Δηλώσεις του επικεφαλής της υπηρεσίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex), Jonas Grimheden, φέρνουν στη δημοσιότητα οι New York Times, σύμφωνα με τις οποίες ο Οργανισμός θα μπορούσε να αποχωρήσει από την Ελλάδα λόγω χρόνιων παραβιάσεων των δικαιωμάτων των μεταναστών.
Στη σχετική έκθεση της Frontex, μάλιστα, στην οποία αναφέρονται οι παραβιάσεις εκ μέρους του ελληνικού κράτους των δικαιωμάτων των μεταναστών, δεν περιλαμβάνεται το πρόσφατο πολύνεκρο ναυάγιο ανοικτά της Πύλου, καθώς η έρευνα είχε ολοκληρωθεί πριν λάβει χώρα το περιστατικό. Το περιστατικό αυτό, ως γνωστόν, έχει εγείρει αρκετά ερωτήματα σχετικά με τη συμπεριφορά των ελληνικών αρχών, συμπεριλαμβανομένου του εάν έκαναν αρκετά για να βοηθήσουν το σκάφος ενώ βρισκόταν σε κίνδυνο.
Σύμφωνα με τον κ. Grimheden, η έκθεση της Frontex ασκεί ακόμη μεγαλύτερη πίεση στην Ελλάδα σχετικά με τις μεταναστευτικές της πολιτικές. Ο κ. Grimheden έκανε επίσης εκτενή αναφορά στους κανόνες που διέπουν τη λειτουργία της Frontex και σε αρκετά περιστατικά που καταδεικνύουν αυτό που αποκάλεσε «άδικη μεταχείριση των ελληνικών αρχών σε αιτούντες άσυλο και μετανάστες».
Υποθέσεις παραβιάσεων δικαιωμάτων μεταναστών στο Αιγαίο
Για παράδειγμα, μια υπόθεση που αποτέλεσε μάλιστα αντικείμενο έρευνας τον Μάιο από τους Times, η οποία διαπίστωσε ότι η ελληνική ακτοφυλακή περισυνέλλεξε και εν συνεχεία εγκατέλειψε 12 αιτούντες άσυλο, μεταξύ των οποίων γυναίκες, παιδιά και ένα μωρό 6 μηνών, οι οποίοι βρίσκονταν σε μια σχεδία στο Αιγαίο. Ο κ. Grimheden ανέφερε στο διοικητικό συμβούλιο της Frontex πως τα ευρήματα της δημοσιογραφικής έρευνας ήταν σωστά, όπως έδειξε και η δική του έρευνα και ότι το γεγονός παραβίαζε τους κανόνες της ΕΕ. και του διεθνούς δικαίου.
Αποχώρηση ή εντονότερη παρουσία με σκοπό την αποφυγή ανάλογων περιστατικών
Σε μια εμπιστευτική έκθεση προς την ηγεσία της συνοριακής υπηρεσίας, σύμφωνα με τους Times, ο κ. Grimheden συμβούλεψε το συμβούλιο σχετικά με «πιθανά βήματα για την αντιμετώπιση του ζητήματος των δραστηριοτήτων του οργανισμού στην Ελλάδα, σε σχέση με το άρθρο 46», το οποίο ορίζει την απόσυρση για παραβιάσεις θεμελιωδών δικαιωμάτων. Την ίδια στιγμή βέβαια, αντανακλώντας τη σύνθετη πραγματικότητα της λειτουργίας σε μια από τις κύριες πύλες εισόδου μεταναστών στην Ευρώπη, συνέστησε επίσης, σε άλλο σημείο της έκθεσης, ο οργανισμός να αυξήσει την παρουσία και τη συμμετοχή του στην περιοχή προκειμένου να αποφευχθούν περαιτέρω καταχρήσεις.
Σύμφωνα με εκπρόσωπο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο οποίος ήταν παρών στη συζήτηση των αποτελεσμάτων της έκθεσης στο διοικητικό συμβούλιο της Frontex, ο κ. Grimheden προέτρεψε να ληφθούν «τα ισχυρότερα δυνατά μέτρα» για να ευθυγραμμιστεί η Ελλάδα με την εθνική νομοθεσία, την Ευρωπαϊκή αλλά και το διεθνές δίκαιο», και ανέφερε ρητά την αναστολή των επιχειρήσεων στη χώρα.
Όπως αναφέρουν βέβαια οι Times, οι προτάσεις του Grimheden δεν είναι δεσμευτικές και υπόκεινται στην έγκριση από των κυβερνήσεων των κρατών – μελών της Ε.Ε και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
