Πολιτικοί, δημοσκόποι, δημοσιογράφοι προσπαθούν να ερμηνεύσουν το φαινόμενο του αναπάντεχου, ακόμη και για την Ν.Δ., θριάμβου. Αν κάποιο μέντιουμ τον προέβλεπε, σίγουρα θα γινόταν διάσημο! Το ίδιο ερώτημα κυριαρχούσε και στην γειτονική Τουρκία με τον Ερντογάν στις πρώτες εκλογές και επικρατούσε η ερμηνεία ότι πρόκειται για ένα μείγμα ισλαμικού φανατισμού και λαϊκιστικού εθνικισμού, όπου όλα ελέγχονται ασφυκτικά από τον «πατέρα-ηγέτη», μια ερμηνεία που δεν μπορεί να ισχύει για τα ελληνικά δεδομένα.
Ομολογώ ότι κατά τον μακρόχρονο βίο μου δεν αντιμετώπισα τόσο πρωτότυπες εθνικές εκλογές! Η κυβερνώσα Ν.Δ. και η αξιωματική αντιπολίτευση ΣΥΡΙΖΑ επέλεξαν την πόλωση αποβλέποντας στην νίκη. Και η μεν Ν.Δ. κατήγαγε νίκη, ο δε ΣΥΡΙΖΑ ηττήθη και… ουαί τοις ηττημένοις! Στόχος αμφοτέρων, ου μόνον η νίκη αλλά και η διάλυση του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, το οποίο, όμως αντέστη.
Είναι γεγονός ότι ιστορικά, μετά το 1974, δεν έγινε ποτέ τόση συζήτηση και προβληματισμός κατά τη διάρκεια των εκλογών για τις επόμενες εκλογές. Αυτό, βέβαια, οφείλεται στο για πρώτη φορά εφαρμοζόμενο στη χώρα μας σύστημα της απλής αναλογικής, που δεν διασφαλίζει την νίκη του πρώτου κόμματος. Αποδεικνύεται, βέβαια, ότι δεν ήμασταν έτοιμοι στην Ελλάδα για το σύστημα αυτό, όπως άλλες χώρες της Ευρώπης, όπου λειτούργησε με επιτυχία. Θα πρέπει, εξάλλου, να δεχθούμε ότι οι έλληνες πολίτες ψήφισαν κατά πλειοψηφία με στόχο να έχουν κυβέρνηση και όχι στενά ιδεολογικά, καθώς τα κοινωνικά προβλήματα (λιτότητα, πανδημία, απειλή πολέμου) έχουν ξεπεράσει τις αντοχές τους. Ψήφισαν σταθερότητα, όσο και αν αυτή δεν ικανοποιεί τις ανάγκες τους, φοβούμενοι την ανασφάλεια των συνεργασιών κομμάτων, που αποδείχθηκαν ανίκανα να συνεννοηθούν, βομβαρδίζοντας το ένα το άλλο προεκλογικά μέχρι τελικής πτώσης! Και στο σημείο αυτό θα πρέπει να επισημάνουμε την πρωτοτυπία του ΣΥΡΙΖΑ, που αντί ως αξιωματική αντιπολίτευση να προβάλει το πρόγραμμά του, αναλώθηκε στον σχηματισμό των επόμενων εκλογών, με… φόρα εναντίον των μελλοντικών συνεργατών! Ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ δεν γνώριζε ότι «το διοικείν εστί προβλέπειν», όπως έλεγε ο Αλκιβιάδης, Αθηναίος πολιτικός και στρατηγός του 5ου π.Χ. αιώνα. Το εκλογικό αποτέλεσμα απέδειξε ότι οι ψεύτικες υποσχέσεις, η ανευθυνότητα, ο λαϊκισμός, το θράσος και η εκδικητικότητα δεν ελκύουν τους ψηφοφόρους, οι οποίοι και αντέδρασαν τιμωρητικά. Η «πρώτη φορά Αναλογική», όπου επένδυσε ο ΣΥΡΙΖΑ είχε την ίδια επιτυχία με την «πρώτη φορά Αριστερά»!
Το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ αρνήθηκε επίμονα να μπει στη διαδικασία των συνεργασιών για τις δεύτερες εκλογές, προέβαλε το αναλυτικό πρόγραμμά του, αντιμετώπισε με εντυπωσιακή πραότητα το θέμα των υποκλοπών, που έθιγε προσωπικά τον αρχηγό του, και έτσι κατάφερε να αντέξει στις ισχυρές πιέσεις των αντιπάλων του. Και μετά το εκλογικό αποτέλεσμα, το μόνο αυτό σοσιαλιστικό κόμμα της χώρας, στόχο έχει να αποτελέσει την αξιόπιστη δύναμη της Αντιπολίτευσης.
Το κυβερνητικό κόμμα επεδίωξε σταθερά την αυτοδυναμία και την κέρδισε. Πιστεύω όμως ότι και οι ψηφοφόροι του ακόμη, θα ανησυχούν για τα προβλήματα παραβίασης των δημοκρατικών θεσμών, καθώς και για το «μηδαμινό δούναι» στους πολίτες με το παράλληλο «ληστρικό λαβείν» από αυτούς.
Ας ευχηθούμε, η επόμενη ψήφος των πολιτών να εκφράσει την ιδεολογία κάθε πολίτη και το ενδιαφέρον του για την Δημοκρατία στη χώρα που την γέννησε!
Δεν ξέρω αν θα ζήσουμε ξανά μια τέτοια προεκλογική περίοδο, θα ήθελα όμως να ελπίζω ότι, όπως εγώ έζησα την αλματώδη πορεία της τεχνολογίας προς όφελος των πολιτών, έτσι και οι σημερινοί νέοι να ζήσουν την αντίστοιχη επάνοδο σε μια κοινωνία ευπρεπών πολιτών με αρχές, αξίες και ανθρωπιστικά ιδεώδη.
Η κυρία Στέλλα Πριόβολου είναι ομότιμη καθηγήτρια, πρόεδρος Σώματος Ομοτίμων Καθηγητών ΕΚΠΑ, κοσμήτορας Δημοτικού Λαϊκού Πανεπιστημίου Αγ.Παρασκευής.