπειρος που θερμαίνεται ταχύτερα και οι θερμοκρασίες της αυξάνονται περίπου διπλάσιες από τον παγκόσμιο μέσο όρο, ανέφεραν τη Δευτέρα δύο κορυφαίοι οργανισμοί παρακολούθησης του κλίματος, προειδοποιώντας για τις συνέπειες στην ανθρώπινη υγεία, το λιώσιμο των παγετώνων και την οικονομική δραστηριότητα.

Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός του ΟΗΕ και ο οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το κλίμα Copernicus, ανέφεραν σε κοινή τους έκθεση ότι η ήπειρος έχει την ευκαιρία να αναπτύξει στοχευμένες στρατηγικές για την επιτάχυνση της μετάβασης σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η αιολική, η ηλιακή και η υδροηλεκτρική ενέργεια, ως απάντηση στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Πράσινη ενέργεια – ορυκτά καύσιμα

Η Ευρώπη παρήγαγε το 43% της ηλεκτρικής της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές πέρυσι, από 36% το προηγούμενο έτος, αναφέρουν οι οργανισμοί στην έκθεση για την ευρωπαϊκή κατάσταση του κλίματος για το περασμένο έτος. Περισσότερη ενέργεια στην Ευρώπη παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας από ό,τι από ορυκτά καύσιμα για δεύτερη συνεχή χρονιά.

Οι τελευταίοι πενταετείς μέσοι όροι δείχνουν ότι οι θερμοκρασίες στην Ευρώπη είναι τώρα 2,3 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, σε σύγκριση με 1,3 βαθμούς Κελσίου υψηλότερες σε παγκόσμιο επίπεδο, αναφέρει η έκθεση – λίγο πιο κοντά στους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα του 2015 για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 1,5 βαθμούς Κελσίου.

Αύξηση θερμοκρασία και ακραία καιρικά φαινόμενα

«Η Ευρώπη έζησε άλλη μια χρονιά αύξησης των θερμοκρασιών και εντατικοποίησης των ακραίων κλιματικών φαινομένων, όπως η θερμική καταπόνηση με θερμοκρασίες ρεκόρ, οι πυρκαγιές, τα κύματα καύσωνα, η απώλεια πάγου στους παγετώνες και η έλλειψη χιονοπτώσεων», δήλωσε η Elisabeth Hamdouch, αναπληρώτρια επικεφαλής της μονάδας Copernicus στην εκτελεστική επιτροπή της ΕΕ.

Δεν κάνουμε αρκετά για την υπερθέρμανση

Η έκθεση αποτελεί ένα συμπλήρωμα για την Ευρώπη της εμβληματικής έκθεσης του WMO για την κατάσταση του παγκόσμιου κλίματος, η οποία δημοσιεύεται ετησίως εδώ και τρεις δεκαετίες και φέτος συνοδεύεται από μια προειδοποίηση «κόκκινου συναγερμού» ότι ο κόσμος δεν κάνει αρκετά για να καταπολεμήσει τις συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

Θερμοκρασίες ρεκόρ

Ο Copernicus ανέφερε ότι ο Μάρτιος σηματοδότησε τον 10ο συνεχόμενο μήνα μηνιαίων θερμοκρασιών ρεκόρ. Η μέση θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας για τον ωκεανό σε ολόκληρη την Ευρώπη έφτασε στο υψηλότερο ετήσιο επίπεδό της το 2023, σύμφωνα με την έκθεση για την Ευρώπη.

Αύξηση θανάτων από ζέστη

Η ευρωπαϊκή έκθεση εστιάζει φέτος στις επιπτώσεις των υψηλών θερμοκρασιών στην ανθρώπινη υγεία, σημειώνοντας ότι οι θάνατοι που σχετίζονται με τη ζέστη έχουν αυξηθεί σε ολόκληρη την ήπειρο. Σύμφωνα με την έκθεση, περισσότερες από 150 ζωές χάθηκαν άμεσα πέρυσι σε σχέση με καταιγίδες, πλημμύρες και πυρκαγιές.

Οι οικονομιές απώλειες

Το κόστος των οικονομικών απωλειών που σχετίζονται με τον καιρό και το κλίμα το 2023 εκτιμάται σε περισσότερα από 13,4 δισεκατομμύρια ευρώ (περίπου 14,3 δισεκατομμύρια δολάρια).

«Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι επλήγησαν από ακραία κλιματικά φαινόμενα το 2023, τα οποία ευθύνονται για μεγάλες απώλειες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι οποίες εκτιμάται ότι ανέρχονται τουλάχιστον σε δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ», δήλωσε ο διευθυντής του Copernicus Carlo Buontempo.

Καύσωνες, πυρκαγιές, ξηρασιές και πλημμύρες

Τα ακραία καιρικά φαινόμενα πυροδότησαν καύσωνες, πυρκαγιές, ξηρασίες και πλημμύρες, αναφέρει η έκθεση. Οι υψηλές θερμοκρασίες συνέβαλαν στην απώλεια πάγου των παγετώνων στην ήπειρο, συμπεριλαμβανομένων των Άλπεων – οι οποίες έχασαν περίπου το 10% του εναπομείναντος πάγου των παγετώνων τους τα τελευταία δύο χρόνια.

Οι εξαιρέσεις

Παρόλα αυτά, οι συντάκτες της έκθεσης επεσήμαναν ορισμένες εξαιρέσεις, όπως το πώς οι θερμοκρασίες ήταν κάτω από το μέσο όρο στη Σκανδιναβία και την Ισλανδία, παρόλο που ο υδράργυρος ήταν υψηλότερος από το μέσο όρο σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης στο σύνολό της.