Για τον Λάμπρο Ευταξία

Συμπληρώνονται φέτος, στις 6 Δεκεμβρίου, είκοσι χρόνια από τον θάνατο του Λάμπρου Ι. Ευταξία.

Ο Λάμπρος Ευταξίας ήταν γνωστός στο ευρύ κοινό περισσότερο ως πολιτικός παρά ως άνθρωπος των τεχνών και ειδικά της μουσικής τέχνης και των εικαστικών. Η πολιτική ήταν για τον Ευταξία ένα πεδίο στο οποίο επιδόθηκε με την επιθυμία του να συνεισφέρει στο γενικό καλό. Ως βουλευτής, που εκλέχτηκε 12 φορές από το 1932 έως το 1964, και ως υπουργός, 7 φορές, άφησε σημαντικό έργο τόσο τοπικά στην περιφέρειά του όσο και στη διαμόρφωση των κυβερνητικών τομέων τους οποίους ανέλαβε, κυρίως στο υπουργείο Οικονομικών.

Δεν είχε ανάγκη από χρήματα, από αξιώματα, ούτε από κοινωνική προβολή. Η ολοκληρωμένη παιδεία του, η πολυγλωσσία του, ο κοσμοπολιτισμός του, οι διεθνείς του σχέσεις, η ευαισθησία του και γενικά η καλοσύνη του δεν μπορούσε παρά να τον οδηγήσουν στη γοητεία των μουσών. Η μεγάλη του αγάπη ήταν η μουσική. Βαθύς γνώστης της μουσικής τέχνης, και δη της κλασικής ευρωπαϊκής μουσικής, είχε στενή προσωπική σχέση με μεγάλες προσωπικότητες του χώρου (Φον Κάραγιαν, Κεμπφ, Ροστροπόβιτς κ.λπ.) και ήταν μόνιμος θεατής/ακροατής μεγάλων ευρωπαϊκών αιθουσών και φεστιβάλ (Σάλτσμπουργκ κ.λπ.). Εθεσε στόχο ζωής τη δημιουργία ενός μεγάρου μουσικής στην Αθήνα, ανάλογου με εκείνα που υπήρχαν στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

O Λάμπρος Ευταξίας ήταν αναμφισβήτητα ο αρχικός, ο κύριος εμπνευστής και ο χρηματοδότης της ανέγερσης του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, τη δημιουργία του οποίου είχε θέσει σκοπό της ζωής του. Με εξίσου θερμούς συμπαραστάτες την Αλεξάνδρα Τριάντη, τον Χρήστο Λαμπράκη και έναν μεγάλο αριθμό διακεκριμένων επώνυμων και μη αθηναίων πολιτών, οι οποίοι διέθεσαν ανιδιοτελώς τον χρόνο και τις υπηρεσίες τους για την εκπλήρωση του σκοπού, ίδρυσε το 1953 τον Σύλλογο οι Φίλοι της Μουσικής, ως φορέα εκτελέσεως του έργου. Ηταν πρώτος πρόεδρος του ΔΣ του Συλλόγου οι Φίλοι της Μουσικής, από την ίδρυσή του μέχρι το έτος 1968, όταν παραχώρησε τη θέση αυτή στην Αλεξάνδρα Τριάντη.

Ηταν αυτός που εξασφάλισε την παραχώρηση του οικοπέδου από το κράτος και τις υπηρεσίες διακεκριμένων ελλήνων και ξένων τεχνικών, που χρηματοδότησε την εκπόνηση και τις αναθεωρήσεις των πολύπλοκων και πολυδάπανων μελετών για την κατασκευή του έργου και που εξασφάλισε το σύνολο, σχεδόν, των κεφαλαίων για την ανέγερση της πρώτης φάσης του κτιρίου, δηλαδή την αποπεράτωση του σκελετού μπετόν.

Με την ουσιαστική συμπαράσταση του Χρήστου Λαμπράκη, που ήταν πλέον πρόεδρος του ΣΦΜ από το έτος 1977, επιτεύχθηκε συμφωνία του Συλλόγου με το κράτος, αποτέλεσμα της οποίας ήταν η υπογραφή τον Ιούνιο 1981 σύμβασης, η οποία κυρώθηκε νομοθετικά. Με τη σύμβαση αυτή ιδρύθηκε ο Οργανισμός Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, στον οποίο ο ΣΦΜ μεταβίβασε τόσο το Μέγαρο Μουσικής, στην κατάσταση που βρισκόταν, όσο και σημαντικής αξίας και απόδοσης, περιουσιακά του στοιχεία, το κράτος ανέλαβε την υποχρέωση να χρηματοδοτήσει την αποπεράτωση και τον εξοπλισμό του Μεγάρου και το, υπό τη διοίκηση του Ευταξία, Ιδρυμα Σταματίου Δεκόζη Βούρου εκχώρησε στο διηνεκές στον ΟΜΜΑ το 40% των ετήσιων εσόδων του για την αντιμετώπιση λειτουργικών αναγκών. Από την αποπεράτωση του έργου το 1991 αρχίζει η νέα λαμπρή και γοητευτική ταυτόχρονα φάση Μεγάρου, κυρίαρχη προσωπικότητα της οποίας ήταν, ως τότε αλλά και μετά, μέχρι τον θάνατό του ο εξίσου μεγάλος ευεργέτης του, Χρήστος Λαμπράκης. Δυστυχώς, η μοίρα για τον Λάμπρο Ευταξία δεν ήταν ευνοϊκή.

Το καλοκαίρι του 1985, όντας μέλος του ΔΣ του ΟΜΜΑ, παθαίνει νέο, οξύ εγκεφαλικό επεισόδιο, το οποίο τον καταδίκασε σε προοδευτική αδυναμία κινήσεων και άλλων δραστηριοτήτων, αλλά και της δυνατότητας απόλαυσης του έργου στο οποίο είχε αφιερώσει μεγάλο μέρος των δραστηριοτήτων του και για το οποίο είχε διαθέσει μεγάλα χρηματικά ποσά, τόσο από δικά του χρήματα όσο και από το Ιδρυμα Σταματίου Δεκόζη Βούρου του οποίου ήταν ισόβιος διοικητής.

Ο Λάμπρος Ευταξίας δικαιούται μια περίοπτη θέση στη μεγάλη λίστα των εθνικών μας ευεργετών. Η προσφορά του στον πολιτισμό της χώρας είναι μεγάλη, διαρκής και πάντοτε επίκαιρη. Ο Σύλλογος οι Φίλοι της Μουσικής τιμά τον ιδρυτή του και πρώτο πρόεδρο του ΔΣ και το έργο του, όπως και το έργο των συνεχιστών του, και προσπαθεί να ανταποκριθεί στα οράματά τους.

Ο κ. Πάνος Δημαράς είναι πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων της Μουσικής.